۳- کسری مالی و اهرم بالاتر از هدف
این حالت مربوط به شرکت‌هایی می‌شود که در دوره‌هایی دارای کسری مالی و اهرم بالاتر از هدف هستند. بالاترین سرعت در این شرایط مربوط به شرکت‌هایی می‌شود که سطح نااطمینانی صفر را تجربه می‌کند و مقدار این سرعت ۴۶/۶۵% است. یعنی شرکت‌ها زمانی که نااطمینانی صفر است سریع‌تر از حالت دیگر اقدام به انتشار سهام و جبران کسری مالی و تعدیل اهرم واقعی به سوی هدف می‌کند.
کمترین سرعت تعدیل به دوره‌هایی مربوط می‌شود که نااطمینانی خاص شرکت حداقل (پایین) و نااطمینانی اقتصاد کلان بالا می‌باشد. یعنی بین سرعت تعدیل ساختار سرمایه با افزایش سطح نااطمینانی خاص شرکت رابطه مثبت و با افزایش نااطمینانی اقتصاد کلان رابطه منفی دارد. این امر نشان می‌دهد شرکت برای کاهش کسری مالی خود بهترین زمان برای انتشار سهام را در حالت نااطمینانی خاص شرکت حداکثر و نااطمینانی اقتصاد کلان حداقل می‌بینند. همانند حالت‌های اول و دوم، تغییرات سرعت زمانی که سطح نااطمینانی اقتصاد کلان از حالت متوسط به بالا می‌رود، بیشتر از حالتی است که از سطح پایین به متوسط تغییر می‌کند.

۴- کسری مالی و اهرم پایین‌تر از هدف
در دوره‌هایی که شرکت‌ها در حال تجربه کسری مالی و اهرم پایین‌تر از هدف هستند، بالاترین سرعت تعدیل مربوط به سطح نااطمینانی صفر می‌باشد. یعنی شرکت‌ها در حالتی که نااطمینانی به حداقل خود می‌رسد تمایل بیشتری به افزایش سطح بدهی خود برای تعدیل انحراف اهرمی دارد. مقدار این سرعت با ضریب مثبت برابر ۵۵/۵۹% می‌باشد که درصد بالاترین سرعت تعدیل بعد از خود که در حدود ۱۸/۲۸% می‌باشد، بسیار بزرگ‌تر و مقدار آن چشم‌گیر است.
پایین‌ترین سرعت برای دوره‌ای می‌باشد که نااطمینانی اقتصاد کلان حداکثر (بالا) و نااطمینانی خاص شرکت حداقل (پایین) می‌باشد. پس افزایش نااطمینانی اقتصاد کلان بر سرعت تعدیلات اثر منفی و افزایش نااطمینانی خاص شرکت بر سرعت تعدیلات در حالت کسری مالی و اهرم پایین‌تر از هدف مثبت می‌باشد. با توجه به این نتیجه می‌توان این‌گونه بیان کرد که شرکت‌ها به سمت بدهی بیشتر برای تعدیل اهرم خود در دوره های که نااطمینانی خاص شرکت در حال افزایش و نااطمینانی اقتصاد کلان کاهشی است، می‌رود. اثر گذاری نااطمینانی خاص شرکت و اقتصاد کلان بر روند تعدیل تقریبا به یک اندازه است.
۵-۳- محدودیت‌های تحقیق
یکی از محدودیت‌های پژوهش پیش رو محدودیت در انتخاب نمونه و کم تعداد بودن داده‌های تحقیق نسبت به نمونه‌های خارجی آن است. در بعضی مواقع وجود داده‌های اشتباه نیز از محدودیت‌های این پژوهش است مانند نرخ تورم که به‌عنوان متغیر تأثیرگذار در پروکسی نااطمینانی اقتصاد کلان انتخاب‌شده است، مشاهده‌شده که با تغییر در دولت‌ها نحوه محاسبه و وزن دهی به کالاهای موجود در محاسبه تورم دچار تغییراتی شده است که می‌تواند در یافته‌های صورت گرفته این تحقیق اثرگذار باشد.
۵-۴- پیشنهاد‌های تحقیق
۵-۴-۱- پیشنهاد‌های کاربردی تحقیق
با توجه به یافته‌های تحقیق، مدیران الگوهای یکسانی برای تعدیلات اهرم واقعی به‌سوی اهرم هدف در دوره‌های که نااطمینانی دستخوش تغییرات می‌شود، استفاده می‌کنند پس برای فعالان بازار و مدیران این الگوها می‌تواند در تصمیمات سیاست‌های تأمین مالی قابلیت کاربردی داشته باشد.
۵-۴-۲- پیشنهاد‌های برای تحقیقات آتی
در محاسبه نااطمینانی اقتصاد کلان و خاص شرکت می‌توان از متغیرهای دیگری همچون نرخ رشد اقتصادی، GDP،… استفاده کرد و یا حتی از یک مجموعه متغیرها بهره برد و برای نااطمینانی خاص شرکت از جریان وجه نقد و … استفاده کرد. درروش محاسبه نااطمینانی می‌توان از روش‌های نوین و متفاوتی که دقت بالاتری دارند، استفاده کرد. مدل‌های به‌کاربرده شده به‌عنوان مدل استاندار برای اهرم هدف که توسط محققان این حوزه ارائه‌شده است، متنوع بوده و محققان می‌توانند از مدل‌های دیگری بهره ببرند. در این تحقیق از چهار متغیر در مدل استاندارد استفاده‌شده است اما برای پژوهش‌های آتی می‌توان از متغیرهایی همچون سپر مالیاتی غیر بدهی، مخارج سرمایه‌ای، بازده سهام و… استفاده کرد.
منابع
ابزری، مهدی و دستگیر، محسن و قلیپور، علی (۱۳۸۶). “بررسی و تجزیه و تحلیل روش‌های تأمین مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". فصلنامه بررسی‌های اقتصادی، دوره ۴، شماره ۴، زمستان ۱۳۸۶: صص ۸۹-۷۳.
احمدپور، احمد و یحیی زاده، محمود (۱۳۸۷). “مدیریت مالی". جلد اول، مازندران، انتشارات مازندران.
آذر، عادل و مؤمنی، منصور (۱۳۷۷). “آمار و کاربرد آن در مدیریت". جلد دوم، چاپ دوم، تهران، انتشارات سمت
اعتمادی، حسین و منتظری، جواد (۱۳۹۲). “بررسی عوامل مؤثر بر ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با تأکید بر رقابت بازار تولید". مجله بررسی‌های حسابداری و حسابرسی دانشگاه تهران، دوره ۲۰ ، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۲: صص ۲۶-۱.
بازرگان، عباس و سرمد، زهره و حجازی، الهه (۱۳۸۵). “روش‌های تحقیق در علوم رفتاری". تهران، انتشارات آگاه.
باقرزاده، سعید (۱۳۸۲). “تبیین الگوی ساختار سرمایه‌ی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". فصلنامه ‌تحقیقات مالی، سال پنجم، شماره‌ی ۱۶: صص ۴۷-۲۳.
بختیاری، پرویز (۱۳۷۷). حسابداری و مدیریت مالی برای مدیران. سازمان مدیریت صنعتی.
بدری، احمد و ایمنی فر، محمد (۱۳۹۰). “تحلیل واشکافانه ساختار سرمایه و عوامل مؤثر بر آن: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران". مطالعات تجربی حسابداری مالی، تابستان ۱۳۹۰، شماره ۳۰.
بروکز، کریس (۱۳۸۹). “مقدمه‌ای بر اقتصادسنجی مالی: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در علوم مالی". ترجمه دکتر احمد بدری، جلد اول، تهران، انتشارات نص، چاپ اول.
بریگام، گاپنسکی (۱۳۸۲). “مدیریت مالی میانه". ترجمه علی پارسائیان، تهران، انتشارات ترمه.
بریگام، یوجین اف و ارهارت، مایکل (۱۳۸۷)، “مدیریت مالی در تئوری و عمل (۲)". ترجمه علیرضا فرهانی، انتشارات ترمه.
بلکویی، ریچارد و مایرز، استیوارت (۱۳۸۳). “مدیریت مالی". ترجمه و اقتباس سعید باقرزاده، جلد اول، تهران، انتشارات زرین‌کوب.
پارسایان، احمد (۱۳۸۹)، “مبانی آمار ریاضی"، چاپ نهم، مرکز نشر دانشگاه صنعتی اصفهان.
پورحیدری، امید (۱۳۷۴). “بررسی عوامل تعیین کننده ساختار مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران “. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه تهران.
تهرانی، رضا (۱۳۸۷)، “مدیریت مالی: شرح درس، مثال‌های آموزشی و نکات کاربردی". چاپ چهارم، انتشارات نگاه دانش.
تهرانی، رضا و نوربخش، عسگر (۱۳۸۹). “فرهنگ مالی و سرمایه‌گذاری". تهران، انتشارات نگاه دانش، چاپ اول.
جونز، چارلزپی (۱۳۸۴). “مدیریت سرمایه‌گذاری". ترجمه رضا تهرانی و عسگر نوربخش، انتشارات نگاه دانش، چاپ دوم.
حاجی‌زاده، الهام و مهرمنش، حسن (۱۳۹۲). “بررسی سرعت تعدیل ساختار سرمایه‌ی بهینه و تغییر عوامل تعیین کننده‌ی ساختار سرمایه هدف در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار". علوم اجتماعی، پژوهش‌های علوم انسانی، مهر، سال پنجم، شماره‌ی ۲۴.
حجازی، رضوان و خادمی، صابر(۱۳۹۲). “تأثیر عوامل اقتصادی و ویژگی‌های شرکتی بر ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". پژوهش‌های حسابداری مالی دوره ۵, شماره ۲، سال پنجم، شماره دوم.
حسینی، مهدی (۱۳۹۰). “آزمون تعدیل ساختار سرمایه هدف در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
خالقی مقدم، حمید و باغومیان، رافیک (۱۳۸۵). “مروری بر نظریه‌های ساختار سرمایه". پیک نور، سال پنجم، شماره چهارم.
خشنود، سمیرا (۱۳۸۴). “بررسی عوامل مؤثر بر ساختار مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران". کارشناسی ارشد مدیریت مالی، دانشگاه شهید بهشتی.
خلیفه سلطانی، سید احمد و ساعدی، رحمان و اخلاقی، حسن علی (۱۳۹۰). “بررسی تأثیر ویژگی‌های خاص شرکت و ابزارهای راهبردی شرکتی بر ساختار سرمایه با بهره گرفتن از مدل توبیت". فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی، سال چهارم، شماره ۱۹، زمستان ۹۱، صفحات ۱۳۵-۱۱۲.
راعی، رضا و سعیدی، علی (۱۳۹۱). “مبانی مهندسی مالی و مدیریت نااطمینانی". تهران، انتشارات سمت، چاپ هفتم، پاییز.
رهنمای رودپشتی، فریدون (۱۳۸۷). “مدیریت مالی راهبردی"، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
سعیدی ولاشانی، علی (۱۳۸۷). “سود و زیان جامع". مجله حسابرس، بهار، شماره ۴۰. صص ۷۶ تا ۸۴.
سوری، علی (۱۳۹۱). “اقتصادسنجی همراه با کاربرد آن در نرم‌افزار “eviews7. تهران، نشر فرهنگ شناسی، چاپ پنجم، ویرایش چهارم.
سینایی، حسنعلی و علی رضاییان، (۱۳۸۴). “بررسی تأثیر ویژگی‌های شرکت‌ها بر ساختار سرمایه (اهرم مالی)"، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، شماره ۱۹.
شباهنگ، رضا (۱۳۸۱). “تئوری حسابداری (جلد اول)". نشریه شماره ۱۵۷، انتشارات مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی.
شیدای مقدم، مسعود (۱۳۹۱). “بررسی بین ترکیب دارایی‌ها و سودآوری با ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهرانگ. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مالی، دانشگاه تهران.
صفری گرایلی، مهدی (۱۳۸۷). “بررسی تأثیر ساختار سرمایه‌ بر سودآوری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
صمدی، سعید و خوش اخلاق، رحمان و جلیلی کامجو، پرویز و امیری، هادی (۱۳۹۲). “ارزیابی تأثیر همزمان و مجزای شاخص‌های پولی و مالی بر رشد اقتصاد: کاربرد مدل پانل پویای دو مرحله‌ای آرلانو-باور/ بوندل-باند". فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال دوم، شماره‌ی ۷، پاییز ۹۲: صص ۸۶-۶۳.
قالیباف اصل، حسن (۱۳۸۴)، “مدیریت مالی". مفاهیم و کاربردها، چاپ دوم، تهران، انتشارات پوران پژوهش.
قالیباف اصل، حسن و ایزدی، سلما (۱۳۸۸). “مطالعه تجربی تئوری توازی ایستا در بورس اوراق بهادار تهران". مجله دانش و توسعه (علمی- پژوهشی)، سال شانزدهم، شماره ۲۶، بهار ۱۳۸۸.
کاتبی، حسینقلی (۱۳۸۷). “حقوق تجارت". انتشارات کتابخانه‌ی گنج دانش، ویرایش اول، چاپ دوازدهم.
کریمی تکانلو، زهرا و رنج پور، رضا (۱۳۹۲). “اقتصادسنجی داده‌های تابلویی". انتشارات سمت، چاپ اول.
کشاورز، حمیده و موسوی، سید علیرضا (۱۳۹۰). “بررسی رابطه عوامل ساختار سرمایه و طبقات ریسک سیستماتیک در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". فصلنامه مدیریت، سال هشتم، ویژه‌نامه، بهار.
گرجی، امیرحسین (۱۳۹۱). “تبیین سرعت تعدیل ساختار سرمایه به کمک مدل دینامیک ساختار سرمایه بهینه با تأکید بر عوامل رقابت بازار محصول". کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
وستون، بریگام و یوستون (۱۳۸۶). “مدیریت مالی". چاپ دوم، جلد دوم، ترجمه حسین عبده تبریزی و فرهاد حنیفی، انتشارات آگاه و پیشبرد، تهران.
متان، مجتبی و یحیی‌زاده فرد، محمود و نبوی هاشمی، سید علی (۱۳۸۹)، “تأثیر ویژگی‌های شرکت بر ساختار سرمایه آن در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". فصلنامه مدیریت: صص ۱۵-۱.
محمدی، راضیه (۱۳۸۴). “عوامل مؤثر بر ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". راهنمایی اسماعیل مشیری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء.
مدرس سبزواری، احمد (۱۳۷۸)، “مدیریت مالی (جلد اول)"، چاپ و نشر بازرگانی.

شمای ۳-۱۸
طیفFT-IR این ترکیب باند جذبی NH رادر cm-¹ ۳۲۷۲ و گروه کربونیل آمیدی را در cm-¹1695نشان می دهد.
طیف ^۱HNMR این ترکیب در حلال CDCl3 شامل دو هیدروژن در محدوده ppm06/2- 03/2=δ به صورت چند خطی دو هیدروژن آلیفاتیک در ppm80/2=δ به صورت یک سه خطی با Hz7/5 J=، هیدروژن آلیفاتیک به صورت یک دوخطی در ppm 36/3=δ با Hz5/16 J=، هیدروژن آلیفاتیکی دیگر به صورت دوخطی در ناحیه ppm 67/3=δ با Hz8/16J= ، نشان می دهد.دو هیدروژن آلیفاتیک به صورت یک سه خطی در ناحیه ppm 75/3=δ با Hz7/5 J= وپیک NH به صورت یک تک خطی پهن در ناحیه ppm08/6=δ ، یک هیدروژن آروماتیک به صورت یک سه خطی در ناحیه ppm95/6=δ با Hz5/7J= و در محدوده ppm12/7=δ دو هیدروژن آروماتیکی به صورت دو خطی دوخطی با Hz8/7J= و Hz2/7J= چهار هیدروژن آروماتیک در ناحیه ppm53/7=δ به صورت یک تک خطی پهن ظاهر شده است.
طیف CNMR¹³این ترکیب در حلال CDCl3 ، شامل۱۷پیک برای ۱۷ کربن متفاوت می باشد. ۵ پیک برای کربن های آلیفاتیکی ۱۰پیک برای کربن های آروماتیک ،یک کربن ایمینی C=N ویک کربن C=O می باشد.

۳-۲-۵-۵) ۵-(-۴فلور فنیل) -۲ ،۴،۵’،۶’-تترا هیدرو – ‘H ۲،‘H ۴-اسپیرو پیرازول -۳،۱’-پیرولو ]۱،۲،۳-[ij کینولین -۲’-اون
این ترکیب از واکنش ۵و۶ دی هیدرو H1-پیرولو]۳،۲،۱-[ij کینولین-۱و۲(H4)-دی اون و۴-فلورو استوفنون در حضور مقدار کاتالیزوری تری اتیل آمین در حلال در دمای محیط به مدت۶ ساعت هم زده شد سپس رسوب حاصل در حلال اسید استیک رفلاکس شد وحدواسط مورد نظر که یک ترکیب آلفا – بتا غیر اشباع می باشد بدست آمد وبا مقدار مازاد هیدازین هیدرات وارد واکنش شد ومحصول در مدت۵ ساعت به صورت رسوب های سفید با نقطه ذوب ^oC206 وبا راندمان ۹۱%حاصل شد جهت خالص سازی بیشتر در حلال اتانول و کلروفرم نوبلور شد .(شمای ۳-۱۹)

شمای ۳-۱۹
طیفFT-IR این ترکیب باند جذبی NH رادر cm^-1 ۳۲۷۶ و گروه کربونیل آمیدی را در cm^-11701نشان می دهد.
طیف ^۱HNMR این ترکیب در حلال CDCl3 شامل دو هیدروژن در محدوده ppm06/2- 03/2=δ به صورت چند خطی ، دو هیدروژن آلیفاتیکی در ppm80/2=δ به صورت یک سه خطی با Hz7/5 J=، هیدروژن آلیفاتیک دیاستروتوپیک به صورت یک دوخطی در ppm 37/3=δ با Hz5/16J=، هیدروژن دیگر به صورت دوخطی با Hz5/16J= در ناحیه ppm 68/3=δ و دو هیدروژن آلیفاتیکی به صورت یک سه خطی در ناحیه ppm 75/3=δ و Hz7/5J= ،در ناحیه ppm05/6=δ هیدروژن NH به صورت یک تک خطی می باشد. در ناحیه ppm95/6=δ یک هیدروژن آروماتیک به صورت یک سه خطی با Hz8/7 J=ودر محدوده ppm02/7-0/7=δ چهار هیدروژن آروماتیکی به صورت چند خطی نشان می دهد، دو هیدروژن آروماتیکی به صورت یک دوخطی-دو خطی در ناحیه ppm 66/7=δ با Hz1/8J= و Hz7/5J= می باشد.
طیف CNMR¹³این ترکیب در حلال CDCl3 ، شامل ۱۷پیک برای ۱۷ کربن متفاوت می باشد. ۵ پیک برای کربن های آلیفاتیکی ۱۰پیک برای کربن های آروماتیکی و یک کربن C=N ویک کربن C=O می باشد.
۳-۲-۵-۶) ۵-(-۴کلرو فنیل) -۲ ،۴،۵’،۶’-تترا هیدرو – ‘H ۲،‘H ۴-اسپیرو پیرازول -۳،۱’-پیرولو ]۱،۲،۳-[ij کینولین -۲’-اون
این ترکیب از واکنش ۵و۶ دی هیدرو H1-پیرولو]۳،۲،۱-[ij کینولین-۱و۲(H4)-دی اون و۴-کلرو استوفنون در حضور مقدار کاتالیزوری تری اتیل آمین در حلال در دمای محیط به مدت۲-۳ ساعت هم زده شد سپس رسوب حاصل در حلال اسید استیک به مدت ۸ ساعت رفلاکس شد وحدواسط مورد نظر که یک ترکیب آلفا – بتا غیر اشباع می باشد بدست آمد وبا مقدار مازاد هیدازین هیدرات وارد واکنش شد ومحصول در مدت ۷ ساعت به صورت رسوب های سفید با نقطه ذوب ^oC217 وبا راندمان ۸۲%حاصل شد.( شمای ۳-۲۰)

شمای ۳-۲۰
طیفFT-IR این ترکیب باند جذبی NH رادر cm-¹ ۳۲۶۳ و گروه کربونیل آمیدی را در cm-¹1706نشان می دهد.
طیف ^۱HNMR این ترکیب در حلال CDCl₃ شامل دو هیدروژن در محدوده ppm 06/2- 04/2=δ به صورت چند خطی، دو هیدروژن آلیفاتیک در ppm80/2=δ به صورت یک سه خطی با Hz4/5 J=، هیدروژن آلیفاتیک دیاستروتوپیک به صورت یک دوخطی در ppm 36/3=δ با Hz5/16J= ، هیدروژن دیگر به صورت دوخطی در ناحیه ppm 67/3=δ با Hz8/16J= در ناحیه ppm 75/3=δ دو هیدروژن آلیفاتیک به صورت یک سه خطی با Hz7/5 J= ، در ناحیه ppm 80/6=δ هیدروژن NH به صورت پیک تک خطی پهن ظاهر شده ، یک هیدروژن آروماتیکی به یک سه خطی درناحیه ppm 95/6=δ با Hz9/6 J=، ودر ناحیه ppm 12/7=δ دو هیدروژن آروماتیکی به صورت دوخطی- دوخطی با Hz2/7J= و Hz8/7 J= ، دو هیدروژن آروماتیکی به صورت یک دو خطی در ناحیه ppm 37/7=δ با Hz1/8J= و دو
هیدروژن آروماتیک دیگر به صورت یک دوخطی در ناحیه ppm 61/7=δ با Hz8/7J= می باشد.
طیف CNMR13این ترکیب در حلال CDCl3 ، شامل ۱۷پیک برای ۱۷ کربن متفاوت می باشد. ۵ پیک برای کربن های آلیفاتیکی ۱۰پیک برای کربن های آروماتیکی و یک کربن C=N ویک کربن C=O می باشد.
۳-۲-۵-۷) ۵-(۳-متوکسی فنیل) -۲ ،۴،۵’،۶’-تترا هیدرو – ‘H ۲،‘H ۴-اسپیرو پیرازول -۳،۱’-پیرولو ]۱،۲،۳-[ij کینولین -۲’-اون
این ترکیب از واکنش ۵و۶ دی هیدرو H1-پیرولو]۳،۲،۱-[ij کینولین-۱و۲(H4)-دی اون و۳-متوکسی استوفنون در حضور مقدار کاتالیزوری تری اتیل آمین در حلال در دمای محیط به مدت۲-۳ ساعت هم زده شد سپس رسوب حاصل در حلال اسید استیک ۷ساعت رفلاکس شد وحدواسط مورد نظر که یک ترکیب آلفا – بتا غیر اشباع می باشد بدست آمد وبا مقدار مازاد هیدازین هیدرات وارد واکنش شد ومحصول در مدت ۶ ساعت به صورت رسوب های سفید با نقطه ذوب ℃۲۱۹ وبا راندمان ۷۷%حاصل شد.برای خالص سازی بیشتر در حلال اتانول وکلروفرم نوبلور شد.(شمای ۳-۲۱)

شمای۳-۲۱
طیفFT-IR این ترکیب باند جذبی NH رادر cm-¹ ۳۲۵۴ و گروه کربونیل آمیدی را در cm-¹1704نشان می دهد.
طیف ۱HNMR این ترکیب در حلال CDCl3 شامل دو هیدروژن در محدوده ppm05/2- 03/2=δ به صورت چند خطی، دو هیدروژن آلیفاتیک در ppm79/2=δ به صورت یک سه خطی با Hz1/5J= ، هیدروژن آلیفاتیکی دیاستروتوپیک به صورت یک دوخطی در ppm39/3=δ با Hz8/16 J=، هیدروژن دیگر در ناحیه ppm 70/3=δ به صورت دوخطی با Hz8/16J= ، در ناحیه ppm 75/3=δ دو هیدروژن آلیفاتیکی به صورت یک سه خطی با Hz4/5 J= ظاهر می شود، سه
هیدروژن مربوط به گروه متوکسی به صورت یک تک خطی در ناحیه ppm 85/3=δ و هیدروژن NH به صورت یک تک خطی پهن در ناحیه ppm 05/6=δ ، دو هیدروژن آروماتیک به صورت یک سه خطی در ناحیه ppm 94/6=δ با Hz2/7 J= و Hz5/7 J= ، سه هیدروژن آروماتیکی به صورت یک چند خطی در محدوده ppm21/7- 08/7=δ و دو هیدروژن آروماتیک دیگر به صورت یک چند خطی در محدوده ppm31/7- 27/7=δ ظا هر شده است.
طیف CNMR¹³این ترکیب در حلال CDCl3 ، شامل ۲۰پیک برای ۲۰نوع کربن متفاوت می باشد. ۵ پیک برای کربن های آلیفاتیکی ۱۲پیک برای کربن های آروماتیکی و یک کربن C=N ، یک کربن اسپیرو و یک کربن C=O می باشد.
نتیجه گیری
مشتقات اسپیروی حلقه های پنج عضوی ایندولینی با روش های مختلف سنتز شدند و با توجه به راندمان پایین و تخریب آنها ،خالص سازی این ترکیبات امکان پذیر نمی باشد،در مقابل مشتقات اسپیروی حلقه های شش عضوی کینولینی به عنوان ترکیبات پایدار، خالص سازی شدند و از طریق^۱۳C-NMR ,IR,¹H- NMR,شناسایی شدند.
فصل چهارم
ضمائم و پیوست ها
۴) ضمائم وطیف ها
۴-۱) پیش ماده سنتز شده از فنیل هیدرازین هیدروکلراید
۴-۱-۱) ترکیب ۲و۳و۳- تری متیل -۳H- ایندول
شمای ۴-۱: : طیف FT-IR (KBr)
شمای ۴-۲: طیف (CDCl₃) HNMR¹ ترکیب ۲و۳و۳- تری متیل ۳H-ایندول
۴-۱-۲) ترکیب ۲و۳و۳-تری متیل ایندولین
شمای ۴-۳: طیف FT-IR (KBr)
شمای ۴-۴: طیف (CDCl₃) HNMR¹ ترکیب ۲و۳و۳- تری متیل ایندول
۴-۱-۳) ترکیب ۲–(۲و۳و۳- تری متیل ایندولین-۱-ایل)-۲- اکسو استیل کلراید
شمای ۴-۵ : طیف FT-IR (KBr)
۴-۱-۴) ترکیب ۴و۵و۵- تری متیل-۴و۵- دی هیدرو پیرولو] ۳،۲،۱ [hi- ایندول-۱و۲- دی اون
شمای ۴-۶: طیف FT-IR (KBr)
شمای ۴-۷: طیف (CDCl₃) HNMR¹ ترکیب ۴و۵و۵- تری متیل -۴و۵ دی هیدروپیرولو]۱و۲و۳-[hiایندول ۱و۲-دیون
۴-۲) پیش ماده سنتز شده از تترا هیدرو کینولین
۴-۲-۱) ۲-(۳و۴-دی هیدرو کینولین-۱(H2)-ایل)-۲-اکسو استیل کلراید
شمای ۴-۸: طیفFT-IR (KBr) 2-(3و۴-دی هیدرو کینولین-۱(H2)-ایل)-۲-اکسو استیل کلراید
۴-۲-۲) ۵و۶- دی هیدرو H1-پیرولو]۳، ۲، ۱-۱،۲،۳- [ijکینولین-۱و۲(۴H)- دی اون
۴-۳) بخش ۱: ترکیبات اسپیرو
۴-۳-۱) ۵،‘۵،‘۴-تری متیل -۱-فنیل -۵-(۵،۵،۴-تری متیل-۲-اکسو- ۱،۲،۴،۵ –تترا هیدرو پیرولو]۳،۲،۱-۳،۲،۱-[hi ایندول-’۳،۲- دیون

۸۵

 

 

 

جدول ۴-۱۹- نتایج تاثیر متغیرهای مستقل………………………………………………………………………..

 

۸۶

 

 

 

جدول۴-۲۰- خلاصه نتایج فصل چهارم…………………………………………………………………………..

 

۸۶

 

 

 

فهرست نمودارها

 

 

عنوان

 

صفحه

 

 

 

نمودار(۲-۱) ارزش بازار حقوق صاحبان سهام………………………………………………………………….

 

۱۷

 

 

 

نمودار (۲-۲) همبستگی صفر و عدم همبستگی………………………………………………………………..

 

۲۶

 

 

 

نمودار (۲-۳) لایه های ریسک بازار………………………………………………………………………………..

 

۳۵

 

 

 

نمودار (۲-۴) گروه بندی سنجه های ریسک……………………………………………………………………

 

۴۷

 

 

 

چکیده :
هدف ازاین تحقیق آشنایی بامفاهیم ریسک وبازده ورابطه آنها باهم ،ضمن شناخت مهمترین منابع ریسک سرمایه گذاری، معیارهای سنجش ریسک وآگاهی نسبت به سازوکارقیمت گذری (ارزشیابی) دارایی ها، می تواند تاثیرمعنی داری برآگاهی سرمایه گذاران وتحلیل گران وفعالان بازارسرمایه داشته باشد .باتوجه به توسعه روزافزون واحدهای اقتصادی ورشد اقتصادی که داریم ، نیازبه سرمایه گذاری واطلاعات در قسمت­ های مختلف اقتصادی روزبه روزبیشترشده ودولتها سعی درکسب بیشترسرمایه گذاری داخلی وخارجی دراقتصادخود دارند، دراین راستا هدف اصلی مدیریت مالی حداکثرکردن ثروت سهامداران یاارزش شرکت است و مزیت این هدف شامل توجه به ریسک عملیاتی وبازده حاصل ازسرمایه گذاری سهامداران می باشد. دراین تحقیق، محقق مطالعه درشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارکه در گروه صنعت فلزات اساسی بوده و دربازده سالهای ۱۳۸۸-۱۳۹۲انجام داده و به دنبال یافتن پاسخ سوالها وفرضیه های مطرح شده که بین بازده مورد انتظارسهام ونسبت دارائیهای نقدی ونوسان پذیری قیمت سهام برریسک عملیاتی شرکتها رابطه معنی داری وجوددارد یاخیر.
برای یافتن پاسخ فرضیه های مطرح شده وبرای محاسبه متغییروابسته تحقیق که ریسک عملیاتی می باشد ،باتوجه به اینکه متغییرریسک عملیاتی دارای توزیع نرمال نبوده ویژگی داده ازرتبه ای به ترتیبی تغییرونهایتا جهت آزمون فرضیات تحقیق ارآزمون رگرسیون لجستیک استفاده کردیم درآزمون رگرسیون لجستیک به این علت نرمال سازی کردیم که درنتایج آزمون همبستگی وآزمون کولموگروف –اسمیرنوف چون دارای توزیع نرمال نبودند به همین خاطرازآزمون رگرسیون لجستیک استفاده کردیم واینکه تمامی پیش شرط های رگرسیون خطی چند متغییره رانیازندارد (ازجمله نرمال بودن متغییروابسته ) .فقط مساله اصلی هم خطی بین متغییرهای مستقل می باشد که این آزمون دررگرسیون لجستیک نیزانجام می پذیرد .

نتایج تحقیق حاکی ازتاثیرریسک عملیاتی بربازده موردانتظارسهام ،نسبت دارائیهای نقدونوسان پذیری قیمت سهام بطوری که باافزایش ریسک عملیاتی بازده مورد انتظارسهام کاهش ،نسبت دارائیهای نقدی افزایش ونوسان پذیری قیمت سهام کمتری کمتری هستند .
واژگان کلیدی: ریسک عملیاتی، بازده موردانتظار، نسبت دارائیهای نقدی ،نوسان پذیری قیمت سهام
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه

در فصل چهارم به بررسی زندگی خواجه نظام الملک و آثاراو و اثر مورد نظرمان و همچنین بررسی عدالت و دادرسی در اثر مورد نظر یعنی سیاست نامه می پردازیم .
در فصل پنجم به مقایسه موضوع خود در دو اثر از دو نویسنده مورد نظر و به بیان شباهتهای موجود در پرداختن به عدالت و دادرسی و تفاوتهای موجود در پردازش موضوع مورد نظر در آثار ذکر شده می پردازیم تا پس از ذکر خلاصه تحقیق به نتیجه ای ادبی و علمی مورد قبول اساتید برسیم و پیشنهاداتی جهت ادامه دادن این روش با ادله مفید بودن به محققین بعدی ارائه گردد که «مَن کانَ فی طَلَبِ العِلمِ کانَتِ ‏الجَنَّهُ فی طَلَبهِ» هر که در جستجوى دانش باشد ، بهشت در جستجوى او برآید( الهندی؛ ۲۰۰۸: ۲۸۸۴به نقل از : ری شهری ؛۱۳۹۱ : ۳۹۸). ضمناً در پایان فهرست اعلام بصورت الفبائی جهت استفاده محققین آورده شده است.
مریم اکبری
تابستان۱۳۹۳
فصل اول
کلیــــــات
فصل اول
کلیــــات
۱-۱ - تعریف موضوع
با توجه به موضوع که عدالت ودادرسی در تاریخ بیهقی وسیاست نامه است .دراین پژوهش ضمن تعریف واژه عدالت ودادرسی وبازتاب آن درادبیات سعی می شود مبانی عدالت ودادرسی وشیوه ـ های احقاق حق مردم وسیاست مداران در تاریخ بیهقی و سیاست نامه بررسی شود ونیز شیوه برخورد با مجرمان ودادن حق به مستعضفان درمباحث دیگر استخراج ،تجزیه وتحلیل وطبقه بندی شود.
با عنایت به ارتباط موضوع باکتب ومنابع تخصصی رشته های حقوق ،ضرورت داشت که برخی ازآثارتخصصی این رشته نیزمورد مطالعه وپژوهش قرارگیرد.برای تدوین مجموعه فراهم آمده ،کتب ادبی،تاریخی وحقوقی مورد کنکاوش قرارگرفت ؛چراکه آثارادبی که دراعصارگذشته نوشته شده است به ویژه آثارتاریخی – ادبی ،به مقتضای موضوع خود ، به چگونگی طرح دعوی وکیفیت مجازاتها اشاراتی نموده اند .ونیز شیوه های محکمه وآیین دادرسی وعدالت که درآثار ادبی به آن پرداخته اند مورد مطالعه وبررسی قرارگرفته تا سیمای عدالت ودادرسی دراعصارپیشین ،باز شناخته شود.

۱-۲ - بیان مسئله
آیا مفهوم عدالت تا چه حد و اندازه ای در کلیه متون دینی و تاریخی و حقوقی و سیاسی و … با رویکرد ادبی وجود دارد و مورد استفاده قرار گرفته است ؟ این مفهوم دارای مصداقهای زیادی در کلیه متون است که ما به رویکرد آن در آثار ادبی با هدف تاریخی می پردازیم
مسائل مورد نظر ما به صورت ویژه اینها می باشد که آیا مفهوم عدالت و دادرسی در دو اثر مورد نظر به صورت متشابه به کار رفته یا متمایز؟ آیا وجوه مشترک میان این دو اثر از لحاظ مفهوم و مصادیق در این موضوع وجود دارد ؟ دو نویسنده مورد نظر ما به چه شکلهای این موضوع را در اثر خود استفاده کرده اند آیا به صورت کاملاً واضح با واژگان فقط به این موضوع پرداخته اند یا به صورت مفهوم نهانی در قالب عبارات و داستانها نیز از این موضوع استفاده وافر نموده اند .
۱-۳ - هدف تحقیق
با توجه به نیاز جامعه به آشنایی با عدالت ودادرسی ،که از موضوعات اجتماعی در همه زمانها می باشد و به هیچ وجه رنگ کهنگی نمی گیرد؛ بررسی آن درواقع می تواند درتأثیر برافراد موُثرباشد. وشناسایی مباحث ناگفته ومیراث کهن ادب فارسی موضوعی ضروری وبایسته تحقیق است . وما باید بدانیم میراث کهن ما به همه ی مسائل انسانی توجه داشته است.
عدالت بنیاد وقوام جامعه سالم است که بسیاری از زمینه های اجتماعی، اقتصادی وسیاسی انحراف ها و جرایم را از میان می برد؛ افزون برآن هنگام بروز کجی وانحراف در جامعه، می کوشد تا بهترین شیوه ممکن حالت اعتدال را به جامعه باز گرداند؛ به گونه ای که حقوق مشروع افراد وکیان اجتماع لطمه ای نخورد نقش کار ساز وزیر بنایی عدالت، انسان را همواره شیفته خود ساخته است وهیچ انسانی هرچند ستم کار، ازشعار عدالت خواهی وعدالت طلبی نمی گریزد.
هدف ما به طور کلی از این تحقیق اثبات وسعت کار ادبیات می باشد که می تواند با به کار گیری شیوه های زیبا گویی و به کار بردن آرایه ها و زیبائی های ادبی مفاهیم والای همچون عدالت را به نحو احسن به تصویر بکشد و تأثیر وافر در خوانندگان و شنوندگان داشته باشد .
هدف ما به صورت اخص اثبات وجود مفهوم و مصداق و بررسی عدالت و دادرسی در دو اثر گرانبها از دو نویسنده گرانسنگ می باشد که می خواهیم به اثبات برسانیم:
آیا عدالت و دادرسی در این دو اثر فقط بصورت واضح و آشکار به کار رفته است یا در قالب متنها نیز می توان این موضوع را ردیابی کرد؟
آیا عدالت و دادرسی در این دو اثر به صورت همگون و بدون اختلاف به کار رفته است ؟
آیا عدالت و دارسی در این دو اثر بصورت متفاوت و حتی متناقض استفاده شده است ؟
۱-۴ -پیشینه تحقیق
هرچند به طور گسترده موضوع عدالت وآیین دادرسی بررسی شده اما درباره شگردهای بیهقی و در تاریخ بیهقی وسیاست نامه کار مستقلی انجام نگرفته است.
در این موضوع مقالات و پایان نامه های در رشته های زبان و ادبیات فارسی و حقوق وجود دارد که مبحث مورد نظر ما از لحاظ ادبی مورد توجه است لذا به مفهوم و مصداق عدالت در آثار ادبی به صورت کلی پرداخته شده است ماننددادورزی وستم ستیزی ازنگاه خواجه نظام الملک ازعباس زاده ویوسف لو(۱۳۹۱)وبررسی عقده حقارت درداستان حسنک وزیربراساس روایت بیهقی ازقوام قبول(۱۳۸۶)و… ولی به صورت اخص به تأثیر عدالت در آثار بیهقی و خواجه نظام الملک پرداخته نشده است .
لذا می توان مقالات وموضوعاتی که دراین خصوص وجود دارد سر لوحه کار قرار داد.
۱-۵ - سئوالهای تحقیق
۱- آیا نویسندگان ما درزمانهای پیشین به امر عدالت ودادرسی توجه داشته اند؟
۲-آیا در تاریخ بیهقی و سیاست نامه به این موضوع پرداخته شده است ؟ اگر توجه داشته اند شیوه آنها درعدالت ودادرسی چگونه بوده است؟
۳- آیا شیوه آنها درعدالت ودادرسی مثل هم بوده یا با هم تفاوت داشته واگر تفاوت داشته ،تفاوت آنها درچه مسائلی بوده؟
۱-۶ - فرضیه های تحقیق
۱- نویسندگان ادبی ما در زمان های گذشته به وفور به امر عدالت و دادرسی در آثار خود پرداخته اند.
۲- بیهقی و خواجه نظام الملک عدالت ودادرسی رابه نحو خاصی درآثار خود بازتاب داده اند .
۳-نگاه بیهقی و خواجه نظام الملک درعدالت ودادرسی شباهتها وتفاوتهایی دارد.
۱-۷ - روش کارو تحقیق:
روش کار بیشتر به صورت مطالعه کتابخانه ای و پرسش و پاسخ از اساتید زبان و ادبیات فارسی و حقوق و علوم سیاسی بوده است ما ابتدا تمام هر آنچه در مورد عدالت و دادرسی در کلیه متون دینی ، ادبی ، حقوقی و … بود در حد توان مطالعه کرده،و هر آنچه لازم بود برای فصول اولیه یادداشت برداری کردیم و سپس این موضوع را در دو اثر مورد نظر به صورت دقیق تر کنکاش کرده و مصداقهای آن را در آورده و به مقایسه آن پرداختیم تا وجوه تفاوت و شباهت آنها بر ما نمایان گردد. سپس به بررسی آن پرداختیم .
فصـــــــــــــل دوم
نگاهی به عدالت ودادرسی و
سیرتاریخی آن دراعصارومتون گذشته
فصل دوم
فصل دوم
نگاهی به عدالت و دادرسی وسیرتاریخی آن دراعصارومتون گذشته
در این فصل کوشیده ایم که معنی لغوی و اصطلاحی و تعریف درستی از دادرسی و عدالت بیان شود و عدالت و دادرسی از منظر قرآن کریم و معصومین (ع) را به نظر خوانندگان برساند و سپس مروری مختصر به قضیه عدالت و دادرسی در عهد پیش ازاسلام و عهد اسلامی داشته باشد و همچنین به بررسی کوتاه و مختصر این موضوع در متون گران سنگ و مشهور از ادیبان ادب فارسی بپردازد.
۲-۱ -عدالت ازنظر لغوی واصطلاحی
۲-۱-۱- عدالت از نظر لغوی
عدالت دارای معانی خاصی است که در زیر به آنها اشاره می کنیم
راغب اصفهانی در کتاب «مفردات» عدل را به معنای مساوات دانسته است:
«عدل تقسیم کردن به طور مساوی است و از این رو گفته شده است آسمان و زمین بر پایه عدالت استوار شده است برای آگاهی دادن به اینکه اگر یک رکن از چهار رکن جهان از ارکان دیگر بیشتر یا کمتر باشد جهان مقتضای حکمت و نظم نخواهد بود»(راغب اصفهانی؛۱۳۸۸:ذیل ماده عدل)
در فرهنگ معین درباره‌ی عدالت آورده است داد کردن ، دادگر بودن - انصاف داشتن –دادگری در اجتماع عدالتی که همه افراد جامعه ازآن برخوردار باشند(معین؛ ۱۳۸۳ :۲۲۷۹)
فرهنگ عمید عدالت را دادگر بودن ، انصاف داشتن و دادگری معنا می نماید ( عمید ؛۱۳۸۹: ۷۲۶)
عدالت در لغت معادل نظم و ادب است. در پارسی «داد» معادل عدل، و «دادمندی» یا «دادگری» معادل عدالت است. «دادگر» نیز معادل عادل می‌باشد. «دادگستر» نیز به معنای گسترندهٔ عدل است. از دیگر واژه‌های دارای ترکیب داد در پارسی، دادگاه، دادیار، دادستان، دادخواهی، داددهی، دادرسی، دادپرسی و غیره می‌باشند.(نرم افزارفرهنگ پارسیمان، سرواژه‌های «عدل، عدالت، عادل»)
پس در نتیجه :
عدالت در لغت به معنی مساوات ،ضد جور، عدم افراط و تفریط و هر چیزی در سر جای خود ،می باشد

۳۱-۲ =
۳۲-۲
در روابط فوق w_j وزن های معیارها و نشانگر اهمیت نسبی آنها می باشد. R_i و S_i در بازه قرار داشته و ۰ بهترین حالت و ۱ بدترین حالت را نشان می دهد. S_i را به عنوان ثبات^[۳۲] و یا مقدار سودمندی^[۳۳] تفسیر میکنند. S_i می تواند اطلاعاتی را پیرامون ماکزیمم مطلوبیت گروهی یا اکثریت فراهم آورد. همچنین R_i نیز به عنوان عدم ثبات^[۳۴] و یا مقدار تاسف^[۳۵] تعریف می گردد و اطلاعاتی پیرامون حداقل اثر فردی مخالف را برای تصمیم گیران فراهم می آورد.

۲٫۶٫۱٫۶ محاسبه شاخص VIKOR (مقدار Q)
در این گام به منظور رتبه بندی گزینه های مد نظر فاصله Q_i محاسبه خواهد شد. Q_i با بهره گرفتن از رابطه ۳۳-۲ بدست میآید
۳۳-۲
در این رابطه v به بازه تعلق داشته و وزن استراتژی اکثریت معیارها^[۳۶] (یا بیشینه سود گروهی^[۳۷]) خوانده میشود و معمولا v=0.5 می باشد. همچنین در رابطه بالا S^*=min S_i و S^-=max S_i و R^*=min R_i و R^-=max R_i می باشد. در رابطه فوق بیانگر نرخ فاصله از حل ایده آل و بیان کننده نرخ فاصله از حل ضد ایده آل است. پارامتر v نیز با توجه به میزان توافق گروه تصمیم گیرنده انتخاب می شود. در صورت توافق بالا، مقدار آن بیش از ۰٫۵ ودر صورت توافق با اکثریت آرا مقدار آن مساوی با ۰٫۵ . در صورت توافق پائین، مقدار آن کمتر از ۰٫۵ خواهد بود.
۲٫۶٫۱٫۷ مرتب کردن گزینه ها بر اساس مقادیر R,S,Q
در این گام رتبه بندی گزینه های موجود بر اساس مقادیر S,R,Q انجام می گیرد. در این مرحله مقادیر گزینه ها به صورت نزولی مرتب می شوند. نتیجه این عمل سه لیست رتبه بندی می باشد که بهترین گزینه، گزینه ای است که کمترین مقدار را دارا می باشد.
۲٫۶٫۱٫۸ انتخاب بهترین گزینه
بهترین گزینه با کمترین Q_i تحت شرایطی محقق می گردد که دو شرط زیر برقرار گردند:
شرط اول- ویژگی پذیرش: رابطه زیر در مورد گزینه منتخب باید صادق باشد.
۳۴-۲
۳۵-۲
در اینجا A² گزینه ای است که در رتبه بندی بر اساس معیار Q در جایگاه دوم قرار گرفته است. A¹ هم بهترین گزینه با کمترین مقدار Q است. n نیز تعداد گزینه ها می باشد.
شرط دوم- ثبات قابل پذیرش در تصمیم گیری
گزینه A¹ باید همچنین بهترین رتبه را در رتبه بندی شاخص S یا (و) R داشته باشد.
درصورتی که یکی از شروط بالا برقرار نشد، آنگاه یک مجموعه جواب به صورت سازشی ارائه می گردد:
اگر تنها شرط دوم برقرار نشده باشد، گزینه A¹ و A².
اگر شرط اول برقرار نشده باشد، گزینه های A¹ و A² و … و A^m
A^m در اینجا گزینه ای در موقعیت mام است که رابطه زیر در مورد آن صادق باشد:
۳۶-۲
لازم به ذکر است که در روش VIKOR فازی، قبل از محاسبه مقادیر سودمندی و تاسف نظرات کارشناسان باید با یکی از روش های دیفازی نمودن به اعداد قطعی تبدیل گردد.

۲٫۷٫ وزن دهی به تصمیم گیرندگان

انتخاب تأمین کننده لجستیک معکوس یک مسئله تصمیم گیری گروهی است به طوری که گروه تصمیم گیری شامل چند تصمیم گیرنده و کارشناس است. از جمله این کارشناسان می توان به کارشناس بخش تحقیق و توسعه، بخش فنی، تضمین کیفیت و پرسنل مالی اشاره کرد. (چن، ۲۰۰۵).
همان گونه که گفتیم در این تحقیق برای انتخاب PRLP 3 ، تصمیم گیری چند معیاره فازی با روشVIKOR را پیشنهاد می دهیم. بیان دقیق اهمیت معیارها و تأثیر گزینه ها بر معیارها که توسط تصمیم گیرندگان تعیین می شود از طریق داده قطعی در انتخاب تأمین کننده دشوار است برای کنار آمدن با این چالش و حل مسایل تصمیم گیری تحت شرایط غیرقطعی مجموعه های فازی توسط “اتاناسوو”^[۳۸] در سال ۱۹۸۶ بیان شد.
در مسایل تصمیم گیری گروهی مجموعه نظر کارشناسان برای اجرای درست روند ارزیابی بسیار مهم است. بنابر این عملگر (IFWA) میانگین موزون فازی برای اجماع نظرات شخصی کارشناسان برای رتبه بندی میزان اهمیت معیارها و گزینه ها مورد استفاده قرار می گیرد. فرض کنید که گروه تصمیم گیری شامل l تصمیم گیرنده باشد.
بدیهی است اهمیت تصمیم گیرندگانی که در یک گروه هستند نسبت به یکدیگر یکسان نیست. اهمیت تصمیم گیرندگان با متغیرهای زبانی توسط عملگر IFWA بیان می شوند. فرض کنید عدد فازی شهودی برای رتبه بندی i- امین تصمیم گیرنده باشد. در این صورت وزن i- امین تصمیم گیرنده به صورت زیر محاسبه می شود(بوران، ۲۰۰۹):
:(۳۵-۲)
فصل سوم
روش اجرای تحقیق

مقدمه

تحقیقات علمی دارای فلسفه ای روشن و بدیهی است. زیرا نیاز بشر به تحقیقات علمی امری بدیهی است. نیاز بشر به تحقیقات علمی به دلیل نیاز فطری انسان به پاسخگویی به برخی نیازهای حیاتی و همچنین برای گسترش دایره معلومات بشری است. هر تحقیق علـمی بنا بر هدف و مـاهیت تحقیق با روش های مختلفی انجام می گیرد.
هدف از این فصل تبیین روش تحقیقی است که در اینجا برای یافتن پاسخ سوالات تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است.

۳٫۱٫ روش تحقیق

بر اساس هدف، تحقیقات علمی را میتوان به سه گروه بنیادی ، کاربردی و عملی تقسیم کرد.
این تحقیق از آنجا که با بهره گرفتن از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که از طربق تحقیقات بنیادی که درباره این موضوع انجام شده است صورت گرفته، در زمره تحقیقات کاربردی می باشد. یکی از ویژگی های تحقیقات کاربردی رفع نیازهای بشر و بهبود و بهینه سازی ابزارها، روش ها و الگو ها در جهت رفاه و آسایش و ارتقای سطح زندگی انسان است. در این راستـا ما به دنبال این هستیم که بتوانیم از میان روش های مختلفی که در زمینه انتخاب تامین کننده لجستیک معکوس است، روشی منطقی را تعیین کرده و آن را تبیین نماییم.
بر اساس ماهیت و روش، تحقیق از نوع توصیفی می باشد؛ زیرا در این تحقیق به دنبال این هستیم که وضع موجود را بررسی کرده و به توصیف منظم و نظام دار آن می پردازیم و ویژگی ها و صفات آن را مطالعه و در صورت لزوم ارتباط بین متغیر ها را بررسی می نماید.(حافظ نیا،۱۳۸۶)
این تحقیق توصیفی جنبه کاربردی دارد به این معنا که از نتایج آن می توانیم در تصمیم گیری ها، سیاست گذاری ها و همچنین برنامه ریزی های شرکت برای انتخاب یک تامین کننده لجستیک معکوس از بین گزینه های موجود استفاده نمائیم.
در این تحقیق به منظور توصیف عینی و کیفی، محتوای مفاهیم به صورت نظام دار انجام می شود و قلمروی آن را متن های مکتوب شفاهی و تصویری در مورد موضوع تشکیل می دهد. پس از اینکه تجزیه و تحلیل مطالب صورت پذیرفت و توصیف انجام گرفت، به گردآوری اطلاعات درباره سوالات تحقیق می پردازیم. این امر از طریق روش های مصاحبه، با کارشناسان و مطالعه کتابخانه ای صورت می گیرد. پس از گردآوری اطلاعات وداده ها از طریق تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره به صورت گروهی ودر شرایط عدم قطعیت مانند: Fuzzy DEMATEL و Fuzzy VIKOR استفاده کرده و داده ها را تجزیه و تحلیل می کنیم و به نتیجه گیری می پردازیم. در نهایت نتایج حاصله را به جوامع آماری با ویژگی های مشترک تعمیم می دهیم.

۳٫۲٫ مراحل اجرای پژوهش

مراحل اجرای این تحقیق به صورت خلاصه در شکل ۱-۳ مورد اشاره قرار گرفته است:
انتخاب موضوع و مطالعه اولیه
ارائه طرح پیشنهادی وتصویب آن
مطالعات نظری و بررسی طرح های پژوهشی مرتبط
مصاحبه با کارشناسان
گرد آوری اطلاعات و جمع آوری داده ها
تجزیه و تحلیل داده ها
ارائه یک مدل
نتیجه گیری

School: Shahed University

 

Keywords : Techniques MADM, finance, IFIC, chosen target market

 

When the trade goes beyond borders, is confronted with new situations. Companies when they have an effective presence in international markets that have high financial power. Financer organizations, this role will be responsible and in this way companies can protect. But the absence of funding to support all of these companies are paying attention to them is very important and can to facilitate the relationship between these two and the funding them.
The purpose of this study is to provide a model of the most important criteria for selecting target markets for export projects that could provide the financial organization to decide and choose the priority of applicants help . For this purpose, a model with six categories of criteria previously developed models were prepared. First, this model through the Delphi technique, by experts from the Iranian Foreign Investment Company (finance) and Iran Khodro Company (self-financing), was approved. Pattern consists of 6 clusters were tested in models of multi-Attribute decision making (MADM). 6 clusters consisting of firm capabilities, firm location and international conditions, the competitive environment, economic environment, Political– legal environment, Socio – cultural environment. To assess the research data, the questionnaire was used. Analysis of the significance and impact of clusters was done by DEMATEL techniques. DEMATEL output, in order to prioritize the criteria in network analysis techniques (ANP) was used. For this purpose, the software was used Exele and Super Decisions. Finally, the Model with 6 clusters and 27 priority indicators for the Iranian Foreign Investment Company (IFIC), Obtained.

 

 

منابع و مراجع
منابع فارسی

 

 

• ابزری، مهدی و دستگیر، محسن (۱۳۸۶).” بررسی و تجزیه و تحلیل روش های تأمین مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران“. فصلنامه بررسیهای اقتصادی، دوره۴، شماره۴، صفحات ۷۳- ۷۸.

 

 

 

• اسماعیل پور، حسن (۱۳۸۸). “بازاریابی بین الملل“. چاپ پنجم، تهران ، نگاه دانش، صص ۱۲.

 

 

 

• اسماعیلی، شاهپور و اسلامی میلانی، پریسا (۱۳۸۸).”مروری بر شیوه ­ها و روش­های نوین تامین مالی پروژه­ ها“. اولین کنفرانس بین المللی توسعه نظام تامین مالی در ایران.

 

 

 

• اصغرپور، محمدجواد (۱۳۸۸).“ تصمیم گیری های چند معیاره“. چاپ هفتم، تهران: دانشگاه تهران، صص ۳۰۸-۳۰۱.

 

 

 

• اصغرپور، محمدجواد (۱۳۸۸).” تصمیم گیری های چند معیاره“. چاپ هفتم، تهران: دانشگاه تهران، صص ۱۲۸.

 

 

 

• امیرخانی، پاتریس و پازوکی، محمدرضا (۱۳۹۰)." اثر تامین مالی از طریق تسهیلات و اعتبارات بخش­های منتخب اقتصادی بر تولید کالاها وخدمات صادراتی در اقتصاد ایران“. مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس توسعه نظام تامین مالی در ایران، ، صص ۳۱۸.

 

 

 

• ایران نژاد، مهدی (۱۳۸۲)." روش های تحقیق در علوم اجتماعی“. چاپ اول، تهران: نشر مدیران، صص ۹.

 

 

 

• آذر، عادل و رجب زاده، علی (۱۳۸۱). “تصمیم گیری کاربردی با رویکردMADM". چاپ اول، تهران: انتشارات نگاه دانش، صص۶۹-۸۰.

 

 

 

• آذر، عادل، فرجی­خورشیدی، حجت (۱۳۸۴). “طراحی هوشمند ارزیابی جذابیت بازارهای بین المللی“. فصلنامه مدرس علوم انسانی، ویژه نامه مدیریت، صص۱۲۱-۱۴۹.

 

 

 

• بابایی­ زکیلکی، محمدعلی (۱۳۸۸). “مدیریت بازاریابی بین الملل“. چاپ هشتم، تهران، سازمان مطالعات و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها، صص ۱۱.

 

 

 

• بحرینی، محمدحسین (۱۳۸۷). “فرایند تامین سرمایه مالی پروزه­های سرمایه ­گذاری“. همایش اقتصاد اسلامی و توسعه، صص ۲.

 

 

 

• برازش، رضا (۱۳۶۵). “مدل اقتصادسنجی عرضه وتقاضای اتومبیل سواری“. تهران، دانشکده علوم اقتصادی وسیاسی دانشگاه شهیدبهشتی، صص ۴-۱۷.

 

 

 

• پرمه، زورار، حسینی، میرعبداله، نبی­زاده، احمد و محبی، حمیدرضا (۱۳۸۸). “ظرفیت­های صادراتی و بازارهای هدف زعفران ایران“. موسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی، فصلنامه پژوهش­های بازرگانی، شماره۵۱، صص ۵۹­-۹۵.

 

 

 

• پورمقیم، جواد (۱۳۸۰). “نظریه ­ها و سیاست­های بازرگانی تجارت بین­الملل“. نشرنی، تهران، صص ۵۱.

 

 

 

• جعفری صمیمی، احمد، یحیی­زاده­فر، محمود و عبادی­دولت­آبادی، میرکریم (۱۳۸۳). “بررسی رابطه روش های تامین مالی (منابع خارجی) وبازده و قیمت سهام شرکت های بورس تهران“. دوماهنامه علمی- پژوهشی دانشگاه شاهد، سال یازدهم، دوره جدید، شماره ۵.

 

 

 

• • جلیلی، محمد، فلاح، شمس، لیالستانی، میرفیض، زین­الدین و سیدمصطفی، سعید محمدی­ها (۱۳۸۹). “رتبه ­بندی شیوه های تامین مالی خارجی برای سرمایه ­گذاری در صنعت نفت جمهوری اسلامی ایران با بهره گرفتن از روش تحلیل سلسله مراتبی“. فصلنامه مطالعات کمی در مدیریت، صص ۵۳.

 

 

 

• جهانگرد، ­­­­­اسفندیار (۱۳۸۳).”صنعت خودروسازی و جایگاه آن در اقتصاد ایران“. پژوهشنامه اقتصادی، صص ۱۸۵.

 

 

 

• چیذری، امیر حسین، یوسفی، علی و موسوی، سید حبیب الله (۱۳۸۵).”بررسی بازارهای هدف صادراتی گیاهان زینتی ایران“. اقتصادکشاورزی و توسعه، سال چهاردهم، شماره ۵۵، صص ۴۷-۶۶.

 

 

 

• حسن­بیگی، ابولفضل (۱۳۸۱). “نفت، بای بک ومنافع ملی“. تهران، انتشارات نوای آوا، صص ۲۰۱.

 

 

 

• حسینی، میرعبدالله (۱۳۸۸). “تجربیات منتخبی از کشورهای موفق در توسعه صادرات“. بررسی­های بازرگانی، شماره۳۴، صص ۱۷.

 

 

 

• خاکی، غلامرضا (۱۳۹۰). “روش تحقیق با رویکرد به پایان نامه نویسی“. تهران: انتشارات بازتاب، صص ۲۱۷.

 

 

 

• رجوعی، مرتضی و شیعه­زاده، الهه (۱۳۸۷). “تعیین معیارهای جذابیت بازار و انتخاب بازارهدف“. فصلنامه علمی_تخصصی گروه مدیریت دانشگاه امام رضا، شماره پنجم، صص ۱-۵.

 

 

 

• روستا، احمد، ونوس، داور و ابراهیمی، عبدالحمید (۱۳۸۳). “مدیریت بازاریابی“. انتشارات سمت، چاپ هشتم، تهران.

 

 

 

• رهنمای­رودپشتی، فریدون، نیکومرام، هاشم و شاهوردیانی، شادی (۱۳۸۶).”مدیریت مالی راهبردی (ارزش آفرینی)". تهران، انتشارات کسا کاوش، صص ۲۲۰.

 

 

 

• زبردست، اسفندیار (۱۳۸۰)". کاربرد فرایند سلسله مراتبی در برنامه­ ریزی شهری و منطقه­ای“. نشریه هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، شماره ۱۰، صص ۱۵-۲۴.

 

 

 

• زرگرپور، حمید، میرمحمدصادقی، علیرضا و وطن­پور، نیما (۱۳۸۶). “نگاهی استراتژیک به انتخاب روش های تامین مالی پروژه­ ها به کمک منابع خارجی“. دومین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک.

 

 

 

• زری­باف، مهدی و حسینی­کیا، سیدتقی (۱۳۸۲). “مدیریت بازاریابی جهانی“. انتشارات گسترش علوم پایه، چاپ اول، تهران: صص۷۸.

 

 

 

• زنور، بهروز (۱۳۸۰). “مجموعه مقالات همایش صنعت خودرو ایران واقتصاد جهانی“. تهران، ناشر پیام ایران خودرو، صص ۱۳۶.

 

 

 

• سالنامه تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۱). دفتر فناوری اطلاعات وارتباطات، گزارش آمار مقدماتی تجارت خارجی طی سال ۱۳۹۱، صص ۲۳-۲۵.

 

 

 

• سالواتوره، دومینیک (۱۳۷۰)." تئوری و مسائل اقتصاد بین الملل“. ترجمه هدایت، ایران پرور و حسن، گلریز، نشر نی، تهران.

 

 

 

• سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازی، الهه (۱۳۹۲). “روش­های تحقیق در علوم رفتاری“. تهران: انتشارات آگاه، صص۱۲۶.

 

 

 

• سعید، معصومه (۱۳۹۰).” اولویت بندی بازارهای صادراتی محصولات کشاورزی استان کرمان با بهره گرفتن از تکنیک“.پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، صص ۲۱-۳۰.

 

 

 

• سکاران، اکرم (۱۳۸۱)." روش­های تحقیق در مدیریت” (چاپ دوم). (مهدی صائبی، و محمد شیرازی، مترجم)، تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی( نشر)، صص ۲۰.

 

۴-۴-۱-۲- اولویت‌بندی معیارهای خدمات پس از فروش ۱۲۷
۴-۴-۱-۳- اولویت‌بندی معیارهای قیمت…………………………………………………………………………………… ۱۲۸
۴-۴-۱-۴- اولویت‌بندی معیارهای برند ۱۳۰
خ
فصل پنجم : نتیجه‌گیری و پیشنهادها
۵-۱- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۳۳
۵-۲- خلاصه تحقیق ۱۳۳
۵-۳- نتیجه‌گیری ۱۳۵
۵-۳-۱- کیفیت……………………………………………………………………………………………………………………. ۱۳۶
۵-۳-۲- خدمات پس از فروش ۱۳۷
۵-۳-۳- قیمت…………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۳۸
۵-۳-۴- برند………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۳۹
۵-۴- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………. ۱۳۹
۵-۴-۱- پیشنهادهایی برای عرضه‌کنندگان ماشین آلات راهسازی ۱۳۹

۵-۴-۲- پیشنهادهایی جهت پژوهش‌های بعدی ۱۴۱
۵-۵- محدودیت‌های تحقیق ۱۴۲
منابع ۱۴۴
پیوست‌ها ۱۵۱
د
اظهار نامه
اینجانب سحر ملکی ورکی دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت اجرایی گرایش استراتژی به شماره دانشجویی ۸۹۱۲۴۲۸۰۹ تایید می نمایم که کلیه نتایج این پایان نامه حاصل کار اینجانب و بدون هیچگونه دخل و تصرف است و مورد نسخه برداری شده از آثار دیگران را با ذکر کامل مشخصات منبع ذکر نموده ام . در صورت اثبات خلاف مندرجات فوق به تشخیص دانشگاه مطابق با ضوابط و مقررات حاکم ( قانون حمایت از مولفان و محققان و قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی ، ضوابط و مقررات آموزشی، پژوهشی و انضباطی ) با اینجانب رفتار خواهد شد و حق هرگونه اعتراض در خصوص احقاق حقوق مکتسب و تشخیص و تعیین تخلف و مجازات را از خویش سلب میکنم . در ضمن مسئولیت هرگونه پاسخگویی به اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی و مراجع ذی صلاح ( اعم از اداری و قضایی ) به عهده اینجانب خواهد بود و دانشگاه هیچگونه مسئولیتی در این خصوص نخواهد داشت .
نام و نام خانوادگی: سحر ملکی ورکی
امضا و تاریخ : ۱۴/ ۱۰/ ۹۲
ذ
تاییدیه
بدینوسیله تایید مینمایم پایان نامه / رساله ی شناساییی و اولویت بندی عوامل موثر بر رفتار خریداران ماشین آلات سنگین راهسازی در پروژه های شهر تهران دفاع شده توسط خانم سحر ملکی ورکی دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت اجرایی گرایش استراتژی تحت راهنمایی اینجانب صورت گرفته و مطالب ارائه شده در این پایان نامه حاصل کار وی بوده و بدون هرگونه دخل و تصرف است و موارد نسخه برداری شده از آثار دیگران با ذکر کامل مشخصات منبع ذکر شده است .
نام و نام خانوادگی استاد راهنما :
جناب آقای دکتر علی علیزاده
امضاء و تاریخ :۱۴ / ۱۰/۹۲
ر
تائیدیه هیات داوران جلسه
گروه تخصصی : مدیریت
نام و نام خانوادگی دانشجو : سحر ملکی ورکی
عنوان پایان نامه : شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر رفتار خریداران ماشین آلات سنگین راهسازی در پروژه های شهر تهران
تاریخ دفاع / /
رشته : مدیریت اجرایی
گرایش : استراتژی

 

امضاء	دانشگاه یا موسسه محل خدمت	مرتبه دانشگاهی	سمت	نام و نام خانوادگی	ردیف
		استادیار

 

SiO₂

Fe

Mn

SiO₂

Fe

Mn

 

۹۲/۳۸

۵۰/۶۱

۹۳/۵۰

۹۲/۲۵

۷۹/۱۲

۶۱/۲۳

۷/۴۷

۲۱۷

پرعیار

 

۰۸/۶۱

۵۰/۳۸

۰۷/۴۹

۰۹/۳۷

۳۰/۷

۷۴/۲۰

۳/۵۲

۲۳۸

باطله

 

۱۰۰

۱۰۰

۱۰۰

۷۶/۳۱

۹۲/۹

۱۱/۲۲

۱۰۰

۴۵۵

متوسط (خوراک)

 

 

نتایج حاصل حاکی از جدایش نامناسب کانی­های سبک و سنگین توسط جیگ برای این محدوده ابعادی می­باشد. مشاهده می­ شود نیمی از منگنز به باطله منتقل شده که می ­تواند به دلیل درجه آزادی کم کانی منگنز در این دانه­بندی و درگیری آن با کوارتز باشد. در مورد گانگ سیلیکاته علی­رغم انتقال بخش عمده­ای از آن به باطله ولی عیار آن در اثر درگیری با کانی­های منگنز و آهن­دار در محصول پرعیار هم­چنان بالا است. لازم به ذکر است که با شستشوی مجدد محصولات با جیگ، افزایش چندانی در عیار و بازیابی بدست نیامد. در جمع­بندی از آزمایش­های انجام شده با جیگ مشاهده می­ شود که در بهترین وضعیت شاخص­ های ارزیابی عملیات جدایش شامل ضریب پرعیار کردن^[۲۲] و ضریب غنی سازی^[۲۳] برای محصول منگنز به ترتیب برابر ۱/۲ و ۰۷/۱ است که نشانه عدم کارایی لازم جدایش کانی­ها در این ابعاد توسط جیگ است. لازم به ذکر است که هر چه مقدار شاخص اول به عدد یک نزدیکتر و هرچه شاخص دوم عددی بزرگ­تر باشد مطلوب­تر است.

۴-۳ نتایج آزمایش­های میزلرزان
۴-۳-۱آزمایش اول
محدوه­ی ابعادی ذرات : ۱۰۰۰- ، ۳۰۰+ میکرون
شرایط آزمایش:
شیب میز ۶ درجه
دبی جامد خشک ۳۰۰ گرم بر دقیقه
جدول۴-۲: آزمایش میزلرزان بر روی دانه بندی (۱۰۰۰- ۳۰۰+) میکرون

 

توزیع %

عیار %

خلاصه‌ی فصل و جمع‌بندی
در قسمت اول این فصل ضمن تعریف مفاهیم سیستم و اطلاعات که برای درک بهتر سیستم اطلاعات مدیریت ضروری می‌باشد، به تعریف سیستم اطلاعات مدیریت پرداخته شد و ضرورت وجود این سیستم در سازمان‌ها، انواع آن و مفاهیم اساسی مربوط به آن مورد بحث قرار گرفت. سپس ضمن تعریف سیستم اطلاعات منابع انسانی، اهمیت این سیستم و ضرورت ارزیابی سیستم‌های اطلاعات مدیریت در سازمان‌ها مورد بررسی قرار گرفت. مطالب ذکر شده نشان داد که امروزه سازمان‌ها اهمیت زیادی را برای اطلاعات قائل می‌باشند لذا سیستم اطلاعات مدیریت مورد توجه بیشتری قرار گرفته است و ارزیابی سیستم‌های اطلاعات مدیریت به منظور ارائه بازخورد به مدیران جهت بهبود عملکرد این سیستم و افزایش کارایی و اثربخشی این سیستم و موفقیت سازمان امری ضروری و دارای اهمیت می‌باشد. در قسمت دوم این فصل پس از تعریف مدیریت منابع انسانی و اهداف آن به بررسی وظایف مربوط به مدیریت منابع انسانی که شامل سازماندهی کارکنان، برنامه‌ریزی نیروی انسانی، جذب منابع انسانی، توسعه منابع انسانی، مدیریت پاداش، امور رفاهی کارکنان و امور اداری و پرسنلی پرداخته شد و در کل نتیجه اینکه منابع انسانی مهمترین و با ارزش‌ترین منبع در هر سازمان می‌باشد و مدیریت این منبع مهم وظیفه بسیار پیچیده و بااهمیتی می‌باشد. قسمت سوم و پایانی این فصل، اختصاص به بررسی تحقیقات انجام شده در مورد سیستم اطلاعات مدیریت و منابع انسانی داشت. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در تحقیقات انجام شده موضوعاتی نظیر اهمیت سیستم اطلاعات، آینده مدیریت منابع انسانی و سیستم اطلاعات، توسعه سیستم‌های اطلاعاتی و غیره پرداخته شده که همگی نشان‌دهنده اهمیت و ارزش سیستم اطلاعات مدیریت در سازمان‌ها می‌باشد. این تحقیق نیز با بهره گرفتن از این مطالب در نظر دارد به ارزیابی میزان کاربرد سیستم اطلاعات مدیریت در مدیریت منابع انسانی دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بپردازد تا مدیران با بهره گرفتن از نتایج این تحقیق و با استفاده مناسب‌تر و بیشتر از این سیستم زمینه مساعدی برای پیشرفت و موفقیت نیروی انسانی و دانشگاه فراهم نماید.

فصل سوم
روش پژوهش
مقدمه
امروزه پژوهش و تحقیق از ابزارهای بسیار مهم تصمیم گیری در موقعیت‌های مختلف و بویژه در علوم رفتاری به شمار می‌رود چرا که در جهانی که ما زندگی می‌کنیم قدرت و اهمیت کشورها را نه نیروی نظامی‌و اقتصادی بلکه میزان دانایی آنان مشخص می‌کند پس تلاش برای کسب اطلاعات و فناوری‌های جدید نه تنها نیازی استراتژیک بلکه ضرورتی اساسی و ملی است.
پس از بررسی مباحث نظری و تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع پژوهش در فصل دوم تحقیق، در این فصل به بررسی روش شناسی تحقیق پرداخته شده که بر همین اساس موضوع روش تحقیق، جامعه آماری، روش نمونه گیری، حجم نمونه، ابزار اندازه گیری و تعیین روایی و محاسبه پایایی آن، شاخص سازی پرسشنامه و روش های تجزیه و تحلیل داده‌ها ارائه شده است.
۳ ـ ۱ ـ روش پژوهش
روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. تحقیق حاضر توصیفی است، زیرا هدف آن توصیف عینی، واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک موضوع است و با کشف آنچه هست سر و کار دارد.
“هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه یا روشی را اتخاذ نماید تا او را دقیق تر، آسانتر و سریعتر در دستیابی به پاسخ کمک نماید” (نادری و سیف نراقی، ۱۳۷۲، ص ۶۰). انتخاب روش تحقیق در درجه اول به ماهیت موضوع و اهداف تحقیق بستگی دارد. بعضی از مسائل توصیفی یا غیر توصیفی اند و پژوهشگر متغیری را کنترل نمی‌کند و درصد کشف روابط علت و معلولی نیز نیست و صرفا به توصیف پیش بینی و تبیینی ارتباط بین پدیده‌ها می‌پردازد. بنابراین مهمترین ویژگی روش های توصیفی عدم کنترل متغیرها در پژوهش‌های رفتاری است. با توجه به اینکه در این پژوهش، پژوهشگر درصدد بررسی میزان کاربرد سیستم اطلاعات مدیریت در مدیریت منابع انسانی با بهره گرفتن از نظرات مدیران دانشگاه بوده بنابراین، روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی می‌باشد.
۳ ـ ۲ ـ جامعه ی آماری
“جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از اشیاء، اشخاص، مکان‌ها، رویدادها و اموری که در یک یا چند صفت مشترک باشند” (پاشاشریفی و شریفی، ۱۳۸۰، ص۵۹). “معمولاً در هر پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت (صفات) متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد” (سرمد و دیگران، ۱۳۸۰، ص ۱۷۷). به نظر دلاور (۱۳۸۳) جامعه یا جمعیت عبارت است از “تعدادی از عناصر مطلوب مورد نظر که حداقل دارای یک صفت مشخص باشند. صفت مشخصه، صفتی است که بین همه عناصر جامعه آماری مشترک و متمایزکننده جامعه آماری از سایر جوامع می‌باشد” (ص۵).
جامعه پژوهش حاضر، شامل کلیه مدیران دانشگاه دولتی اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی ۸۸- ۱۳۸۷ بوده که جدول (۳-۱) چگونگی توزیع جامعه آماری را در دو دانشگاه نشان می‌دهد.
جدول(۳-۱) مشخصات جامعه آماری به تفکیک

 

دانشگاه	جامعه آماری
اصفهان	۸۳
علوم پزشکی	۱۷۶
مجموع	۲۵۹

مأخذ: مرکز آمار و اطلاعات دانشگاه اصفهان، علوم پزشکی اصفهان و صنعتی اصفهان،۱۳۸۷
۳ ـ ۳ ـ نمونه۱ و برآورد حجم نمونه
۳ ـ ۳ـ ۱ـ نمونه
نمونه حاصل گردآوری اطلاعات فقط درباره تعدادی از اعضای جمعیت است. نایبی (۱۳۷۶) معتقد است “نمونه می‌تواند با درجات مختلفی از دقت۲ بازتاب جمعیتی باشد که از آن برگرفته شده است. نمونه ای که دقیقاً بازتاب جمعیت خود باشد، نمونه معرف خوانده می‌شود” (ص ۶۷).
۳ ـ ۳ـ ۲ـ برآورد حجم نمونه
به عقیده بسیاری از صاحب نظران حجم نمونه با واریانس جامعه رابطه مستقیم دارد و هر قدر پراکندگی در صفات و ویژگی‌های مورد مطالعه در جامعه آماری بیشتر باشد به همان نسبت باید حجم نمونه نیز بزرگتر انتخاب شود. “برای تعیین حجم نمونه چنانچه واریانس جامعه در پارامتر مورد اندازه گیری در تحقیقات قبلی مشخص شده باشد محقق می‌تواند از آن استفاده کند در غیر اینصورت محقق باید با انجام مطالعه مقدماتی واریانس جامعه را برآورد کرده و از آن استفاده کند” (سرایی، ۱۳۷۲، ص ۱۲۷).
از آنجایی که در تحقیق حاضر، واریانس جامعه آماری نا معلوم بود، انجام یک مطالعه مقدماتی بر روی گروهی از افراد جامعه به منظور، تعیین واریانس جامعه ضرورت داشت. به همین منظور، یک گروه ۳۰ نفری ( ۱۵ نفر از مدیران دانشگاه اصفهان و ۱۵ نفر از مدیران دانشگاه علوم پزشکی) از جامعه آماری به صورت تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامه در بین آنها توزیع و پس از استخراج داده‌های مربوط به پاسخ‌های گروه نمونه مذکور، حجم نمونه آماری پژوهش با بهره گرفتن از فرمول زیر تعیین شد.

S² = واریانس
d² = دقت احتمالی مطلوب
= حجم نمونه n

اما دسته دوم، مسئله پراکندگی امواج^[۲۸] یا مسئله میدان خارجی^[۲۹] است که انرژی موج در میدان دور تولید شده و به سمت میدان نزدیک مسئله انتشار پیدا می­ کند. منبع زلزله و انفجار در اعماق زمین از جمله مثال­هایی برای این مورد هستند. فرمولاسیون روش المان نامحدود برای هر دو دسته مسئله یکسان است. تمرکز این مطالعه روی حالت اول است، چون اثرات بار دینامیکی سازه روی پی و خاک اطراف آن و انتشار امواج تولید شده تا حوزه دور بررسی می­ شود.

۴-۱-۳-مروری خلاصه بر تاریخچه توابع امپدانس
همانطور که گفته شد از توابع امپدانس، به میزان گسترده­ای برای محاسبه ارتعاشات پی­های حجیم ماشین آلات سنگین و همچنین تحلیل اندرکنش خاک و سازه در محاسبات زلزله استفاده می­ شود. باید توجه داشت که در حالت میدان خارجی خاک مستقیماً نقش انتقال بار را دارد که این برخلاف حالت میدان داخلی است که منبع لرزش خود سازه یا ماشین است. باید به این نکته توجه داشت که در هر دو حالت هدف یکسان بوده و ارزیابی حرکات پی تحت بار­های خارجی و در نتیجه تغییر مکانهای ماشین و یا سازه در هر دو حالت جز اهداف مسئله است. این مقصود جز با در نظر گرفتن توأم مشخصات پی و خصوصیات سازه تأمین نمی­ شود.
در این قسمت به دلیل گستردگی مطالعاتی که محققین بر توابع امپدانس انجام داده­اند، بدون پرداختن به جزئیات، بررسی کوتاهی از روش های مختلف انجام می­ شود.
در سال ۱۹۰۴ لمب^[۳۰] به عنوان نقطه آغازین حرکت، مطالعاتی بر روی ارتعاشات یک نیم­فضای الاستیک خطی انجام داد، بارگذاری در نظر گرفته شده در این حالت، هارمونیک و نقطه­ای بود و این عمل در واقع تعمیم مسئله بوسینسک در حالت دینامیکی بود (گتمیری، حائری، ۱۳۷۵).
در سال ۱۹۳۶ رایزنر^[۳۱] عکس العمل یک صفحه صلب دایره­ای قرار گرفته بر سطح یک نیم فضای الاستیک همگن را تحت ارتعاش عمودی هارمونیک، مورد تحلیل قرار داد. او با توجه به انرژی قابل توجه امواج حجمی و سطحی تولید شده حین ارتعاش، و این مسئله که در یک نیم فضا این امواج به صورت نامحدودی منتشر می­شوند، بدون اینکه برگشت انرژی صورت بگیرد، مسئله اتلاف انرژی در اثر عمل تابش را برای اولین بار مطرح کرد. بدین ترتیب که محیط در هر صورت سبب میرایی می­ شود، گرچه الاستیک خطی بوده و حتی استهلاک مادی انرژی نداشته باشد (گتمیری، حائری، ۱۳۷۵).
از سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۶، بایکرافت^[۳۲]، آرنولد و همکاران^[۳۳]، کوئینلن^[۳۴] و سانگ^[۳۵]، با توجه به کارهای گذشته در عمومیت دادن و طبقه بندی کارهای رایزنر کوشیدند و حرکات مربوط به شش درجه آزادی پی­های سطحی را ارائه کردند (گتمیری، حائری، ۱۳۷۵).
از سال ۱۹۶۲ تا سال ۱۹۶۷ در حالیکه الردوی و همکاران^[۳۶]، اوجوبی و همکاران^[۳۷]، مشغول تکمیل روش های قبلی بودند، هسیه^[۳۸] و بخصوص لیزمر^[۳۹] برای نخستین بار متوجه این مطلب شدند که می­توان رفتار پی سطحی و خاک را در حالت ارتعاش قائم به مانند یک سیستم یک درجه آزادی مدل کرد، بطوریکه که دارای سختی و میرایی ثابت (مستقل از فرکانس) باشد. پس از آن، این روش ساده سازی به روش لیزمر معروف شد و توسط ویتمن^[۴۰]، ریچارت^[۴۱] برای تمامی حرکات گسترش یافته است (گتمیری، حائری، ۱۳۷۵).
در نهایت در انتهای دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ که تکمیل روش های تحلیل اندرکنش خاک و سازه سبب پیشرفتهای عمده­ای در این علم شد، نتایج به صورت دو تابع وابسته به فرکانس ارائه شدند که تابع اول نمایانگر بخش حقیقی و تابع دوم معرف بخش موهومی، سختی دینامیکی مختلط بود که در نهایت به عنوان توابع امپدانس خوانده می­شدند (گتمیری، حائری، ۱۳۷۵).
در ۳۰ سال اخیر به مرور چندین روش کارآمد برای محاسبه امپدانس پی­ها ابداع شده است. تکنیک­های قابل قبول حاضر عبارتند از :

 

1. 1. راه حل­های تحلیلی بر اساس تکنیک­های تبدیل انتگرال.

 

1. 1. فرمولاسیون نیم تحلیلی با المان مرزی به طوری که فقط جداسازی لازم را برای سطح بالایی زمین تأمین کند.

 

1. 1. روش های المان محدود دینامیکی، با بهره گرفتن از مرزهای جانبی ویژه انتقال امواج.

 

1. 1. روش های مختلط^[۴۲]، شامل ترکیب روش های عددی و روش های تحلیلی.

 

اصولاً در کاربردهای عملی، انتخاب روش مناسب به میزان زیادی به اقتصاد و ابعاد پروژه و به همان نسبت در دسترس بودن نرم افزار­های کامپیوتری مربوطه دارد. علاوه بر این، روش انتخابی باید قدرت انعکاس مشخصات کلیدی زیر را برای سیستم خاک و پی داشته باشد:

 

• • شکل سطح تماس خاک با پی (دایره­ای، نواری، مستطیلی و دلخواه).

 

• • طبیعت پروفیل خاک ( یکنواختی در عمق، رسوبات لایه لایه و لایه سطحی بر روی بستر سنگی).

 

• • میزان مدفون شدگی (پی بر روی سطح، مدفون و شمع).

 

• • مود ارتعاش و فرکانسهای تحریک.

 

بایستی توجه داشت که در مورد یک مسئله مهندسی خاص، کاربرد این روش های محاسباتی، عمل ساده­ای نمی ­باشد. بلکه نیازمند ایده­آل کردن سیستم واقعی و همچنین مستلزم تدارک اطلاعات مهم در کنار هزینه محاسبات است. به همین سبب و همچنین بدلیل اینکه تعیین عکس العمل پی­های سطحی یا نیمه مدفون در برابر بار­های عمودی استاتیکی و دینامیکی، مسئله­ای است که کاربرد فراوانی برای مهندسین ژئوتکنیک دارد، بایستی اهمیّت هر دو اثر عمق و نوع مدفون شدگی را به طور پارامتریک بررسی کرد. علاوه بر آن بواسطه ریاضیات پیچیده مسئله، روش های تحلیلی ذکر شده در بالا برای حل مسائل عملی مناسب به نظر نمی­رسد. به همین سبب تاکنون محققین بسیاری سعی در ارائه روابط مختلف برای استفاده در حالت کلی نموده ­اند
(گتمیری، حائری، ۱۳۷۵).
بطور خلاصه دو دسته نتایج تحلیلی برای توابع امپدانس در حالت نیم­فضا موجود است. اول، نتایج تحلیلی مربوط به (Luco & Westmann, 1972) و دوم، نتایج تحلیلی مربوط به (Oien, 1971) است. از جمله نتایج تحلیلی مربوط به حالتی که لایه­ای از خاک در حالت ویسکوالاستیک روی سنگ بستر قرار گرفته باشد، می­توان به
(Tassoulas & Kausel, 1981) اشاره کرد. روش نیمه تحلیلی برای محاسبه توابع امپدانس در حالت نیم­فضا توسط Dasgupta & Chopra, (1977) ارائه شده است. روش کار آنها به این صورت است که سطح نیم­فضا را به تعدادی المان خطی تقسیم کرده­ و هر بار تنش یکنواختی را به هر یک از المانها اعمال گردیده و در نهایت جابجایی هر نقطه در اطراف این المان­های بارگذاری شده، با یک روند تحلیلی بدست آورده می­ شود. با محاسبه نرمی نقاط سطح مشترک سازه و پی و با بهره گرفتن از یک سری عملیات جبری به ماتریس سختی دینامیکی سیستم رسیده و در نهایت با بهره گرفتن از معکوس آن به ماتریس نرمی سیستم می­رسند. آنها در گزارشی که در کتابخانه زلزله دانشگاه برکلی کالیفرنیا موجود است اظهار کرده ­اند که انتگرالهای حاصله در این روش منفرد بوده ولی با این حال انتگرالها را بصورت عددی حل کرده ­اند. با وجود این مطلب به جوابهای خوبی رسیده ­اند. آنها همچنین با در نظر گرفتن مصالح بصورت ویسکو الاستیک، توابع نرمی را برای این حالت ارائه داده­اند. البته توابع نرمی برای حالت ویسکوالاستیک با ضریب میرایی خیلی پایین را معادل با حالت الاستیک فرض کرده ­اند.
در این مطالعه برای ارزیابی میزان صحت برنامه نوشته شده، مقایسه نتایج حاصله از برنامه با روش نیمه تحلیلی (Dasgupta & Chopra, 1977) انجام شده است. در ادامه به مقایسه نتایج و نحوه به دست آوردن توابع نرمی در حالت خاک روی بستر سنگی به تفصیل صحبت خواهد شد.
۴-۲ مدل سازی با روش المان محدود
روش المان محدود به دلیل قدرت فراوانی که در مدل سازی دارد، بسیار مورد علاقه محققین در زمینه ­های مختلف علوم مهندسی قرار گرفته است و در سالهای اخیر پیشرفت­های زیادی نیز داشته است. محققین مختلفی مثل Zienkiewicz & Taylor, (1977)،
Cook, (2007) منابع ارزشمندی برای این روش ارائه کرده ­اند که بسیار مورد استفاده محققین قرار گرفته است. شاخه مهندسی ژئوتکنیک از جمله شاخه­هایی از علوم مهندسی است که روش المان محدود و همچنین روش های عددی دیگر، بطور گسترده­ای در آن استفاده می­ شود. همانطور که از اسم این روش پیداست، این روش برای محیط­های محدود کاربرد دارد و در حالاتی که با حیطه­های بی­نهایت سروکار داریم باید از روش­ها و تکنیک­های دیگری کمک بگیریم که در فصل دوم در این مورد صحبت شده است. بطور کلی در مسائل ژئوتکنیکی که بطور گسترده­ای با محیط­های بی­نهایت سروکار داریم، باید از تکنیک یا روشی برای مدل سازی حیطه بی­نهایت، جهت مدل سازی درست مسئله استفاده کرد.
در این مطالعه جهت مدل سازی میدان نزدیک از روش المان محدود با المان­های چهار ضلعی هشت گرهی استفاده شده است. به منظور صحت برنامه نوشته شده، دو مسئله­ توسط برنامه و نرم افزار تجاری آدینا^[۴۳] حل شده و نتایج حاصله از آن دو با هم مقایسه شده است.
در مسئله اول همانطور که در شکل ۴-۱ هم پیداست، محیط الاستیک با مرز بسته در دو جهت تحت بارگذاری گسترده وارد بر المان هشتم بررسی شد. برای بررسی صحت الگوریتم نوشته شده جهت اعمال بارگذاری گسترده و همچنین صحت ماتریس سختی، تغییر مکانهای نقاط مختلف با یکدیگر مقایسه شده ­اند. این مدل شامل ۴۰۷ درجه آزادی بود که بیشترین خطای موجود بین حل­­های برنامه و نرم افزار آدینا، ۰٫۱۱% بود، که این موضوع نشان دهنده صحت برنامه نوشته شده برای دو قسمت الگوریتم بارگذاری و الگوریتم مربوط به ماتریس سختی بود. ولی برای حل معادله حرکت که در فصل قبل در موردش صحبت شد، علاوه بر بررسی دو الگوریتم ذکر شده باید الگوریتم مربوط به ماتریس جرم نیز بررسی می­شد. از اینرو همان هندسه، این بار جهت آنالیز مودال استفاده شد. در این حالت از مقایسه مقادیر ویژه تعمیم یافته، که همان فرکانس­های ذاتی یا طبیعی سیستم هستند، استفاده شد. تعداد فرکانس­های طبیعی سیستم به تعداد درجات آزادی سیستم است. خوشبختانه با مقایسه ۴۰۷ فرکانس حاصله از برنامه و نرم افزار آدینا، بیشترین خطای موجود در بین دو سری نتایج، ۰٫۰۰۳۴۵ بود. این دو مقایسه نشان دهنده این مطلب است که الگوریتم نوشته شده برای روش المان محدود از دقت خوبی برخوردار است.

شکل ۴-۱ مدل محاسباتی جهت بررسی صحت برنامه نوشته شده المان محدود
قبل از اینکه به ادامه بحث بپردازیم لازم است نکته­ای برای کسانیکه شاید روزی این پایان نامه را مطالعه کنند بیان شود. همانطور که در قبل هم اشاره شد، Zhang & Zhao, (1987) در مطالعه خود سه مثال در مورد ترکیب روش­های المان محدود و المان نامحدود را بررسی کرده و در مثال اول خود هندسه شکل ۴-۱ را در سه حالت بررسی کرده بودند. اول تمام گره­های مرزی را آزاد، دوم تمام گره­های مرزی در دو جهت را بسته فرض کرده و در نهایت ترکیب روش­های المان محدود و نامحدود را بررسی کرده بودند. همانطور که اشاره شد نتایج برنامه نوشته شده المان محدود در حالت الاستیک با نرم افزار ADINA بررسی شد. اما برای بررسی نتایج روش المان محدود در حالت ویسکوالاستیک مدتها وقت صرف شد تا نتایج با نتایج ارائه شده در مقاله مذکور مقایسه شود. چون نرم افزار ADINA تاجایی که بررسی شد حالت ویسکوالاستیک را آنطور که مد نظر این مطالعه بود، در نظر نمی­گرفت.
۴-۳-توابع نرمی در حالت دوبعدی برای نیم­فضای الاستیک
۴-۳-۱-مقدمه
همانطور که در قبل هم اشاره شد در این مطالعه جهت دستیابی به توابع امپدانس و توابع نرمی از روشی که توسط (Dasgupta & Chopra, (1977 در سال ۱۹۷۷ ارائه شده، استفاده شده است. بنا به تحقیقاتی که پیرامون نحوه بدست آوردن توابع نرمی، علیرغم وسعت شدید تحقیقات انجام شده، صورت گرفت، در هیچ مقاله­ای روش مذکور جهت دستیابی توابع امپدانس و نرمی بکار گرفته نشده است! در حالت دو بعدی برای پی سطحی، برای حرکات مختلف، چهار تابع نرمی موجود است. رسیدن به توابع نرمی مربوط به کوپل حرکت افقی و دوران، مقداری پیچیده است. در این روش این ترم با مقداری عملیات جبری به سادگی قابل حصول است.
۴-۳-۲-تعریف توابع نرمی
در شکل ۴-۲ اندرکنش خاک-پی-سازه بصورت شماتیک نشان داده شده است. سازه موجود که رفتاری خطی دارد تحت تأثیر نیروها و لنگرهای دینامیکی قرار می­گیرد. این نیروها با عبور از سطح تماس خاک و پی، سبب بروز تغییر مکانها و چرخشهای دینامیکی پی می­شوند. نیروهای مذکور یا بطور مستقیم از طریق اعمال خارجی (مثل ماشین آلات یا امواج اقیانوس) به سازه وارد می­ شود و یا مانند زمین لرزه بطور غیر مستقیم سازه را تحت تأثیر قرار می­دهد. این حرکات پی که مقدار نسبی آنها بویژه به مشخصات سختی خاک زیر پی و هندسه سطح تماس آن بستگی دارد، به دو صورت روی سازه تأثیر گذار است.

 

1. 1. فرکانس­های طبیعی و مودهای نوسان را تغییر می­دهد، بطوری که درجات آزادی جدیدی به سیستم اضافه می­ شود.

 

1. 1. قسمت اعظم انرژی را بوسیله تشعشع (تابش) امواج پراکنده می­سازد.

 

 

۰٫۸۷۳

ریزش

۵

 

 

.
ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه ۰٫۹۸به دست آمد که بیانگر پایا بودن پرسشنامه می باشد

۳-۹- متغیرهای پژوهش
متغیر به ویژگی یا صفت یا عاملی اطلاق می شود که بین افراد جامعه مشترک بوده و می تواند مقادیر کمی و ارزشها متفاوتی داشته باشد. متغیرها، عامل یا عواملی هستند که مورد اندازه گیری یا سنجش قرار می گیرند. به عبارت دیگر متغیر مشخصه یک فرد، چیز، پدیده مورد نظراست که قابل اندازه گیری است (کیاکجوری و همکاران ،۱۳۸۹)
۳-۹-۱- متغیر مستقل
یک متغیر محرک یا درون داد است که توسط محقق اندازه گیری ، دستکاری ، کنترل یا انتخاب می شود تا اثر یا ارتباط آن با متغیر دیگری معین شود (کیاکجوری و همکاران ،۱۳۸۹). بنا به تعاریف فوق در این پژوهش متغیرهای مستقل عبارتند از: عوامل اقتصادی، اطلاعاتی، احساسی و کارکردی.
۳-۹-۲- متغیر وابسته
متغیر وابسته ، متغیر پاسخ یا برون داد یا ملاک است که تغییرات آن تحت تاثیر متغیر مستقل است و بر اساس اندازه گیری و دستکاری متغیر مستقل، اندازه گیری و مورد مشاهده قرار می گیرد (کیاکجوری و همکاران ، ۱۳۸۹). متغیر وابسته در این پژوهش عبارت است از: ریزش مشتری.
۳-۱۰- روش تجزیه و تحلیل داده ها
در این پژوهش از روش های مختلف آمار توصیفی و استنباطی برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات استفاده شده است. در آمار توصیفی، پژوهشگر در واقع با جمع آوری و خلاصه کردن اطلاعات کمی حاصل از نمونه ها، مشخصات نمونه مورد مطالعه را توصیف می نماید (میرزایی اهرنجانی، ۱۳۷۱). در آمار استنباطی، پژوهشگر از مطالعه و بررسی یک یا چند نمونه و با بهره گرفتن از روش ها و مدل های آماری، از شاخص های نمونه و یا از ویژگی های نمونه به ترتیب پارامترهای و ویژگی های کل جامعه آماری را استنباط می نماید. بعبارت دیگر، با بهره گرفتن از آمار استنباطی، نتایج نمونه به کل جامعه آماری تعمیم داده می شود و پژوهش بدون آن فاقد اعتبار علمی است (همان منبع).
در این پژوهش با بهره گرفتن از روش های مختلف آمار استنباطی داده های مربوط به سوالات تحقیق با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS و EXCEL و Google Forms مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
ترتیب این تجزیه و تحلیل ها به شرح زیر می باشد:

 

 

• آزمون آلفای کرونباخ برای تعیین پایایی متغیر ها و پرسشنامه تحقیق.

 

 

 

• آزمون فریدمن به منظور تعیین اهمیت متغیر های تحقیق و رتبه بندی آنها.

 

 

 

• آزمون همبستگی پیرسون برای بیان ارتباط میان متغیرها و سطح معنی داری برای هر یک از متغیرها.

 

 

 

• آزمون رانز جهت بررسی تصادفی بودن مشاهدات.

 

 

 

• آزمون نرمال بودن توزیع مشاهدات (کولموگروف_ اسمیرنوف) (K-S).

 

 

 

• مدلسازی رگرسیونی برای تعیین میزان تأثیر گذاری متغیر های مستقل بر متغیر وابسته و اولویت بندیشان.

 

 

 

• تحلیل مسیر مدل.

 

 

۳-۱۱- جمع بندی فصل سوم
فصل حاضر به بیان روش شناسی اجرای تحقیق شامل: روش تحقیق، جامعه آماری، تعداد و روش نمونه گیری، اعتبار و قابلیت اعتماد پرسشنامه، ابزارهای مختلف جمع آوری داده ها و روش جمع آوری داده ها و روش تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده های پژوهش
بخش اول: تحلیل توصیفی
۴-۱- مقدمه
داده های جمع آوری شده، منابعی خام هستند که باید با ابزارهای آماری و یا غیر آماری مناسب تجزیه و تحلیل و تفسیر شده تا بتواند بار کاربردی اطلاعاتی خود را منتقل نمایند. در تحقیقی از این دست، مناسب ترین وسیله برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده، آزمون های آماری هستند. با بهره گرفتن از آزمون های آماری می توان رابطه بین متغییر های مختلف را پیدا کرده و یا اینکه نسبت به سنجش و برآورد آها اقدام نمود. در هر صورت نتیجه همه این فرآیندها پاسخ به سوالات خواهد بود.
با توجه به آنچه که در طرح پیشنهادی تحقیق مقرر شده بود و در فصل اول نیز آمده است در این فصل می بایست با توجه به مطالعات میدانی انجام شده، تعیین و تبیین شود که عوامل چهارگانه از پیش ذکر شده، اثر آن بر میزان ریزش مشتریان شرکت بیمه پاسارگاد، کدام هستند؟ سهم هر یک از عوامل در میزان ریزش مشتریان چه میزان بوده و برآیند پذیرش این عوامل در ریزش مشتریان چیست؟ مستند به همین تحلیل ها، باید راهکارها و پیشنهاداتی در قالب تبیین کننده متغییرها ارائه گردد. موارد فوق طی صفحات آتی مورد بررسی و تشریح قرار خواهد گرفت.
۴-۲- تجزیه و تحلیل توصیفی
این قسمت از زیر تیترهای زیر تشکیل شده است که عبارتند از:

 

 

• متغیر های تحقیق (به کمک ادبیات موجود و مدل مفهومی).

 

 

 

• داده های توصیفی تحقیق و جداول تناظر سولات با سوالات/ فرضیات تحقیق.

 

 

 

• توصیف داده های جمعیت شناختی

 

 

۴-۲-۱- متغیر های تحقیق
همانگونه که بیان گردید، پس از مرور جامع و دقیق ادبیات مضوعی مربوط به متغییرهای تحقیق حاضر استخراج گردید. سپس از نظرات خبرگان در زمینه موضوع مربوطه استفاده شد. اصلاحات جزئی پیشنهادی با چندین دفعه مراجعه به استاد راهنما و مشاور رفع گردید، و پرسشنامه نهایی تهیه شد.
لازم به ذکر است که نظرات کارشناسان شرکت بیمه پاسارگاد نیز که در ابتدای مراحل تحقیق ارتباط با آنها مسجل شده بود، توسط محقق در نظر گرفته شد.
۴-۲-۲- داده های توصیفی تحقیق
جدول زیر نشان دهنده ی متغیر های تحقیق می باشد که پس از مرتب کردن داده های جمع آوری شده، به SPSS وارد شده است.

جدول ۳-۴٫ توزیع دفعات استفاده از خدمات ۵۱
جدول ۴-۱سطح حداقل انتظارات در بعد تاثیرخدمات……………………………………………………..۶۹
 ۶۰
 ۶۰
 ۶۲
 ۶۳
 ۶۳
 ۶۵
 ۶۶
 ۶۶
جدول ۴-۱۰ . محاسبه شکاف کفایت در سطح هر بعد با بهره گرفتن از تحلیل شکاف ۶۷
جدول ۴-۱۱٫ بررسی شکاف کفایت در سطح گزاره ها ی لیب کوال ۶۸
جدول۴- ۱۲٫ محاسبه شکاف برتری در سطح هر بعد با بهره گرفتن از تحلیل شکاف ۷۰
جدول۴- ۱۳٫ بررسی شکاف برتری خدمات در سطح گزاره ها ی لیب کوال ۷۱
جدول۴- ۱۴٫ نتایج آزمون ویلکاکسون برای مقایسه سطوح انتظارات کاربران از خدمات و وضع موجود خدمات ۷۳

جدول۴- ۱۵٫ نتایج آزمون ویلکاکسون برای مقایسه سطوح انتظارات کاربران در هر بعد مدل لیب کوال ۷۴
عنوان صفحه
جدول۴- ۱۶٫ نتایج آزمون ویلکاکسون برای مقایسه سطوح انتظارات کاربران در هر یک از گزاره های بعد تاثیر خدمات ۷۵
جدول۴- ۱۷٫ نتایج آزمون ویلکاکسون برای مقایسه سطوح انتظارات کاربران در گزاره های بعد کنترل اطلاعات ۷۶
جدول ۴-۱۸٫ نتایج آزمون ویلکاکسون برای مقایسه سطوح انتظارات کاربران درگزاره های بعد کتابخانه به عنوان مکان ۷۶
جدول۴- ۱۹٫ مقایسه سطوح انتظارات کاربران با آزمون ویلکاکسون از نظر کل خدمات ۷۷
جدول۴- ۲۰٫ نتایج آزمون ویلکاکسون برای مقایسه سطوح انتظارات کاربران در هر بعد مدل لیب کوال ۷۸
 ۷۸
 ۷۹
 ۸۰
جدول۴- ۲۴٫ نتیجه آزمون کروسکال والیس ۸۱
شکل ۲-۱٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫ .۲۷
شکل ۴-۱٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫ ۸۲
فصل اول
مقدمه
کلیات پژوهش
کتابخانه‌‌‌‌‌های دانشگاهی یکی از عناصر اصلی چرخه تولید دانش و موتورهای محرک در تسریع حرکت این چرخه و پایگاه اصلی ارائه اطلاعات مورد نیاز اعضای هیأت علمی و دانشجویان محسوب می شوند. کتابخانه ها می توانند با بهبود کیفیت خدماتشان، نقش خود را به طور موثری در جامعه ایفا نمایند. کتابخانه های دانشگاهی با دو تهدید اصلی مواجه هستند. نخست محیط دیجیتالی جهانی و دوم افزایش رقابت. بنابراین این کتابخانه ها باید کیفیت خدمات خود را به منظور بقا بهبود بخشند(کالن ،۲۰۰۱). در واقع این سازمان های خدماتی زمانی که ماهیت نیازهای مراجعان خود را بشناسند، خدمات بهتری ارائه می کنند(مارتین، ۱۹۷۶). ارائه کیفیت خدمات مناسب یکی از برنامه های اساسی برای بقاء سازمان می باشد(ریچهلد و ساسر^[۱]،۱۹۹۰).
ظهور فناوری های نوین، کتابخانه ها را بر آن داشته است که از سیاست مجموعه مداری به سوی کاربر مداری حرکت کنند. زیرا بقا در هزاره سوم مستلزم رفع نیازهای اطلاعاتی کاربران به بهترین و فراگیرترین شیوه ها و در نتیجه مستلزم آگاهی و شناخت از ذائقه و توقعات کاربران است. در واقع کلید تحقق این امر سنجش کیفیت است. از رهگذر این سنجش ها ، نیاز های کاربران درک می شود و در سایه آن نقاط قوت و ضعف خدمات موجود شناسایی شده و بهبود می یابد. تلاش در جهت سنجش کیفیت خدمات ارائه شده، کتابخانه ها را در رفع نیازهای اطلاعاتی کاربران و تحقق اهداف کتابخانه یاری می رساند. این امر به نوبه خود باعث می شود که کتابخانه در جهت تبدیل شدن به الگویی شاخص برای دیگر کتابخانه ها حرکت کند(اسفندیاری مقدم و باب الحوائجی، ۱۳۸۹).
باید افزود گسترش دامنه رویکردهای مدیریتی در عرصه سازمان های خدماتی موجب شده است موضوع بهبود رضایت مشتری و تلاش برای افزایش سطح کیفیت خدمات ارائه شده به مشتریان بیش از پیش مورد توجه مدیران سازمان ها واقع شود(کاووسی و سقایی،۱۳۸۳). ارزیابی عملکرد به عنوان یکی از وجوه مهم مدیریت کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی مطرح است. این امر برای مدیران و نیز استفاده کنندگان اهمیت ویژه ای دارد (زنجیرچی،۱۳۸۸). نحوه پیاده سازی نگرش های برنامه‌ریزی استراتژیک و چگونگی تدوین اصول خط مشی سازمان از جمله چالش هایی است که پیش روی بسیاری از مدیران ارشد سازمان های خدماتی قرار داشته است. عدم آشنایی با تعریف کیفیت در عرصه خدمات و ویژگی­­­های کیفیتی فرایند عرضه خدمت در کنار نبود شاخص­ های اثربخشی عملکرد سازمان، پیچیدگی این مسئله را دوچندان ساخته است(کاووسی و سقایی،۱۳۸۳).
کتابخانه ها باید به روشی منطقی نشان دهند که خدمات ارائه شده از سوی آنها به شکلی موثر نیازهای استفاده کنندگان را برطرف می کند و از طرف دیگر میزان منابع مالی تخصیص داده شده به آن کتابخانه، با میزان برطرف کردن نیاز مراجعان و رضایتمندی آن ها تناسب دارد. رانگاناتان ^[۲]استفاده کنندگان را به منزله‌ هسته‌ مرکزی کلیه‌ فعالیت های کتابخانه نگریسته است و پیوسته بر این اصل تاکید می ورزد که همه تلاش ها باید در راستای برآوردن نیاز استفاده کنندگان صورت گیرد(نقل در ساها،۱۳۷۳‍). بنابراین مدیران باید تلاش نمایند تا با تمرکز بر نیاز های کاربران و پاسخ گویی صحیح به خواسته های آنان، زمینه های دستیابی به تعالی عملکرد سازمان خود را فراهم سازند(بروکس^[۳]، لینگ و بتسچن ۱۹۹۹). به همین منظور می توانند از رویکردهای کاربرمدار، به منظور آگاهی از سطح انتظارات کاربران استفاده نمایند. یکی از این رویکردها، مدل لیب کوال است که توسط انجمن کتابخانه های پژوهشی تدوین شده است و به بررسی کیفیت خدمات در کتابخانه ها می پردازد.
بیان مسئله
کتابخانه های دانشگاهی به عنوان مراکز تامین و اشاعه اطلاعات از ارکان مهم دانشگاه محسوب می شوند و در فرایند رشد و توسعه ی کشور نقش حیاتی دارند. زیرا یکی از پایه های بنیادین تحقیق و توسعه وجود کتابخانه های غنی و با کیفیت است. سنجش کیفیت خدمات در این کتابخانه ها یکی از چالش های فرا روی مدیران در عصر حاضر است و اهمیت ویژه ای دارد؛ چرا که داشتن کتابخانه هایی با کیفیت بالا می تواند فرایند توسعه پایدار در کشورها را تسهیل نماید. بر این اساس هرکتابخانه نیازمند ارزیابی و سنجش کیفیت خدمات خود می باشد تا بتواند خدمات خود را ارتقا دهد. نکته مهم در ارتقای خدمات کتابخانه ها، هماهنگی خدمات ارائه شده براساس انتظارات و نیازهای کاربران از کتابخانه است.
پیمایش نظرات کاربران در کتابخانه های دانشگاهی طی دو دهه گذشته، رایج ترین شیوه بررسی کیفیت خدمات بوده است. در همین راستا ابزارهایی طراحی شده اند که از جمله این ابزارها لیب کوال است که در سطح ملی و بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد(هاشمیان، حسن زاده و آل مختار،۱۳۹۱). هدف از این مدل بررسی کیفیت فعلی خدمات ارائه شده توسط کتابخانه های مورد بررسی، بررسی کیفیت مورد انتظار این خدمات از دیدگاه کاربران و در نهایت سنجش بین این دو وضعیت است. این ابزار بر اساس تحلیل شکاف تهیه شده است و سه بعد تاثیر خدمات، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان مکان را در بر می گیرد. بعد نخست به مطالعه جنبه های مربوط به کیفیت خدمات نیروی انسانی می پردازد، بعد کنترل اطلاعات جنبه های مربوط به امکانات و تجهیزات کتابخانه برای فراهم آوری و دسترس پذیر کردن اطلاعات را بررسی می کند و بعد آخر جنبه های مربوط به فضا و مکان کتابخانه را در بر می گیرد. بر همین اساس پاسخ دهنده، ادراک خود را از خدمات کتابخانه در سه سطح حداقل خدمات مورد انتظار، حداکثر خدمات مورد انتظار و سطح موجود خدمات یا (سطح دریافت) بیان می کند. این پژوهش سه سطح کیفیت خدمات شامل حداقل سطح انتظارات کاربران، حداکثر سطح انتظارات کاربران و سطح موجود خدمات را در سه بعد تاثیر خدمات، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان مکان، در کتابخانه های دانشگاه شیراز بررسی می نماید. در نتیجه می تواند شکاف های خدماتی این کتابخانه ها را مطالعه نماید و به ارائه راهکار برای بهبود خدمات بپردازد. در واقع در این پژوهش دو نوع شکاف بررسی می گردد. شکاف اول که به بررسی فاصله میان خدمات ارائه شده (سطح موجود) با سطح مطلوب خدمات از دیدگاه کاربران می پردازد و شکاف دوم، فاصله میان خدمات ارائه شده (سطح موجود) را با حداقل سطح انتظارات کاربران بررسی می کند.
ضرورت و اهمیت پژوهش
یکی از دغدغه های دانشگاه ها در عصر حاضر جایگاه آنان در رتبه بندی های بین المللی است. به همین دلیل انتظارات دانشگاه ها از کتابخانه دانشگاه نیز بیشتر و متفاوت شده است. به عنوان مثال یکی از شاخص ها در برخی از رتبه بندی ها، تولید علم یا شاخص دیگر موفقیت و رضایت دانشجویان است. پیمایش ملی دانشجویان در آمریکا نشان داد که مهمترین شاخص رضایت دانشجو از دانشگاه و علاقه به تحصیل در یک دانشگاه این است که محیط دانشگاه تا چه اندازه پشتیبان نیازهای دانشگاهی و اجتماعی آنهاست. (میلر، ۲۰۱۰ نقل در جمالی مهموئی،۱۳۹۱). به عبارتی کیفیت و اثر گذاری خدمات دانشگاه به مخاطبانش می تواند نقش مهمی در جذب دانشجوی مستعدتر، موفقیت تحصیلی وی و تولید علم محققان دانشگاه داشته باشد. در واقع از کتابخانه ها به عنوان جزئی مهم از یک سازمان انتظار می رود که عملکرد خود را در سطحی از کیفیت ارائه دهد که تمامی فعالیت های دانشی و اطلاعاتی آن سازمان به نوعی با کتابخانه ارتباط پیدا کند. کتابخانه ها باید نقش یک سامانه پشتیبان تصمیم گیری را برای سازمان خود ایفا کرده و توصیه گر و پیشنهاد دهنده باشند (جمالی مهموئی، ۱۳۹۱).
مدیران کتابخانه ها به کمک ارزیابی می توانند از سطح کیفیت خدمات کتابخانه خود آگاهی یافته و برای بهبود آن تلاش نمایند. در واقع مدیران نیازمند داده هایی هستند تا روند کار کتابخانه را به سمت اهداف راهبردی هدایت کنند و با ارائه پیشنهاداتی موجب بهبود ارزش کتابخانه برای دانشگاه شوند(اشرفی ریزی و کاظم پور،۱۳۸۶). همچنین با توجه به اولویت های بودجه بندی که از سوی مسئولان دانشگاه ها اتخاذ می شود،کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی باید به شیوه ای مستدل و منطقی نشان دهند که خدمات ارائه شده از سوی آنها نیاز مراجعه کنندگان را به گونه ای موثر برطرف می سازد و از طرفی چنین کاری با میزان منابع مالی که دریافت می کنند تناسب دارد(امیدی فر و موسوی زاده، ۱۳۸۸). به زعم اندرسون (۲۰۱۱) کتابخانه ها در شرایط سخت اقتصادی اگر ارزش خود را به سازمان مادر که منابع مالی آنها را تامین می کند، نشان ندهند، واقعیت اقتصادی آنها را مجبور می کند که پشتیبانی مالی خود از کتابخانه را متوقف کنند. بنابراین توجیه نمودن فعالیت های اقتصادی کتابخانه مهم می شود. به طور کلی ارزیابی عملکرد باعث نزدیک شدن کتابخانه به هدف های خود یعنی تامین رضایت کاربران و انتظارات آنها و نیز افزایش کارایی و اثربخشی فعالیت های کتابخانه می گردد(علومی،۱۳۷۶). مسیر رشد کتابخانه ها به ویژه کتابخانه های دانشگاهی در شرایط امروزی نیازمند حرکت به سمت نقشی پررنگ تر است. ایجاد و زمینه سازی فعالیت های منظم ارزیابی و توجه ویژه به آن یکی از برنامه هایی است که می تواند به این موضوع کمک شایانی نماید. فقدان فعالیت های مربوط به سنجش کیفیت خدمات در کتابخانه های دانشگاه شیراز، با توجه به رتبه این دانشگاه در بین دانشگاه های دیگر داخل کشور محقق را بر آن داشت تا به بررسی کیفیت خدمات این کتابخانه ها بپردازد.
اهداف پژوهش
هدف کلی از پژوهش حاضر سنجش کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه شیراز با بهره گرفتن از مدل لیب کوال از دیدگاه کاربران کتابخانه های دانشگاه شیراز است. بدین منظور پژوهش حاضر می کوشد، اهداف جزیی زیر را محقق سازد:
۱-تعیین “سطح حداقل انتظارات کاربران” در هر یک از ابعاد لیب کوال
۲- تعیین “سطح موجود خدمات” در هر یک از ابعاد لیب کوال

کند و هم چنین می تواند پایدار و به شکل هاگ پوشش دار باشد .
بخش چهارم
بیماری های قارچی
۲-۴-۱٫بیماری های قارچی
منبع معمولی که از آن طریق یک قارچ در انسان ایجاد عفونت می‌کند انسان یا حیوان مبتلا نبوده بلکه محلی در طبیعت است که در آنجا قارچ به صورت ساپرفیت رشد می‌کند. از آنجائی که عفونت‌های قارچی انسانی کمتر از فردی به فرد دیگر قابل انتقال می‌باشند، اغلب به صورت اندمیک بوده و بندرت بشکل اپیدمیک مشاهده می‌شوند. مناطق آندمیک یا بومی عفونت‌های قارچی معمولاً مناطقی هستند که ارگانیسم را می‌توان بکرات از محیط جدا نمود (مانند کوکسیدیوئید و مایکوزیس در آمریکای شمالی).
یکی دیگر از دلایلی که باعث آندمیک شدن منطقه‌ای جهت یک عفونت قارچی می‌شود، شرایط زندگی سکنه آن نواحی است که به دلائلی در تماس با ارگانیسم قرار می‌گیرند. (۲۲)
۲-۴-۲انواع بیماری‌های قارچی حاصل از قارچ‌های مورد نظر:
۲-۴-۲-۱٫بیماری قارچی گوش خارجی یا اتومایکوزیس:
۲-۴-۵-۲٫بیماری قارچی جلدی (درماتو فتی)
الف) کچلی سر
ب) کچلی ریش
پ) کچلی بدن
ت) کچلی کشاله ران
ث) کچلی دست
ج) کچلی پا
چ) کچلی ناخن
۲-۴-۲-۳٫ آسپرژیلوزیس
الف) الرژیک
ب) کلنیزه
ج) مهاجم
۲-۴-۲-۴٫ بیماری‌های قارچی فرصت طلب (کاندیدیازیس)
الف) عفونت‌های مخاطبی
ب) بیماری‌های جلدی
ج) بیماری‌های سیستمیک
د) بیماری‌های آلرژیک کاندیدیایی (۲۲)
۲-۴-۲-۱٫ بیماری قارچی گوش خارجی یا اتومایکوزیس :
تعریف–اتومایکوزیس بیماری عفونی حاد،تحت حاد یامزمن گوش خارجی است که از مشخصات آن، وجودالتهاب ،ترشح وچرک می‌باشد. (۲۳)
عوامل و انتشار بیماری
عوامل قارچی اتومایکوزیس شامل قارچ‌های ساپروفیت مانند آسپرژیلوس نیجر، آسپرژیلوس فومیگاتوس و بندرت انواع دیگر آسپرژیلوس‌ها و نیز اعضاء جنس‌های پنی‌سیلیوم، موکور، رایزوپوس، اسکوپولاریوپسیس، مخمرها و درماتوفیت‌ها (اپیدرموفایتون فلوکوزوم، ترایکوفایتون منتاگروفایتیس و ترایکوفایتون و یولاسئوم) می‌باشند. برای اولین بار اتومایکوزیس ناشی از هندسونولا تورولوئیدا نیز توسط زینی و الهی گزارش شده است.

عوامل این بیماری معمولاً در محیط زیست به صورت ساپروفیت وجود دارند. این بیماری در تمام نقاط دنیا وجود داشته ولی در مناطق گرم و مرطوب بیشتر مشاهده می‌گردد. گرما و رطوبت، اوتیت باکتریائی گوش خارجی، آنومالی‌های آناتومیک، اگزما و درماتیت سبوروئیک کانال گوش خارجی از عوامل مستعد کننده بوده و بیماری در افراد میانسال بیشتر دیده می‌شود. (۲۳)
علائم بالینی
علائم بالینی بیماری شامل شوره، خارش و درد می‌باشد. همچنین کانال گوش خارجی ملتهب و قرمز رنگ بوده، حاوی توده‌ای متشکل از میسلیوم‌های قارچی و سلول‌های اپیتلیال است که در اثر قرار گرفتن آن در جلوی پرده گوش (پرده تمپان)، بیمار احساس کری می کند. در اثر اضافه شدن عوامل باکتریائی و هجوم آن‌ها به طبقه زیر اپیلیال، چرک و ترشح همراه با بوی نامطبوع، درد، التهاب و قرمزی شدید ایجاد می‌شوند. در عفونت‌های حاد و شدید، غضروف گوش و پوست نواحی اطراف نیز مبتلا می‌شوند. (۲۳)
درمان
استفاده از پماد نیستاتین به مدت ۴ – ۳ هفته درمان شده‌اند. این داروهمچنین در عفونت‌های ایجاد شده توسط سایر قارچ‌ها نیز کاربرد دارد. کلوتریمازول یک درصد و آمفوتریسین B میز نتایج خوبی در درمان داشته‌اند.
۲-۴-۲-۲٫درما توفیتوزیس (کچلی) :
عفونت‌های جلدی انسان شامل گروه وسیعی از بیماری‌هاست که پوست ضمائم آن همچون ناخن و مو را گرفتار می‌سازند. هر چند این نوع عفونت محدود به لایه شاخی غیرزنده می‌شود، ولی تغییرات پاتولوژیک متنوعی در میزبان مشاهده می‌شود که به دلیل حضور عوامل عفونی و محصولات متابولیک آن‌ها می‌باشند. اکثر این عفونت‌ها توسط یک گروه هموژن از قارچ‌های کراتین دوست که درماتوفیت نامیده می‌شوند، ایجاد می‌گردند. (۲۴)
عوامل بیماری
درماتوفیت‌ها مجموعاً در سه جنس (با توجه به مرحله غیرجنسی) به نام‌های میکروسپوروم، ترایکوفایتون و اپیدرموفایتون قرار می‌گیرند. با هرچه بیشتر شناخته شدن مراحل جنسی آن‌ها، بعضی از درماتوفیت‌ها امروز در رده آسکومایستاسه جای گرفته‌اند. (۲۵)
الف- کچلی سر :
بچه‌ها، بیشتر به عفونت کچلی حساس هستند. بالاترین انسیدانس در سنین بالای ۴ سالگی است. (۲۴)
مهم‌ترین عامل مؤثر در توسعه و پخش کچلی سر، تماس مداوم در خانه و مدرسه، استفاده مشترک از پوشش‌های سر و استاندارد پایین بهداشت فردی می‌باشد. (۲۴)
ب - کچلی ریش :
کچلی ریش عفونت درماتوفیتی ناحیه مودار صورت و گردن بوده و بنابراین تنها در مردان بالغ دیده می‌شود. ضایعات به دو صورت مشاهده می‌گردند.

 

1. 1. نوع سطحی که شبیه کچلی بدن است.

 

1. 1. نوع عمقی (فولیکولیت پوستولی).

 

عوامل بیماری و انتشار
در عفونت نوع حیوانی عامل بیماری اغلب ترایکوفایتون منتاگروفایتیس و ترایکوفایتون و روکوزوم می‌باشد که هر دو ممکن است از گاو به انسان انتقال یابند. البته ترایکوفایتون منتاگروفایتیس از طریق اسب و سگ نیز انتقال می‌یابد. میکروسپوروم کانیس عامل غیر معمول کچلی ریش می‌باشد. در مناطق اندمیک، ترایکوفایتون و یولاسئوم و ترایکوفایتون شونلاینی نیز از بیماران جدا می‌شوند. (۲۴ و ۲۵)
ترایکوفایتون روبروم بندرت از کچلی ریش جدا شده و معمولاً این عفونت از سایر مناطق بدن از طریق وسایل سلمانی غیر بهداشتی به ریش انتقال می‌یابد. (۲۵)
تظاهرات بالینی
مرکز ضایعات پوسته‌دار و در اطراف آن وزیکول و پوستول دیده می‌شود. در این فرم واکنش میزبان شدید نیست. اگرچه ممکن است در مرکز ضایعات ریختگی مو دیده شود، ولی درگیری مو و فولیکول آن در این فرم کمتر از فرم عمیقی است. (۲۵)
پ - کچلی بدن :

اف-او-بی

 

 

 

هزینه های اصلی انتقال بعلاوه هزینه بیمه توسط تولیدکننده پرداخت شده است

 

هزینه-بیمه-

 

سی-آی-اف

 

 

 

فروشنده متحمل تمامی هزینه ها میشود تا زمانی که کالاها به مقصد برسند

 

تحویل داده شده – وظیفه - پرداخت

 

دی –دی-پی

 

 

 

در نهایت، حمل و نقل، یک نقش مهم، حداقل در صنعت شیمیایی، ایفا می‌کند. همانطور که قبلاً بیان شد، محصولات شیمیایی و دارویی، یک استثنا را در کالاهای صنعتی شکل می‌دهند که در نتیجه ویژگیهای سمی یا خطرناک‌شان می‌باشد. برای مثال، برای داروسازی‌ها، توزیع کننده یا تولیدکننده باید یک درجه بسیار بزرگ از خدمات را تضمین کنند، چون پیامدهای یک بیمارستان، در نتیجه عرضۀ دیر دارو هستند. البته، این هزینه‌های داروسازی را افزایش می‌دهد، چون یک شبکه منطقی عامل باید پرداخته شود. علاوه بر این، داروسازی‌ها نیازمند تنظیمات و توضیحات قوی هستند و فقط افراد موثق، مجاز هستند]۶[.

حمل و نقل مواد شیمیایی در تضاد با سایر شاخه‌های صنعتی و البته کالاهای مصرف‌کننده می‌باشد. و موضوع چندین تنظیم و قانون می باشد. در نتیجه ماهیت ویژۀ محصولات شیمیایی، احتیاط‌های ویژه باید صورت گیرند و به وسیله قانون ملی و بین‌المللی تضمین شوند]۷[.
جدول۲: سازمان های بین المللی استاندارد سازی حمل و نقل مواد خطرناک
مکان سازمان
مونترال سازمان بین المللی هوانوردی کشوری آی سی آ او
ژنو انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی آی آ تی آ
لندن سازمان بین المللی بازرگانی دریایی آی ام او
استراسبورگ کمیسیون مرکزی ناوبری آرهین سی سی ان آر
ژنو کمیته حمل و نقل درون مرزی آی تی سی
برن دفتر مرکزی حمل و نقل بین المللی چمینز او سی تی آی
وین آژنس بین المللی انرژی اتمی آی آ ای آ
محصولات خودشان طبق هفت ویژگی متفاوت توضیح داده می‌شوند و در نه طبقه خطر احتمالی، گروه‌بندی می‌شوند. ویژگیها به صورت زیر هستند:
- انفجاری
- قابل اشتعال
- حمایت در مقابل آتش (ایمن در مقابل آتش)
- سمی
- رادیواکتیو
- خطرناک
- عفونی
طبقه‌بندی مواد در جدول ۳ نشان داده شده است
جدول۳: طبقه بندی خطرناک ها:
وضعیت محتوی
فقط محصولات حاوی مواد منفجره
آزاد گازها
آزاد مواد قابل اشتعال
آزاد مواد جامد قابل اشتعال
آزاد مواد خود سوز
آزاد عوامل اکسید کننده
آزاد پراکسید های آلی
آزاد مواد سمی
آزاد مواد عفونی
فقط مواد رادیو اکتیو
آزاد مواد سوزش آور
آزاد مواد و آیتم های خطرنا
این باید ذکر شود که برای محصولات شیمیایی و دارویی، یک بخش قابل ملاحظه از زنجیرۀ ارزش، در تضاد با سایر شاخه‌های صنعت، برای خدمات حمل و نقل و توزیع اختصاص داده شده است]۵و۱[.در ادبیات بازاریابی، فصل فروش در بیشتر موارد با توزیع به پایان می‌رسد. اصطلاح توزیع مجدد، به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد و به طور مشخص درنظر می‌گیرند که شغل بازاریابی بعد از فروش به پایان می‌رسد. اما، در صنعت شیمیایی مدرن، توزیع مجدد در موقعیت مدیریت ضایعات و بازیافت، از اهمیت بالایی برخوردار است، و در رقابت، یک عنصر مهم در زنجیرۀ ارزش می باشد]۶[.

 

 

برندسازی شرکت

 

 

 

 

 

مقایسه ای

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۱-۲-۵-۱ .استراتژی های شناختی:
استراتژی های شناختی پیام به دنبال ارائه یک دلیل منطقی یا ارائه نکته ای از اطلاعات به مشتری است.پیام برند سازی در این استراتژی بر ویژگی های محصول یا مزایایی که مشتری از مصرف محصول به دست می اورد تمرکز میکند.ویژگی های محصول شامل دامنه وسیعی از از منافع ان محصول برای مشتری است.

۱.پیام های ژنریک^[۴]: شامل معرفی و ترویج مستقیم ویژگی ها و مزیت های محصول بدون هیچ گونه ادعا و اشاره ای درباره برتری محصول است.این نوع استراتژی برای شرکت هایی بسیار مناسب است که نام تجاری آنها رهبر بازار محسوب می شود.هدف پیام ژنریک این است که نام تجاری را با صنعت ،مترادف سازد
۲.پیام های پیشدستی^[۵] : این گونه پیام ها بر معرفی ویژگی ها و یا مزیت های ویژه یک محصول تمرکز می نمایند.پیش دستی در تاکید بر ویژگی های کالا سبب می شود که دیگر رقبا از ارائه ادعا در این زمینه باز بمانند.برای انتخاب این سبک باید نخستین شرکتی باشد که مزیت های عمومی یک محصول را به عنوان شعار برند سازی مطرح می کنند تا به این ترتیب از ارائه این شعار توسط رقبا جلوگیری می کند.( خویه و دیگران،۱۳۹۱،۸۶-۸۷)
۳.مزیت منحصر به فرد در فروش^[۶] : رائه مزیت منحصر به فرد یک کالا یک ادعای قابل آزمون از برتری و منحصر به فرد بودن کالا در مقایسه با سایر محصولات رقبا است که می تواند توسط یک تکنولوژی یا حق مالکیت معنوی پشتیبانی ،حمایت و اثبات شود.( خویه و دیگران،۱۳۹۱،۸۷)
۴.مبالغه و اغراق^[۷] : ادعایی غیر قابل آزمون است که بر پایه برخی از خصوصیات و ویژگی های محصول خدمت بیان می شود.زیرا بررسی برای تعیین جهت صحت و سقم این ادعا و اثبات این ادعا بسیار مشکل است.
۵.برندسازی مقایسه ای^[۸]: وقتی که یک تبلیغ کننده به صورت مستقیم یا غیر مستقیم کالاها و خدمات خود را با دیگر رقبا مقایسه کند از این شیوه بهره برده است.در این روش به منظور جلوگیری از مسائل حقوقی شرکت ها باید توانایی اثبات آنچه را که می گویند داشته باشند
همه ۵ استراتژی که در بالا گفته شد بر پایه پردازش درونی اطلاعات^[۹] می باشند.مقصود از استراتژی های پیام ها شناختی در مرحله نخست ارائه اطلاعات منطقی به مشتریان درباره محصول،خدمت یا شرکت است تا بدین منظور به آنها کمک شود که نگرش های مثبت آنها نسبت به محصول/خدمت یا شرکت شکل گیرد.( خویه و دیگران،۱۳۹۱،۸۷-۸۸)
۱-۲-۵-۲ . استراتژی های احساسی^[۱۰] :
استراتژی های احساسی ،احساسات و عواطف را بر می انگیزاند و آنها را با کالاها و خدمات و شرکت ما منطبق می کنند.این استراتژی ها در پی آنها هستند که با ترویج تمایل و دوست داشتن مشتری پیام را بهتر به خاطر بسپارد و درک برند سازی را ارتقا می دهد.استراتژی های احساسی از طریق برنگیختن احساسات بر فرایند تصمیم گیری و تفکر مصرف کننده تاثیر می گذارند و آنها را به تصمیم گیری سوق می دهند.
۱.خاطرات و تجربیات گذشته^[۱۱]:این نوع برندسازی تلاش می کند که محصول /کالا را با تجربه مشتری بر قرار کند .
۲.برندسازی احساسی^[۱۲] : این برندسازی تلاش می کنند که احساسات قدرتمند را برانگیزاند و مشتری را به یاد آوری و انتخاب کالا هدایت نماید.برخی از احساسات نظیر اعتماد،اطمینان،شادی،ایمنی،افسونگری،لوکس بودن،رمانتیک بودن،خوشی و هوس ها می توانند به برخی از محصولات مرتبط گردند و شرکت های برند سازی را با جاذبه های دیگری ادغام کرده و سبب یادآوری کالا و برانگیختن مصرف کنندگان برای خرید کالا ها می شوند.( خویه و دیگران،۱۳۹۱،۸۹-۹۰)
۱-۲-۵-۳ . استراتژی های کنشی^[۱۳] :
استراتژی های کنشی در پیام های برندسازی بدین منظور طراحی می شوند که مخاطب را به صورت مستقیم تر و صریح تری به سمت بعضی از رفتارهای خرید سوق دهند.در این استراتژی از برندسازی برای پشتیبانی از سایر تلاشهای برندسازی از روش هایی مانند کوپن های خرید همراه محصول،سفاراشات اینترنتی،برندسازی فروشگاهی همانند"یکی بخر ،دوتا ببر"استفاده می شود.هدف اصلی این برندسازی برانگیختن رفتار است.
پشتیبانی کننده های ترویجی^[۱۴]: این نوع برند سازی به منظور پشتیبانی سایر روش های ترفیعی همانند تخفیف های مشتریان کوپن همراه محصول نمونه اضافه محصول ،ارسال کاغذ بسته های محصول استفاده می شود .( خویه و دیگران،۱۳۹۱،۹۱)
۱-۲-۵-۴ . استراتژی های برند^[۱۵] :
استراتژی های برند مستقیما از نگرش های مصرف کنندگان برگرفته شده است.در عوض استراتژی های پیام برند باعث ساختن یا ارتقا نام برند یا شرکت می شود.
۱.استراتژ ی های استفاده کننده از برند(نام تجاری):این نوع استراتژی ها بر گروهی از افراد تمرکز می کند که از برند خاص یا ِویژه استفاده می کنند.یک نمونه از این استراتژی ها می تواند شامل پیام هایی باشد که در آن یک فرد مشهور به عنوان استفاده کننده یا تایید کننده برند ظاهر می شود.تئوری پشتیبانی کننده این پیام این است که زمانی که مصرف کننده یک فرد مشهور را دوست دارد این ابراز علاقه به خود برندنیز انتقال پیدا خواهد کرد.افراد مشهوری که از کالا یا خدمات خاصی استفاده می کنند به مصرف کنندگان برای یادآوری برند تجاری و توسعه و ایجاد ترجیح نسبت به برند کمک می کنند.
۲.استراتژی های تصویر برند (نام تجاری):این استراتژی به منظور توسعه"شخصیت” نام تجاری استفاده می شود.در این نوع استراتژی تمرکز بیشتر بر نام تجاری است تا بر استفاده کننده.در این نوع استراتژِ ی از افراد مشهور استفاده نمی شود .اهمیت برندهای مشهور و معروف در بازار جهانی سبب شده است که صاحبان این برند ها بودجه بسیار زیادی را برای برندسازی این برندها صرف کنند و این بودجه را در رسانه های با پوشش فراگیر همانند رادیو،تلویزیون،و رسانه های چاپی همانند مجلات و روزنامه هابه مصرف برسانند.شرکت هایی بابرندهای مشهور از این استراتژی استفاده های فراوانی می کنند.
۳.استراتژی های کاربرد برند^[۱۶] :این استراتژی برند بر استفاده های گوناگون از یک برند ویژه تمرکز دارد.مثلا استفاده دیگر ی برا ی محصول موجود.
۴.برندسازی شرکتی^[۱۷]: هنگامی که شرکت ها با فشارهایی از سوی افکار عمومی برای انجام مسئولیت های اجتماعی خود مواجه می شوند،برند سازی در باره شرکت اهمیت زیادی پیدا می کند.مثلا هنگامی که مساله اعتماد یا اطمینان به یک شرکت مطرح می شود ،موسساتی همانند موسسات مالی که فعالیت آنها وابستگی زیادی به اعتماد و اطمینان مشتریان دارد از برندسازی شرکتی استفاده می کنند.
**به عنوان یک راهنمای کلی استراتژی های شناختی پیام در برند سازی که اهداف آن ایجاد اگاهی و دانش درباره برند است بهتر کار می کند،استراتژی های احساسی پیام در برندسازی که هدف آن بیشتر نمودن و تقویت تمایل ترجیح و اعتماد نسبت به کالا است کاربرد دارد و سر انجام استراتژی های کنشی(رفتاری)برای تسهیل و ایجاد نمودن امکان و شرایط خرید برا ی مصرف کنندگان کاربرد دارد.استراتژی های برندسازی که ترکیبی از سه استراتژی دیگر هستند می توانند برای هریک از این شش مرحله سلسله مراتب اثرات پیام استفاده شوند.( خویه و دیگران،۱۳۹۱،۹۳)
آگاهی
استراتژی های شناختی
تیتر و سوتیتر دانش
دوست داشتن
بسط و تفصیل پیام
ترجیح
استراتژی های احساسی
اثبات ادعاها
متقاعد شدن
کاری که باید انجام شود خرید واقعی
استراتژی های رفتاری(کنشی)
استراتژی های برند
(شکل ۱-۳ .ارتباط بین سلسله مراتب اثرات پیام،استراتژی های برندسازی و اجزا تبلیغات ، خویه و دیگران،۱۳۹۱)
۱-۲-۶ . چهارچوب های مفهومی مهندسی پیام در برند سازی:
در خلق و ایجاد پیام برند برای یک برنامه برندسازی چند چهارچوب مفهومی مفید وجود دارد که می تواند راهنمای خوبی برای خلاقان و بازاریابان طراحی پیام باشد.
۱-چهارچوب سلسله مراتب اثرات پیام:از این چهارچوب می توان برای تصریح و روشن نمودن اهداف یک برنامه برندسازی استفاده کرد.این مدل بیان می کند که مصرف کننده کالاهای مصرفی یا صنعتی به منظور انجام خرید از شش مرحله زیر عبور می کند:
۱.۱-آگاهی^[۱۸]
۱.۲-دانش^[۱۹]
۱.۳-دوست داشتن ^[۲۰]
۱.۴-ترجیح^[۲۱]
۱.۵-متقاعد شدن^[۲۲]
۱.۶-خرید واقعی^[۲۳]

با عنایت به آنچه گفته شد وجود خدای متعال عین زیبایی و جمال است و هستی نیز که آفریده خداوند بوده و مظاهری از وجود اوست زیبایی را در خود دارد هر چند مظاهر و نمودهای بی شماری دارد که این نمودها در عوالم هستی اعم از عالم لاهوت،عالم جبروت، عالم مثال و عالم سوت گسترده شده است.
۲-۱-الف)انسان موجودی زیباگرا و زیباجو می باشد.
اتخاذ هر گونه رویکردی در الگوهای برنامه درسی به معنای پذیرش یک دسته مفروضات راجع به ماهیت انسان است داویدسون^[۷۱]می نویسد پاسخ به این سوال که ماهیت انسان چیست؟ راهنمای اتخاذ نوع راهبرد آموزش و یادگیری، نوع ارتباط بین یادگیرنده و یاددهنده و مواردی از این نوع است از این رو ماهیت انسان در اینجا نیز از منظر زیبایی شناسی مورد بررسی قرار می گیرد.
فوشی(۱۹۷۴)بیان می دارد ساحت انسان از شش جنبه تشکیل شده است که شامل جنبه های ذهنی، هیجانی،اجتماعی، جسمانی، زیبایی شناسی و معنوی می باشد. آموزش و پرورش انسانگرایانه باید به کل وجودی انسان توجه نماید. از این رو بُِعد زیبایی شناسی جزئی از وجود انسان است وی می گوید اگر فردی واکنش و پاسخ زیباشناختی نداشته باشد فردی غیرعادی بوده و دیگران او را طرد می نمایند و این یک حالت مخرب برای وجود آن فرد بوده که سرانجام می تواند به نابودی وی بینجامد.

در رویکرد اسلامی نیز که محرک رفتار انسان گرایش های فطری و میل به کمال است زیبایی جویی و زیبایی گرایی ازجمله گرایشها و تمایلات عالی انسان می باشد طوری که عشق به خوبی ها و زیبایی ها در سرشت انسان نهفته است(کوثری،۱۳۸۶). مطهری(به نقل از تاجدینی،۱۳۶۹) بیان می کند:
«با عظمت ترین اثر هنری برای جانورانی مثل موریانه غذای خوبی است و تنها آدمی در اعماق وجود خویش گرایش به زیبایی را دارد و آنچه مسلم است این است که انسانها چیزهایی را زشت و چیزهایی را زیبا می دانند و این بزرگترین دلیل بر تمایل انسان به زیبایی، زیباسازی و هنر است و منشأ این تمایل گرایش متعالیه در سرشت انسان است. انسان آوای خوش و دلنشین را با آوای زشت و ناهنجار یکی نمی داند صدا که صداست چرا یکی دلنشین و یکی ناهنجار است این تفاوت بر این نکته اشاره دارد که انسان مرتبط با مبدأ جمال و زیبایی است و خالق زیبایی انسان را مجهز به فطرت خاصی کرد که زیبایی را درک کرده و از آن لذت ببرد و خود نیز آفریننده زیبایی باشد و انسان تنها موجودی است که واجد این ویژگی هاست و کارهایش را با زیبایی همراه می کند».
محمدیان(۱۳۷۹) نیز در این باره می گوید:
«میل به زیبایی فطری است چون آن چه جزءِ فطرت است با بیرون تطبیق دارد و نیازهای فطری پاسخ بیرونی دارند برای میل به زیبایی هم باید مظاهر زیبایی در بیرون داشته باشیم. البته ممکن است جواب های بیرونی تعطیل شده، به انحراف کشیده شده و یا تضعیف شوند مثل اینکه برای میل به غذا، غذای ناسالم داده شود لذا هر نیازی باید پاسخ صحیح و مشروع بیابد که زیباگرایی نیز از این قاعده مستثنی نیست چرا که تحریف و تضعیف در قالب همان خاستگاه فطری صورت می گیرد و اگر کسی به نازیبایی ها گرایش پیدا کند از گرایش به زیبایی ناشی شده و نام زیبایی به آن می دهد».
جعفری(۱۳۶۹،ص۱۶۲) در این باره می افزاید:« علت زیبایی گرایی انسانها، مسئله زیبایی، تشخیص زیبایی و رفتن به دنبال زیبایی ها ریشه در روح ما دارد شاید یک علت بسیار مهم برای خلق زیبایی هایی که خداوند در طبیعت آفریده یا در درون ما به ودیعه نهاده است این باشد که اصلاً روح در این دنیا بدون دریافت زیبایی نمی تواند آرام بگیرد و دوام بیاورد».
در الگوی پیشنهادی این نوع ماهیت انسان به عنوان یک مبنای اساسی مورد توجه قرار گرفته است و گزاره هایی که در این الگو ارائه شده اند ریشه در این مبنا دارند. به عبارت دیگر زیبایی گرایی، زیبایی جویی و زیبایی آفرینی انسان پایه و اساس گزاره ها و مؤلفه هایی است که در سایر بخش های الگو یعنی اصول و عناصر ارائه می گردد.
۳-۱-الف)زیبایی پدیده دو قطبی است
درباره ماهیت زیبایی سه نظریه وجود دارد الف) نظریه برون ذات که بیان می کند زیبایی نمودی است عینی که مورد پسند ذهن و خوشایند است و ذهن آدمی هم نقشی جزء منعکس ساختن آن ندارد. ب) نظریه درون ذات: بیانگر این است که زیبایی درک و دریافت ذهنی از پدیده های عینی است و عواطف، احساسات و برداشت افراد در زیبا پنداشتن یک شی نقش دارد. ج) زیبایی پدیده دو قطبی است. یعنی زیبا بودن یک شی به ویژگی های عینی آن شی و برداشت آدمی بستگی دارد.
بررسی دیدگاه های اندیشمندان اسلامی نشان می دهد که برخی از قبیل طباطبایی، فارابی و ابن سینا بیشتر بر ویژگی های خود شی و برخی مانند مطهری بر برداشت ذهن و ذوق تأکید می نمایند برخی نیز همانند مصباح بر هر دو یعنی ویژگی شی و برداشت مخاطب اشاره می‌نمایند. آنچه در این الگو مد نظر قرار می گیرد دیدگاه سوم و نظریه دو قطبی یا همان عینی-ذهنی است بدین صورت که نمودهای زیبایی مانند دیگر حقایق و پدیده های طبیعی واقعیت دارند خواه انسانی وجود داشته باشد که آنها را ببیند و از آنها لذت ببرد و خواه انسانی آنها را نبیند اما مسئله اینست که نباید زیبایی صرفاً در این واقعیت متوقف شود بلکه انسان هست که باید از آن واقعیت عبور کرده و واقعیت و زیبایی دیگری که عالی تر،معقول تر و اصیل تر است را دریابد.
موضوع دیگری که در این میان قابل طرح است جایگاه علم حضوری در درک زیبایی است. اکبری(۱۳۹۲) بیان می کند بنا بر نظریه ملاصدرا چون وجود و زیبایی مساوق هم هستند زیبایی نیز همانند وجود با علم حضوری درک می شود و ما به حقیقت زیبایی علم حصولی نداریم. در مقام علم حضوری شدت و ضعف وجودی مدرِک و مدرَک است که شدت علم را معین می کند هر چه متعلق ادراک، شدیدالوجودتر باشد و هر چه مدرِک در مرتبه شدیدتری از وجود باشد مرتبه ادراک بالاتر خواهد بود.
این عبارت نیز از یکسو بیان کننده اهمیت شهود و علم حضوری در زیبایی شناسی است و از سوی دیگر دو قطبی بودن زیبایی را می رساند. در واقع درست است که طبیعت و آثار گوناگون زیبا وجود دارد اما این طبیعت و آثار گوناگون بدون حضور انسان فاقد کیفیت های زیبایی شناسی است و در درک زیبایی، یک رابطه متعامل بین فرد و موضوع ادراک وجود دارد. به عبارت دیگر چون درک زیبایی ها با تجربه انسان عجین می شود و در برخورد با زیبایی ها به تجربه زیبایی شناسی دست می یابیم و همچنین تجربه محصول تعامل فرد و محیط است از این رو ترکیب و ادغام جنبه عینی و ذهنی زیبایی می تواند بهتر کارساز باشد تا بتوان قضاوت صحیح در مورد زیبایی ارائه نمود.
۴-۱-الف)کمال آفرینی زیبایی و هنر واقعی
هر اثر هنری تلفیقی از صورت و ماده یا فرم و محتواست. فرم و محتوا دارای دو نوع ویژگی است الف)ویژگی زیباشناختی ب)ویژگی ارزشی . برای مثال اگر موسیقی را در نظر بگیریم هر اثری در این زمینه فرم و محتوایی دارد که فارغ از ویژگی زیباشناختی آن اگر متضمن امر فساد و انگیزه باطلی باشد بی شک به لحاظ ارزشی دارای ارزش منفی است(تاجیک و حسینی،۱۳۹۱).
حال سوال این است با چه ملاک و معیاری می توان آثار هنری و زیبایی های اصیل و واقعی را از دیگر آثار تفکیک نمود؟ به عبارت دیگر وقتی زیبایی موجد لذت است کدام زیبایی ها موجب لذات واقعی شده و لذت کاذب به بار نمی آورند؟
ملاصدرا براساس پذیرش مساوقت وجود و زیبایی حرکت اشتدادی را مطرح می سازد بدین صورت چون مطابق فلسفه ملاصدرا وجود متغیر و دارای حرکت اشتدادی است در این حرکت موجودات استکمال می یابند و به سوی خداوند حرکت می کنند لذا در زیبایی نیز این حرکت اشتدادی وجود دارد. به زبان دیگر زیباها در حال زیباتر شدن هستند هر موجودی به انداره بهرۀ وجودی خود زیباست برای مثال اشتداد زیبایی در انسان با محوریت اختیار است اگر انسان مطابق طرح و نقشه الهی عمل کند و کمالات لایق خود را به فعلیت رساند زیبایی اش اشتداد می یابد(اکبری،۱۳۹۲).
در واقع زیبایی های اصیل و هنر های واقعی هنرهایی هستند که موجب تعالی و رشد کمالی مخاطب می شوند اما آنچه در این میان حائز اهمیت است درجه رشد و کمالی مخاطب می باشد که تعیین کننده است. مصباح(به نقل از تاجیک و حسینی،۱۳۹۱) لذت ناشی از زیبایی را نتیجه ادراک و توهم ملائم با نفس می داند اما لذت و شیفتگی در برابر هنر و زیبایی بسته به مخاطب آن کاملاً امری نسبی است یعنی با توجه به اینکه زیبایی دو قطبی است و احساسات و عواطف مخاطب در درک آن تأثیر دارد مجذوب و شیفته شدن به زیبایی خاص در حالی که به ترقی و پیشرفت یک فرد کمک می کند در همان حال موجب سقوط و تنزل فرد دیگری می شود.در واقع جذب شدن فرد به زیبایی با توجه به مرتبه وجودی او ارزشگذاری می شود.
به عبارت دیگر ادراک زیبایی و ادراک هنری از شرایط فردی، خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی و غیره تأثیر می پذیرد پس نمی توان در مورد ارزش هنر حکم قطعی مثبت یا منفی صادر کرد زیرا هر اثر هنری و زیبایی می تواند ارزش منفی یا مثبت با توجه به مخاطب خویش بیافریند اما می توان گفت اگر موضوعی یا اثری با کمال مراتب بالاتر تزاحم داشته باشد ارزش منفی خواهد داشت و اگر موجب استکمال شود دارای ارزش مثبت است. حال چون عالم ماده عالم تزاحم هاست و ممکن است کمال موجودی با کمال موجود دیگر در تزاحم باشد یا حتی کمال بُعدی از وجود موجودی با کمال بُعدی دیگر از وجود همان موجود در تزاحم باشد چگونه باید عمل کرد؟ مصباح(به نقل از تاجیک و حسینی،۱۳۹۱) می گوید هنگام تزاحم میان لذات گوناگون در مواردی که ساحت های وجودی ناظر به آنها در عرض هم نباشند می باید مراتب ابعاد وجودی(حسی،خیالی،عقلی) انسان را در نظر گرفت و در مواردی که لذت ها در عرض هم اند می باید برآیند آنها را در نظر گرفت برای نمونه در مواردی که لذتی ناظر به بعد حسی وجود آدمی با کمال روحی و در نتیجه لذت روحی او در تضاد باشند با نظر به اینکه اساساً بدن انسان ابزاری برای تکامل روح است و در نتیجه روح در مرتبه بالاتری قرار دارد لذت روحی ارزش بالاتری می یابد.
ملاصدرا (به نقل از اکبری،۱۳۹۲) نیز بیان می کند محبوب هر فرد انسان همان چیزی است که مشابه و مماثل اوست با توجه به اینکه انسانها از این حیث متنوع اند هنرها نیز متنوع اند اما تنها هنر واقعی، هنر الهی است و هنر های دیگر با تعبیر شهوی، غضبی، شیطانی هنر نُما هستند برای مثال ممکن است کسی که در مرتبه شهوی قرار دارد افعال خود را هنر بپندارد در حالیکه فعل او صرفاً برای کسانی که در آن مرتبه هستند هنر می نمایاند نه اینکه واقعا هنر باشد. در توصیف هنر الهی یا هنر فرشته ای نیز باید گفت که محتوای آن اموری همچون توجه دادن به هدف والای زندگی، دوری از شیطانی بودن، عدم رضایت به زندگی نباتی و حیوانی ،کمک به دیگران جهت خدایی شدن و غیره است و هدف آن رساندن انسان به همان هدفی است که برای آن خلق شده است.
۲-الف) مبانی جامعه شناسی
هنر و زیبایی شناسی همچون دین، سیاست، اقتصاد و غیره از منظر جامعه شناسی قابل بررسی است. واقعیت ریشه داشتن هنر در تجربه اجتماعی یکی از بخش های بنیادی هنر است و فقط با جهل و غرض می توان هنر و تجربه اجتماعی را جدا از هم توجیه کرد(دوینیو^[۷۲]،۱۳۸۴).
زیبایی شناسی رشته فراتاریخی و فرااجتماعی نیست تولید، پذیرش و ارزیابی هنر همواره اموری اجتماعی اند هنر دارای هستی ارتباط است و به مثابه یک فرآورده فرهنگی نباید صرفاً وجود داشته باشد بلکه باید مخاطبانی آن را تجربه کنند از این رو جامعه شناسی هنر بررسی می کند که چگونه گروه های مختلف انسانی برای خلق آنچه ما هنر می نامیم با یکدیگر همکاری می کنند چگونه آثار هنری را بکار می گیرند و هنر در زندگی آنان چه نقش و جایگاهی دارد(رامین،۱۳۹۲). گویو^[۷۳](به نقل از باستید^[۷۴]،۱۳۷۴،ص۵۳)نیز می گوید« تمام احساس ها مسری اند اما آنکه از همه مسری تر است احساس زیبایی شناسی است در برابر یک نمایش زیبا یا یک منظره باشکوه لذت درونی بسیار نیرومندتر از آن است که بتوانیم آن را فقط برای خود نگه داریم و نیازمند آن هستیم که با دیگری تقسیم کنیم به دیگری منتقلش سازیم و آنرا با هم زندگی کنیم».
در اینجا پرداختن به دیدگاه ها و نظریات مختلف جامعه شناسی درباره هنر و زیبایی شناسی میسر نیست لذا مباحث مربوطه در دو عنوان هنر به مثابه نهاد اجتماعی و هنر به مثابه فعالیت گروهی به شرح زیر ارائه شده است.
۱-۲-الف) هنر به مثابه نهاد اجتماعی
نهادهای اجتماعی عبارت اند از رابطه ها، واقعیتها و شیوه های سازمان یافته ای از الگوهای رفتاری و مدلهای فرهنگی که در روند تحول جامعه بوجود آمده اند نهادهای اجتماع در واقع بر اثر نیاز انسان در سیر تکوینی جامعه پدیدار شده اند و پاسخگوی نیازهای انسان هستند(گلشن،۱۳۸۰). با این توضیح هنر کنار نهادهایی مانند سیاست، دین، آموزش و پرورش و غیره قرار می گیرد. باستید(۱۳۷۴) می گوید هنر نه تنها به نهادهای اجتماعی وابسته است بلکه خود نهاد اجتماعی ویژه ای را پدید می آورد و یک نهاد واقعی را شکل می دهد. هنر یک زبان و ابزار همبستگی اجتماعی و حتی جهانی است. هنر با نظام نمادهای عاطفی سروکار دارد و همبستگی حاصل از این نمادها قدرت بیشتری از همبستگی حاصل از نظام نمادهای کلامی دارد. ویکتوریا الکساندر(به نقل از رامین،۱۳۹۲) درباره ارتباط هنر و جامعه دو رویکرد شکل دهی و بازتاب را مطرح می کند که در رویکرد شکل دهی هنر شکل دهنده، تحکیم کننده، تضعیف کننده، ایجاد کننده و مضمحل کننده واقعیتها می تواند باشد و در رویکرد بازتاب هنر بیانگر واقعیات اجتماعی است و جامعه را بازتاب می دهد هر چند نمی توان به طور قطع و یقین هنری را صرفاً بازتاب یا شکل دهنده نامید زیرا هنری که با هدف بازتاب تولید می شود چه بسا هنر شکل دهنده نیز می تواند باشد و برعکس. به هر حال این دسته بندی حاکی از درهم تنیدگی و ارتباط تنگاتنگ هنر و جامعه می باشد هنر از یکسو محصول جامعه است و از سوی دیگر جامعه می تواند معلول هنر باشد. فرانکاستل^[۷۵](به نقل از رامین،۱۳۹۲) می گوید اثر هنری مانند سیاست، اقتصاد و دین می تواند به ما امکان دهد با چند و چون امور اجتماعی آشنا شویم اثر هنری به ما کمک می کند که آنچه جامعه شناسی نمی تواند ببیند را ببینیم یعنی دگردیسی حساسیت جمعی، رویاهای تخیل تاریخی، تغییرات و تنوعات نظام های طبقه بندی و سرانجام جهان بینی های گروه های مختلف اجتماعی و سلسله مراتبی را که کل جامعه تشکیل می دهد به درستی درک کنیم.
هنر به عنوان یک نهاد اجتماعی همانند دیگر نهادها کارکردهایی می تواند در جامعه داشته باشد در اینجا به برخی از این کارکردها اشاره می شود.
۱-۱-۲-الف) نقش هنر در سیاست
رابطه بین هنر و سیاست یک رابطه دو سویه است طوری که هم هنر در سیاست نقش دارد و هم سیاست در پیشرفت یا عدم پیشرفت هنر و زیبایی شناسی تأثیرگذار است. آنچه که در اینجا مدنظر است نقش هنر و زیبایی شناسی در حوزه سیاست یک کشور است و موضوع نقش سیاست در هنر از حوصله بحث خارج است.
هنر در سیاست می تواند دو نقش ایفا کند:
الف) هنر و زیبایی شناسی در حمایت از سیاست
اگر سیاست را به شکل محدود آن مدنظر قرار دهیم و مصداق آن را تشکل های سیاسی رسمی مانند دولت بدانیم هنر می تواند نقش یک وسیله کاربردی و هدفمند برای دولت ایفا کند. هنر در خدمت سیاست به ثبات سیاسی و بقای قدرت یاری می رساند برای مثال با وقوع دو گونه انقلاب یکی انقلاب سیاسی در شکل انقلاب فرانسه، آمریکا و غیره و دیگری در انقلاب صنعتی؛ نظام های سیاسی به همراه متفکران برآن شدند تا از جهت منافع سیاسی و اقتصادی دولت را به حمایت از هنرهای خاص ترغیب کنند. شکل گیری انواع موزه ها و نگارخانه های متعدد، ایجاد آموزشگاهها و مدارس طراحی، نقاشی و مجسمه سازی با حمایت های مادی و معنوی دولت، تأسیس موزه هنرهای تزئینی همه با چنین خواستی هم سویی یافتند(گرگور،۱۳۶۸).
ب) هنر در تقابل با سیاست
همچنان که هنر در اشکال مختلف خود می تواند خدماتی برای سیاست داشته باشد بدیهی است که هنر می تواند با سیاست و شکلهای رسمی دولت به مقابله برخیزد البته هر چند این مفهوم می تواند به سادگی به خدمت سیاسی به رژیم دیگر تعبیر شود لذا منظور از تقابل هنر با سیاست، تقابل با یک رژیم خاص است تابلوها و داستانها، کاریکاتورها و انواع هنرهای دیگر که به نقد واحدهای سیاسی مشخص می پردازند. مارکوزه ازنظریه پردازان مکتب فرانکفورت هنر را اساساً نوعی انتقاد پیشرو می داند زیرا آثار هنری از طریق ساختارهای هسته ای آفرینش هنر مانند قصه و بازنمایی، جایگزین هایی را برای موارد موجود عرضه می دارند در نتیجه به نحو مؤثری امکان تغییر اجتماعی را نشان می دهند و می گوید هر کار هنری اصیل انقلابی است یعنی برهم زننده ادراک و فهم ما از جهان، ادعانامه ای علیه واقعیت مستقر و پابرجا و تجلی تصویر آزادی(به نقل از قزلسفلی،۱۳۸۲).
در انقلاب شکوهمند اسلامی ایران نیز عده ای از جوان هایی که شعار می دادند و برعلیه حکومت پهلوی تظاهرات می کردند نقاش هم بودند و طی انقلاب سعی می کردند به رسالت خود عمل کنند به عبارتی شعارها و ایده آلهای مردم را به تصویر می کشیدند(محبی،۱۳۸۸).
۲-۱-۲-الف)کارکرد ترویج دین، ارزشها و اخلاق
رابطه بین هنر و دین رابطه دو سویه است طوریکه هم مفاهیم و ارزشهای دینی توانایی موضوع و زمینه شدن برای هنر یا هنرهای خاص را دارند که نوع هنر بسته به جهان بینی هر دین متفاوت و گاه متضاد خواهد بود و دین می تواند عامل رشد و تعالی هنر گردد. از سوی دیگر هنر هم می تواند ارزشها و مبانی معنوی دینی را به نحو مناسبی به نمایش بگذارد و همواره می تواند رافع غربت و غفلت انسان شده و یادآور و تذکر دهنده به اصل و مبدأ انسان و جمال مطلق باشد(نقی زاده،۱۳۸۰). در اینجا رابطه دوم یعنی هنر در خدمت دین موضوع بحث ما می باشد و به این کارکرد هنر در جامعه بشری یعنی کمک به ترویج دین ها، ایدئولوژی ها و ارزشها اشاره می نماییم که در دین اسلام نیز به آن توجه شده است
مطهری(به نقل از تاجدینی۱۳۶۹،صص۱۷-۱۶) چنین بیان می کند:
«قرآن خود تمام نفوذ خارق العاده اش را از زیبایی و فصاحتش دارد و تا به حال این فصاحت قرآن چقدر از مردم اشک گرفته است آن برای آن است که آن معانی عالی در این لباس لفظی بسیار زیبا آن حس معنوی و جمال دوستی فطری را در اختیار می گیرد و مسخر خود می کند».
وَ إِذَا سَمِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلىَ الرَّسُولِ تَرَى أَعْیُنَهُمْ تَفِیضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُواْ مِنَ الْحَقّ‏ِ یَقُولُونَ رَبَّنَا ءَامَنَّا فَاکْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِین‏(مائده:۸۳)
هنگامی که می شنوند آنچه را که بر رسول نازل شده است می بینی در اثر شناخت حق چشمانشان اشک می بارد». در قرآن همچنین آمده است که حضرت موسی بیان مقصود خویش را به هارون می سپارد و می فرماید «هو افصح منی لسانا» با اینکه حرف موسی و هارون یکی است اما موسی فصیح بود و هارون افصح، موسی ارائه حق را به هارون می سپارد(همان منبع).
در حوزه ارزشها و اخلاق نیز هنر همین کارکرد را داراست که نمونه آن را در جنگ تحمیلی و دفاع مقدس می توان یافت شاعران، مداحان ،نقاشان و غیره با زبان هنر حماسه های پی درپی دلاورمردان صحنه های دفاع مقدس، روحیه مقاومت، ایستادگی و حالت های روحانی و معنوی را بیان می کردند و این نوع بیان ظاهر خشونت آمیز جنگ را کنار می زد و روح متعالی جهاد در راه خدا را به تصویر می کشید که نمونه آن در زیر آمده است.

۳-۱-۲-الف)کارکرد اطلاع رسانی هنر

هر چند با تبسّم شیرینت،
آن چنان
از خویش میروم،
که نمی بینمش درست!
لبخند چشم تو
در چشم من، وجود خدا را
آواز می دهد.
در جسم من، تمامی روح حیات را
پرواز میدهد
جان مرا- که از دوریت از من گرفته است-
شیرین و خوش،
دوباره به من باز میدهد. »
(همان: ۱۰۸۸و ۱۰۸۹)
مشیری همهی چیزهای دنیوی و از همه مهمتر اثبات دلیل وجود خدا را در لبخند چشم معشوق یافته است. در واقع زیبایی معشوق جلوهای از وجود خداوند است که شاعر را به کمال مطلق خدا و ذات بی مثال او سوق میدهد و به شناخت خداوند میرساند.
۴-۳-۵ بسامد واژگان و اجزاء و مفاهیم نماز و نیایش
۱- «من همه سر بر آستانهی عشق / تو همه ناله در نیایش حق.» (مشیری، ۱۳۸۰، ج۱: ۱۲۰)
۲- «درون معبد هستی / بشر، در گوشهی محراب خواهشهای جان افروز.» (همان: ۳۶۴)
۳- «نشسته در پس سجادهی صد نقش حسرتهای هستی سوز.» (همان)
۴- «به دستش خوشهی پُربار تسبیح تمناهای رنگارنگ» (همان)
۵- «جهان در خواب / تنها من، در این معبد، در این محراب: / دلم میخواست: بند از پای جانم باز میکردند.» (همان)
۶- «من مناجات درختان را، هنگام سحر، / رقص عطر گل یخ را باد.» (همان: ۴۹۴)
۷- «در این رواق ملال، کسی چو من به نماز شکایت استادهست؟.» (همان: ۵۴۱)

۴-۴ سهراب سپهری
سهراب سپهری در میان شاعران نیمایی پیش از انقلاب، شخصیّتی استثنایی بود. شاعر آزادهای که در دورهی تباهیها و جنجالهای روشنفکرانه و غرب گرایانه، سالم زندگی کرد. با صمیمیّتی دلنشین شعر گفت و به همه چیز رنگ معنویت داد. در عرصهی شعر معاصر، نگاه سپهری را باید متفاوتترین نگاه در حوزهی نماز و نیایش دانست. در واقع «هیچ یک از شعرای معاصر به اندازهی او از اشارات مذهبی استفاده نکردهاند، اگر هم به چنین کاری دست یازیدهاند وسعت و شمول آن به اندازهی وسعت و شمول استفادههای مذهبی در شعر سهراب نیست.» (حسینی، ۱۳۷۱ :۵۵)
جهان سپهری، جهانی خاص است، آنچه در دنیای خاص او میگذرد برای همگان قابل درک نیست. از این رو برای شناخت آن باید ابتدا با دیدگاه ها و جهان بینی سپهری آشنا شد و بعد با دید او جهان را نظاره کرد.

در اشعار نخست، سپهری به خاطر سرگردانی و احساس ناراحتی که به اطراف و حتّی نسبت به خود دارد، حضور همه جانبهی خدا را احساس نمیکند و تصاویر شعریاش نیز، در بردارنده ی جهان مادّی و پیرامونی وی است:
«دیـر گاهی است در این تاریـکی
رنگ خاموشی در طرح لب است
بانگـی از دور مــرا مـی خوانـد
لیـک پاهایـم در قیر شب اسـت.»
(سپهری، ۱۳۸۷: ۱۷و۱۸)
مفاهیم و تصاویر در این جهان مادّی، ملموس و قابل دسترس است اما دغدغهی سپهری دنیوی و مادّی نیست، میتوان گفت سپهری در تنگنای جهان مادّی و واقعیّتهای تلخ جامعه و هیاهوی زندگی اجتماعی دچار تحیّر شده است.
این مسئله «از یک سو متأثر از فضای تلخ سیاسی و اجتماعی سالهای ۱۳۳۲ است و از سوی دیگر گویای وضع حال شاعری است که میخواهد از فضای اجتماعی جدا شود و به درون خویش راه ببرد.» (مرادی، ۱۳۸۰: ۲۶)
در واقع نباید فراموش کرد که سپهری برای رسیدن به جهان آرمانی خویش از همین جهان مادّی و عام می گذرد و دست به سفری طولانی میزند.
سپهری از زبانی پویا و نمادین بهرهبرده است و به گونهای شعر میسراید که فراتر از مرزها رفته و تمامی ادیان و ملیّتها را جذب خود میکند:
« نیلوفر رویید،
ساقهاش از ته خواب شفافم سر کشید.
من به رویا بودم
سیلاب بیداری رسید.
چشمانم را در ویرانهی خوابم گشودم:
نیلوفر به همهی زندگیام پیچیده بود.
در رگهایش، من بودم که میدویدم.
هستیاش در من ریشه داشت،
همهی من بود.
کدامین باد بیپروا
دانهی این نیلوفر را به سرزمین خواب من آورد؟»
(سپهری، ۱۳۸۷: ۱۲۵و ۱۲۶)
نیلوفر نماد انسان کامل و از درونمایههای عرفان شرقی در شعر سپهری است که در طبیعت ستایی او جلوه میکند. «این گیاه یکی از پدیده های عرفانی در آیین بودا به شمار میرود.» (عماد،۱۳۷۷: ۶۸)
در واقع او با ترکیب عناصر طبیعی و محیطی با آموزههای دینی در روح صیقل خوردهی خویش در پی شناخت جهان و حق و حقیقت و رسیدن به کنه حادثهها و رخدادهای جاری جاودانهی هستی است. سپهری مشتاق درک حقیقت هستی است و در حقیقت از ابتدا بر مبنای این «شناخت» است که حرکتهای شاعرانهی خود را آغاز میکند. او با نگاه خاص و عرفانی خود و با بهره گرفتن از نمادهای موجود در طبیعت، اشعار خود را برای تمامی انسانها قابل درک میکند و به آنها دیگر گونه دیدن را میآموزد و با حرکت به سمت مخلوقات، راه خود را به سوی خداوند پیدا کرده است.
«این راه، حرکت اندیشه و عرفانی است که منتهای شناخت آن مفهوم «خدا» ست؛ خدایی که هم نزدیکترین است و هم دورترین، هم متجلّی در انسان و هم متجلّی در طبیعت، و هم در آینهی «وحدت وجود» عرفاست.» (حقوقی، ۱۳۷۵: ۴۴)

روشی برای دسته بندی پدیده‌ها، بر پایه احتمال وقوع یا عدم وقوع یک پدیده‌است و در نظریه احتمالات با اهمیت و پرکاربرد است. اگر برای فضای نمونه‌ای مفروضی بتوانیم چنان افرازی انتخاب کنیم که با دانستن اینکه کدامیک از پیشامدهای افراز شده رخ داده‌است، بخش مهمی از عدم‌اطمینان تقلیل یابد. این قضیه از آن جهت مفید است که می‌توان از طریق آن احتمال یک پیشامد را با مشروط کردن نسبت به وقوع و یا عدم وقوع یک پیشامد دیگر محاسبه کرد. در بسیاری از حالت‌ها، محاسبه احتمال یک پیشامد به صورت مستقیم کاری دشوار است. با بهره گرفتن از این قضیه و مشروط کردن پیشامد مورد نظر نسبت به پیشامد دیگر، می‌توان احتمال مورد نظر را محاسبه کرد.

فرض می‌کنیم    یک افراز برای فضای نمونه‌ای    تشکیل دهند. طوری که به ازای هر   ، داشته باشیم    و فرض کنید    پیشامدی با فرض    باشد، در اینصورت به ازای   ، داریم:
طبق تعریف احتمال شرطی داریم   . صورت کسر قضیه طبق دستور حاصلضرب در احتمال شرطی، برابر با    و مخرج کسر بنابر قضیه قانون احتمال کل، برابر با    است.
اگر A و B دو پیشامد مفروض باشند، می‌توان پیشامد A را به صورت زیر در نظر بگیریم A=AB∪AB’.
زیرا نقطه‌ای که در A باشد باید یا در هر دوی A و B باشد و یا این که در A باشد و در B وجود نداشته باشد.از طرفی می دانیم AB و AB’ ناسازگار هستند، پس می‌توان نوشت:
P(A)=P(AB)+P(AB’)=P(A│B)P(B)+P(A│B^c )P(B’ )=p(A│B)P(B)+P(A│B’)1-P(B)
این رابطه بیان می‌دارد که احتمال به وقوع پیوستن پیشامد A یک میانگین وزنی از احتمال شرطی (A│B) و احتمال شرطی (A│B’) می‌باشد. وزن داده شده به هر احتمال شرطی به اندازه احتمالی است که A نسبت به آن مشروط شده‌است. رابطه بالا را می‌توان به صورت زیر تعمیم داد. فرض کنید پیشامدهای B1، B2، … و Bn پیشامدهای دو به دو ناسازگار باشند از طرفی رابطه زیر نیز بین این پیشامدها برقرار است:
U(i=1)^n Fi=S
از این عبارت این گونه می‌توان استنباط کرد که حتماً یکی از پیشامدهای B1، B2، … و Bn باید اتفاق بیفتداز طرفی می دانیم که پیشامدهای AB_i که (i=1,….,n) دو به دو ناسازگار هستند و می‌نویسیم
A= ⋃_(i=1)^n AB_i
از این جا می‌توان نوشت:
این رابطه بیان می‌دارد که چگونه می‌توان P(A) را با مشروط کردن به یکی از پیشامدهای داده شده B1، B2، … و Bn محاسبه نمود. به طور کلی این رابطه بیان می‌دارد که P(A) برابر است با میانگین وزنی  P(A|B-c)به نحوی که هر وزن هر جمله برابر با احتمالی است که به آن مشروط گردیده‌است حال فرض کنید که پیشامد A اتفاق افتاده و می‌خواهیم احتمال این که یکی از پیشامدهای Bi اتفاق افتاده باشد را حساب کنیم:
در یادگیری ماشین معمولاً در فضای فرضیه H بدنبال بهترین فرضیه ای هستیم که در مورد داده های آموزشی D صدق می کند یک راه تعیین بهترین فرضیه این است که بدنبال محتمل ترین فرضیه ای باشیم که با داشتن داده های آموزشی D و احتمال قبلی در مورد فرضیه های مختلف می توان انتظار داشت. تئوری بیز راه حل مستقیمی در این خصوص ارائه می دهد سنگ بنای یادگیری بیزی را تئوری بیز تشکیل می دهد این تئوری امکان محاسبه احتمال ثانویه را بر مبنای احتمالات اولیه می دهد:

فرض کنید که فضای فرضیه H و مجموعه مثال های آموزش D موجود باشند مقادیر احتمال زیر را تعریف می کنیم:
P(h) = احتمال اولیه – که فرضیه h قبل از مشاهده مثال آموزشی D داشته است اگر چنین احتمالی موجود نباشد می توان به تمامی فرضیه ها احتمال یکسانی نسبت داد.
P(D) = احتمال اولیه ای که داده آموزشی D مشاهده خواهد شد.
P(D|h) = احتمال مشاهده داده آموزشی D به فرض آنکه فرضیه h صادق باشد.
در یادگیری ماشین علاقمند به دانستن P(h|D) یعنی احتمال اینکه با مشاهده داده آموزشی D فرضیه h صادق باشد هستیم این رابطه احتمال ثانویه نامیده می شود توجه شود که احتمال اولیه مستقل از داده آموزشی است ولی احتمال ثانویه تاثیر داده اموزشی را منعکس می کندهمانطور که مشاهده می شود با افزایش P(D) مقدار P(h|D) کاهش می یابد زیرا هر چه احتمال مشاهده D مستقل از h بیشتر باشد به این معنا خواهد بود که D شواهد کمتری در حمایت از h در بر دارد. (۱۳)
فصل ۲ مرور بر کارهای گذشته
مقدمه
مرور سوابق، طبقه بندی از شبکه رباتی ارائه می کند به طوری که یک شبکه رباتی می تواند در طول پروژه با موفقیت طراحی شود. طبقه بندی شبکه رباتی بخش مهمی از پروژه است، به طوری که همه جنبه های شبکه رباتی پیش از اینکه طراحی و پیاده سازی صورت بگیرد نیاز به درک دارد.
مرور سوابق ۶ دسته را شامل می شود: دستور و کنترل (C&C models)، رخدادهای رهاسازی (Trigger events)، پروتکل های ارتباطی، مکانیزم های صف آرایی (Rally mechanisms)، حملات و رفتارها. مرور و تمرکز بر روی یک ارزیابی به روز شده در مورد سه شبکه رباتی مختلف برای درک اینکه شبکه های رباتی چگونه به کار گرفته شده اند و تشخیص اینکه از چه نوعی از حملات استفاده می کنند. استفاده از این دانش در بخش دوم برای طراحی شبکه رباتی تجربی مفید خواهد بود. (۱۴)
معماری دستور و کنترل
یک سیستم دستور و کنترل (C&C) توسط بات مستر (Botmaster) برای ارتباط غیرمستقیم با ربات هایش تنظیم شده است زیرا نمی خواهد هویتش آشکار شود و می خواهد دستوراتی که می فرستد مخفی شوند. برای بررسی معماری C&C، سه توپولوژی مرور خواهد شد.
اِون کوک و همکاران (۱۵) انواع مختلف این توپولوژی ها را در جدول ۱ جمع بندی کرده است:
جدول ۱ - توپولوژی های دستور و کنترل (۱۵)

 

توانایی بقا	تأخیر پیام	مطلوبیت	پیچیدگی طراحی	توپولوژی
کم	کم	متوسط	کم	متمرکز
متوسط	متوسط	کم	متوسط	جفت به جفت
زیاد	زیاد	زیاد

از این رو مفهوم هوش هیجانی و روابط مبتنی بر آن اجزا و کلاً اهمیت ویژه‌ای دارد. از لحاظ کلی، هوش هیجانی در دو سطح انفرادی و اجتماعی حائز اهمیت است. در سطح فردی، برخوردار بودن از هوش هیجانی، بدین معنا است که وقتی آدمی که قلبی شکسته یا آرزوهای برباد رفته یا ناکامی رخ داده، پردازش خردمندانه هم‌چنان در او ادامه می یابد.
تشخیص این نوع هوش هیجانی توانایی- مدار و بحث پیرامون آن در سطح سازمانی، مدارس، مرکز تجاری و سایر موسساتی که قبل از این نسبت به عاطفی بی‌تفاوت و یا حتی مخالف آن بودند، موجه می‌گردد. علاوه بر این اگر عواطف، انتقال‌دهنده‌ی اطلاعات باشند، پس نادیده گرفتن چنین اطلاعاتی، خطرپذیری یک سازمان را افزایش می‌دهد. در سطح اجتماعی، مفهوم توانایی هوش هیجانی یک « فرایند تعالی جویی» را بین دو جریان متخاصم ایجاد می‌کند: عقیده فلاسفه رواقی که عواطف را راهنمایان غیر قابل اعتمادی می‌دانستند و روی‌‌آورد رومانتیک، که معتقد به پیروی انسان از قلب و دل و احساس بودند. شاید این دو طرف متخاصم از طریق هوش هیجانی بتوانند به سطح بالاتری از درک نائل شده، به شکل‌گیری زندگی مسالمت آمیزتر کمک نمایند. (شریفی درآمدی، ۱۳۸۶: ۱۴).
مهمترین هدف هر سازمانی دستیابی به بالاترین سطح بهره وری ممکن یا بهره وری بهینه است. عاملهای کارآمد در بهره وری عبارتند از : سرمایه، ابزار، روش های انجام کار و نیروی انسانی. بی گمان نیروی انسانی ماهر و کارآمد یکی از مهمترین ابزارها برای رسیدن به هدفهای سازمان است زیرا نیروی انسانی نقشی مهم در افزایش و کاهش بهره وری سازمان دارد یعنی اگر سازمان از بیشترین سرمایه و بهترین فناوری و امکانات برخوردار باشد، اما فاقد نیروی انسانی مولد و با انگیزه باشد، به هدف خود نخواهد رسید.( استوار و امیرزاده خاتونی، ۱۳۸۷).

امروزه بسیاری از سازمانها دستخوش تغییرند و هرگونه تغییر نیازمند کارکنان و مدیرانی است که انطباق پذیر بوده و با تغییرات سازگار شوند، در این میان تعامل اجتماعی به شیوهای ایستا و ثمربخش برای بیشتر مدیران و رهبران به عنوان کلیدی در مدیریت تغییرات سازمانی اهمیت فزاینده ای دارد.( سیادت، مختاری پور، ۱۳۸۴).
مطالعات نشان داده است که گوی رقابت آینده را مدیرانی خواهند برد که بتوانند به طور اثربخش و نتیجه بخش با منابع انسانی خود ارتباط برقرار کنند، در این زمینه هوش هیجانی یکی از مؤلفههایی است که میتواند به میزان زیادی در روابط مدیران با اعضای سازمان نقش مهمی ایفا کند به گفته گلمن( ۱۹۹۸)، کاربرد هوش هیجانی شرط حتمی و اجتناب ناپذیر در سازمان به حساب میآید. اخیراً برخی از دانشمندان نیز دریافته اند که هوش هیجانی با اهمیتتر از بهره هوشی برای یک مدیر و رهبر است. امروزه هوش هیجانی به عنوان نوعی هوش تبیین ده است به این معنی که فرد به چه میزانی از هیجانات و احساسات خود آگاهی دارد و چگونه آنها را کنترل و اداره میکند. نکته قابل توجه در راستای هوش هیجانی این است که مهارتهای هوش هیجانی ذاتی نیست، آنها میتواند آموخته شوند.( سیادت، مختاری پور، ۱۳۸۴).
مفهوم هوش هیجان برای نخستین بار در سال ۱۹۹۰توسط پیترسالووی و جان مایر مطرح شد که بیان میدارد هوش هیجانی نوعی پردازش اطلاعات عاطفی است که شامل ارزیابی صحیح عواطف در خود و دیگران، ابراز مناسب عواطف و تنظیم سازگارانه عواطف است. ( استوار و امیرزاده خاتونی، ۱۳۸۷).
هوش هیجانی از نظر مایرو سالووی تنها یک ویژگی مثبت نیست بلکه مجموعهای از توانایی های استدلالی و هیجانی متمایز است و نسبت به هوش اجتماعی توجهی بیشتر به مسائل اساسی هیجانی و فرو نشاندن مشکلات شخصی و اجتماعی افراد دارد. افراد دارای هوش هیجانی بالا در داشتن رضایت بیشتر از زندگی، بهره مندی از محیط خانوادگی و شریک شدن در احساسات اطرافیان نسبت به دیگران متفاوتند و معمولاً افرادی منظم، خونگرم، موفق، با انگیزه و خوش بین هستند. ( استوار و امیرزاده خاتونی، ۱۳۸۷).
هوش هیجانی یک دسته از تواناییها و مهارتهای غیرشناختی است که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارها و اقتضاهای محیطی افزایش می دهد و در این رهگذر عاملی که به نظر می رسد با تنش شغلی مدیران و کارکنان رابطه داشته باشد و از راه های مقاومت و مقابله در برابر تنش می باشد، متغیر هوش هیجانی است. ( نقی زاده، توکلی، میری، اکبرزاده، ۱۳۸۸).
به نظر انتوناکیس^[۳۱] عناصر هوش هیجانی شامل عناصر درونی( خود آگاهی، خود کنترلی، احساس استقلال و ظرفیت، خودشکوفایی و قاطعیت) و عناصر بیرونی( روابط بین فردی، سهولت در همدلی و احساس مسؤولیت) از مهمترین ویژگی های مدیران سازمان ها در پیشبرد اهداف سازمان به شمار میروند. از زمان ظهورسازه هوش هیجانی در ادبیات روانشناسی، این سازه در حیطه های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است، از جمله کار و محیط کاری. نتایج تحقیق بشارت و همکاران نشان داد که هوش هیجانی همبستگی مثبت و معنیداری با موفقیت تحصیلی دانشآموزان دارد. رستگار نیز در تحقیق خود به این نتیجه رسید که بین هوش هیجانی با مدیریت زمان معلمان مقطع متوسطه، رابطه مستقیم معنیدار و با تنش شغلی آنها، رابطه معکوس معنیداری وجود دارد. همچنین نتایج تحقیقات کفتسیس^[۳۲] و همکاران نشان داد زیرمؤلفههای هوش هیجانی بویژه احساس استقلال و ظرفیت، خودشکوفایی و خودکنترلی، در پیش بینی تنش شغلی و رضایت شغلی نقش معنیداری دارند. ( نقی زاده، توکلی، میری، اکبرزاده، ۱۳۸۸).
رهبری یک سازمان برای انطباق با تغییرات و به منظور بقا و رشد در محیطهای جدید، ویژگیهای خاصی را می طلبد که عموماً مدیران برای پاسخ به آنها با مشکلات بسیاری مواجه می شوند. در این میان تعامل اجتماعی به شیوهای شایسته و ثمر بخش برای بیشتر مدیران و رهبران به عنوان عنصر کلیدی در مدیریت تغییرهای سازمانی اهمیت فزایندهای دارد. بررسیها نشان داده است که گوی رقابت آینده را مدیرانی خواهند ربود که بتوانند به طور اثر بخش و نتیجه بخش با منابع انسانی خود ارتباط برقرار کنند. در این زمینه هوش هیجانی یکی از مهارتهایی است که میتواند به میزان زیادی در روابط مدیران با اعضای سازمان نقش مهمی ایفا کند و به گفته گلمن(۱۹۹۸)، شرط حتمی و اجتنابناپذیر در سازمان به حساب آید. در واقع، مدیران موفق تأکید بر ارتقای هوش هیجانی و پرورش قابلیت های عاطفی دارند. این مهم نشان دهنده اهمیت هوش هیجانی و کاربرد آن در سازمان هاست. ( باقرزاده، عیوضی، ۱۳۸۷).
۲-۲-۴- پیشینه هوش هیجانی
در سالهای ۱۹۰۰ تا ۱۹۲۰، جنبش جدیدی پدید آمد که میخواست برای اندازه گیری هوش شناختی^[۳۳]یا IQ راهی پیدا کند. دانشمندان آن زمان IQ را، که روشی سریع برای جداکردن افراد متوسط از افراد با هوش بود، مورد مطالعه قرار دادند. آنها خیلی زود متوجه محدودیتهای این روش شدند. IQ تنها حیطه محدود مهارتهای کلامی و ریاضی را شامل میشود و هوشبهر بالا، اگر چه میتواند موفقیت فرد در کلاس درس و مراکز آموزشی را پیشبینی کند، اما در ابعاد دیگر زندگی پیشبینیکننده مؤثری نیست. بسیاری از مردم خیلی باهوش بودند اما توانایی آنها در اداره کردن رفتارشان و کنار آمدن با دیگران را محدود کرده بود. به علاوه تحقیقات نشان داد افرادی وجود دارند که هوش متوسطی دارند ولی در زندگی بسیار موفق هستند. ثرندایک استاد دانشگاه کلمبیا اولین کسی بود که مهارتهای هوش هیجانی را نامگذاری کرد. اصطلاحی که او به کاربرد هوش اجتماعی بود که نشانگر مهارت افراد در کنار آمدن موثر با مردم است.( برادبری و جین، ۱۳۸۶، ص ۱۷).
در سالهای دهه ۱۹۸۰ بود که هوش هیجانی(EQ) نام فعلی خود را به دست آورد. EQ نشان داد که چرا دو نفر با IQ یکسان ممکن است به درجات بسیار متفاوت از موفقیت در زندگی دست یابند. هوش هیجانی در مقایسه با هوش شناختی یا بهره هوشی انعطاف پذیر و قابل تغییر است و به آسانی آموخته می شود. ( باقرزاده، عیوضی، ۱۳۸۷).
هوش هیجانی و بهره هوشی ضد یکدیگر نیستند، بلکه با هم تفاوت داند. رابطه این دو یک رابطه عموم و خصوص مطلق است یعنی دستیابی به هوش هیجانی بالا مستلزم حداقل سطح متوسطی از هوش انتزاعی است اما عکس آن صادق نیست بنابراین، ممکن است افرادی باشند
که از IQ بالایی برخوردار باشند ولی سطح هوش هیجانی پایینی داشته باشند. افرادی که از هوش هیجانی قوی برخوردارند، از نظر اجتماعی متعادل، شاد و سر زنده اند و هیچ گرایشی به ترس یا نگرانی ندارند و احساسات خود را به طور مستقیم بیان کرده و راجع به خود مثبت فکر میکنند. آنان ظرفیت چشمگیری برای تعهد، پذیرش مسئولیت و قبول چارچوب اخلاقی دارند و در رابطه خود با دیگران بسیار دلسوز و با ملاحظه اند و از زندگی غنی، سرشار و مناسبی برخوردارند. آنان همچنین با خود، بسیار راحت برخورد میکنند. ( باقرزاده، عیوضی، ۱۳۸۷).
بهترین حوزه مناسب برای مقایسه هوش هیجانی و هوش انتزاعی( عقلی) محیط کار است، زیرا فرد در محیط کار خود علاوه بر توانمندیهای علمی( که از هوش عقلی ناشی میشود) از قابلیت‌های هیجانی خود نیز استفاده می کند. از این رو، در حوزه توسعه منابع انسانی در سازمانها مفهوم هوش هیجانی به کار گرفته شده است تا به مهارت های هیجانی، علاوه بر قابلیت های تخصصی، توجه شود. ( باقرزاده، عیوضی، ۱۳۸۷).
بر اساس تحقیقات، هوش انتزاعی حداکثر ۱۰ درصد بر عملکرد و مؤفقیت تأثیر دارد. ( مخصوصاً در حوزه مدیریت)، البته تحقیقات بیان میکنند که هوش عقلی نسبت به هوش هیجانی پیشگوئی بهتری برای کار و عملکرد علمی فرد است. اما زمانی که این سوال مطرح می شود« آیا فرد میتواند در کار خود بهترین باشد و یا مدیری لایق باشد؟» در اینجا هوش هیجانی معیار بهتری است، هوش انتزاعی احتمالاً برای به دست آوردن این جواب کارآیی کمتری دارد. گلمن نیز در کتاب جدید خود به نام (کار با هوش هیجانی، ۱۹۹۸) بر نیاز به هوش هیجانی در محیط کار، یعنی محیطی که اغلب به عقل توجه می شود تا قلب و احساسات، تمرکز میکند. او معتقد است نه تنها مدیران و رؤسای شرکتها نیازمند هوش هیجانی هستند، بلکه هر کسی که در سازمان کار می کند نیازمند هوش هیجانی است. ( باقرزاده، عیوضی، ۱۳۸۷).
اما هر چه در سازمان به سمت سطوح بالاتر می رویم اهمیت هوش هیجانی در مقایسه با هوش عقلی افزایش مییابد. در این زمینه گلمن و همکاران او معتقدند که هوش هیجانی در تمامی رده های سازمانی کاربرد زیادی دارد اما در رده های مدیریتی اهمیتی حیاتی مییابد. آنان مدعی هستند هوش هیجانی تا حدود ۵۸ درصد بهترینها را در موقعیت رهبری ارشد از ضعیفترینها جدا می سازد و مشخص میکند. زیرا شرایطی که در رأس سلسله مراتب سازمانی به وجود میآیند، سریعتر گسترش مییابند، چرا که هر کسی به مدیر و فرد بالادست خود نگاه میکند. افراد زیردست رفتارهای عاطفی را از مدیران میآموزند. ( بابایی و مؤمنی، ۱۳۸۴).
هوش هیجانی موضوعی است که سعی در تشریح و تفسیر جایگاه هیجانات و عواطف در توانمندیهای انسانی دارد. مدیران برخوردار از هوش هیجانی، رهبران موثر هستند که اهداف را با حداکثر بهره وری و با کسب رضایت، و تعهد کارکنان، محقق می سازند. بهره هوشی به خوبی نمیتواند از عهده توضیح سرنوشت متفاوت افرادی برآید که فرصتها و شرایط تحصیلی مشابهی دارند. سرنوشت افراد در بسیاری از موارد در گرو مهارت هایی است که هوش هیجانی یا بهره هیجانی را تشکیل می دهند. یکی از امتیازهای هوش هیجانی نسبت به بهره هوشی، اکتسابی بودن آن است که به راحتی قابل یادگیری، تکامل، بهبود و اصلاح است. نه تحصیلات، نه تجربه، نه معلومات و نه هوش، هیچ یک نمیتوانند تعیین کنند که چرا یک نفر موفق میشود و یک نفر دیگر موفق نمیشود. چیز دیگری وجود دارد که ظاهراً جامعه برای آن هیچ توضیحی ندارد. ما نمونه های این موضوع را هر روز در محیط کار، خانه، مدرسه و در محله خود می بینیم. ما مردم با هوش و تحصیلکرده را می بینیم که موفق نیستند، در حالی که عده کمی بدون مهارتها یا خصوصیات بارز بسیار موفق هستند. باید پرسید چرا؟ پاسخ این سوال تقریباً همیشه به مفهومی به نام هوش هیجانی بر میگردد. اگر بتوانیم هیجانهای خود، هیجان های دیگران و اثرات عمیقی را که بر زندگی روزمره ما دارند به طور کامل درک کنیم، میتوانیم افراد موفقی در زندگی باشیم. ( باب الحوائجی، آقا کیشیزاده، ۱۳۸۹).
امروزه با بروز تحولات سریع محیطی در عرصه سازمان ها، نظیر استفاده از فناوری اطلاعات و شبکه های جهانی که موجب سهولت جریان اطلاعات در سطوح مختلف سازمان است، تخت شدن سازمانها( یعنی فرایند کم شدن تعداد لایه های سلسله مراتب سازمانها، که معمولاً باعث عدم تمرکز و آزادی عمل مدیران سطوح پایینتر میگردد) و حرکت آنها به سمت ساختارهای پویایی مانند ساختار های دایرهای و شبکهای، افزایش میزان رقابت در دستیابی به بازار کار، خدمات و تولیدات سایر کشورها، سازمان ها به سمت کاهش نیروی انسانی و افزایش سطح کیفیت نیروی کار روی آورده اند. بنابراین، سازمانها کمتر مایل به جلب اطاعت اعضاء خود از طریق اجبار هستند بلکه بیشتر به سمت تعهد درونی شده و افزایش اعتماد در سازمان هستند.( باب الحوائجی، آقا کیشیزاده، ۱۳۸۹).
۲-۲-۵- ابعاد هوش هیجانی
گلمن، بوباتزیس وری^[۳۴] (۱۹۹۹)، اجزای هوش هیجانی را به شرح زیر بیان کرده اند:
خودآگاهی:
خودآگاهی یا تشخیص احساسات در همان زمان که در حال وقوع است، متغیر مهم و کلیدی هوش هیجانی را تشکیل میدهد. توانایی کنترل و اداره لحظه به لحظه احساسات از درک خویشتن و بصیرت روان شناسانه دارد. مدیریان و رهبرانی که درجهای بالا از خود آگاهی دارند، با خودان و دیگران صادق هستند و میدانند که چگونه احساساتشان بر آنها، سایر مردم و عملکرد شغلی شان تأثیر میگذارد. آنها با یک احساس قوی از خودآگاهی، با توجه به اعتماد به نفس برخوردار هستند. علاوه بر این در استفاده از قابلیتهایشان کوشا هستند و میدانند چه وقت درخواست کمک کنند.
خودنظم دهی (خودمدیریتی):
کنترل و اداره احساسات مهارتی است که بر پایه خود آگاهی شکل میگیرد. مدیریان و رهبران قادرند محیطی از اعتماد و انصاف خلق کنند. عامل خود نظم دهی به دلایل رقابتی بسیار مهم است، زیرا در محیطی که سازمانها مستهلک میشوند و تکنولوژی کار به سرعتی گیج کننده تغییر مییابد، فقط افرادی که بر هیجاناتشان تسلط یافته اند، قادر به انطباق با این تغییرات هستند.
انگیزش (خودانگیزشی):
هدایت احساسات زمینه ساز هر نوع مهارت و موفقیت است و کسانی که قادرند احساسات خود را به موقع برانگیزانند، در هر کاری که به آنان واگذار شود سعی میکنند مولد و مؤثر باشند. رهبرانی که بالقوه رهبر هستند، میل به پیشرفت در آنها درونی شده و برای رسیدن به پیشرفت برانگیخته میشوند. واین اولین علامت رهبران با انگیزه است که به وسیله آن عشق به یادگیری دارند، به انجام خوب شغل مبادرت میکنند و یک انرژی خستگیناپذیر برای بهتر انجام دادن کارها نشان میدهند.
تعهد سازمانی علامتی دیگر است وقتی افراد شغلشان را برای خودش دوست دارند، به سازمانی که در آن کار می کنند احساس تعهد میکنند و به طور قابل ملاحظهای زمانی که علایم ضد آنهاست، خوش بین باقی می مانند.
همدلی:
توانایی دیگری که بر اساس خودآگاهی هیجانی شکل می گیرد، همدلی با دیگران است که نوعی مهارت مردمی محسوب میشود. رهبران همدل سعی میکنند. همه را راضی کنند، آنها با ملاحظه و فکر، احساسات کارکنان را همراه با سایر عوامل در تصمیم گیری ها در نظر میگیرند. امروزه همدلی به عنوان جزیی از رهبری بسیار مهم است. رهبرانی که همدلی را به زیرکی و با زبان بدن هماهنگ می کنند، میتوانند پیام نهانی کلماتی که گفته میشود را بشنوند و درکی عمیق از وجود و اهمیت تفاوتهای قومی و فرهنگی داشته باشند. رهبران همدل بهترین همدردی را با افراد اطرافشان نشان میدهند. آنها دانششان را برای پیشرفت سازمانشان به روش های ظریف اما با اهمیت استفاده می کنند.
مهارتهای اجتماعی یا تنظیم روابط با دیگران:
هنر ارتباط با مردم به مقدار زیادی مهارت کنترل و اداره احساسات دیگران است. این مهارت نوعی توانایی است که محبوبیت، قوه رهبری و نفوذ شخصی را تقویت میکنند. رهبرانی که دارای سطوح بالای مهارتهای هیجانی می باشند، اغلب با روحیه هستند. افراد ماهر از نظر اجتماعی به حوزه وسیعی از آشناییها و همچنین مهارتها برای ایجاد رابطه تمایل دارند. این افراد در مدیریت گروه ها ماهر هستند و تجلی ترغیبکنندگی، خودآگاهی، خودنظمدهی و همدلی هستند. مهارتهای اجتماعی میتواند به عنوان کلید قابلیت‌های رهبری در اکثر سازمانها در نظر گرفته شود، زیرا وظیفه رهبر انجام کار از طریق دیگر افراد است. در این راستا، رهبران به مدیریت مؤثر روابط نیاز دارد و مهارتهای اجتماعی آن را ممکن می سازد (سیادت، مختاری پور، ۱۳۸۴).
هوش هیجانی را یکی از اساسی‌ترین ویژگی‌های شخصیتی افراد معرفی کرده‌اند. به ‌عقیده بار ـ آن (۲۰۰۰)، هوش هیجانی شامل درک، فهم، استدلال و اداره هیجان در خود و دیگران، و مجموعه‌ای از توانایی‌ها، کفایت‌ها و مهارت‌های غیر‌شناختی است که توانایی فرد را برای کسب موفقیت در مقابله با اقتضائات و فشارهای محیطی، تحت تأثیر قرار می‌دهد (شعاع‌کاظمی و مؤمنی جاوید، ۱۳۸۸).
عوامل تشکیل‌دهنده هوش هیجانی از دیدگاه بار- آن، عبارت‌اند از:

 

1. 1. هوش هیجانی درون‌فردی (آگاهی، جرأت‌ورزی، حرمت نفس، خود شکوفایی، استقلال): توانایی شخص را در آگاهی از هیجان ها و کنترل آنها مشخص می کند.

 

1. 1. هوش هیجانی بین‌فردی (همدلی، مسئولیت‌پذیر یا اجتماعی، روابط بین‌فردی)، توانایی های فرد را برای سازگاری با دیگران و مهارت های اجتماعی مشخص میسازد.

 

1. 1. توانایی سازگاری (حل مسئله، واقعیت‌آزمایی)، انعطاف پذیری و توان حل مسئله و واقع گرایی فرد را در برمیگیرد.

 

1. 1. مدیریت استرس (تحمل استرس، کنترل تکانه‌ها)، توانایی تحمل تنش و کنترل تکانههای عصبی را مشخص می کند.

 

1. 1. خلق‌وخوی عمومی (شادکامی، خوش‌بینی): نشاط و خوش بینی فرد را نشان میدهد (سلاجقه و همکاران، ۱۳۹۰).

 

نسخه‌های ترکیبی هوش هیجانی در حقیقت، نسخه‌های تجدیدنظرشده مقیاس‌های شخصیت، اما با برچسب هوش هیجانی‌اند. به‌ عبارت ‌دیگر، هوش هیجانی از طریق ارزیابی سنتی شخصیت، سازمان‌های علاقه‌مند به پیش بینی عملکرد خوب را به ‌خود راغب ساخته است. پس می‌توان گفت: به‌دلیل برخورداری از ارزش بالقوه، همه روش‌های ارزیابی شخصیت نمی‌توانند بد باشند و با کمی دقت پی خواهیم برد که مقیاس‌های خود سنجی هوش هیجانی، احتمالاً ترکیبی از ویژگی‌‌های شخصیتی، مانند برون‌گرایی، جامعه‌پذیری، عزت نفس، خوش‌بینی و تعدادی ویژگی جدید، همچون تجربه‌های فراخلقی‌اند. گر چه بخش‌های عمده چنین مقیاس‌هایی، به هوش، هیجان و یا حتی هوش هیجانی ـ به مفهومی که در اینجا اشاره شد ـ توجه چندانی نداشته‌اند، نسبت به پیش بینی ‌ویژگی‌های اصیل شخصیت که تحت عنوان جدیدی ارزیابی می‌شدند، داشتند. این در حالی است که ویژگی‌های اصیل شخصیت، همگی بد بودند، ولی متأسفانه تا سال‌های اخیر، کمتر به ‌آنها توجه می‌شد. (شعاع‌کاظمی و مؤمنی جاوید، ۱۳۸۸).
اگر شخصی در حال حاضر به مفهوم توانایی هوش هیجانی علاقه‌مند شود، به اشارات واضح و عینی‌تری دسترسی دارد و کمتر نیازمند توضیح اضافی است، زیرا در بدو امر، مفهوم توانایی، یک ویژگی جدید را معرفی می‌کند که با ویژگی‌های پیشین، کمترین هم‌پوشی را دارد. هوش هیجانی، به منزله یک ویژگی‌ تازه، ممکن است موارد مهمی را که پیش از این، غیر قابل پیش بینی (یا کمتر قابل پیش بینی) بود، پیش بینی کند، مثلاً به‌ نظر می‌رسد که هوش هیجانی بالا می‌تواند خشونت کمتر و یا سایر رفتارهای مشکل‌آفرین را پیش بینی نماید. اگر این موضوع کاملاً درست باشد، هوش هیجانی می‌تواند کاربردهای مهمی داشته باشد. در سطح انفرادی، وجود هوش هیجانی بدین معناست که در برخی از حالات ـ که قلب‌های شکسته یا آرزوهای بربادرفته نامیده می‌شوند ـ پردازش اطلاعات همچنان ادامه یابد. تشخیص این نوع هوش هیجانیِ توانایی‌مدار، بحث پیرامون آن را در سطح سازمانی در مدارس، مراکز تجاری و سایر مؤسسه‌هایی که پیش از این، نسبت به زندگی هیجانی بی‌تفاوت و یا حتی مخالف آن بودند، موجه می‌سازد. افزون‌بر‌این، اگر هیجان‌ها، انتقال‌ دهنده اطلاعات باشند، پس نادیده گرفتن آن، خطرپذیری یک سازمان را افزایش می‌دهد. نهایتاً در سطح اجتماعی، مفهوم توانایی، از هوش هیجانی یک فرایند تعالی‌جویی را بین دو جریان متخاصم ایجاد می‌کند. فیلسوفان شاید دو عقیده و رویکرد متخاصم رواقی که هیجانها را راهنمایان غیرقابل اعتمادی می‌دانستند و رومانتیستها که معتقد به پیروی انسان از قلب و دل بودند، از طریق هوش هیجانی بتوانند به سطح بالاتری از درک رسیده، به شکل‌گیری زندگی مسالمت‌آمیز کمک کنند. (همان منبع).
۲-۲-۶- آیا می‌توان هوش هیجانی را افزایش داد؟
مایر (۲۰۰۰)، عقیده دارد هوش هیجانی یک نوع ظرفیت روانی برای معنابخشی و کاربرد اطلاعات هیجانی است. افراد از این لحاظ، ظرفیت‌های مختلفی دارند. قسمتی از این ظرفیت، غریزی است، درحالی‌که قسمت دیگر آن، چیزی است که ما از تجارب زندگی می‌آموزیم. قسمت اخیر می‌تواند به ‌وسیله کوشش، تمرین و تجربه افزایش یابد. بیشتر پژوهشگران با این مطلب موافق‌اند که افراد، با هوش هیجانی توانایی تنظیم، ادراک دقیق و تولید حالات هیجانی را دارند. و این توانایی، در گستره زندگی رشد می‌کند. کودکان، ابراز ادراک و تنظیم هیجاناتشان را در تعامل با والدین و همسالان رشد می‌دهند. تفاوت‌های گسترده دنیای اجتماعی، از ‌سویی، و تفاوت در توانایی‌های فردی ازسوی‌دیگر، باعث می‌شود که برخی از کودکان، به‌ گونه‌ای ماهرانه‌تر بر هیجانات خود و دیگران تسلط یابند و این موضوع، از پشتوانه پژوهشی زیادی برخوردار است. همچنین، مایر و سالووی، (۱۹۹۷) بیان می‌کنند که مهارت‌های هیجانی، در متن ارتباطات بین‌فردی رشد می‌یابند. (شعاع‌کاظمی و مؤمنی جاوید، ۱۳۸۸).
تایلور (۲۰۰۰) بر این باور است که اگر افراد هوش هیجانی بالایی داشته باشند، می‌توانند با مشکلات و چالش‌های زندگی خود بهتر سازگار شوند و به‌ گونه‌ای مؤثر، به کنترل هیجانات خود بپردازند و بدین‌ترتیب، زمینه‌های بهبود و افزایش سلامت روانی خود را فراهم کنند.
از دیدگاه اکمن (۱۹۹۵)، هیجانات، اطلاعات اجتماعی مناسبی دربردارند که در فهم چگونگی تعامل‌های موفقیت‌آمیز با دیگران، به افراد کمک می‌کند. بنابراین، هوش هیجانی، به‌منزله توانایی تشخیص، پردازش و مدیریت هیجان‌های خود و دیگران تعریف می‌شود. این توانایی‌ها باید در فرایند‌های زیربنایی ادراک، علایم هیجانی و سازش‌یافتگی با موقعیت‌های متفاوت یک بافت اجتماعی و هیجانی، دخالت داشته باشند.این دیدگاه بیان می‌دارد که هوش هیجانی، تصویر جامعی از توانایی شخص برای دستیابی به موفقیت در حیطه‌های عملکردی متفاوت، ایجاد می‌کند. بنابراین هرچه شخصیت فرد غنی‌تر، متکامل‌تر و یکپارچه‌تر باشد، ظرفیت بیشتری را برای هوش هیجانی دارد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که هوش هیجانی، به‌علت افزایش توان همدلی، خودنظم‌دهی و خودآگاهی هیجانی، عملکرد فرد را ارتقا می‌بخشد (شعاع‌کاظمی و مؤمنی جاوید، ۱۳۸۸).
مایر و سالوی (۱۹۹۷) هوش هیجانی را ظرفیت ادراک، ابراز، شناخت، کاربرد و اداره هیجان‌ها در خود و دیگران تعریف کرده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که بسیاری از جنبه‌های هوش هیجانی، با ویژگی‌های شخصیت همخوانی دارند.
کارسون و همکاران (۲۰۰۳) نشان دادند که هوش هیجانی، با کنترل فردی رابطه مثبت و با خشونت کلامی رابطه منفی دارد. سیاروچی و همکاران (۲۰۰۱) بر این باورند که برخی از گونه‌های هوش هیجانی، افراد را از ناامیدی در امان نگه‌داشته و به سازگاری بهتری می‌ انجامد (شعاع‌کاظمی و مؤمنی جاوید، ۱۳۸۸).
فیلهو و همکاران (۲۰۰۵) در پژوهشی بر روی فوتبالیست‌های سطح بالای برزیلی دریافتند که هوش هیجانی با ویژگی‌های بازداری، هیجانی و تحریک‌پذیری، ارتباط مثبت و معنادار، ولی با ویژگی‌های خستگی‌پذیری، شکایت‌های جسمانی و نگرانی‌های سلامتی، همبستگی منفی دارد. بر این اساس، پژوهشگران نقش مسائل روان‌شناختی و هوش هیجانی را در تربیت انسان سالم برای جامعه سالم، توصیه کرده‌اند و براساس آن، می‌توان مسئولیت هایی متناسب با ظرفیت اشخاص به آنها واگذار کرد. براثر ارتباط تنگاتنگ و زیاد فاکتورهای روان‌شناختی (ویژگی‌های شخصیتی) و هوش هیجانی، می‌توان ضریب موفقیت‌های زندگی شخصی، اجتماعی، تحصیلی، شغلی و اخلاقی افراد، به ‌ویژه‌ دانشجویان را افزایش داد. (همان منبع).
آیزنگ و همکاران وی پژوهش‌های خود را برای بررسی نمونه‌ها و انواع شخصیت و ویژگی‌های آنان در جهت شناخت شخصیت، متمرکز کرده و در این زمینه، به ویژگی‌های روانی گوناگونی که در روانشناسی با عناوینی چون خصایص، علت‌ها و سنخها مشخص شده‌اند، توجه نشان داده‌اند. به‌نظر آیزنگ، فرد برون‌گرا فردی است اجتماعی، علاقه‌مند به میهمانی، دارای دوستان فراوان و جویای هیجان که بدون تفکر و اندیشه، و به ‌صورت تکانشی عمل می‌کند. در زمینه هوش هیجانی و شخصیت، بیشتر نتایج، نشان‌دهنده همبستگی‌های نسبتاً بالا بین این دو سازه بوده‌اند.
در پژوهش‌های انجام شده مدیریت هیجان‌ها، از فنون گوناگونی استفاده می‌شود که یکی از آنها، استفاده از چراغ راهنماست، یعنی در زمانی که گردبادی از هیجان‌ها به ما هجوم می‌آورند، با توجه به مفهوم چراغ راهنما، باید پیش از اینکه کاری انجام دهیم، تأمل کنیم.این‌گونه فنون کمک می‌کنند تا فرد زمام امور خود را در موارد هیجانی بهتر به‌کار گیرد، همان گونه که حضرت علی‌علیه‌السلام می‌فرمایند: مالک خود باش، یعنی هیجانات، ما را کنترل نکنند، بلکه ما مالک هیجانات خود باشیم. امام رضا علیه ‌السلام می‌فرمایند: بزرگی مرد به بزرگی اندیشه اوست و امام موسی کاظم‌ علیه‌ السلام می‌فرمایند: خداوند کارهای بزرگ را دوست دارد. پژوهش‌ها درباره انگیزه‌های موفق نشان داده‌اند یکی از مشخصه‌ های انسان‌های موفق در هر شغل، تصویرسازی‌های مثبت آنهاست. (شعاع ‌کاظمی و مؤمنی جاوید، ۱۳۸۸).
۲-۳- رضایت شغلی
در هر سازمان، نیروی انسانی مهمترین رکن تعالی و ترقی سازمان و عامل اساسی تحقق اهداف پیشبینی شده در آن مجموعه است. رضایت شغلی در تحقق اهداف سازمانی، سلامت فردی و اجتماعی نقش ویژهای ایفا مینماید، بنابراین یکی از مهمترین و شایعترین مباحث قابل بررسی و تحقیق در مطالعات سازمانی تلقی میشود. رضایت شغلی به گفته بسیاری از کارشناسان، یکی از چالش برانگیزترین مفاهیم سازمانی و پایهی بسیاری از سیاستها و خطیمشیهای مدیریت برای افزایش بهره وری و کارآیی سازمان است. (هومن، ۱۳۸۱، ۱۴۵).
در کارکنان به واسطه کار کردن در یک شغل حالتهای متفاوتی ایجاد می‌گردد. چنانچه افراد از شغل خود راضـی باشند با انگیزه بـالاتری به انجـام وظایف خود همت میگمارند. چنانچه کارکنان از شغل خود ناراضی باشند ممکن است علاقه و تعهد کمتری نسبت به انجام وظایف داشته باشند(اسکویی،۱۳۸۱). مطالعات مختلف در زمینه رضایت شغلی نشان می‌دهد که متغیرهای زیادی با رضایت شغلی مرتبط می‌باشند. به اعتقاد گرونبرگ (۱۹۸۴) از جمله این متغیرها می‌توان به غیبت، ترفیع و ارتقاء در سازمان، مدیریت و سرپرست مافوق، همکاران، انگیزش، نیازها، پرداخت حقوق، بهره‌وری، ترک شغل، پیوستن به اتحادیه‌ها، ارزشها، کناره‌گیری و ترک خدمت، شرایط کاری، محتوا و نوع شغل و عواطف و احساسات فرد اشاره نمود.

80/2

18/14

نمره‌ی املای کلمات دارای حروف ساکن (2)

 

 

4-4-2- پس آزمون املای کلمات دارای حروف ساکن
در جلسه‌ی هفتم‌ ترم زبان آموزان گروه آزمودنی با بازی آموزشی آشنا شده و با انجام این بازی املای کلمات را مرور می‌کردند. سپس در آخر ترم یک پس آزمون املای کلمات دارای حروف ساکن از زبان آموزان هر دو گروه گرفته شد تا مشخص شود که آیا بین نمرات زبان آموزان این دو گروه تفاوتی به وجود آمده یا خیر.
همان طور که در جدول 4-7 آمده است، میانگین نمره‌ی پس آزمون گروه آزمودنی 09/19 و میانگین نمره‌ی پس آزمون گروه شاهد 20/15 می‌باشد که نشان می‌دهد تفاوت بین این دو میانگین بسیار زیاد است. در این جدول همچنین نتایج حاصل از روش آماری آزمون نمونه‌های غیر وابسته‌ی T ذکر شده است. همان طور که مشخص است تفاوت معنا داری بین میانگین نمره‌ی پس آزمون گروه آزمودنی و میانگین نمره‌ی گروه شاهد وجود دارد (05/0>p، 65=t).
جدول 4-7: آمار توصیفی و آزمون نمونه‌های غیر وابسته‌ی T املای کلمات دارای حروف ساکن

 

معنا داری

درجه آزادی

ارزش t

انحراف معیار

میانگین

آزمودنی=1
شاهد =2

 

000/0

65

592/7

93/0

09/19

نمره‌ی املای کلمات دارای حروف ساکن (1)

 

79/2

20/15

نمره‌ی املای کلمات دارای حروف ساکن (2)

 

 

با مقایسه‌ی جدول 4-6 و 4-7 مشخص می‌شود که بازی آموزشی رایانه‌ای Fun Spelling بر یادگیری املای کلمات دارای حروف ساکن تاثیر مثبت داشته است. در حقیقت در اوایل ترم میانگین نمرات پیش آزمون زبان آموزان این دو گروه تفاوت معنا داری با یکدیگر نداشتند و نمرات در یک سطح بوده است (جدول 4-6)، ولی بعد از استفاده از بازی آموزشی رایانه‌ای توسط زبان آموزان گروه آزمودنی، میانگین نمرات پس آزمون زبان آموزان این گروه بالاتر رفته و تفاوت معنا داری بین میانگین نمرات پس آزمون این دو گروه زبان آموز به وجود آمده است (جدول 4-7). بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بازی آموزشی رایانه‌ای Fun Spelling در یادگیری املای کلمات دارای حروف ساکن تاثیر مثبت داشته است.

شایان ذکر است که با توجه به بررسی پیشینه‌ تحقیق، تاکنون هیچ گونه تحقیق مشابهی که یادگیری املای کلمات هم آوا و کلمات دارای حروف ساکن در زبان انگلیسی را با بهره گرفتن از بازی‌های آموزشی رایانه‌ای مورد مطالعه قرار داده باشد صورت نگرفته است، ولی نتایج به دست آمده از انجام تحقیقات فوق حاکی از این حقیقت است که استفاده از بازی‌ آموزشی رایانه‌ای Fun Spellingمی‌تواند تاثیر شگرفی بر یادگیری جنبه‌های مختلف املای کلمات انگلیسی داشته باشد.
فصل پنجم
نتیجه گیری
مقدمه

۰

۰

۷۷۴٫۹۰۲۶

۸۰۸٫۰۸۴۹

۸۲۵٫۴۱۱۵

۸۶۱٫۰۸۳۴

 

 

شکل ۵- : نمودار پروفایل فشار برای چهار حالت تزریق نیتروژن در عمق­های ۲۴۶۱، ۳۱۱۷، ۳۴۴۵ و۴۱۰۱ فوت

با توجه به جدول و نمودار بالا مشخص است که تزریق گاز در عمق های بیشتر باعث کاهش افت فشار در طول چاه می­ شود. هر چقدر گاز در عمق پایین تری از چاه تزریق شود، ماند مایع را در طول بیشتری از چاه تحت تأثیر قرار می­دهد. به این ترتیب با تزریق گاز در عمق­های پایین تر چگالی ستون سیال برای ارتفاع بیشتری از طول چاه کاهش می­یابد. در نتیجه افت فشار ناشی از وزن سیال کاهش پیدا می­ کند و عملکرد فراز آوری بهبود می­یابد. در طراحی سیستم فراز آوری با گاز برای چاه های نفت معمولاً تا ته چاه شیرهای فرازآوری نصب می­شوند. این شیرها به این دلیل نصب می­شوند که در صورتی که با ادامه تولید از چاه فشار مخزن کاهش یابد، امکان تزریق از عمق های پایین تر وجود داشته باشد.

۵-۲-۲- بررسی تأثیر پارامتر­های مختلف فرازآوری با گاز بر افزایش تولید چاه

در قسمت قبل تأثیر تغییر پارامتر های مختلف فرازآوری با گاز بر توزیع فشار در چاه بررسی شد. از آن جا که در عملیات فرازآوری با گاز هدف اصلی افزایش دبی تولید نفت است لازم است به صورت مستقل تأثیر این پارامتر ها بر میزان تولید از مخزن نیز بررسی شود. به منظور مطالعه تأثیر این پارامتر ها بر میزان تولید از مخزن، مدل چاه ارائه شده با یک مدل مخزن جفت شد. در مدل مخزن فرض شده است تغییرات دبی تولید نسبت به تغییرات افت فشار مخزن خطی است. مقدارهای مرزی استفاده شده برای اجرای برنامه در این حالت فشار سر چاه، دمای مخزن و فشار در مرز بیرونی ناحیه تخلیه چاه^[۴۵] هستند. مشخصات سیستم چاه و مخزن به صورت زیر است.
جدول ۵- : مشخصات سیستم چاه و مخزن

 

طول چاه (m)

قطر داخلی لوله مغزی (m)

زبری لوله (m)

گرادیان زمین گرمایی ()

فشار سر چاه (bar)

دمای ته چاه
(K)

اندیس تولید^[۴۶] مخزن ()

عمق تزریق گاز (m)

 

۲۰۰۰

۰٫۱۲

۱۵٫۲۴E-5

۰٫۰۲۹

۲۷٫۵

۳۶۳

۰٫۵۱۸

۱۰۵۰

 

 

 

۵-۲-۲-۱- تأثیر ترکیب گاز تزریقی بر دبی تولید چاه

همان طور که در قسمت ۵-۲-۱-۱ مشاهده شد، ترکیب گاز تزریقی در فرازآوری با گاز بر روی پروفایل فشار در چاه تأثیر قابل توجهی دارد. به این ترتیب با فرض ثابت بودن فشار سر چاه، با کاهش افت فشار چاه بر اثر تزریق گاز به درون لوله مغزی، فشار ته چاه نیز کاهش می­یابد. با کم شدن فشار ته چاه اختلاف فشار چاه و مخزن افزایش می­یابد. این اختلاف فشار بیشتر نیروی لازم را برای تولید مقدار بیشتری سیال از مخزن فراهم می­ کند و دبی تولید از چاه افزایش می­یابد. در شکل زیر نمودار تغییرات دبی تولید با افزایش نرخ تزریق گاز برای گازهای مختلف رسم شده است.
جدول ۵-: دبی تولید در نرخ­های متفاوت تزریق گاز برای گازهای مختلف

 

دبی تزریق گاز
( )

دبی تولید نفت ( )

۰٫۰۰

 

 

 

DMU₁₅

 

نقاشی

 

۳۹۸

 

۱۵

 

۳٫۷۷

 

 

 

DMU₁₆

 

هنرهای تجسمی

 

۱۴۶

 

۱۰

 

۶٫۸۵

 

 

 

در این جدول نیز مانند جدول مربوط به هزینه­ها، منظور از تعداد دانشجو، کل دانشجویان مقطع کارشناسی شاغل به تحصیل در سطوح مختلف هر گروه آموزشی است. درصد نیز به نسبت همین عدد محاسبه شده است. محاسبه درصد بر حسب دانشجویان سال آخر یا فارغ­ التحصیلان، این اشکال را داشت که ممکن بود فارغ­التحصیلانی از سال­های قبل در آزمون تحصیلات تکمیلی پذیرفته شوند. بنابراین نمی­توانست معیار دقیقی باشد. از طرفی این­که درصد نسبت به همه دانشجویان محاسبه شده، اشکالی را در مدل ایجاد نمی­کند چرا که برای تمام گروه ­های آموزشی شرایط برابر است.

در مورد پذیرفته­شدگان آزمون سراسری و آزمون دانشگاه آزاد، مجموع آن­ها به عنوان تعداد قبولی در نظر گرفته شده، یعنی هیچ وزنی برای هیچ­کدام قائل نشده است. می­توان برای دقیق­تر شدن این مدل برای هر کدام از آن­ها وزنی را در نظر گرفت و جمع وزن­دار قبولی­ها را محاسبه کرد. این کار، مدل را بسیار پیچیده می­ کند. با توجه به این­که هدف اصلی این تحقیق محاسبه کارایی واحدها نیست، از این کار اجتناب شده است. هر چندکه در بسیاری از موارد که هدف، محاسبه کارایی هم باشد، معمولا از این کار به علت پیچیده شدن مدل، صرف نظر می­ شود.
اطلاعات استفاده شده در این جدول، مربوط به آزمون کارشناسی ارشد سال ۱۳۹۰ است. فرض می­ شود طی سال­های متوالی، تغییرات گسترده در نسبت قبولی­ها برای رشته­ های مختلف صورت نگیرد. هرچند، در غیراین صورت نیز، بهترین سالی که می­توان آن را ملاک قرار داد، همان سالی است که هزینه­ها در آن انجام شده است. بنابراین استناد به اطلاعات سال ۱۳۹۰ صحیح به نظر می­رسد.
ذکر این نکته نیز ضروری است که فارغ التحصیلان برخی از گروه های آموزشی، به علت جدیدالتأسیس بودن، تا سال ۱۳۹۰ هنوز به مرحله کارشناسی ارشد نرسیده­اند. بدیهی است که برای چنین گروه­هایی، این احتمال وجود دارد که به زودی طی سال­های آتی قبولی­هایشان افزایش یابد و این به معنای بهبود عملکرد آن واحدها خواهد بود که می ­تواند کارایی سایر واحدها را تهدید کند.
جدول شماره ۴-۷، امتیاز هر نوع تألیف را بر اساس آیین­ نامه ارتقای اعضای هیأت علمی نشان می­دهد. در نهایت، جدول ۴-۸ میزان تألیفات هر گروه آموزشی(Y_3j) را به تفکیک نوع آن منعکس می سازد. ستون آخر، جمع امتیازی است که هر گروه از بخش تألیفات به دست آورده است. در این امتیازدهی، به آیین­ نامه ارتقای اعضای هیأت علمی استناد شده است. اطلاعات جدول ۴-۸، جمع تعداد تألیفات در سال­های ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ است.
جدول ۴-۷: امتیاز هر نوع تألیف مطابق با آیین نامه ارتقا

 

 

نوع تالیف

 

امتیاز

 

 

 

تالیف کتاب

 

۱۵

 

 

 

ترجمه کتاب

 

۷

 

 

 

مقاله علمی پژوهشی

 

۷

 

 

 

مقاله علمی مروری

 

۵

 

 

 

مقاله علمی تدریجی

 

۳

در سنت اسلامی اکثر فلاسفهی مسلمان به سبب اعتقاد به وجود نفس و اثبات تجرد آن، ملاک این‌همانیِ شخص اخروی و شخص دنیوی را نفس میدانند و این در حالی است که بدن با مرگ نابود شده و از بین رفته است و تنها نفس است که به سبب تجردش، با مرگ و نابودی بدن از بین نمیرود و به عنوان ملاک تشخیص هویت شخص در آخرت باقی میماند. این دسته از فلاسفه با اینکه انسان را موجودی دو ساحتی میدانند اما معتقدند نفس هنگام مرگ، بدن خود را کاملاً رها میکند و مستقل از آن به زندگی و حیات پس از مرگ ادامه میدهد و بنابراین فقط نفس ملاک اینهمانی شخص خواهد بود و بدن هیچ نقشی در آن نخواهد داشت.

البته لازم به ذکر است که برخی دیگر از فلاسفهی مسلمان از جمله متکلمان، نهتنها انسان را در دنیا موجودی مرکب از جسم و روح میدانند بلکه معتقدند حقیقت انسان مجموع دو ساحت جسم و روح در تمام عوالم است و به همین سبب حضور بدن در آخرت نیز ضروری خواهد بود. بنابراین این دسته از متکلمان و فلاسفه که حقیقت انسان را در پرتو نفس و بدن میدانند و معتقد به معاد جسمانی ـ روحانی هستند، با ارائه دیدگاه های مختلف به نحوی سعی در ارائه تبیین قابل قبولی از مسألهی بدن اخروی داشتهاند. زیرا از نظر آنها اگرچه نفس، ملاک تشخص انسان در آخرت است اما اینهمانی شخص اخروی بهطور کامل، تنها با تحقق مجدد بدن صورت میگیرد که در این صورت ملاک اینهمانی باید در پرتو نفس و بدن، هر دو مطرح شود.
بنابراین میتوان گفت قائلین به ملاک نفس دو دستهاند؛ دستهای که فقط نفس را ملاک اینهمانی میدانند و دستهای که علاوه بر نفس، بدن را نیز ملاک قرار میدهند. به همین سبب در گروه دوم برخلاف قائلین به ملاک نفس، بدن و کیفیت آن اهمیت خواهد داشت و اثبات اینهمانی بدن اخروی و بدن دنیوی لازم خواهد بود.
۲-۳-۲-۱) اشکالات ملاک نفس
اشکال اول: نخستین و مهم‌ترین اشکال را جان پری^[۸] مطرح کرده است. او می‌گوید نفسی که آن را ملاک قرار می‌دهیم غیر‌قابل مشاهده است. پس وقتی چیزی قابل دیدن نباشد قابل شناخت هم نیست. بنابراین ما نمی‌دانیم دیگران دارای چه نفسی هستند، چند نفس دارند و این‌که آیا نفس آنها در زمانt₂ همان نفس در زمانt₁ است. بنابر‌این وقتی ملاک این‌همانی قابل شناخت نباشد، شخص هم قابل شناسایی نخواهد بود و نمی‌توان این‌همانی او را در طول زمان ثابت کرد. پس نفس ملاک این‌همانی نیست. دو پاسخ به این اشکال داده شده که پری به آن‌ها جواب می‌دهد.
پاسخ اول: از آنجا که بدن‌‌ها در طول زمان یکی است، به تبع آن می‌توان به یکی بودن نفس‌ها نیز حکم کرد. اگرچه نفس افراد دیده نمی‌شود تا حکم بر این‌همانی شود، ولی از آنجا که بدن همان بدن است، می‌توان نفس را ملاک این‌همانی دانست. جان پری در پاسخ می‌گوید: «این سخن بدان معناست که ملاک اصلی در باب این‌همانی شخصی ملاک بدن است نه ملاک نفس، در واقع این سخن تأییدی بر نظریه‌ی ملاک نفس نیست.» پاسخ دیگر این است که ما از طریق ویژگی‌های روحی و نحوه‌ی رفتار فرد، می‌توانیم حکم کنیم که نفس فرد در طول زمان یک نفس بوده است. پس دیده نشدن نفس مشکلی ایجاد نمی‌کند و می‌توان از طریق ویژگی‌های روحی به این‌همانی شخص حکم کرد. جان‌ پری این سخن را نیز حرکتی به جلو برای طرفداران نفس تلقی نمی‌کند. او می‌گوید: «ویژگی‌های روحی، صفات پدیدار‌شناختی‌ای هستند که می‌توانند از نفس‌های متفاوت به صورت واحد صادر شوند.» (به نقل از اکبری، ۱۳۸۲، صص۶۷-۶۶)
لازم به ذکر است که اشکال پری به ملاک نفس ناظر به ساحت معرفت شناختی در بحث اینهمانی شخصی است نه ساحت وجود شناختی که مورد نظر ما است. به همین دلیل این اشکال در ساحت وجود شناختی به نفس وارد نیست.
اشکال دوم: این اشکال را لیندا بدهام^[۹] با اولویت دادن به بدن، به ملاک نفس وارد می‌کند. بدهام معتقد است، انسان تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و همچنین مواد شیمیایی‌ای است که در بدن ترشح می‌شود. بنابراین هر تغییری که در مواد ترشح شده در بدن صورت گیرد، بر شخصیت انسان تأثیر خواهد گذاشت. بنابراین از آنجا که بدن در شکل‌دهی شخصیت اهمیت به‌سزایی دارد، نمی‌توان شخصیت انسان را تنها بر‌اساس روح تبیین کرد. «حتی اگر وجود موجودی مجرد به نام روح را بپذیریم و آن را جایگاه شعور بدانیم، لازم نمی‌آید که تمام شخصیت خود را به چنین موجود مجردی محدود کنیم. زیرا بسیاری از کارهای انسان، به‌گونه‌ای است که در موقع انجام آن‌ها هیچ‌گونه توجهی به نحوه‌ی انجام آن‌ها نداریم و در عین حال، آن کارها به خوبی و درستی انجام می‌شود.» بنابراین در بسیاری از فعالیت‌ها نقشی بر عهده‌ی روح نخواهد بود و تنها با بدن است که فعالیت صورت می‌گیرد. درنتیجه لحاظ کردن ملاک نفس به معنای نادیده گرفتن بخشی از شخصیت انسان است که صرفاً بر فعالیت‌های بدن استوار است. (همان، ص۱۷۴)
بدهام با بیان این اشکال در واقع نادیده گرفتن بدن به عنوان بخشی از شخصیت انسان را رد میکند، و نه ملاک بودن نفس را که این مسأله نیز در صورت اعتقاد به نفس و بدن به عنوان ملاک اینهمانی مطرح نخواهد بود.
۲-۳-۳) ملاک حافظه
ملاک حافظه را اولین بار جان لاک^[۱۰] مطرح کرده است. لاک پس از بیان معنای شخص، ملاک این‌همانی و هویت شخصی را بیان می‌کند. همان‌طور که قبلاً بیان شد، به نظر او شخص، موجود عاقلِ متفکر است که منطق و فکر دارد و به نفس خود، آگاه است و به سبب این آگاهی، خود را در زمان‌ها و مکان‌های مختلف همان نفس واحد می‌داند. بنابراین آنچه هویت یک شخص را می‌سازد و سبب می‌شود شخص خود را از دیگران تشخیص دهد، آگاهی به نفس است. وقتی شخص به نفس خود آگاه باشد از وحدت نفس خود نیز آگاه است؛ یعنی انسان در‌‌می‌یابد که خودش خودش است. البته شخص تا وقتی شخص واحدی است و آگاهی به وحدت نفس او حفظ می‌شود که با همان آگاهی به نفس، اعمال گذشته را به یاد آورد. به عبارت دیگر شخص در صورتی بهره‌مند از وحدت نفس خواهد بود که با همان وجدان، به گذشته متصل شود. البته این وحدت در طول زمان و در صورت تغییر جوهر، همان‌طور که تغییر لباس به وحدت انسان لطمه‌ای نمی‌زند، از بین نخواهد رفت. سخن لاک در این رابطه چنین است:
وجدان به نفس است که آدمی را شاعر به وحدت نفس می‌کند که خودش خودش است یعنی هویت شخصی مستند به همان وجدان است، اعم از این‌که آن به یک جوهر متفرد حمل شود یا به جواهر متعدد و متعاقب. تا وقتی که یک موجود عاقل بتواند عملی از گذشته را با همان وجدان به نفس که در ابتدا داشته و در حال حاضر دارد به یاد آورد، عین همان نفس واحد است. (لاک، ۱۳۸۰، ص۲۴۴)
از نظر لاک بدن نمی‌تواند ملاک صحیحی برای این‌همانی باشد. زیرا بدن انسان با همه‌ی اجزایش بواسطه‌ی اتحاد با نفس متفکر دارای وجدان، قسمتی از خود انسان است و‌گرنه به تنهایی و صرف‌نظر از این امر، جزئی از انسان نخواهد بود. برای مثال وقتی دست انسان قطع می‌شود، دیگر قادر به درک حرارت و سرما و سایر تأثیرات حسی نخواهد بود و بنابراین نمی‌توان آن را قسمتی از خود شخص دانست. در این صورت نسبت این دست قطع شده با نفس، تفاوتی با نسبت اشیای مادی دیگر با آن نخواهد داشت. این مطلب را از این گفته‌ی لاک می‌توان برداشت کرد که «هر جزئی از بدن ما که اتحاد حیاتی با آن وجدان [وجدان به نفس] در نهان ما داشته باشد قسمتی از ما را تشکیل می‌دهد، ولی همین که از آن اتحاد حیاتی جدا شد همان‌طور که نفس شخصی دیگر را تشکیل نمی‌دهد نفس ما را هم تشکیل نمی‌دهد.» (همان، ص۲۵۳) همچنین از نظر لاک روح نیز به تنهایی ملاک کافی برای این‌همانی نخواهد بود. زیرا «پیداست که وجدان یا (شعور به نفس) است که آنچه بتوان آن را به گذشته‌های بعید بسط داد، وجودها و افعال گذشته و حال را در شخص واحد پیوسته می‌سازد، به‌طوری که آنچه شاعر افعال گذشته و حال است همان شخص واحد است.» (همان، ص۲۴۸) به بیان روشن‌تر روح نمی‌تواند به تنهایی همان شخص سابق را به وجود آورد و هویت شخصی او را تحقق بخشد، چرا که روح به همراه وجدان اعمال گذشته یا به عبارتی یادآوری خاطرات گذشته، تعیین کننده‌ی هویت شخص خواهد بود. وجدان است که اعمال گذشته و حال را در شخص چنان به هم پیوند می‌دهد که شخص آگاه به گذشته و حال، شخص واحد به حساب آید.
بنابراین بر‌اساس دیدگاه لاک این‌همانی شخصی در طول زمان وابسته به وجدان یا آگاهی به نفس است، البته وجدانی که در طول زمان استمرار می‌یابد و باعث پیوند گذشته و حال می‌شود. به عبارت دیگر آنچه هویت شخص را می‌سازد و این‌همانی عددی را تحقق می‌بخشد، استمرار آگاهی شخص است نه بدن و یا روح. زیرا بدن و روح نیز با استناد به وجدان یا آگاهی به نفس است که از آن شخص خواهند بود. بنابراین سؤالی که در اینجا پیش می‌آید این است که چه چیزی این استمرار آگاهی را شکل می‌دهد؟ در واقع چه چیزی باعث پیوند آگاهی شخص در گذشته و حال می‌شود؟
جفری اولن ملاک قطعی این‌همانی شخص از نظر لاک را، حافظه بیان می‌کند. او براساس دیدگاه لاک می‌گوید: «حافظه‌ی من از رویدادهای زندگی جفری اولن، به همان صورتی که برای من رخ داده است، از من همان شخصی را می‌سازد که این رویدادها برای او اتفاق افتاده است.» (Olen. 1994. p382)
۲-۳-۳-۱) اشکالات ملاک حافظه
اشکال اول: براساس ملاک لاک وقتی شخص در زمان t₂ همان شخص در زمان t₁ خواهد بود که دارای همان حافظه و خاطراتی باشد که در زمان t₁ دارا بوده است. اما انسان بسیاری از خاطرات و فعالیت‌های خود را فراموش می‌کند و قادر نخواهد بود تمام گذشته خود را با اعمالی که انجام داده و افکاری که از سرگذرانده است به یاد آورد. پس اگر ملاک حافظه صحیح باشد باید بگوییم با از دست رفتن حافظه این‌همانی هم باید از بین برود.
این اشکالی است که خود لاک نیز به آن توجه کرده و آن را می‌پذیرد. او در پاسخ آن می‌گوید: «اگر فرض کنیم یک شخص در زمان‌های مختلف، وجدان‌های مختلفی بدون اندک ارتباطی با هم داشته باشد، بدون شک همان شخص در هر زمان، یک شخص جداگانه خواهد بود.» او برای تأیید مدعای خود فرد عاقلی را مثال می‌زند که در گذشته دچار جنون بوده است. به نظر لاک از آنجا که قانون این فرد را نسبت به اعمال گذشته‌اش مسئول نمی‌داند، نتیجه می‌گیریم این شخص دارای دو شخصیت جداگانه است. (لاک، ۱۳۸۰، ص۲۵۰)
در پاسخ به این اشکال میتوان سخن درک پارفیت^[۱۱] را بیان کرد. از نظر او ملاک بودن حافظه و یادآوری خاطرات برای تحقق این‌همانی، بدین معناست که میان خاطرات پیوستگی مستقیم وجود داشته باشد و در صورتی که پیوستگی مستقیم وجود نداشته باشد، به شرط وجود زنجیره‌ای هم‌پوشان از خاطرات، این‌همانی برقرار خواهد بود. برای مثال یک شخص فقط عملی را که روز قبل انجام داده به یاد می‌آورد، اما عملی که دو‌ روز یا سه روز قبل انجام داده را به خاطر نمی‌آورد و این در حالی است که او روز قبل، می‌توانست عملی را که امروز آن را مربوط به دو روز پیش می‌دانیم به یاد آورد و فقط عملی که مربوط به سه روز پیش بود را به یاد نمی‌آورد و همین‌طور الی آخر. بنابراین حتی اگر در همه‌ی موارد میان خاطرات پیوستگی مستقیم وجود نداشته باشد، زنجیره‌ی هم‌پوشان خاطرات، استمرار را تأمین می‌کند. براین اساس پیوستگی مستقیم بین خاطرات شرط تحقق این‌همانی نخواهد بود تا فراموش کردن بخشی از خاطرات و اعمال گذشته مانع تحقق آن شود. (مسلین، ۱۳۹۰، ص۱۴۹ـ۱۴۸)
اشکال دوم: این است که حافظه همیشه به‌طور صحیح عمل نمی‌کند و امکان خطا در مدعیات مبتنی بر حافظه وجود دارد. ممکن است ما مدعی به خاطر آوردن اموری شویم که اصلاً رخ نداده‌اند و یا ما اصلاً آنها را انجام نداده‌ایم. بنابراین باید میان مدعیات مبتنی بر حافظه و مدعیات صادق مبتنی بر حافظه تمایز قائل شویم. از‌ این‌رو حافظه به دو بخش حافظه واقعی و حافظه ظاهری تقسیم می‌شود و درنتیجه حافظه نمی‌تواند این‌همانی شخص را تحقق بخشد و ملاک صحیحی به حساب آید. (Olen. 1994. p382)
یک پاسخ به این اشکال این است که آنچه باعث می‌شود مدعیات مبتنی بر حافظه را صادق بدانیم دو چیز است. یکی این که مدعیات باید گزارش دقیق آنچه اتفاق افتاده است باشند و دیگری این که باید مدعایی مبتنی بر حافظه‌ی شخص باشند. اما اگر فقط خاطرات صادق ملاک وحدت هویت شخصی باشند و اگر خاطرات صادق شخص، همان خاطراتی است که از آن شخص است، پس در این صورت این اعتقاد که مدعیات مبتنی بر حافظه، مقوم هویت شخصی‌اند، مبتنی بر دور خواهد بود. (پترسون و سایرین، ۱۳۷۶، ص۳۲۷)
فلو نیز این مطلب را به صورت دیگری بیان می‌کند و آن این‌که اگر معتقد باشیم حافظه‌ی واقعی ملاک وحدت هویت شخصی است، ملاک این‌همانی را از قبل مفروض گرفته‌ایم. زیرا اگر شخص واقعاً به یاد آورد که کاری را انجام داده و این یادآوری نیز مربوط به حافظه‌ی واقعی او باشد، براین اساس لزوماً او باید همان شخصی باشد که آن کار را انجام داده و این به معنای مفروض گرفتن این‌همانی خواهد بود. (Flew. 1994. p377) پاسخ دیگر پاسخی است که جفری اولن مطرح می‌کند. وی با اولویت دادن به ملاک بدن راه حلی را برای پی‌بردن به مدعیات واقعی مبتنی بر حافظه بیان می‌کند. از نظر اولن اگر شخص بتواند مشخص کند که در همان مکان یا زمانی که مدعی است عملی را انجام داده یا تجربه‌ای داشته است بوده یا خیر، صادق بودن آن ادعا اثبات می‌شود. البته این امر تحقق نمی‌پذیرد مگر با در نظر گرفتن بدن. اگر بدن شخص در آن مکان و زمان بوده، پس خود شخص هم آن جا بوده و اگر بدن شخص در آن زمان و مکان نبوده، پس خود شخص هم نبوده. البته این به معنای مبتنی بودن ملاک حافظه بر ملاک بدن است. (Olen. 1994. P383)
۲-۳-۳-۲) ملاک حافظه و کارکردگرایی
همان‌طور که در توضیح دیدگاه لاک در باب ملاک این‌همانی شخصی بیان شد؛ لاک وجدان یا آگاهی به نفس را ملاک تحقق هویت شخصی لحاظ می‌کند. از نظر وی «وجدان است که آدمی را شاعر به وحدت نفس می‌کند که خودش خودش است. یعنی هویت شخصی مستند به همان وجدان است، اعم از این‌که آن به یک جوهر منفرد حمل شود یا به جواهر متعدد و متعاقب» (لاک، ۱۳۸۰، ص۲۴۴) براین اساس تغییر جوهر و یا وجود جواهر متعدد هیچ تأثیری در این‌همانی شخص نخواهد داشت. زیرا استمرار وجدان یا آگاهی به نفس حتی با انتقال از جوهری به جوهر دیگر هویت شخصی را حفظ می‌کند.
اگر عین وجدان سابق از یک جوهر متفکر به جوهری دیگر قابل انتقال باشد، در این صورت مانعی نخواهد داشت که دو جوهر متفکر، یک شخص را تشکیل دهند. زیرا اگر عین وجدان سابق باقی بماند اعم از این‌که همان جوهر باشد یا غیر آن، هویت شخصی محفوظ خواهد ماند. (لاک، ۱۳۸۰، ص۲۴۶)
این دیدگاه یادآور کارکرد‌گرایی است. زیرا مطابق با نظر لاک کارکرد جوهرها اهمیت دارد نه خود جوهرها. درنتیجه تغییر یا تعدد جوهرهایی که کارکرد در آن‌ها تحقق می‌یابد ربطی به این‌همانی شخصی نخواهد داشت.
درک پارفیت نیز تحت تأثیر دیدگاه لاک با بیان داستانی فرضی به تقویت این دیدگاه می‌پردازد. مطابق داستان پارفیت دستگاهی را فرض می‌کنیم که قادر است همه‌ی ملکول‌های بدن انسان را اسکن کند. با این عمل بدن بخار می‌شود و همه‌ی اطلاعات ثبت شده در دستگاه به سیاره‌ای دور منتقل می‌شود. در آن جا بدنی جدید از ملکول‌های سطح آن سیاره، بر‌اساس اطلاعات ثبت شده ساخته می‌شود. شخصی که به وجود می‌آید شبیه شخص قبلی است. مانند او رفتار می‌کند و خاطرات او را یاد‌آوری می‌کند. این شخص اگرچه دارای همان بدن و مغزی که در روی زمین داشته است نیست، اما با شخص روی زمین این‌همانی دارد. زیرا آنچه اهمیت دارد حالت روانی و خاطرات شخص است که باقی است نه بدن و یا مغز. (مسلین، ۱۳۹۰، ص ۱۵۳)
بخش اول
دیدگاه ملاصدرا در باب بدن اخروی
فصل اول؛ دیدگاه ملاصدرا در باب زندگی پس از مرگ
۱-۱) اصول و مبانی دیدگاه
۱-۱-۱) مباحث مربوط به نفس
۱-۱-۱-۱) ماهیت نفس
ملاصدرا در اسفار در بیان ماهیت نفس، آن را نیرویی می‌داند که خداوند برای به فعلیت رساندن قوه و استعداد نهفته در نهاد هیولی که آخرین مرتبه‌ی وجودی در قوس نزول است، آفریده است. نفس نیرویی است که ابتدا اثر حیات و نشو و نما، سپس اثر حس و حرکت و بعد از آن اثر علم و ادراک در ماده‌ی اجسام پدیدار می‌آورد و ماده جسمانی به کمک آن آنچه در نهاد دارد به فعلیت می‌رساند. نفسی که اثر حیات و نشو و نما به ماده می‌بخشد نفس نباتی نام دارد، نفسی که اثر حس و حرکت در ماده ایجاد می‌کند نفس حیوانی است و نفسی که اثر علم و ادراک به ماده می‌بخشد نفس انسانی یا نفس ناطقه است. نفس انسانی کامل‌ترین نفس و اشرف از نفس حیوانی است، همین‌طور نفس حیوانی هم کامل‌تر و اشرف از نفس نباتی که نازل‌ترین مرتبه‌ی نفس است می‌باشد. البته این سه نفس معنای مشترک و تعریف جامعی دارند که همان معنای نفس است. (صدرالمتألهین، ۱۹۹۰، ج۸، ص۵)
ملاصدرا بعد از این توضیح، برای نفس دو جهت و دو حیثیت قائل می‌شود. او معتقد است که نفس از یک جهت قابل شناخت و تعریف و از جهتی دیگر غیرقابل شناخت است. نفس از جهت بساطت، غیرقابل تعریف به حد و اقامه‌ی برهان و اما از جهت فعل و انفعالات، منشأ آثار بودن و تعلق به بدن، قابل تعریف و اقامه‌ی برهان است. بنابراین ملاصدرا برای ارائه‌ برهان بر وجود نفس حیث منشأ آثار بودن را پایه و اساس قرار می‌دهد. براساس برهان او، از برخی اجسام، برخلاف اجسامی که تنها یک اثر از آن‌ها صادر می‌شود آثار گوناگونی مانند حیات، تغذیه، رشد و نمو، حس و حرکت صادر می‌شود که منشأ این آثار ماده‌‌ی اولی و صورت جسمیه نمی‌تواند باشد. ماده‌ی اولی به سبب این‌که قابلیت محض است و جهت فعلیت و تأثیرگذاری ندارد، نمی‌تواند منشأ آثار باشد. همچنین صورت جسمیه که مشترک بین همه‌ی اجسام است، به سبب این‌که اجسامی وجود دارند که با این اجسام در تعارض‌اند و فاقد آثاری هستند که این اجسام دارا می‌باشند، منشأ آثار نخواهد بود. بنابراین این اجسام دارای مبادی‌ای غیر از جسمیت هستند که باید آن را همان قوه‌ی فاعلی‌ای دانست که به این اجسام تعلق می‌گیرد و منشأ آثار می‌شود. پس در این اجسام نیرویی خارج از جسمانیت آن‌ها منشأ آثاری چون تغذیه و رشد و نمو و حس و حرکت می‌شود که همان نفس است که به جسم نباتی، حیوانی و انسانی تعلق می‌گیرد. پس تعلق نام نفس به این اجسام، از جهت همین فاعلیت و منشأ آثار بودن است، نه از جهت بسیط بودن که غیرقابل تعریف است و به همین دلیل بحثِ نفس از علوم طبیعی محسوب می‌شود. (همان، ص۷-۶)
ملاصدرا بیانات حکماء و فیلسوفانی که نفس را به قوه و یا صورت و یا کمال تعریف می‌کنند توضیح می‌دهد و بهترین تعریف برای نفس را تعریف آن به کمال می‌داند. وی دلایلی را برای برتری دادن تعریف نفس به کمال نسبت به تعریف آن به صورت و قوه بیان می‌کند. (همان، ۸-۷) و به این نکته اشاره می‌کند که این تعاریف نفس را از نظر ذات و حقیقت معرفی نمی‌کنند، بلکه این‌ها فقط معرف صفت نفس و وجه تدبیر و تصرف آن در بدن می‌باشند. براساس این تعاریف، در حقیقت نفس از نظر مفهوم و معنی نفسیت و تعلق و تصرف و تدبیری که به بدن دارد مورد بررسی قرار می‌گیرد و به سبب همین اضافه و ارتباط به شیئ دیگر است که نفسیت نفس معلوم می‌گردد. بنابراین در این تعاریف میان ذات نفس و مفهوم اضافی نفس تفاوتی وجود دارد همانند تفاوت بین انسان مطلق و انسان بنّا. در تعریف حقیقت انسان یعنی همان انسان مطلق نیازی به ذکر بنّا نیست ولی در تعریف بنّا یعنی شخصی که عمارت می‌سازد باید لفظ بنّا که مبیّن شغل بنّایی اوست ذکر شود. الفاظ و عباراتی مانند بنّا سمت و شغل انسان را نشان می‌دهند نه ذات و حقیقت انسانیت او را، همین‌طور در تعریف نفس به الفاظی که بیان شد فقط صفت نفسیت نفس و وجه اضافی و تعلق آن بیان می‌شود نه ذات و حقیقت نفس. به همین سبب پرداختن به بحث نفس از جهت تعلق و اضافه‌ی آن به بدن، در علم طبیعیات که مربوط به ماده و احوال ماده است قابل طرح است، ولی پرداختن به آن از جهت حقیقت و ذاتش صرف‌نظر از تعلق آن به بدن، قابل طرح در علمی دیگر غیر از طبیعیات خواهد بود. (همان، ۱۹۹۰، ج۸، ص۱۰؛ ۱۳۵۱، ص۶)
در واقع ملاصدرا با بیان این توضیحات به این مسأله اشاره می‌کند که حکماء بین تعریف ذات نفس و تعلق آن به بدن تمایز قائل شده‌اند و نفس را دارای دو حیث و دو جهت می‌دانند و به همین سبب بررسی نفس از حیث تعلق آن به بدن را در علم طبیعیات مطرح کرده‌اند. البته این چیزی است که ملاصدرا نیز در بیان نظرش در مورد نفس به آن اشاره می‌کند و می‌گوید نفس از جهت بساطت قابل تعریف نیست و تنها از جهت فاعلیت، منشأ اثر بودن و تعلق به بدن قابل تعریف و اقامه‌ی برهان است. بنابراین از این جهت نظر ملاصدرا هیچ تفاوتی با دیدگاه حکما در قائل شدن به تمایز بین دو جنبه‌ی نفس ندارد. اما ملاصدرا با توضیح نوع تعلقی که نفس به بدن دارد و متفاوت دانستن آن با انواع تعلقات دیگر، و بیان مقصودش از نحوه‌ی تعلق نفس به بدن که آن را جزء ذات و حقیقت نفس می‌داند و همچنین با اشاره به این مطلب که در نظر گرفتن نفس از جهت تعلق و اضافه آن به بدن مربوط به مرحله‌ی ابتدایی پیدایش نفس و قبل از رسیدن آن به مرتبه‌ی کمال روحانی است، نظر متفاوت و خاص خود را در مورد ماهیت نفس بیان کرده و برخلاف حکمای پیشین این بحث را در علم الهیات مطرح می‌کند.
ملاصدرا در اسفار تحت عنوان «حکمه المشرقیه» نظرش را این‌گونه بیان می‌کند: نفسیت نفس با بنّا بودن بنّا و پدر بودن پدر و کاتب بودن کاتب متفاوت است. در مورد بنّا و کاتب و پدر، دو ماهیت وجود دارد که یکی به ذات بنّا و پدر و کاتب که امری جوهری است مربوط است و دیگری به ماهیت بنّا بودن، پدر بودن و کاتب بودن که اموری عرضی هستند، مربوط می‌باشد. پس وقتی بنّا و پدر و کاتب را تعریف می‌کنیم به ذات آن‌ها توجه نکرده‌ایم بلکه به مفاهیم عرضی توجه کرده‌ایم، اما در مورد نفس این‌گونه نیست. نفس یک وجود و یک ماهیت است. نفس بودن عین ذات نفس است و حقیقت نفس چیزی جدا از تدبیر و تصرف بدن نیست. به همین دلیل از نفس بدون جنبه‌ی تعلق آن به بدن چیزی باقی نمی‌ماند. در حالی که حقیقت انسان بدون لحاظ کردن بنّا بودن، همان خواهد بود. به همین دلیل نفس از ابتدای پیدایش تا تکامل یافتن به مرتبه‌ی عقل فعال، به بدن تعلق دارد. و همراهی نفس با بدن امری است ذاتی نفس و مقوم آن که با درجه و مراتب وجودی نفس تناسب دارد. (همان، ص۱۲-۱۱) براین اساس ملاصدرا در مورد نفس همان تعریف فلاسفه‌ی پیشین را به کار می‌برد و آن را این‌طور تعریف می‌کند: «نفس کمال اول برای جسم طبیعی آلی که دارای حیات بالقوه است، می‌باشد^[۱۲].» اما برخلاف گذشتگان این تعریف را که بیانگر نفسیت نفس و جهت تعلق آن به بدن است، تعریف ذات و حقیقت نفس می‌داند.
ملاصدرا هر یک از قیود این تعریف را مورد بررسی قرار داده و توضیحی پیرامون آن‌ها ارائه می‌دهد که اشاره‌ای کوتاه به آن‌ها خواهیم داشت. (همان، ص۲۳-۱۷)
کمال اول: این لفظ که در مقابل کمال ثانی به کار می‌رود به معنای جزء مکملی است که به ماده اضافه می‌گردد و ماده را به صورت یک نوع کاملی در عالم نشان می‌دهد و اما کمال ثانی عبارت است از آثاری که بعد از حصول کمال اول از نوع پدید می‌آید. پس کمال اول بودن نفس برای ماده به این معناست که پس از تعلق به ماده، ماده را به صورت نوع کامل در می‌آورد، به‌گونه‌ای که فعلیت و تحقق خارجی ماده منوط به تحقق نفس است، هرچند آثار و کمالات ثانیه از وی بروز نکند.
جسم طبیعی: نفس کمال برای هر جسمی اعم از جسم طبیعی و صناعی نیست بلکه کمال اول برای جسم طبیعی مانند جسم نبات، حیوان و انسان است.
آلی: یعنی جسم طبیعی باید جسمی باشد که دارای قوا و آلاتی باشد که نفس به‌ وسیله‌ی آن‌ها اعمال و افعال خویش را انجام دهد. البته مراد از آلات، قوای موجود در جسم است نه اعضا و اجزاء بدن مانند قلب و کبد و…
ذی حیات بالقوه: با بیان این لفظ، نفوس فلکی از دایره نفوس خارج می‌شوند.
مطابق دیدگاه ملاصدرا این تعریف از نفس مربوط به مرحله‌ی ابتدایی نفس یعنی از بدو پیدایش آن تا مرحله‌ی رسیدن به تکامل عقلی است. نفس در مرحله‌ی ابتدایی، جوهری مادی است که از طریق ماده و جسم به وجود می‌آید و در واقع در نهاد ماده تکوین می‌شود و به تدریج با طی مراحل مختلف، سیر تکامل را همراه ماده و به موازات آن طی می‌کند. نفس در اولین مرحله به عنوان نفس نباتی به ماده تعلق می‌گیرد و عاملی برای رشد و تکامل جسم می‌گردد و بعد از آن‌که جسم نباتی به فاعلیت نفس تا حدی تکامل یافت و آثار جدیدی در آن نمایان شد، نفس نباتی از درجه نفس نباتی به حیوانی ارتقا می‌یابد و علاوه بر عمل نفس نباتی به انجام اعمال و افعال نفس حیوانی می‌پردازد و سپس زمانی که ماده شایستگی افاضه‌ی نفس کامل‌تری را پیدا کرد، نفس حیوانی به مرتبه‌ی نفس انسانی ارتقا می‌یابد و اعمال و افعال مخصوص نفس انسانی را به اضافه‌ی اعمال و افعال نفس نباتی و نفس حیوانی انجام می‌دهد. پس نفس تا قبل از رسیدن به مرحله‌ی کمال عقلی، جوهری جسمانی است که همراه با ماده راه کمال و مراتب وجودی را طی می‌کند و تعلق به ماده را که جزء ماهیت و حقیقتش است، تا رسیدن به مرحله‌ی نهایی روحانیت رها نمی‌کند و عنوان نفسیت تا آن زمان برای او باقی خواهد بود. به همین دلیل باید تعریف نفس به کمال اول را تعریف ذات و حقیقت نفس تا قبل از رسیدن به مرتبه‌ی کمال و روحانیت دانست. (همان، ۱۳۵۱، ص۸-۷)
۱-۱-۱-۲) انواع نفس

هزینه­یابی کیفیت به دنبال تعیین سطح بهینه کیفیت برای محصول و خدمات تولید شده در سازمان است که در این سطح هزینه­ های کیفیت بهینه خواهد بود. به عبارت دیگر، این سطح بهینه نمایانگر درجه­ای از کیفیت محصول یا خدمت است که در آن بیشترین منفعت برای تولیدکننده وجود دارد. از آنجا که افزایش کیفیت معمولا با افزایش هزینه­ها همراه است، بنابراین می­توان انتظار داشت که در سطحی از کیفیت، هزینه­ها حداقل و منافع حداکثر باشند. در سطوح پایین­تر به دلیل کاهش کیفیت، منافع کاهش می­یابد و در سطوح بالاتر نیز به دلیل افزایش هزینه­ های ناشی از کیفیت مطلوب­تر، باز هم منافع کاهش خواهد یافت (رادن و دیل، ۲۰۰۰).

هزینه­یابی کیفیت یکی از ابزارهای مدیریت کیفیت است که می ­تواند در جهت بهبود پیاده­سازی مدیریت کیفیت جامع به کار گرفته شود و بنابراین به عنوان یک بازوی کیفیتی در راستای مدیریت ارتقای سازمانی عمل نماید (سوپریله و گوپتا، ۲۰۰۱).
از مهمترین مشکلاتی که در زمینه هزینه­یابی کیفیت وجود دارد این است که هزینه­ های کیفیت به طور کامل در گزارش­های حسابداری ثبت نمی­شوند و اغلب بخش قابل توجهی از آنها مغفول می­ماند. همچنین این هزینه ها را نباید تنها به فعالیت­های تولیدی و عملیاتی محدود نمود، بلکه باید به هزینه­ های صورت گرفته در حوزه بخش­های خدماتی نیز توجه کرد. به طور کلی اقدامات اولیه در جهت جمع­آوری و بررسی هزینه­ های کیفیت توسط اداره تضمین کیفیت و گاهی نیز توسط هیئت مدیره و گروه ارشد مدیریت انجام می­ شود و به ندرت اتفاق می­افتد که اداره حسابداری و مالی این کار را بر عهده گیرد. به نظر می­رسد اقدامات انجام شده توسط حسابداران، تنها از طریق هزینه­ های بالای مربوط به فعالیت­های بازرسی و آزمایش و با هزینه­ های ضایعات که به ترتیب در بررسی­های نیروی کار یا مواد مصرفی به چشم می­خورد به جریان می­افتد (دیل و پلانک، ۱۳۸۱).
۲-۱۸- مدل اقتصادی هزینه­یابی کیفیت
هر چه سازمان هزینه بیشتری بر روی پیشگیری و ارزیابی لحاظ نماید، مقدار شکست داخلی و خارجی آن کاهش می­یابد، اما بین نحوه هزینه­کردن و کاهش متقابل این هزینه­ها ارتباط خطی وجود ندارد و در یک نقطه این دو منحنی به نقطه بهینه خود می­رسند و از آن به بعد تأثیر معکوس خواهد داشت. این روند در مورد شرکت های با فرآیندهای سنتی و شرکت­های با فرآیندهای در حال توسعه متفاوت می­باشد. در زیر به توضیح این روند در دو نوع شرکت مذکور می­پردازیم:
۲-۱۸-۱- شرکت­های با فرایند سنتی
در این شرکت­ها، امکان رسیدن به کیفیت ۱۰۰ درصد و انطباق کامل محصول با مشخصه­های مورد نظر از طریق اعمال فعالیت­های ارزیابی و پیشگیرانه وجود ندارد و در هر صورت درصدی عدم انطباق برای محصول در مقایسه با آنچه باید مطابق آن باشد، وجود خواهد داشت.
نمودار ۲-۲، رابطه بین میزان هزینه­ های صرف شده برای هزینه­ های ارزیابی و پیشگیرانه را با هزینه­ های شکست داخلی و خارجی نشان می­دهد.
نمودار ۲-۲- مدل اقتصادی هزینه­ های کیفیت در شرکت­های با فرایند سنتی
همان طور که در نمودار ملاحظه می­ شود، زمانی که هزینه­ های ارزیابی و پیشگیرانه افزایش یابد، هزینه­ های شکست و در نتیجه مجموع کل هزینه­ های کیفیت کاهش می­یابند، اما این کاهش دائمی نبوده و در یک نقطه به صورت معکوس عمل می­ کند و باعث افزایش هزینه­ها می­گردد و در نهایت می­توان گفت شرکت­های با فرایند سنتی نمی ­توانند به انطباق ۱۰۰ درصد کیفی برسند.
۲-۱۸-۲- شرکت­های با فرایند در حال توسعه
در این شرکت­ها، رسیدن به کیفیت ۱۰۰ درصد مطابق با آنچه مورد نیاز است، امکان پذیر می­باشد. اگر چه در قسمت­ های انتهایی نمودار، روند افزایش هزینه­ های ارزیابی و پیشگیرانه نسبت به ابتدای آن بسیار سریع­تر است، اما نهایتا منجر به رسیدن به کیفیت انطباق صد در صد شده و هزینه­ های شکست داخلی و خارجی به صفر می رسند که در نتیجه آن مجموع کل هزینه­ های کیفیت در نقطه بهینه، معادل هزینه­ های ارزیابی و پیشگیرانه خواهد بود. نمودار ۲-۳، رابطه بین هزینه­ های ارزیابی و پیشگیرانه را با هزینه­ های شکست داخلی و خارجی نشان می­دهد:
نمودار ۲-۳- مدل اقتصادی هزینه­ های کیفیت در شرکت­های با فرایند در حال توسعه
همان طور که در نمودار مشاهده می­ شود، افزایش در هزینه­ های ارزیابی و پیشگیرانه سبب کاهش در هزینه های شکست داخلی و خارجی شده و نهایتا منجر به صفر شدن آن­ها در نقطه بهینه گشته است. بنابراین در شرکت­های با فرایند در حال توسعه جدید می­توان به انطباق کیفیت صد درصد دست یافت (زنجیردار و دیگران، ۱۳۸۸).
در برخی شرکت­ها حسابداران چنین وانمود می­ کنند که تضمین و بهبود کیفیت، زیانی اجتناب­ناپذیر هستند و در نتیجه برای کاهش هزینه و پس اندازهای واقعی با بهره گرفتن از طرح­ها و فعالیت­های پیشبردی تلاش می­ کنند. از طرف دیگر، مهندسان و متخصصین تضمین کیفیت هم در اجرای عملیات ساده­ای که به نظر حسابداران بسیار فنی، مشکل و پیچیده است دخالت دارند. اینها عوامل مهمی هستند که مانع جمع­آوری و استفاده از اطلاعات کیفی می­شوند. همه کسانی که به بررسی هزینه­ها می­پردازند نا امیدی ناشی از موانع ارتباطی را که حسابداران مدیریت حرفه­ای را از غیر حسابداران متمایز می­ کند، تجربه می­ کنند. مشکل دیگر آن است که همه حسابداران مدیریت از مفهوم هزینه­یابی کیفیت مطلع نبوده و اطلاعات کسانی هم که با آن آشنا هستند کم است.
یک رکن اساسی در وصول هزینه­ های مربوط به امور کیفی آگاهی شرکت از تاریخ، فرهنگ، مردم، فرآیندها و تولیدات است. این امر در ابتدا برای شرکتی که به فعالیت­های هزینه­یابی کیفیت می ­پردازد تصوری غیر ضروری نخواهد بود. فعالیت­های هزینه­یابی کیفیت مستلزم دانش کیفی، فنی و حسابداری است، اما معدود افرادی در سازمان­ها از این دانش لازم برخوردارند.
بنابراین فعالیت­های هزینه­یابی باید به شکل مشترک انجام گیرند. اگر حسابداران بخواهند آن را به تنهایی انجام دهند، بسیاری از جزئیات کار را از دست داده و یا توسط افراد، گمراه می­شوند. حسابداران معمولا از کارکنان تضمین کیفیت برای ارزیابی­های خود راهنمایی می­خواهند. از طرف دیگر اگر متخصصین فنی و تضمین کیفیت به تنهایی اقدام به این کار نمایند، ممکن است به عنوان مثال به کشف هزینه­هایی که حسابداران خبره از دید آنان مخفی نگه داشته اند نائل نشده و در نتیجه هزینه­ های جمع­آوری و ارائه شده از اعتبار برخوردار نباشند. علاوه بر این ممکن است آنان از مفهوم حقیقی و یا حساسیت نسبی برخی اطلاعات هزینه­یابی آگاهی نداشته باشند. همچنین ممکن است در تعبیر و تفسیر اطلاعات هزینه­یابی موجود در سیستم هزینه­یابی و مفهوم حقیقی آن نیز مشکل داشته باشند. با این وجود باید به خاطر داشت حسابداران مدیریت همیشه برای ایجاد همه انواع هزینه­ها تحت فشار بوده و اگر هزینه­یابی کیفیت در شرکت­ها کنار گذاشته شود آنان باید بپذیرند که انجام این فعالیت­ها ارزش تلاش را دارد. یکی از عوامل مثبت درگیر کردن ادارات حسابداری در این امر آنست که محاسبات انجام شده توسط آنان معمولا در جلب توجه مدیران به معیارها موثر است. در آینده مدیران مالی شرکت باید بیش از پیش در جمع­آوری هزینه­ های کیفیت فعال باشند تا اعتماد مدیران ارشد را نسبت به اعتبار اطلاعات هزینه­یابی کیفیت به عنوان ارزیابی عملکرد کاری افزایش دهند (دیل و پلانک، ۱۳۸۱).
۲-۱۹- تشریح عناصر هزینه­ های کیفیت
در این بخش به تشریح تفضیلی عناصر هزینه­ های کیفیت پرداخته می­ شود و انواع هزینه­ های کیفیت در موسسات صنعتی و خدماتی مورد بحث قرار می­گیرد.

 

1. 1. هزینه­ های پیشگیری

 

هزینه تمامی فعالیت­هایی که مشخصا برای جلوگیری از بروز کیفیت ضعیف در محصولات و خدمات صرف می­ شود.
۱-۱٫ بازاریابی/ مشتری/ استفاده کننده
هزینه­هایی که برای ارزیابی مداوم تصورات و نیازهای کیفی مشتریان (شامل بازخورهایی که درباره قابلیت اطمینان و عملکرد محصول گرفته می­ شود) صرف می­ شود و این مشخصه­ها با توجه به محصولات و خدمات شرکت بر رضایت مشتری تاثیر می­گذارند.
۱-۱-۱٫ تحقیقات بازاریابی
بخشی از هزینه­ های تحقیقات بازاریابی که صرف شناسایی و تعیین نیازهای کیفی مشتریان و استفاده کنندگان می­ شود. شامل شناسایی و تعیین مشخصه­هایی از محصول یا خدمات که سطح بالایی از رضایتمندی را در مشتری فراهم می­ کند.
۱-۱-۲٫ مشتری/ بررسی تصورات استفاده کننده
هزینه برنامه­هایی که برای ارتباط برقرار کردن با مشتریان/ استفاده­کنندگان برای نیل به اهدافی که از قبل عنوان شده، شامل شناسایی و تامین تصورات آنها از کیفیت محصول یا خدمات در هنگام استفاده یا تحویل صرف می­ شود.
۱-۱-۳٫ بازنگری اسناد/ قرارداد
هزینه­هایی که صرف بازنگری و ارزیابی قراردادهای مشتری یا سایر اسناد و مدارکی می­ شود که بر نیازمندی ها و مشخصات محصول یا خدمات تاثیرگذار است (از جمله استانداردهای کاربردی صنعت، قوانین و مقررات دولتی یا مشخصات داخلی مشتری) برای تعیین قابلیت و توانایی سازمان در برآوردن نیازمندی­های عنوان شده، قبل از پذیرش خواسته­ های مشتری.
۱-۲٫ توسعه محصول/ خدمات/ طراحی
شامل هزینه­ های صرف شده برای ترجمه نیازها و خواسته­ های مشتری و استفاده کننده به نیازمندی­ها و استانداردهای قابل اطمینان کیفی و مدیریت توسعه محصول/ خدمات جدید، قبل از اینکه مدارک طراحی مربوطه جهت شروع تولید صادر شود. این هزینه­ها معمولا برنامه­ ریزی و بودجه بندی می­شوند و در مورد تغییرات عمده طراحی نیز به کار برده می­شوند.
۱-۲-۱٫ بازنگری پیشرفت کیفیت طراحی
کل هزینه­هایی که شامل برنامه­ ریزی­های نهایی و موقتی بازنگری­های پیشرفت طراحی جهت حداکثر کردن تطابق طراحی محصول یا خدمات با نیازها و خواسته­ های مشتری یا استفاده کننده با توجه به عملکرد، پیکره بندی، قابلیت اطمینان، ایمنی، قابلیت ساخت، هزینه واحد محصول و در صورت کاربرد، قابلیت تعمیر داشتن، قابلیت تعویض و جایگزینی و قابلیت نگهداری. این بازنگری­های رسمی قبل از صدور مدارک طراحی جهت ساخت نمونه­های اولیه یا شروع تولید آزمایشی انجام می­گیرد.
۱-۲-۲٫ فعالیت­های پشتیبان طراحی
کلیه هزینه­هایی که مشخصا برای ایجاد پشتیبانی­های محسوس از کیفیت، در مرحله طراحی و توسعه محصول/ خدمات صرف می­شوند. در صورت کاربرد فعالیت­های پشتیبان طراحی شامل کنترل اسناد و مدارک طراحی، برای اطمینان از انطباق با استانداردهای داخلی، انتخاب و ارزیابی شرایط اجزا و قطعات و یا مواد مورد نیاز که در محصول/ خدمات نهایی استفاده می­شوند، تحلیل ریسک برای استفاده ایمن از محصول/ خدمات نهایی، بررسی قابلیت تولید برای اطمینان از اقتصادی بودن تولید محصول، تحلیل­های نگهداری و تعمیرات، فعالیت­های تضمین قابلیت اطمینان مانند استفاده از روش تجزیه و تحلیل خطا و بررسی اثرات آن، تحلیل استفاده­های نادرست مشتری از محصول به صورت بالقوه و تهیه یک طرح مدیریت کیفیت کلی می­ شود.
۱-۲-۳٫ آزمون واجد شرایط بودن طراحی محصول
کلیه هزینه­ های صرف شده برای طرح­ریزی و هدایت آزمون واجد شرایط بودن محصولات جدید و تغییرات عمده در محصولات موجود. شامل هزینه­ های بازرسی و آزمون تعدادی از محصولات تولید شده، در شرایط ایده آل و شرایط بسیار بد محیطی. بازرسی و آزمون واجد شرایط بودن، برای تصدیق تامین کلیه نیازها و خواسته های طراحی در محصول نهایی است تا هنگامی که خطایی رخ می­دهد به روشنی مشخص باشد که کدام قسمت از محصول به طراحی مجدد نیاز دارد. آزمون واجد شرایط بودن محصول بر روی نمونه­های اولیه، تولید آزمایشی یا بر روی نمونه ­ای از اولین سری­های تولیدی انجام می­ شود (بعضی از این منابع، این ردیف را جزو هزینه­ های بازرسی و آزمایش محسوب می­نمایند).
۱-۲-۴٫ طراحی خدمات/ تعیین صلاحیت
هزینه­ های صرف شده برای فرایند تعیین صلاحیت یا محک زدن نحوه ارائه خدمت جدید یا تغییرات اساسی در نحوه ارائه خدمت برای خدمات موجود، شامل هزینه­ های برنامه­ ریزی و اجرای آزمایشی با بهره گرفتن از نمونه سازی، در صورت نیاز یا تامین برای اولین تولید است. شامل هزینه­ های اندازه گیری یا بازبینی هر کدام از ابعاد ارائه خدمت در شرایط معمولی و شرایط کاملا نامطلوب برای تعداد مناسبی از محصولات یا در طی دوره زمانی مناسب به منظور تطابق یکنواخت با نیازمندی­ها یا به منظور تعیین اینکه در کجاها نیاز به طراحی مجدد هست (برخی منابع این دسته را یک هزینه ارزیابی در نظر می­گیرند).
۱-۲-۵٫ شرایط آزمایشی
هزینه­ های صرف شده برای ارزیابی و مشاهدات برنامه­ ریزی شده از عملکرد محصول در شرایط آزمایشی، معمولا با همکاری نزدیک مشتریان صادق و با وفا انجام می­ شود. البته فروش محصول در بازارهای آزمایشی نیز جزو این دسته است. شرکت در این مرحله از زندگی محصول/ خدمات بایستی اطلاعاتی بسیار بیشتر از پاسخ به سوالات زیر کسب کند. آیا محصول جواب داد؟ یا آیا فروش رفت؟ (بعضی منابع این ردیف را جزو هزینه­ های بازرسی و آزمون محسوب می­نمایند).
۱-۳٫ هزینه­ های پیشگیرانه خرید
هزینه­ های صرف شده برای تعیین تطابق با نیازمندی­های تامین­کنندگان قطعات، مواد یا فرآیندها و حداقل کردن تاثیر عدم انطباق­های تامین­کننده بر روی کیفیت محصولات/ خدمات نهایی. شامل فعالیت­هایی که قبل و بعد از سفارش خرید انجام می­ شود.
۱-۳-۱٫ بازنگری تامین­کنندگان
کل هزینه­ های بررسی برای ارزیابی و بازنگری قابلیت تامین­کنندگان در تامین خواسته­ های کیفی شرکت. معمولا این کار توسط تیمی مجرب از نمایندگان بخش­های ذیربط شرکت انجام می­ شود که می ­تواند به صورت دوره­ای در یک بازه زمانی طولانی انجام شود.
۱-۳-۲٫ رتبه ­بندی تامین­کنندگان
در صورت کاربرد، هزینه­ های مربوط به ایجاد و برقراری یک سیستم، جهت تعیین تداوم قابل پذیرش بودن هر تامین­کننده برای کسب و کار آینده. این سیستم بر اساس عملکرد واقعی هر تامین کننده در قبال نیازمندی های مشخص شده، تحلیل­های دوره­ای و امتیاز­بندی کیفی و کمی که انجام می­ شود، بنا نهاده شده است.
۱-۳-۳٫ بازنگری داده ­های فنی سفارش خرید
شامل هزینه­ های بازنگری داده ­های فنی سفارش خرید (که معمولا توسط همکارانی به جز همکاران بخش خرید انجام می­ شود) جهت حصول اطمینان از اینکه این داده ­ها، نیازمندی­های کیفی و فنی را به نحو مناسبی در اختیار تامین کننده قرار می­ دهند.
۱-۳-۴٫ طرح­ریزی کیفیت تامین­کننده
مجموع کل هزینه­ های برنامه­ ریزی برای بازرسی و آزمون محصولات ورودی و منابع و برنامه­ ریزی آزمون­های مورد نیاز برای تعیین پذیرش محصولات تامین کننده. شامل تدارک مدارک ضروری و هزینه­هایی که برای تامین تجهیزات جدید بازرسی و آزمون مورد نیاز است.

برخی از عواقب شوم این خصلت بد در روایات، عبارتند از: ۱- نابود کننده­ دل حکیم^[۴۴۳] ۲- پشیمانی^[۴۴۴] ۳- دیوانگی^[۴۴۵].
که با توجه به عواقب شوم خشم شایسته است که انسان از این عامل منحرف کننده و آسیب زننده در مرحله­ اول به خود و در بعد به دیگران، پرهیز کند؛ زیرا این خصلت بد ممکن است در زندگی افراد آنچنان خساراتی به بار آورد که دیگر قابل جبران نباشد زیرا ما در جامعه شاهد آن هستیم که بسیاری از جنایات ریشه در خشم و غضب دارند لذا برخی از رهکارها به هنگام خشم و غضب برای کنترل آن، به قرار زیر است:

۴-۲-۱-۴-۱- تلاش برای مسلط شدن بر آن
در این زمینه روایتی است از پیامبر که فرمود: «أ لا اُخبِرُکُم بِأشَدِّکُم ؟ مَن مَلَکَ نفسَهُ عِندَ الغَضَبِ»^[۴۴۶]: آیا شما را از قوى ترینتان خبر ندهم؟ کسى که در هنگام خشم، خویشتندار است.
و در روایت دیگری امام علی فرمود: «أشرَفُ المُروءَهِ مِلکُ الغَضَبِ و إماتَهُ الشَّهوَهِ»^[۴۴۷]: بالاترین انسانیّت، تسلّط داشتن بر خشم است و میراندن خواهش نفْس.
و در روایت دیگری امام صادق فرمود: «مَن لَم یَملِکْ غَضَبَهُ لَم یَملِکْ عَقلَهُ»^[۴۴۸]: هر که مالک خشم خویش نباشد، مالک خِرد خویش نخواهد بود.
۴-۲-۱-۴-۲- یاد خدا
خداوند به داوود وحى فرمود : «إذا ذَکَرَنِی عَبدِی حینَ یَغضَبُ ، ذَکَرتُهُ یومَ القِیامَهِ فی جَمیعِ خَلقِی، و لا أمحَقُهُ فِیمَن أمحَقُ»^[۴۴۹]: هرگاه بنده من در هنگامى که خشم مى گیرد مرا یاد کند، روز قیامت در میان همه خلقِ خود به یاد او باشم و او را به همراه کسانى که نابودشان مى­کنم، نابود نگردانم.
و در روایتی پیامبر به امام علی فرمود: «یا علیُّ، لا تَغضَبْ، فإذا غَضِبتَ فَاقعُدْ و تَفَکَّرْ فی قُدرَهِ الرَّبِّ علَى العِبادِ و حِلمِهِ عَنهُم، و إذا قیلَ لکَ: اِتَّقِ اللّه َ فَانبِذْ غَضَبَکَ، و راجِعْ حِلمَکَ»^[۴۵۰]: اى على! خشمگین مشو و هرگاه به خشم آمدى بنشین و درباره قدرتى که پروردگار بر بندگان دارد و گذشتى که از آنها مى­کند، بیندیش. و هرگاه به تو گفته شد: از خدا بترس، خشمت را دور افکن و به گذشت و بردبارى خویش مراجعه کن.
۴-۲-۱-۴-۳- تلاش در ایجاد تغییر وضعیت
رسول خدا فرمود: «إذا غَضِبَ أحَدُکم و هو قائمٌ فَلْیَجلِسْ، فإن ذَهَبَ عَنهُ الغَضَبُ و إلاّ فَلیَضطَجِعْ»^[۴۵۱]: هرگاه یکى از شما خشمگین شد، اگر ایستاده است بنشیند و چنانچه خشمش برطرف نشد، دراز بکشد.
۴-۲-۱-۴-۴- وضو گرفتن
پیامبر فرمود: «إنَّ الغَضَبَ مِن الشّیطانِ، و إنَّ الشیطانَ خُلِقَ مِن النارِ، و إنّما تُطفَأُ النارُ بالماءِ، فإذا غَضِبَ أحَدُکم فَلْیَتَوَضَّأْ»^[۴۵۲]: خشم از شیطان است و شیطان از آتش آفریده شده است و آتش با آب خاموش مى­شود. پس، هرگاه فردى از شما خشمگین شد، وضو بگیرد.
۴-۲-۱-۴-۵- سکوت
امام علی فرمود: «داوُوا الغَضَبَ بالصَّمتِ، و الشَّهوَهَ بالعَقلِ»^[۴۵۳]: خشم را با خاموشى درمان کنید و خواهش نفس را با خرد.
۴-۲-۱-۴-۶- حلم و بردباری
امام علی فرمود: «جِهادُ الغَضَبِ بالحِلمِ بُرهانُ النُّبلِ»^[۴۵۴]: با بردبارى به جنگ خشم رفتن، نشانه شرافتمندى است.
و در روایت دیگری فرمود: «تَجَرُّعُ غَصَصِ الحِلمِ یُطفِئُ نارَ الغَضَبِ»^[۴۵۵]: اندوه­هاى بردبارى را جرعه جرعه نوشیدن، آتش خشم را خاموش مى­کند.
۴-۲-۱-۵- مقابله با شهوت
اهمیت نگه داشتن شهوت و کنترل آن تا آنجاست که رسول خدا فرمود: «مَن ضَمِنَ لی ما بینَ لِحْیَیْهِ و ما بینَ رِجْلَیْهِ ضَمِنتُ له الجَنّهَ»^[۴۵۶]: هر کس به من تضمین دهد که زبان و شهوت خویش را حفظ کند، من بهشت را براى او ضمانت مى کنم.
و در روایتی امام علی یکی از فواید برکات چیره شدن بر شهوات را رسیدن به حکمت معرفی می­ کنند و می­فرماید: «اغْلِبِ الشّهْوَهَ تَکْمُلْ لکَ الحِکمَهُ»^[۴۵۷]: بر شهوت (خواهش نفس) چیره شو ، حکمتت به کمال مى­رسد.
و در روایت دیگری امام علی فرمود: «إذا أرادَ اللّه ُ بعَبدٍ خَیرا أعَفَّ بَطنَهُ و فَرْجَهُ»^[۴۵۸]: چون خداوند خیر بنده­اى را بخواهد، او را در شکم و شهوت عفیف گرداند.
اما برخی از راهکارها به قرار زیر است:
۴-۲-۱-۵-۱- یاد خدا
از مؤثرترین راهکارها برای جلوگیری از انجام گناهان است که معصومین، ما را پیوسته به آن تشویق نموده ­اند. همان طور که در روایتی امام علی فرمود: «علَیکَ بلُزومِ الحَلالِ ، و حُسنِ البِرِّ بالعِیالِ ، و ذِکرِ اللّه ِ فی کُلِّ حالٍ»^[۴۵۹]: بر تو باد استفاده از حلال و نیکى کردن به خانواده و به یاد خدا بودن در همه حال.
۴-۲-۱-۵-۲- یاد اهل بیت
امام علی فرمود: «ذِکرُنا أهلَ البَیتِ شِفاءٌ مِن الوَعکِ و الأسقامِ و وَسواسِ الرّیبِ»^[۴۶۰]: یاد ما اهل بیت، شفابخش هر ناخوشى و بیمارى و وسوسه تردید آور است.
۴-۲-۱-۵-۳- حکمرانی عقل
امام علی فرمود: «داوُوا الغَضَبَ بالصَّمتِ، و الشَّهوَهَ بالعَقلِ»^[۴۶۱]: خشم را با خاموشى درمان کنید و خواهش نفس را با خرد.
و در جای دیگر هم فرمود: «کُلَّما قَوِیَتِ الحِکمَهُ ضَعُفَتِ الشَّهْوَهُ»^[۴۶۲]: هر چه حکمت نیرومندتر شود، شهوت و خواهشهاى نفسانى ناتوانتر مى­شود.
۴-۲-۱-۵-۴- انجام اعمال دینی
خدای متعال در توصیه­ای این گونه فرمود: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِ وَ إِنَّها لَکَبیرَهٌ إِلاَّ عَلَى الْخاشِعینَ»^[۴۶۳].
۴-۲-۱-۵-۵- کم خوری
رسول­خدا فرمود: «جاهِدوا أنفسَکُم بقِلَّهِ الطَّعامِ و الشَّرابِ، تُظِلَّکُمُ المَلائکهُ و یَفِرَّ عَنکُمُ الشَّیطانُ»^[۴۶۴]: با کم خوردن و کم آشامیدن به جنگ نفْسهاى خود روید، فرشتگان بر سر شما سایه مى­افکنند و شیطان از شما مى­گریزد.
۴-۲-۱-۶- مقابله با جهل
بهترین راه برای مقابله با جهل این است که انسان هر آن چه را که نمی­داند و یا حتی شک دارد، برود و از اهلش بپرسد و جواب ابهام خود را بگیرد زیرا در روایتی داریم که امام علی فرمود: «النّاسُ أعْداءُ ما جَهِلوهُ»^[۴۶۵]: مردم دشمن آن چیزى هستند که نمى­دانند.
لذا با بر طرف کردن آن در وجودمان بهتر و محکم­تر می­توانیم در مقابل انحرافات و فتنه­ها و کج روی­ها ایستادگی و مقابله کنیم.
۴-۲-۱-۷- مقابله با غفلت
راهکار مقابله با غفلت این است که انسان پیوسته به یا خدا باشد. لذا در قرآن نیز خداوند پیوسته ما را به آن فرا خوانده است که یکی از نتایجش دور شدن انسان از بلای غفلت است: «فَاذْکُرُونی‏ أَذْکُرْکُم»‏^[۴۶۶]و باز فرمود: «اتْلُ ما أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتابِ وَ أَقِمِ الصَّلاهَ إِنَّ الصَّلاهَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ»^[۴۶۷]: « آنچه از کتاب به سوى تو وحى شده است بخوان، و نماز را برپا دار، که نماز از کار زشت و ناپسند بازمى‏دارد، و قطعاً یاد خدا بالاتر است، و خدا مى‏داند چه مى‏کنید. »
و در جای دیگر می فرماید: «وَ اذْکُرْ رَبَّکَ فی‏ نَفْسِکَ تَضَرُّعاً وَ خیفَهً وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ وَ لا تَکُنْ مِنَ الْغافِلینَ»^[۴۶۸]: و در دل خویش، پروردگارت را بامدادان و شامگاهان با تضرع و ترس، بى‏صداى بلند، یاد کن و از غافلان مباش.
و در روایتی امام علی فرمود: «علَیکَ بلُزومِ الحَلالِ ، و حُسنِ البِرِّ بالعِیالِ ، و ذِکرِ اللّه ِ فی کُلِّ حالٍ»^[۴۶۹]: بر تو باد استفاده از حلال و نیکى کردن به خانواده و به یاد خدا بودن در همه حال.
۴-۲-۱-۸- مقابله با خصلتِ بدِ «از خدا نترسیدن»
جرأت پیدا کردن به خداوند در انجام معاصی نهایت پستی و بی انصافی است. آن خدایی که ما را آفرید و با آن همه لطف و مهربانی و رحمت، ما را به کمال و رشد جسمانی و معنوی رسانید حال در محضر او عصیان و گناه کنیم. لذا با توجه به ناپسند بودن این رفتار، هم به لحاظ عقلی و هم نقلی و نیز این تفکر که خداوند ما را در همه جا می­بیند و نیز قادر بر عقوبت ما نیز است، شایسته است که انسان در بدو انجام معصیت، عظمت الاهی را متذکر شود و بداند که خداوند او را می بیند، تا از انجام آن گناه منصرف شود و نه اینکه در کمال بی­حیایی مرتکب معصیت شود.
در روایتی امام رضا فرمود: «الصَّغائرُ مِنَ الذنوبِ طُرُقٌ إلى الکبائرِ ، و مَن لَم یَخَفِ اللّه َ فی القَلیلِ لَم یَخَفْهُ فی الکثیرِ»^[۴۷۰]: گناهان کوچک راه­هایى به سوى گناهان بزرگند و کسى که از خداوند در اندک، ترس نداشته باشد، در زیاد نیز از او نمى­ترسد.
۴-۲-۲- بیرونی
۴-۲-۲-۱- مقابله با شیطان
برای مقابله با شیطان توجه به سرمایه ها و توانایی­هایمان ضروری است که به قرار زیر است:
۴-۲-۲-۱-۱- وحی و راهنمایان بیرونی؛
مثل انبیاء و اوصیاء.^[۴۷۱]
۴-۲-۲-۱-۲- عقل، راهنمای درونی؛
اگر عقل –به کمک وحی- بر کشور جان حکومت کند نیروهای رحمانی را به کار می­گمارد و همه چیز را به خوبی اداره می­ کند. این عقل است که –به کمک وحی- دشمن و رفتارهای مرموزانه­اش را می­شناسد و قبل از وقوع هر حادثه­ای به پیشگیری فرمان می­دهد. قرآن کریم نیز در این مبارزه به عقل و اندیشه ارج نهاده، آدمی را به تعقل فراخوانده تا درباره رفتارهای کینه توزانه این دشمن با پیشینیان درس عبرت بگیرد و دوباره در آن بیراهه­ها گام ننهد؛^[۴۷۲]
«وَ لَقَدْ أَضَلَّ مِنْکُمْ جِبِلاًّ کَثیراً أَ فَلَمْ تَکُونُوا تَعْقِلُونَ»^[۴۷۳]: و [او] گروهى انبوه از میان شما را سخت گمراه کرد آیا تعقّل نمى‏کردید؟
۴-۲-۲-۱-۳- فطرت توحیدی و پیمان الاهی

در زندگی هر عملی که از انسان سر می­زند آثار و تبعاتی را در پی دارد. اگر این اعمال در جهت خیر باشد، سبب رشد و تعالی او می­گردد. ولی اگر این اعمال در جهت تمایلات نفسانی باشد، سبب سقوط و افتادن در مسیر ضلالت و گمراهی وی می­ شود. بدین سبب، واقع­بینی نیز در زندگی انسان آثاری را به دنبال دارد. امام علی × در نهج­البلاغه مطالبی را در این­باره ایراد فرموده­اند­ که می­توان به صورت ذیل نام برد:
۴.۱.۳. بدعت گریزی
بدعت‏ در دین، وارد کردن سخنى است که گوینده‏اش و عمل کننده‏اش بر روش و سیره صاحب شریعت، کتاب و سنّت و هم­چنین بر اصول محکم و استوار و نمونه‏هاى با خیر و صلاح دین نباشد.^[۱۶۵]
بعد از پیامبر | گروه ­های منحرفی اطراف غاصبان خلافت را گرفتند و سرانجام کار به دست معاویه، یزید و خون­خواران بنی امیّه و بنی مروان رسید. آری، کار آن‌ها ایجاد فتنه‌ها مانند فتنۀ جمل، صفین، نهروان و بهره­ گیری از آن بود. هم­چنین ایجاد بدعت‌ها در دین خدا و رها کردن سنت‌های پیامبر | که در عصر خلیفۀ سوم و بنی امیّه از هر زمان آشکارتر بود. وقتی که امام به خلافت رسیدن به مبارزه علنی با این بدعت ها پرداختند، اوضاع آن زمان را این­گونه توصیف می­نمایند:
«قَد خَاضُوا بِحَارَ الفِتَنِ، وَ أَخَذُوا بِالبِدَعِ دُونَ السُّنَنِ؛ و أَرَزَ المُؤمِنُونَ، وَ نَطَقَ الضَّالُّونَ المُکَذَّبُون.»^[۱۶۶]
گروهی در دریاهای آشوب غوطه­ور شدند، و سنت­ها را رها کرده به بدعت­ها چنگ زدند. مؤمنان به گوشه­ای خزیده مهرخموشی بر لب نهادند، و گمراهان تکذیب کننده به سخن آمدند.
در برخی شرح­ها ­آمده­است که این سخن دربارۀ گروهى از اهل ضلالت است که امام × به نکوهش و بیان گمراهی­هاى آن­ها پرداخته­است.
واژۀبحار براى فتنه‏ها و جنگ­هاى بزرگ استعاره شده­است. بدعت­ گاهى به معناى ترک سنّت و زمانى به معناى امر دیگرى است که با ترک سنّت همراه است و در عرف بیشتر معناى اخیر از آن اراده مى‏شود که سبب دوری از واقعیات و در نتیجه مانع بصیرت می­ شود.^[۱۶۷]
در نتیجه، بدعت­ها سبب انحراف دین از واقعیات امور می­ شود و بیش­تر در زمان­هایی که فتنه و آشوب جامعه را فراگیرد، رخ می­دهد. به همین دلیل است که یکی از راه­های درک صحیح حقایق، بدعت­گریزی می­باشد.
۴.۲.۳. شهامت
شهامت در کارها حاکی از همت بلند انسان است. شهامتی که ناشی از علم وایمان باشد، سبب درک صحیح از واقعیات امور می­ شود. اما، تنبلی و آسودگى از مقاومت در برابر دشمن باعث طمع بستن دشمن به آن­ها می­ شود.
امام دربارۀ شهامت خود در وقایع بعد از رحلت پیامبر | می­فرمایند:
«إِنِّی وَ اللَّهِ لَوْ لَقِیتُهُمْ وَاحِد اًوَهُمْ طِلَاعُ الْأَرْضِ کُلِّهَا مَا بَالَیْتُ وَلَااسْتَوْحَشْتُ وَ إِنِّی مِنْ ضَلَالِهِمُ الَّذِی هُمْ فِیهِ وَ الْهُدَى الَّذِی أَنَا عَلَیْهِ لَعَلَى مِنْ نَفْسِی وَ یَقِینٍ مِنْ رَبِّی وَ إِنِّی إِلَى لِقَاءِ اللَّهِ لَمُشْتَاقٌ وَ لِحُسْنِ ثَوَابِهِ لَمُنْتَظِرٌ رَاجٍ»^[۱۶۸]
به خدا سوگند، اگر من یک تنه با آنان روبه رو شوم و آنان همه روی زمین را پر کرده­باشند نه باک ورزم و نه هراسی به دل راه دهم؛ زیرا من به گمراهی که آنان در آن به سر می­برند و هدایتی که خود بر جادۀ آن قرار دارم، بصیرت قلبی دارم و از جانب پروردگارم با یقین همراهم. و من مشتاق دیدار خدا و منتظر و امیدوارم به پاداش نیکوی اویم.
امام × نامه را با شرح حال پیامبر | آغاز کرده­است که او بیم­دهندۀ همۀ مردم جهان به مجازات سخت الهى و گواه بر پیامبران بود که اینان از طرف خدا فرستاده شده‏اند و در این جهت آن­ها را تصدیق و تایید مى‏کرد. بعد از آن به شرح حال مسلمانان که در امر خلافت به کشمکش و نزاع با یکدیگر پرداختند و کم کم به شرح حال خود با مردم پرداخته، به عنوان گله و شکایت از منحرف ساختن امر خلافت از وى با این که او بدان سزاوارتر بود و هجوم بر بیعت با فلان فلان کنایه از ابوبکر است و خوددارى از اقدام براى به دست آوردن حکومت تا زمان ابى­بکر که به ارتداد مردم از اسلام و طمع بستن بنى­امیّه به نابودى دین انجامید. آن­گاه به شرح حال خود از بیم­ناک بودنش بر اسلام و مسلمانان پرداخته که مبادا رخنه در اسلام بیفتد و یا بناى اسلام ویران گردد، در نتیجه غم و مصیبت او دربارۀ ویرانى اساس دیانت بیشتر از دست نیافتن به حکومتِ کوتاه­مدتى باشد که نتیجه‏اش اصلاح فروع و جزئیات دین است، و نابودى حکومت را به نابودى سراب و از هم پاشیدن ابرها تشبیه کرده­است. و جهش به سرعت زوال و بى‏ثباتى آن است چنان که حقیقت سراب، وجود ابر، بى‏ثبات و
ناپایدار است. و ارتداد بعضى از مردم را جلوتر ذکر کرده­است به منظور این که برترى خود در اسلام را بیان کند، از این رو به دنبال آن داستان قیام خود را در میان آن حوادثى نقل کرده­است که جنگ­هایى تاسرحدّ نابودشدن باطل و برقرارى و گسترش دین، اتّفاق افتاد. سپس سوگند یاد کرده­است که اگر او تنهایى با سپاه معاویه در حالى که آنان تمام زمین را پرکرده­باشند، روبروشود، از آن­ها باکى نداشته و نمى‏ترسد، و این نترسیدنش به خاطر دوچیز است:
۱ـ آگاهى و یقین بر این که آنان در گمراهى‏اند و او بر هدایت.
۲ـ علاقه و دلبستگى‏اش به دیدار پروردگار و انتظار و امیدوارى‏اش به اجر و ثواب او.^[۱۶۹]
از این روی، آدمی وقتی که با یاری خداوند به درک و بینش صحیح از واقعیات دست یافت. از هیچ قدرتی غیر از خدا نمی­ترسد و در برابر گروه باطل با شهامت و شجاعت به مبارزه با باطل برمی­خیزد.
۴.۳.۳. قاطعیت و جسارت انقلابی
در جریان­های فتنۀ دوران حکومت امام علی × به خصوص درفتنۀ ناکثین ایشان با قاطعیت تمام با آن برخورد نموده و پرده از واقعیات برداشته و خطاب به مردم چنین فرمودند:
«أَیَّهَا النَّاسُ، فَإِنِّی فَقَأتُ عَینَ الفِتنَهِ، وَ لَم یَکُن لِیَجتَرِیءَ عَلَیهَا أَحَدٌ غَیرِی بَعدَ أَن مَاجَ غَیهَبُهَا، وَ اشتَدَّ کَلَبُهَا­» ^[۱۷۰]
ای مردم من بودم که چشم فتنه را از کاسه در آوردم و جز من کسی جرئت آن را نداشت، پس از آن­که تاریکی­اش همه جا را فراگرفته و بیماری ­هاریش سخت شده بود.
در شرح ابن میثم، مقصود امام × از بیان این خطبه توجه دادن مردم به فضیلت و گران­بهایى موقعیت خود و رذالت و پستى بنى­امیه مى‏باشد، فتنۀ بنى­امیه را شرح مى‏دهد تا نفرت مردم نسبت به آن­ها افزون شود و ضمناً میل و رغبت مردم را دربارۀ خود به خاطر حمایت از اسلام قوت بخشد. قوّت یافتن رغبت مردم نسبت به حضرت به دو طریق و به شرح زیر حاصل مى‏شد:
۱ـ در رابطه با اخبار غیبی که نسبت به آینده و حوادث آن بیان مى‏فرمود.
۲ـ توضیح بدی­هایى­که از ناحیه بنى­امیّه و جز آن­ها پس از روزگار خلافت امام × برمردم تحمیل مى‏شد.
امام × با توجّه به حوادث ناگوارى که بر سر راه خلافت قرار گرفت مى‏فرماید:
«أَنَا فَقَأتُ عَینَ الفِتنَهِ »^[۱۷۱]
من چشم فتنه را از کاسه درآوردم.
این جملۀ امام × اشاره به آشوب مردم بصره و ناکثان است. براى فتنه لفظ «عین» را استعاره آورده­است و اختصاصاً چشم را ذکر کرده­است؛ به این دلیل که چشم در صورت انسان شریف­ترین عضو است کار و تلاش و حرکت انسان به دیدن چشم بستگى دارد و با لفظ «فقأ» استعاره و کنایه از فروخوابیدن فتنه با شمشیر آن حضرت مى‏باشد.
« وَ لَم یَکُن لِیَجتَرِیءَ عَلَیهَا أَحَدٌ غَیرِی »^[۱۷۲]
منظور این است که مردم جرأت جنگ با اهل قبله و مسلمانان را ندارند، چه مى‏ترسند که مرتکب خطا و گناهى شوند و چگونگى جنگ با آن­ها را نمى‏دانند و آگاه نیستند که فراریان را تعقیب کنند یا خیر زخمیان را بکشند یا زنده بگذارند. اهل و عیالشان را اسیر و مالشان را در صورتى که متجاوز باشند تقسیم کنند یا نه چگونگى جنگ با اهل قبله را کسى نمى‏دانست تا آن­گاه که امام × بر فرونشاندن فتنه ناکثان اقدام کرد. چشم فتنه را کور و آن را پس از هیجان زیاد فرونشاند.
محتمل است که مقصود از «فَقَأتُ عَینَ الفِتنَهِ» « فَقَأتُ عَینَ اَهلِ الفِتنَهِ»باشد، که در این صورت مضاف حذف شده و مضاف­الیه به­جاى آن نشسته­باشد. یعنى چشم اهل فتنه را کور کردم، و کورکردن چشم آن­ها کنایه از کشتن آن­ها باشد.
بعضی از شارحان این فتنه را، فتنۀ جنگ جمل دانسته‌اند؛ چرا که افراد ساده­لوح و حتی کسانی که در درجۀ متوسطی از علم و ایمان بودند، در آن حیران شده­بودند که آیا می‌شود با گروهی که ظاهراً مسلمانند و به اصطلاح اهل قبله‌اند، جنگید!؟ گروهی که بعضی از صحابۀ معروف مانند طلحه و زبیر در میان آن‌هاست و گروهی که همسر رسول خدا عایشه زمام­دار آن است؛ هر چند این جنگ، بعد از اتمام حجّت فراوان و عدم تسلیم در برابر حق بوده باشد. وانگهی، بعد از غلبه بر آن‌ها، آیا می‌توان اموال آن‌ها را به غنیمت گرفت؟ با اسیرانشان باید چه کرد؟ ولی امام که می‌دانست اگر این پیمان­شکنی و شقّ عصای مسلمانان ادامه یابد، فتنه و آشوب سراسر کشور اسلام را خواهد گرفت و شاید چیزی از اسلام و میراث پیغمبر اکرم | باقی نماند؛ نخست به اتمام حجّت برخاست و با ملاقات‌ها و گفتگوهای پی در پی آن‌ها را از عواقب این امر بر حذر داشت و چون نپذیرفتند چاره­ای جز توسل به زور نبود؛ به همین دلیل با قاطعیت و بدون هیچ گونه شک و تردید، بر آن‌ها تاخت و آتش جنگ جمل را خاموش کرد.^[۱۷۳]
قاطعیت در امور، از آثار بسیار مهمی است که در هنگام بروز فتنه­ها کارساز می­باشد. زیرا شخص به وسیلۀ درک درست از اوضاع و شرایط حق و باطل را تشخیص داده، بحران به ­وجود آمده را مدیریت می­نماید. باصراحت و قاطعیت تمام، اعلام موضع و اقدام لازم را به عمل می ­آورد.
۴.۴.۳. حرکت سنجیده
انسان در زندگی همیشه در حال تصمیم ­گیری می­باشد. اگر این تصمیمات خردمندانه و واقع­بینانه باشد در طول زندگی، آگاهانه قدم برداشته و از مسیر حق خارج نمی­ شود. حضرت علی × در توصیف این افراد چنین می­فرمایند:
«وَ نَاظِرُ قَلبِ اللَّبِیبِ بِهِ یُبصِرُ أَمَدَهُ، وَ یَعرِفُ غَورَهُ وَ نَجدَهُ»^[۱۷۴]
دیدۀ دل خردمند چیزی است که بدان آینده خود را می­نگرد، و به نشیب و فراز زندگی­اش پی­ می­برد.
اشاره به این­که انسان عاقل به ظواهر امر قناعت نمی‌کند؛ بلکه سعی می‌کند فراز و نشیب‌ها و عاقبت کار را بنگرد و مسیر خود را به درستی تعیین کند، از بیراهه نرود و در کنار پرتگاه‌ها گام بر ندارد.
امام علی(ع) برای هدایت مردم در جهت رسیدن به کمالات حقیقی در ادامه می‌افزاید:

«دَاعٍ دَعَا، وَ رَاعٍ رَعَی، فَاستَجِیبُوا لِلدِّاعِی، وَ اتَّبِعُوا الرَّاعِی.»^[۱۷۵]
دعوت­کننده ­ای پیامبر | فرا خواند، و سرپرستی (یعنی خود آن حضرت) سرپرستی نمود، دعوت­کننده را اجابت کنید، و در پی سرپرست به راه افتید.
این سخن اشاره به این دارد که اگر با دقت بنگرید هم پیامبر خدا | را می‌شناسید هم جانشین به حق او را و با شناخت آن دو بزرگوار، تردید و تأملی در اجابت دعوت و پیروی از رهبر باقی نخواهد ماند.مراد از واژه ناظر در جمله« نَاظِرُ قَلبِ اللَّبِیبِ » چشم بصیرت انسان است.
آشکار است انسان راه سعادت خود را با چشم دل مى‏بیند و هدف و مقصدى را که در این راه تعقیب مى‏کند با دیدۀ بصیرت مى‏نگرد. منظور از غور و نجد راه­هاى خیر وشرّ است؛ چنان که در قول خداوند متعال که فرموده­است: ﴿وَهَدَیْناهُ النَّجْدَیْنِ﴾^[۱۷۶]نجدین به همین دو راه خیر و شرّ تفسیرشده­است. تعبیر قرآن مجید دراین­باره کوتاه­تر و عبارت غور و نجد به آن­چه در این­جا منظور است مناسب­تر است؛ زیرا «غور» که عبارت از گودى و مکان پست است، تعبیرى مناسب براى افتادن از بلندى در درکات جحیم است. مقصود از «داعى» پیامبرگرامى | و آن­چه قرآن بدان ناطق و هم­چنین سنّت نبوى است؛ مراد از «راعى» نفس نفیس خود آن حضرت مى‏باشد. امام × دستور مى‏دهد که نخستین را که دعوت پیامبر | و قرآن و سنّت است بپذیرند و دوّمین را که خود آن حضرت است پیروى کنند. وجوب دعوت خداوند و پیامبرش | به حکم خداوند متعال در آیۀ شریفۀ:﴿یاأَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْیِیکُمْ﴾^[۱۷۷]روشن است. پیروى از کسى که خداوند و پیامبرش | متابعت او را واجب داشته‏اند نیز واجب است.^[۱۷۸]
در بررسی سیرۀ عملی اولیای دین به­خصوص امام علی × به وقایع حساسی در زندگی آن­ها برمی­خوریم، که حاکی از درک صحیح از شرایط و نگاه واقع­بینانه آن­حضرت به امور است، در نتیجه، منجر به حرکت سنجیده و درست ایشان در همه حوزه ­های فردی، اجتماعی و سیاسی می­شد.
۵.۳.موانع واقع­­بینی در نهج­البلاغه
۵.۱.۳. موانع درونی
۳.۵.۱.۱. وابستگی­های مادی
انسان در طول زندگی دو مسیر در پیش رو دارد:
۱ـ سیر به سوى کمال، سعادت، روحانیت و حقیقت که سلوک در راه خدا و به سوى خدا و به مقصد خدا مى‏باشد.
۲ـ سیر به سوى مادیت، تمایلات نفسانى، هوس رانى، دنیاپرستى‏ و تن­پرورى که کوشش در راه دنیاپرستى‏ و به سوى دنیا و به مقصد تأمین امور مربوط به زندگى دنیوى است.
و به طور کلى هر راهى که بر خلاف راه خدا و به مقصد غیر خدا باشد، از این قسم محسوب مى‏شود و چون راه اول مستلزم عبور و گذشت ار راه دوم است، قهر از موانع و ابتلائات و ناگواری­ها و سختی­هائى پیشامد کرده و محتاج به استقامت و تحمل و صبر و بردبارى و کوشش در انجام وظایف الهى و پایدارى در سلوک خود خواهد بود.
از جمله وظایف لازم در این سیر رفع نقاط ضعف، بر طرف کردن موانع، دورى نمودن از مقتضیات بر خلاف مقصود، مجاهده در فراهم کردن و ایجاد اسباب و مقتضیات مناسب است.^[۱۷۹]
اگر انسان در مسیر عبور از دنیا گرفتار آن شود، وابسته به مادیات می­ شود، و از مسیر رشد و تعالی به سوی کمالات باز می­ماند.
حضرت علی × واقعیت دنیا را این گونه توصیف نموده اند:

جدول ۴-۳- ۱۱- آماره های آزمون همبستگی پیرسون مربوط به رابطه بین بعد فردی-پرورش روح معنویت محیط کار و رضایت شغلی معلمان مقطع متوسطه ناحیه ۱ شهرستان کرمان ۱۵۷
جدول ۴-۳- ۱۲- آماره های آزمون همبستگی پیرسون مربوط به رابطه بین بعد گروهی معنویت محیط کار و رضایت شغلی معلمان مقطع متوسطه ناحیه ۱ شهرستان کرمان ۱۵۹
جدول ۴-۳- ۱۳- آماره های آزمون همبستگی پیرسون مربوط به رابطه بین بعد سازمانی معنویت محیط کار و رضایت شغلی معلمان مقطع متوسطه ناحیه ۱ شهرستان کرمان ۱۶۱
جدول ۴-۳- ۱۴- آماره های آزمون همبستگی پیرسون مربوط به رابطه بین رضایت شغلی و فرسودگی شغلی معلمان مقطع متوسطه ناحیه ۱ شهرستان کرمان ۱۶۳
جدول ۴-۳- ۱۵- آماره های آزمون همبستگی پیرسون مربوط به رابطه بین رضایت شغلی و خستگی عاطفی معلمان مقطع متوسطه ناحیه ۱ شهرستان کرمان ۱۶۵
جدول ۴-۳- ۱۶- آماره های آزمون همبستگی پیرسون مربوط به رابطه بین رضایت شغلی و مسخ شخصیت معلمان مقطع متوسطه ناحیه ۱ شهرستان کرمان ۱۶۷
جدول ۴-۳- ۱۷- آماره های آزمون همبستگی پیرسون مربوط به رابطه بین رضایت شغلی و فقدان موفقیت شخصی معلمان مقطع متوسطه ناحیه ۱ شهرستان کرمان ۱۶۹
جدول ۴-۳- ۱۸- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و فرسودگی شغلی معلمان با توجه به جنسیت آنها ۱۷۱
جدول ۴-۳- ۱۹- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و رضایت شغلی معلمان با توجه به جنسیت آنها ۱۷۱
جدول ۴-۳- ۲۰- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و فرسودگی شغلی معلمان با توجه به سطح تحصیلات آنها ۱۷۲
جدول ۴-۳- ۲۱- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و رضایت شغلی معلمان با توجه به سطح تحصیلات آنها ۱۷۲
جدول ۴-۳- ۲۲- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و فرسودگی شغلی معلمان با توجه به سابقه کار آنها ۱۷۳
جدول ۴-۳- ۲۳- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و رضایت شغلی معلمان با توجه به سابقه کار آنها ۱۷۳
جدول ۴-۳- ۲۴- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و فرسودگی شغلی معلمان با توجه به وضعیت تأهل آنها ۱۷۴
جدول ۴-۳- ۲۵- تحلیل لگ خطی، رابطه بین معنویت محیط کار و رضایت شغلی معلمان با توجه به وضعیت تأهل آنها ۱۷۴
جدول ۴-۳- ۲۶- آماره های همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین معنویت محیط کار و فرسودگی شغلی و مؤلفه های آن ۱۷۵
جدول ۴-۳- ۲۷- آماره های همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین مؤلفه های معنویت محیط کار و فرسودگی شغلی ۱۷۵
جدول ۴-۳- ۲۸- آماره های همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین معنویت محیط کار و مؤلفه های آن با رضایت شغلی ۱۷۶
جدول ۴-۳- ۲۹- آماره های همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین فرسودگی شغلی و مؤلفه های آن با رضایت شغلی ۱۷۶
جدول ۴-۳- ۳۰- تحلیل واریانس برای بررسی رابطه فرسودگی شغلی با مؤلفه های معنویت محیط کار ۱۷۷

جدول ۴-۳- ۳۱- ضرایب رگرسیون در مدل میان فرسودگی شغلی و مؤلفه های معنویت محیط کار ۱۷۸
جدول ۴-۳- ۳۲- تحلیل واریانس برای بررسی رابطه رضایت شغلی با مؤلفه های معنویت محیط کار ۱۷۹
جدول ۴-۳- ۳۳- ضرایب رگرسیون در مدل میان رضایت شغلی و مؤلفه های معنویت محیط کار ۱۸۰
جدول ۴-۳- ۳۴- آماره خی-دو پیرسون، بین سطوح دو متغیر جنسیت و فرسودگی شغلی ۱۸۱
جدول ۴-۳- ۳۵- آماره خی-دو پیرسون، بین سطوح دو متغیر جنسیت و رضایت شغلی ۱۸۲
جدول ۴-۳- ۳۶- آماره های آزمون همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین سطح تحصیلات و فرسودگی شغلی ۱۸۳
جدول ۴-۳- ۳۷- آماره های آزمون همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین سطح تحصیلات و رضایت شغلی ۱۸۴
جدول ۴-۳- ۳۸- آماره های آزمون همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین سابقه کار و فرسودگی شغلی ۱۸۵
جدول ۴-۳- ۳۹- آماره های آزمون همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین سابقه کار و رضایت شغلی ۱۸۶
جدول ۴-۳- ۴۰- آماره های آزمون همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین وضعیت تأهل و فرسودگی شغلی ۱۸۷
جدول ۴-۳- ۴۱- آماره های آزمون همبستگی اسپیرمن و تاوbکندال مربوط به رابطه بین وضعیت تأهل و رضایت شغلی ۱۸۸
نمودار ۴-۱- ۱- درصد فراوانی وضعیت جنسیت آزمودنی ها ۱۱۶
نمودار ۴-۱- ۲- درصد فراوانی وضعیت سطح تحصیلات آزمودنی ها ۱۱۷
نمودار ۴-۱- ۳- درصد فراوانی وضعیت سابقه خدمت آزمودنی ها ۱۱۸
نمودار ۴-۱- ۴- درصد فراوانی وضعیت تأهل آزمودنی ها ۱۱۹
نمودار ۴-۱- ۵- درصد فراوانی وضعیت سن آزمودنی ها ۱۲۰
نمودار ۴-۲- ۱- درصد فراوانی متغیر رضایت شغلی ۱۲۱
نمودار ۴-۲- ۲- درصد فراوانی متغیر فرسودگی شغلی ۱۲۲
نمودار ۴-۲- ۳- درصد فراوانی مؤلفه خستگی عاطفی ۱۲۳
نمودار ۴-۲- ۴- درصد فراوانی مؤلفه مسخ شخصیت ۱۲۴
نمودار ۴-۲- ۵- درصد فراوانی مؤلفه فقدان موفقیت شخصی ۱۲۵
نمودار ۴-۲- ۶- درصد فراوانی متغیر معنویت محیط کار ۱۲۶
نمودار ۴-۲- ۷- درصد فراوانی مؤلفه فردی-روان شناختی معنویت ۱۲۷
نمودار ۴-۲- ۸- درصد فراوانی مؤلفه فردی-پرورش روح معنویت ۱۲۸
نمودار ۴-۲- ۹- درصد فراوانی مؤلفه گروهی معنویت ۱۲۹
نمودار ۴-۲- ۱۰- درصد فراوانی مؤلفه سازمانی معنویت ۱۳۰
نمودار ۴-۲- ۱۱- آماره های توصیفی متغیر رضایت شغلی ۱۳۲
نمودار ۴-۲- ۱۲- آماره های توصیفی متغیر فرسودگی شغلی ۱۳۲
نمودار ۴-۲- ۱۳- آماره های توصیفی مؤلفه خستگی عاطفی ۱۳۳

باقرزاده (۱۳۸۸) در تحقیق خود با عنوان «نقش اطلاعات حسابداری در قیمتگذاری سهام شرکتهای جدیدالورود به بورس اوراق بهادار تهران» نتیجه گرفت که سهام عرضه های اولیه سالهای ۱۳۷۶-۱۳۸۳ نسبت به قیمت معاملاتی سهام در پایان ماه اول، کمتر از واقع قیمت گذاری شدهاند که منجربه بازده غیرعادی مثبت این سهام شده است و عمده ترین دلایل آن را میتوان به پیامدهای تئوری اطلاع رسانی و عدم تقارن اطلاعات در بورس تهران نسبت داد.
مطالعات انجام شده در سایر کشورها
کلین^[۵۲] (۱۹۹۶) در تحقیق خود بطور مشخص نقش و اهمیت اطلاعات حسابداری در ارزش گذاری سهام عرضه های عمومی اولیه بررسی کرد. نتایج تحقیق نشان داد که بین قیمت عرضه سهم با سود هر سهم (EPS) و ارزش دفتری هر سهم (BV) قبل از تاریخ عرضه سهام رابطه مثبت و معنیدار وجود دارد.
فرت (۱۹۹۸) در تحقیق بر روی ۷۱۶ شرکت جدید الورود به بورس نیوزلند طی سال های ۱۹۷۷-۱۹۹۲ ارتباط بین سود پیش بینی شده و ‌ارزش شرکت و بازده غیرعادی سهام این نوع شرکت ها را در مقطع عرضه اولیه بررسی کرد و ‌به این نتیجه رسید که پیش بینی های سود در ارتباط با ارزش شرکت های دارای عرضه عمومی اولیه سهام بوده و ‌از سایر ابزارهایی همچون سود انباشته موثرتر هستند و بین خطای پیش بینی سود و بازده غیرعادی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد.
جلیک و همکاران^[۵۳] (۲۰۰۰) در بررسی از ۱۲۲ شرکت دارای عرضه عمومی اولیه سهام برای سال های ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۵ در مالزی دریافتند که مدیران پیش بینی های سود کمتری را گزارش می کنند. قابل ذکر است که مالزی کشوری است که برآورد سود شرکت های مربوط (IPO) اجباری بوده و ‌مدیران در برآوردهای خود محافظه کار هستند.

درین و ووماک (۲۰۰۰) بیان مینمایند که شرایط جاری بازار نقش مهمی در تعیین مقدار قیمت گذاری کمتر از واقع سهام عرضه های عمومی اولیه ایفا میکند. بنابراین هر قدر شرایط بازار قبل از تاریخ عرضه های عمومی اولیه یا در تاریخ عرضه سهم مطلوبتر باشد، قیمتگذاری کمتر از واقع مورد انتظار نیز بیشتر خواهد بود.
یتمن (۲۰۰۱) کارایی اطلاعاتی قیمت گذاری اولیه و بازده سه ساله عرضه های عمومی اولیه از نقطه نظر اطلاعات حسابداری بررسی کرد و چنین نتیجه گیری نمود که اطلاعات حسابداری با قیمت گذاری اولیه و بازده سه ساله عرضه های عمومی اولیه رابطه معنادار دارد.
فرت و همکاران (۲۰۰۱) تحقیقی در مورد نقش برآورد سود برای ۱۱۶ شرکت دارای عرضه عمومی اولیه سهام در سنگاپور برای سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۹ انجام دادند. نتایج تحقیق نشان میدهد که ارتباط معنیدار مثبت میان خطای برآورد سود و بازده غیر عادی سهام وجود دارد.
کلارکسون و همکاران (۲۰۰۲) با بررسی ۲۶۷ شرکت جدیدالورود به بازار بورس کانادا در طی سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ به این نتیجه رسیدند که برآوردهای سود داوطلبانه منتشره در گزارش شرکت‌های دارای عرضه عمومی اولیه در کانادا با ارزش بوده و ‌بین خطای برآورد سود و ‌بازده غیرعادی سهام جدید رابطه مثبت وجود دارد.
چن و ‌فرت (۲۰۰۲) دقت برآورد سود و ‌ارتباط آن با بازده سهام شرکت‌های دارای عرضه عمومی اولیه در چین را بررسی کردند. آنان تمام شرکت های مربوط در بورس شانگ‌های و ‌شنزن را برای سال‌های ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۸ بررسی و ‌به این نتیجه رسیدند که برآوردهای سود مدیران دقیق‌تر از اطلاعات حاصل از سودهای تاریخی است و ‌همچنین بین دقت برآورد سود و ‌قیمت سهام رابطه منفی وجود دارد.
سیوگل (۲۰۰۲)^[۵۴] محتوای اطلاعاتی پیش‌بینی سود شرکت‌های جدیدالورود به بورس آتن در محدوده زمانی سال‌های ۱۹۹۹-۱۹۹۲ را بررسی کرد. نمونه وی شامل ۱۶۰ شرکت دارای عرضه اولیه سهام بود. نتایج وی نشان می‌دهد که پیش‌بینی مدیران بسیار بهتر (دقیق‌تر) از پیش‌بینی از طریق مدل‌های سری زمانی است و از طرف دیگر بین خطای پیش‌بینی سود و بازده غیرعادی رابطه مثبت وجود دارد.
ولچ و ‌ریتر (۲۰۰۲)^[۵۵] با ارزیابی بورس اوراق بهادار امریکا بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۱ میلادی، به بررسی عملکرد بازار نسبت به قیمت گذاری سهام شرکتهای تازه وارد پرداختند. نتایج این تحقیق نشان میدهد که در پایان اولین روز معامله سهام شرکتهای تازه پذیرفته شده در بازار بورس، بطور میانگین قیمتهای مبادله ۶/۱۸ درصد بیشتر از قیمت فروخته شده آنها در ابتدای روز معامله سهام شرکت در بازار توسط شرکت اصلی است. همچنین بعد از گذشت ۳ سال مشاهده شد که میانگین قیمت گذاری و ارزیابی ضعیف این شرکتها در مقایسه با شاخص بازار ۴/۲۳ درصد بوده است.
باگات و سریواناسان (۲۰۰۳)^[۵۶] تحقیقی انجام دادند که شاید از جامع ترین تحقیقات صورت گرفته در زمینه رابطه بین اطلاعات حسابداری با ارزشگذاری سهام شرکت های جدید الورود به بورس باشد. در این تحقیق علاوه بر نقش اطلاعات حسابداری، متغیرهای دیگری نظیرفرصت های رشد، درصد مالکیت سهامداران اولیه در تاریخ قبل و بعد از عرضه اولیه سهام و اعتبار بانک سرمایه گذار متولی عرضه سهام شرکت ها با بهره گرفتن از نمونه اطلاعات ۱۶۵۵ سهم جدید الورود به بورس های امریکا طی سال های ۱۹۸۶-۲۰۰۱ بررسی شد و نتایج حاکی از این بود که علاوه بر متغیرهای حسابداری نظیر سود خالص، ارزش دفتری سهم و فروش؛ عوامل دیگری نظیر در صد مالکیت سهامداران اولیه و اعتبار بانک سرمایه گذار متولی عرضه سهام نیز در قیمت گذاری کمتر از واقع سهام جدید نقش مهمی ایفا می کنند.
فرت (۲۰۰۴) استدلال کرده است که پیش بینی سود در تشریح بازده اولیه در اولین روز معامله شرکت‌های دارای عرضه عمومی اولیه سهام موثر است. وی ادعا می کند که سرمایه‌گذاران برای قیمت‌گذاری سهام جدید برآورد سود را در نسبت  ضرب می کنند که این نسبت با بازده اولیه رابطه مثبت دارد و ‌نتایج تحقیق وی نیز بیانگر این واقعیت است.
گائو و همکاران (۲۰۰۴)^[۵۷] در تحقیق خود علاوه بر بررسی متغیرهای مالی به بررسی متغیرهای غیر مالی موثر بر قیمت عرضه سهام جدید شرکت های داروسازی و بیوتکنولوژی پرداخته اند. مهم ترین متغیرهای مالی مورد مطالعه عبارتند از: جریان نقدی عملیاتی، فروش، سود خالص، سود عملیاتی، کل دارایی ها، مخارج تحقیق و توسعه و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار. مهم ترین متغیرهای غیر مالی نیز؛ تعداد محصولات شرکت، مرحله توسعه محصول و حمایت قانونی از حقوق مادی و معنوی حق اختراع ها بودند. نتایج تحقیق نشان داد که از بین متغیر های مالی تنها مخارج تحقیق و توسعه و از بین متغیر های غیر مالی تعداد محصولات شرکت، مرحله توسعه محصول و حمایت قانونی از حقوق مادی و معنوی حق اختراع ها مهم ترین متغیر های تاثیرگذار بر قیمت عرضه سهام شرکت های داروسازی و بیو تکنولوژی بشمار می روند.
لونکانی و ‌فرت (۲۰۰۵) با بررسی موضوع بر روی ۱۷۵ شرکت انتخابی به عنوان نمونه از ۴۶۸ شرکت دارای عرضه اولیه سهام طی سالهای ۱۹۹۱ الی ۱۹۹۶ در تایلند، نشان دادند که برآوردهای سود مدیران بصورت خوش بینانه (سود پیش بینی شده بیشتر از سود واقعی) بوده و دارای دقت بیشتری نسبت به مدل‌های سری زمانی است و از طرفی بین خطای برآورد سود و بازده غیرعادی بلند مدت محاسبه شده به روش CARs رابطه مثبتی وجود دارد ولی این رابطه معنی دار نیست. همچنین متغیرهای اندازه شرکت و افق زمانی پیش بینی سود با خطای پیش بینی سود هر سهم رابطه مثبت وجود دارد.
ژنگ (۲۰۰۶)^[۵۸] در تحقیق خود به بررسی رابطه بین ویژگی های شرکت های جدید الورود و پیش بینی مدیران پرداخت. نمونه وی شامل ۳۱۸۶ شرکت جدید الورود به بورس کانادا طی سالهای ۱۹۸۲-۱۹۸۸ بود. نتایج وی بیانگر این بود که بین ارزان فروشی و متغیرهایی همچون نرخ رشد سالیانه فروش و سود قبل از مالیات رابطه مثبت معناداری وجود دارد.
تیان (۲۰۰۷)^[۵۹] به بررسی ارزان فروشی نظام مند در بورس های شانگهای و شنزن پرداخت. نمونه وی شامل ۱۳۹۷ شرکت جدید الورود طی سالهای ۱۹۹۱-۲۰۰۴ بود. یافته های وی بیانگر این است که بین اطلاعات محرمانه و بازده اولیه سهام رابطه منفی معنادار وجود دارد. وی دلایل ارزان فروشی را ریسک سرمایه گذاری در بازار اولیه و مقررات دولتی می دانست، زیرا مقررات دولتی موجب سهمیه بندی در عرضه اولیه شده و عرضه سهام را محدود می کند.( مشیریان و وو۲۰۱۰)
کریشنان (۲۰۰۷‌)^[۶۰] به بررسی این موضوع پرداخت که آیا اعتبار ‌شرکت (شهرت شرکت‌) تاثیری بر عملکرد بلند‌مدت غیرعادی شرکت‌های جدید الورود به بورس آمریکا دارد ‌یا خیر؟ در تحقیق وی که برای سال‌های ۲۰۰۲-۱۹۹۳ بوده و ‌تعداد نمونه‌های آن به ۲۳۹۷ شرکت می‌رسید، به این نتیجه رسید که بین ‌اعتبار‌ موسسه و ‌عملکرد بلند مدت سهام عرضه های عمومی اولیه رابطه مستقیم وجود دارد.
کای و همکاران (۲۰۰۸)^[۶۱] با بهره گرفتن از داده های بورس شانگهای چین به بررسی عملکرد بلند مدت سهام عرضه های عمومی اولیه و عوامل موثر بر آن پرداختند. نتایج تحقیق آنها سطوحی از عملکرد نامتعارف را نشان داد. همچنین خوش بینی بیش از حد اولیه و اندازه شرکت عرضه کننده سهام، فاکتورهای توضیحی مهمی برای این عملکرد نامتعارف بود.
خلاصه
در فصل دوم که در سه قسمت ارائه شد به بررسی مبانی نظری و ‌مروری بر پیشینه تحقیق پرداختیم. در قسمت اول، به شواهد تجربی موجود در سطح بین الملل در خصوص پدیده های قیمت گذاری کمتر از واقع (بازده غیرعادی کوتاه مدت) و بازده بلند مدت سهام عرضه های عمومی اولیه اشاره کردیم و سپس فرضیه هایی که در مقام تبیین این پدیده ها برآمده اند مرور شد. در قسمت بعدی به تشریح رویکردهای مختلف ارزشگذاری سهام و بررسی این رویکردها در ارزشگذاری سهام عرضه های عمومی اولیه پرداخته شد. و در انتهای فصل، تحقیقات و مطالعات انجام شده در خصوص عرضه های عمومی اولیه در داخل و خارج کشور بیان شد.
فصل سوم: روش تحقیق
شامل:
مقدمه
جامعه و نمونه های آماری تحقیق
فرضیه های تحقیق
تعریف عملیاتی متغییرهای تحقیق
روش گردآوری داده ها
قلمرو تحقیق
روش های آماری مورد استفاده و تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
بی تردید توسعه کمی و کیفی جوامع متاثر از تولید علم در آن جوامع است و در این رابطه تحقیقات علمی از اهمیت و شان بالایی برخوردار است.دستیابی به هدفهای تحقیق میسر نخواهد بود مگر آنکه فرایند تحقیق با روش شناسی درست صورت پذیرد.بطورکلی می توان روش تحقیق را مجموعه ای از قواعد، ابزارها و راه های معتبر و سیستماتیک که برای بررسی واقعیات،کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات استفاده می شود تعریف کرد.
در فصل دوم به موضوعاتی نظیر دلایل عرضه اولیه،روش های عرضه اولیه اشاره شد.همچنین مبانی نظری موجود در زمینه فرضیه های تحقیق و تئوریهائی که در این زمینه وجود داشتند ارائه گردید.در این فصل متغغیرهای استفاده شده در این تحقیق به صورت جداگانه تشریح خواهد شد.سپس روش گردآوری داده ها، فرضیه های تحقیق و جامعه آماری تحقیق مورد بحث قرار خواهد گرفت و در نهایت چگونگی آزمون فرضیه های تحقیق و روش آماری مورد استفاده در انجام آزمون فرضیه ها ارائه خواهد شد.
جامعه و نمونه آماری تحقیق
جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شرکتهای تازه وارد به بورس اوراق بهادار تهران اعم از شرکتهای(مواد و محصولات شیمیایی ،صنایع غذایی و نوشیدنی،واسطه گرهای مالی،صنایع خودرو، سیمانی و …) طی سالهای ۱۳۸۳ لغایت ۱۳۸۸ است. به دلیل اینکه فرضیه های تحقیق در دوره بلندمدت(۳۶ ماه پس از عرضه اولیه) آزمون می شوند، این بازه زمانی انتخاب گردیده است. نمونه آماری نیز شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که شرایط زیر را داشته باشند:
شرکتهایی که در فاصله زمانی ۱۳۸۳ لغایت ۱۳۸۸ برای نخستین بار عرضه عمومی اولیه سهام در بورس اوراق بهادار تهران داشته اند.
سهام آنها پس از عرضه اولیه در بورس، نباید وقفه معاملاتی بیش از یکسال داشته باشد.
اطلاعات مورد نیاز آنها برای محاسبه متغییرهای پژوهش در دسترس باشد.
با توجه به محدودیتهای فوق در نهایت ۶۶ شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند که اسامی آنها در جدول ‏۳-۱ ارائه شده است.
جدول ‏۳-۱ لیست شرکت های نمونه تحقیق

 

ردیف

نام شرکت

ردیف

نام شرکت

 

۳-۹) شیوه ‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات
انتخاب روش انجام تحقیق بستگی به هدف ها و ماهیت موضوع پژوهش دارد. هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که مشخص نماییم چه شیوه و روشی را بکار گیریم، تا ما را هر چه دقیقتر، آسانتر و ارزانتر در دستیابی به پاسخ یا پاسخهایی برای پرسش یا پرسشهای تحقیق کمک نماید(خاکی، ۱۳۸۲، ۲۱۲).

برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از روش های آماری زیر با بهره گرفتن از نرمافزار Spss استفاده شده است. تجزیه و تحلیل شامل آمار توصیفی و آمار استنباطی می باشد.
۳-۹-۱) آمار توصیفی^[۷۲]
آزمون فراوانی (میانگینها، درصدها، انحراف استانداردها، جداول و نمودارها) مربوط به جنسیت، سابقه خدمت، سطح تحصیلات و … استفاده شده است.
۳-۹-۲)آمار استنباطی^[۷۳]
در آمار استنباطی همواره محقق با جریان نمونه‌گیری و انتخاب یک گروه کوچک موسوم به نمونه از یک گروه بزرگتر موسوم به جامعه‌ی آماری یا جمعیت اصلی سروکار دارد، و پژوهشگر بوسیله‌ی داده‌ها و اطلاعات حاصله از نمونه به برآورد و پیش بینی ویژگی‌های جمعیت مورد مطالعه می‌پردازد (خاکی،۱۳۷۹: ۲۹۹).
آزمون کالموگروف-اسمیرنف :
قبل از به‌کارگیری آزمون‌های همبستگی ابتدا باید از نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق اطمینان حاصل کنیم. در صورتی که مؤلفه‌های ما نرمال باشند آزمون مناسب برای بررسی همبستگی پیرسون است و در صورتی که نرمال نباشد از آزمون اسپیرمن استفاده خواهد شد برای بررسی نرمال بودن مؤلفه‌های از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف استفاده می‌شود که یک نوع آزمون ناپارامتریک می‌باشد. محاسبه آماره این آزمون توسط نرم‌افزار SPSS امکان پذیر می‌باشد. در صورتی که مقدار آماره ارائه شده توسط این آزمون بیشتر از ۵% باشد، فرض صفر آماری مبنی بر نرمال بودن توزیع متغیر مورد بررسی با اطمینان ۹۵% پذیرفته می‌شود.
آزمون همبستگی پیرسون:
همبستگی، ابزاری آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر است. ضریب همبستگی، یکی از معیارهای مورد استفاده در تعیین همبستگی دو متغیر است. ضریب همبستگی شدت رابطه و همچنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس) را نشان می دهد. این ضریب بین ” ۱ ” تا “۱-” است و در صورت نبود رابطه بین دو متغیر، برابر صفر است. این ضریب میزان همبستگی بین دو متغیر فاصله ای یا نسبی را محاسبه کرده اگر مقدار بدست آمده مثبت باشد به این معنی است که تغییرات دو متغیر به طور هم جهت اتفاق می افتد یعنی با افزایش در هر متغیر، متغیر دیگر نیز افزایش می یابد و برعکس اگر مقدار r منفی شد یعنی اینکه دو متغیر در جهت عکس هم عمل می کنند یعنی با افزایش مقدار یک متغیر مقدار متغیر دیگر کاهش می یابد و برعکس. اگر مقدار بدست آمده صفر شد نشان می دهد که هیچ رابطه ای بین دو متغیر وجود ندارد و اگر ” ۱+” شد همبستگی مثبت کامل و اگر “۱-” شد همبستگی کامل و منفی است. در واقع به منظور آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون همبستگی پیرسون استفاده می شود.
آزمون اسپیرمن:
در صورتی که مؤلفه‌های ما نرمال نباشد از آزمون اسپیرمن استفاده خواهد شد برای بررسی نرمال بودن مؤلفه‌های از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف استفاده می‌شود که یک نوع آزمون ناپارامتریک می‌باشد.
آزمون تی(T) دو جامعه مستقل و من- ویتنی (آزمون U)
از این آزمونها به منظور مقایسه میانگین دو جامعه یا نمونه نسبت به هم استفاده میشود. در این تحقیق از این آزمونها برای بررسی تأثیر جنسیت و نوع استخدام بر متغیرها استفاده شده است. برای متغیرهای که توزیع آنها غیر نرمال است از آزمون من- ویتنی و متغیرهای که توزیع آن‌ها نرمال است از آزمونتی(T) دو جامعه مستقل استفاده شده است.
آزمون ANOVA و کروسکال – والیس (آزمون H)
از این آزمونها برای مقایسه میانگین دو یا چند جامعه مورد استفاده قرار میگیرد. از آزمون کروسکال– والیس و ANOVA در این تحقیق برای بررسی تأثیر سابقه کار بر متغیرها استفاده شده است. برای متغیرهای که توزیع آنها غیر نرمال است از آزمون کروسکال – والیس و متغیرهای که توزیع آن‌ها نرمال است از آزمون ANOVA استفاده شده است.
آزمون فریدمن
این آزمون هنگامی به کار میرود که داده های آماری حداقل ترتیبی باشند و بتوان با مفهوم ترتیبی آنها را در ردهبندی مرتب کرد. به کمک این آزمون میتوان متغیرهای موجود در تحقیق را رتبهبندی کرد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
فصل
۴-۱- مقدمه
داده‌های جمع‌ آوری شده به منظور تجزیه و تحلیل و نتیجه‌گیری می‌بایست در قالب آزمون‌های آماری به اطلاعات ارزشمندی تبدیل گردند. در این فصل بر اساس آزمون‌های آماری مختلف به طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری شده پرداخته شده است. مطالب این فصل در دو قسمت، یافته‌های توصیفی و یافته‌های استنباطی ارائه گردیده است. یافته‌های توصیفی شامل بررسی متغیرهای جمعیت‌شناختی و همچنین یافته‌های توصیفی متغیرها می‌باشد. در بخش یافته‌های استنباطی ابتدا با بهره گرفتن از آزمون کالموگرف-اسمیرنف به بررسی فرضیه‌های پژوهش پرداخته شده و در ادامه با بهره گرفتن از آزمون فریدمن،مولفه ها رتبه‌بندی می‌گردد.
۴-۲- یافته‎‌های توصیفی
۴-۲-۱- ویژگی‌های جمعیت شناختی نمونه آماری
نمونه آماری این پژوهش شامل کلیه کارشناسان موضوع تحقیق می‌باشد که تعداد کل پاسخ‌دهندگان ۱۳۵ نفر بوده است.
۴-۲-۱-۱- توزیع فراوانی جنسیت در نمونه مورد بررسی
جدول ۴-۱: توزیع فراوانی جنسیت

جنسیت
فراوانی
درصد فراوانی

مرد
۹۸
۶/۷۲

زن
۳۷
۴/۲۷

واژه قانون‌در اصل و ریشه، در میان پژوهشگران و اندیشمندان معاصر اختلاف نظرهای بسیاری به وجود آورده است. عده‌ای واژه قانون را یونانی، عده دیگر رومی و دسته‌ای آن را فارسی قلمداد کرده‌اند. البته این برداشت‌ها در کنار برداشت دیگر که این واژه را سریانی و یا عربی دانسته‌اند . طیف گسترده‌ای شکل می‌دهند. درلغت‌نامه‌فارسی، اصل، شکل، قاعده، طبقه، ترتیب، نظم، دستور، منوال، طرز، کانون، روش، آیین، آداب‌وشریعت‌از جمله معانی متعددی است که برمدلول لغوی«قانون» اقامه گردیده است.^[۳]برخی نیز آن را در معنای رسم دستور، مقیاس، سؤال، و. . . به کار برده‌اند.^[۴] در لغتنامه دهخدا آمده :«گویند این لغت معرب کانون است و عربی نیست، لکن در عربی مستعمل است.^[۵]
در کتاب ترمینولوژی حقوق آمده:«گفته شده اصل آنcanon است که عبارت است از مقررات موضوعه توسط مقامات کلیسا و کلمه مزبور کلمه لاتین مذکور است. به هر حال شک نیست که این کلمه در اصل عربی نیست».^[۶] در بیانی دیگرآمده«ریشه کلمه قانون، یونانی است که از راه زبان سریانی وارد زبان عربی شده است ودر اصل به معنی خط کش به کار رفته و بعد به معنی قاعده برگشته و امروزه در زبان اروپایی به معنی شریعت کلیسایی استعمال می‌گردد».^[۷] از این رو در فرهنگ لغات و اصطلاحات سیاسی، واژه Law را قانون، حقوق، آیین یا قاعده کلی و شریعت ترجمه کرده‌اند.^[۸]
برخی از پژوهشگران و اندیشمندان معاصر عرب باور دارند که کلمه قانون از نظر ماده و شکل، عربی است و ماده این کلمه را «قنن، قن»گرفته‌اند که به معنای دنبال کردن اخبار، جستجو و خیره‌شدن است و از صیغه فاعول‌ می‌باشد. از سویی هیچ یک از علمای علم لغت در میان اعراب به اینکه کلمه قانون مشتق از کلمه«قنن، قن» باشد، اشاره‌ای نکرده‌اند.^[۹] در زیر به دو تعریف از معنای لغوی قانون اشاره می‌شود که نسبت به تعاریف دیگر دارای جامعیت بیشتری است تا در پی آن، تعریفی جامع و مانع ارائه شود. معنای لغوی قانون شامل «اصل»، «قاعده»، «ناموس» و «دستورات» است. براساس آنچه گفته شد واژه قانون در دو معنا به کار گرفته می‌شود:
الف) اعتباری، وضعی و قرار دادی :که مفاد آن صراحتاً یا الزاماً دلالت بر امر یا نهی دارد.^[۱۰]
ب)حقیقی و تکوینی :حکایت از یک ارتباط نفس‌الامری دارد که با اعتبار، وضع و قرارداد سر و کاری ندارد.^[۱۱]
همانطور که گفته‌ شد در معنای دوم که اشاره بر قوانین تکوینی حاکم بر طبیعت دارد، کمتر در مباحث اجتماعی مورد توجه واقع می‌شود. در مقابل معنای وضعی و اعتباری قانون بیشتر موضوع و محور مباحث عمومی و اجتماعی می‌باشد. تعریف دقیق‌تر از قانون وضعی عبارت است از «قاعده‌ای حقوقی است که توسط مقام صاحب صلاحیت برای تنظیم رفتار مردم در جامعه تنظیم شده و نقض‌آن، مستوجب اعمال ضمانت‌های اجرایی توسط دولت می‌باشد».^[۱۲]

گفتار دوم- معنای اصطلاحی
در رابطه با تعریف قانون در معنای اصطلاحی برخی مدعی شدند که مفهوم قانون و قانونگذاری مفهومی تفسیر بردار است. مفهوم قانون، مفهوم نظری و به همین دلیل مفهومی اختلافی است.^[۱۳] از سوی دیگر، قانون در جوامعی که صرفاً به وسیله افراد اعتبار و مشروعیت می‌یابد(جوامع با حاکمیت غیر دینی) با قانون در جوامعی که بر مبنای دین، تدبیرمی‌گردد، تفاوت جوهری و اساسی دارد.
مفهوم اصطلاحی قانون را می‌توان در دو معنای عام و خاص مورد بررسی قرار داد. در کتاب «ترمینولوژی حقوق» در مورد تعریف اصطلاحی قانون آمده : «قانون در اصطلاحات ذیل به کار رفته است
الف)دستور کلی و گاهی جزئی که به وسیله مرجع صالح انشاء شده و به وسیله مجالس قانونگذاری تصویب و سپس به توشیح مرجع صلاحیتدار برسد.
ب) در معنی اعم، شامل مجموعه قواعد حقوقی است که به وسیله قانونگذار مقرر می‌شود».^[۱۴]
قانون دو معنای عام و خاص دارد. معنای عام قانون در مقابل عرف قرار گرفته و شامل تمامی مقرراتی می‌شود که توسط نهادها و سازمان‌های دولتی وضع شده است. یعنی قانون، مجموعه قراردادهای اجتماعی است که برای ساختار امور عامه تنظیم می‌شود.^[۱۵] در تشریح این تعریف می‌توان گفت که قانون به قضایایی گفته می‌شود که شیوه رفتار انسان را در زندگی اجتماعی تعریف می‌کند و مفاد آن به طور تلویحی یا تصریحی این است که انسان باید چنین کند و چنان نکند و یا حقی را برای مردم تعیین می‌کند، البته بایدها ونبایدها در آن لازم است و دیگران باید این حق را برای چنین کسی رعایت کرده و تجاوزی به این حقوق نکنند.^[۱۶]
قانون در معنای اصطلاحی خاص عبارت از مقرراتی است که فقط از طرف قوه مقننه کشور وضع شده است. یعنی، قانون در معنای خاص همان قانون در معنای عام است که مرجع صالح در تشریع و وضع آن مجالس یا پارلمان‌های قانونگذاری قلمداد شده است. از این رو قانون، حکمی عام و عینی است که توسط مجلس مقننه یا مجلس مؤسسان وضع شده است. بنابراین تصویبنامه و نظامنامه‌های وزارتی که توسط قوه مجریه مقرر می‌شود در ردیف قانون قرار نمی‌گیرند.^[۱۷]
در معنی عام، قانون شامل تمام مصوبات مجلس و تصویبنامه‌ها وبخشنامه‌های اداری نیز می‌شود، ولی دراصطلاح حقوق اساسی ما، قانون به قواعدی گفته می‌شود که با تشریفات مقرر در قانون اساسی از طرف مجلس شورای اسلامی وضع شده است، یا از راه همه پرسی به طور مستقیم به تصویب می‌رسد (اصول پنجاه و هشتم قانون اساسی و پنجاه و نهم قانون اساسی)یعنی قانون مفهوم ویژه‌ای دارد که با تصمیم‌های قوه مجریه متفاوت است و آنها را نباید بجای هم استعمال کرد.^[۱۸]
برخی از صاحب نظران در علم حقوق میان مفهوم سیاسی قانون و مفهوم عقلی آن تفاوت قائل شده‌اند. نویمان می‌نویسد :«به مفهوم سیاسی، هر تصمیم حاکم، صرفنظراز ماده و محتوی‌آن، قانون است. این مفهوم قانون، منحصراً بر پایه منشأ تکوین آن تعریف می‌شود، قانون چیزی نیست مگر اراده. هر نظریه‌ای که این مفهوم سیاسی قانون را بپذیرد، نامش نظریه‌ای(تصمیمی)است. امّا افزون بر این، مفهوم عقلی نیز هست که پایه‌اش ماده ومحتوی قانون است، نه منشأ آن و می‌گوید نه هر تصمیم قدرت حاکم، قانون است و نه صرفاً تصمیمات او، قانون در اینجا قاعده‌ای معقول است، متضمن یکی از اصول اخلاقی، در این نظریه قانون به خصوص وقتی به صورت نظریه قانون طبیعی درآید گفته می‌شود که قانون مادتاً می‌تواند بی‌آنکه به اداره حکمران مرجوع شود، وجود داشته باشد. امروزه این دو مفهوم قانون، کاملاً تفکیک می‌شوند».^[۱۹]
برخی از علمای حقوق، ویژگی‌های قانون را به سه ویژگی اصلی تقلیل داده و معتقدند برای اینکه حکم و امری به صورت قانون درآید، باید دارای سه ویژگی اصلی باشد که این ویژگی‌ها عبارتند از «عام و شامل» بودن، «روشن و مشخص» بودن و در نهایت «عطف به ماسبق نشدن» قانون از این رو نویمان می‌نویسد:«در تصنیف قانون، سه عنصر دخیل است:قانون باید به نحو عام صورت‌بندی شود، شمول آن باید مشخص باشد وقانون نباید عطف به ماسبق کند».^[۲۰]
امروزه قانون به قواعد موجود در یک نظام حقوقی اطلاق می‌شود و به آن دسته از تصمیمات و مصوباتی گفته می‌شود که مطابق تشریفات رسمی و قانونی به وسیله نهادی صلاحیتدار (مانند مجلس شورای اسلامی ) بر وفق قانون اساسی وضع می‌شوند و هدف آن تنظیم روابط اجتماعی و برقراری عدالت و حل وفصل مشکلات و معضلات اجتماعی است .
مبحث دوم - ویژگی های قانون
برای این‌که‌یک قاعده در درجه اول به قانون تبدیل شود باید از یک شرایط حداقلی برخوردار گردد، یعنی دست کم باید برخی ‌از ویژگی‌ها را دارا باشد والا قانون خوانده نمی‌شوند و به تعبیر دقیق‌تر اگر قاعده‌ای ویژگی‌های ذاتی‌ را دارا نباشد از موقعیت یک قانون برخودار نخواهد شد لذا به ویژگی‌های ذاتی خصوصیات حداقلی و کارکردگرا نیز گفته می‌شود وهمچنین برای تمایز و تشخیص‌یک قانون ایده‌ال و مطلوب از سایر قوانین و مطلوبیت قانونگذاری، قانون‌ باید دارای ویژگی‌های عرضی نیز ‌باشد.
گفتار اول- خصوصیات ماهوی(ذاتی)
منظور ازخصوصیات ذاتی قانون آن دسته از وجوه ممیز و عناصر مقوم است که بدون وجود آنها اساساً قانون تشکیل نمی‌شود. در واقع این خصلت و ویژگی‌ها جوهره قانون را پی‌ریزی می‌کنندوبه عقیده دکترین این خصوصیات جزء بنیادین بوده که در صورت عدم آن قانون ماهیت خود را از دست می‌دهد. اگر قاعده‌ای ویژگی‌های زیر را دارا نباشد ازموقعیت یک قانون برخوردار نخواهد شد و کارکردهای ضروری یک قانون‌ کارکردهای حداقلی را انجام نخواهد داد. از این رو شاید بتوان فهرست زیر را «حداقلی» و «کارکردگرا» نیز نامید.^[۲۱]
اول - ویژگی‌های ذاتی
الف- الزام آوربودن
برای اینکه قانون بتواند به هدف مورد نظر خود دسترسی پیدا کند ضرورتاً باید دارای الزام و اجبار باشد. قوانین از این حیث یکسان نمی‌باشند. پاره‌ای دارای ضمانت اجرای سخت وشدیدی است و گریزی از آن وجود ندارد. برخی قوانین ضمانت اجرای شدیدی ندارد و برخی در مواقع سکوت قابلیت اعمال پیدا می‌کنند. بنابراین از جهت الزام‌آوری، قوانین به دو دسته:الف)امری ب)تکمیلی(تخییری) تقسیم می‌شوند.^[۲۲] قانون قاعده‌ای است برای عمل که به نحوه قاهرانه و با پشتیبانی اقتدار سیاسی به اجراء در می‌آید به عبارت دیگر، فرق قانون با دیگر هنجارهای رفتاری در این است که عدم پیروی از آن عکس‌العمل دستگاه حکومتی را به دنبال می‌آورد و حکومت اجرای قاعده حقوقی را تضمین می‌کند.^[۲۳] به گفته منتسکیو قدرت قوانین کشوری در ترس و وحشتی است که مردم از نیروهای سیاسی موجود در پشت آن قوانین دارند.^[۲۴] الزام‌آور بودن قانون همچنین مستلزم این معناست که مجریان قانون، در درجه نخست، از اجرای آن سرباز نزنند و هوسبازانه به اجرای آن نپردازند.^[۲۵] و در درجه دوم، براساس قاعده آن را الزام و اعمال کنند. معنای اخیر یعنی حاکمیت قانون براساس قاعده و قانون«حاکمیت قانون به معنی الاخص» نامیده می‌شود ویژگی الزام‌آور بودن قانون از ویژگی ذاتی است، به این معنا که شاید نقطه فراق قانون و دیگر قواعد اجتماعی تنظیم رفتار و به یک معنا جزء مقوم قانون، الزامی بودن آن باشد. به ادعای پاره‌ای از متفکرین حقوقی، مانند کلسن، این ویژگی جزءمقوم و اساسی قانون است.^[۲۶]
ب- دارای ضمانت اجراء
ضمانت اجرا از اوصاف و ویژگی‌های غیر قابل انفکاک قوانین است. تخلف در برابر قانون دارای ضمانت اجراست. لیکن ضمانت اجرای پاره‌ای از قوانین گاه به اندازه‌ای ضعیف و نامحسوس است که تصور می‌شود فاقد ضمانت اجراست. مانند قوانین حقوق بین‌الملل عمومی یا قوانین مربوط به تکالیف قوه مجریه، قضائیه و مجلس و سایر نهادهای دولتی و حکومتی و . . .
اول- ضمانت اجرای کیفری(مسئولیت کیفری): مسئولیت مرتکب جرمی از جرائم مصرح در قانون را گویند. شخص مرتکب به یکی از مجازاتهای مقرر قانونی از قبیل اعدام، حبس، شلاق، تبعید، جزای نقدی، مصادره اموال و. . . . محکوم می‌گردد. برای تحقق چنین مسئولیتی وجود سه عنصره قانونی، مادی ومعنوی ضروری است به نظر می‌رسد ساده‌ترین نوع ضمانت اجراء ایجاد مسئولیت کیفری باشد و حتی به گمان برخی موثرترین ضمانت است.^[۲۷]
دوم- ضمانت اجرای مدنی(مسولیت مدنی): مسئولیت و پاسخگویی اشخاص بواسطه ورود خسارت به شخص یا اموال اشخاص دیگر و همچنین مسئولیت ناشی از تخلف تعهدات فرد در مقابل دیگران حاصل می‌شود. مسئولیت مدنی در مقابل

۳ـ تهدید زیاد بن ابیه ۱۳۲
۴ـ تهدید اهل بصره ۱۳۲
۵ـ تهدید ابو موسی اشعری ۱۳۳
۶ـ تهدید یکی دیگر از کارگزاران ۱۳۴
۳ـ۳ـ۱۲ـ عزل از مسؤلیت ۱۳۴
جمع بندی ۱۳۵
نتیجه گیری ۱۳۶
پیشنهادات ۱۳۸
فهرست منابع ۱۳۹
فصل اول :
مفاهیم وکلیات
مقدمه
امروزه بحث شیوه های برخورد با هنجارها و خصوصا ناهنجاریهای اجتماعی ، از مباحث مطرح و البته مورد نیاز جامعه فعلی ما می باشد . همان گونه که در سطح اجتماع ملاحظه می گردد، جامعه در مسیر تغییر ارزش ها و حرکت به سوی ناهنجاریها در حال حرکت است . در این میان هر صاحب نظری به تناسب ایدئولوژی خود و از منظر خویش، به نظریه پردازی و ارائه راهکاری مناسب در برابر نابهنجاریها می پردازد .
به عنوان نمونه از ناهنجاریهای فعلی، می توان به معضل بی حجابی و اباهه گری و … اشاره کرد .عده ای تنها راه علاج بی حجابی را برخورد جدی و قانون مند، که از شئونات حکومت اسلامی است، می دانند. عده ای دیگر آن را حق الله مانند نماز می دانند، که هیچ گونه حد و تعزیری ندارد، بلکه از مسائل تربیتی می باشد و تنها با فرهنگ سازی و تربیت دینی افراد، قابل پیشگیری است و گروهی با عوام فریبی و سفسطه آن را ترک اولائی کوچک و مسئله ای جزئی می نمایانند و با قیاس (مع الفارق)با عفو و گذشت بی دریغ امیرالمؤمنین ۷، که حتی از قاتل خویش گذشتند، با القای امید کاذب، تلاش بر جزئی بودن این نابهنجاری در قبال عفو و رحمت بیکران الهی وشفاعت و بخشش ائمه اطهار :دارند.
با در نظر گرفتن این مثال ساده، می توان به اهمیت بحث شیوه های مواجهه امیرالمؤمنین۷با هنجارها و ناهنجاریها پی برد. این که از میان راهکارهای پیشنهادی که به چند مورد آن اشاره شد، کدام راهکار، صحیح و مورد تأیید اسلام است . از آنجا که در بین ائمه معصومین :تنها امام علی ۷زمامداری کوتاه مدتی داشتند، شیوه ها و عملکردهای ایشان، الگوی عملی بسیار خوبی برای همه بشریت، خصوصا پیروان و شیعیان آن حضرت می باشد .

دستورات و اقدامات ایشان چراغ راهی روشن برای انسانهاست، حتی می تواند، به عنوان مبنا و اصول در علم جامعه شناسی و سیاست و علوم تربیتی قرار بگیرد. فیلسوفان مسلمانی که با بهرگیری از آموزه های اسلامی به مطالعه مباحث اجتماعی پرداخته اند، بسیار پیشرفته و موفق در این وادی عمل کردند . مانند فارابی، ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی، ابن خلدون ، ملا صدرا که بر پایه اسلام مباحث جامعه شناسی را استخراج کرده و بابی نو در این زمینه برای دانشمندان این رشته گشوده اند .
ولی متأسفانه تحقیقات در حیطه این موضوع، هم از دیدگاه جامعه شناسی به وفور یافت می شود و هم از منظر دینی، ولی تا کنون با رویکرد میان رشته ای با مفاهیم جامعه شناسی و دینی، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است .
۱ـ کلیات
۱ـ۱ـ بیان مسئله تحقیق :
انسان موجودیست که فطرتا بصورت اجتماعی زندگی می کند؛ در این زندگی اجتماعی ، هر گروهی آداب و رسوم خاصی را برای ایجاد روابط با یکدیگر و انجام امور فردی و اجتماعی خود برگزیده اند و طبق آن رفتار می کنند، که به آن هنجار می گویند. مانند سلام و احوال پرسی ، آداب مهمان داری ، رسومات ازدواج و … . به بیانی دیگر هنجار یعنی «رفتار ، قاعده ، معیار یا میزانی که با آن عملکرد اجتماعی اشخاص در جامعه سنجیده می شود. هر رفتاری که با آن تطبیق داشته باشته باشد؛ بهنجار است و اگر نسبت به آن انحراف داشته باشد، نابهنجار نامیده می شود».از آن جا که هنجارها و ناهنجارهای اجتماعی بطور مستقیم با مصالح و مفاسد اجتماعی در ارتباط است ، آشنائی و روش های برخورد با آنها می تواند، در ترویج فرهنگ دینی و اسلامی در جامعه مؤثر باشد . با توجه به این که کتاب نهج البلاغه بیانات امیرالمؤمنین ۷در زمانی است که آن حضرت به عنوان حاکم جامعه اسلامی زمام امور را به دست داشته اند و با هنجارها و ناهنجارهای جامعه ارتباط مستقیم داشته اند، نحوه مواجهه ایشان با این دو پدیده، می تواند به عنوان اصلی ترین و بهترین منبع در این باره مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد و به عنوان نظریه اسلامی- علوی، مطرح گردد .
۱ـ۲ـ ضرورت تحقیق
در هر جامعه و حکومتی ثبات اجتماعی و رعایت هنجارها، آرمان اصلی و هدف مهم دستگاه حاکم شمرده می شود. هر چند در جهان هیچ گروه یا جامعه ای نداریم، که همه افراد آن هنجارهای موجود در جامعه را بطور کامل عمل کنند و پایبند آن باشند، بلکه افرادی دانسته یا نادانسته از هنجارها تخطی می کنند و ناهنجاری ایجاد می کنند. در کشور ما هم امروزه بحث هنجارها و ناهنجارهای اجتماعی و روش های برخورد با آن یکی از مباحث بسیار ضروری و مهم می باشد. تا کنون مکاتب غربی و مراکز دانشگاهی کتابها و مقالات متعددی در زمینه هنجارها و ناهنجارهای اجتماعی و شیوه های برخورد با آن به نگارش در آوردند . اما این روشها با نگرش دینی و بر اساس متون غنی اسلامی کمتر مورد بحث و کنکاش قرار گرفته است . با توجه به اینکه آموزه های غنی اسلام، مسائل مهم اجتماعی را در همه عرصه بیان کرده است ، لازم است این مباحث بصورت قالب های نوین امروزی استخراج وبه عنوان نظریه اسلامی، ارائه گردد.
۱ـ۳ـ اهداف تحقیق

 

1. 1. استخراج مباحث اساسی در مواجهه با هنجارها و نابهنجارهای اجتماعی ازمنظر نهج البلاغه

 

1. 1. تبیین دیدگاه اسلام در روابط اجتماعی

 

1. 1. ارائه تئوریک حضور دین در عرصه های اجتماعی

 

۱ـ۴ـ پیشینه تحقیق
نزدیک ترین کتابهایی که مرتبط با این موضوع نگارش شده است ، کتاب هنجارهای اخلاق اسلامی در حریم خصوصی فضای مجازی، نویسنده فهیمه سید سعادتی است، که با توجه به آیات و روایات اسلامی نکات اخلاقی مانند رعایت حقوق دیگران، پرهیز از آزار دیگران، رازداری، پایبندی به تعهدات و مسئولیت‌ها را بررسی کرده و با تعاملات افراد در فضای مجازی تطبیق داده است. این اثرفقط راهکارهایی را برای حفظ حریم‌های خصوصی در فضای مجازی ارائه می‌کند .کتاب دیگر، درآمدی بر مبانی ارزشها، نویسنده سید احمد رهنمائی است، که در آن مبانی وجود شناختی، معرفت شناختی و انسان شناختی ارزش‌های اسلامی مربوط به حوزه‌های اخلاقی، حقوقی و سیاسی تحلیل شده است. این کتاب فقط به ارزش های اسلامی پرداخته است و به شیوه هنجار سازی ارزش ها اشاره ای نداشته. پایانه نامه ای با عنوان هنجارها و ناهنجارهای اجتماعی در نهج البلاغه توسط فردوس میریان نوشته شده، که در آن اشاره مختصری به هنجارها و ناهنجارها شده ولی به روش های برخورد پرداخته نشده است . همچنین سه مقاله از این پایان نامه استخراج شده با عنوان هنجارهای اجتماعی ار دیدگاه نهج البلاغه ، علل ناهنجاریها و روش های کنترل آن در نهج البلاغه ،عوامل تبدیل ارزشها به هنجارهای اجتماعی .
۱ـ۵ـ سؤالات تحقیق
سؤال اصلی:
روش امیرالمومنین ۷درمواجهه با هنجارها و ناهنجارهای اجتماعی چگونه بوده؟
سؤالات فرعی:

 

1. 1. مهمترین رفتار تأثیر گذار در مواجهه با هنجارهای اجتماعی کدام است؟

 

1. 1. مهمترین رفتار تأثیر گذار در برخورد با ناهنجارهای اجتماعی کدام است؟

 

۱ـ۶ـ فرضیات تحقیق

 

1. 1. بهترین روش، در مواجهه با هنجارهای اجتماعی تقدیر و قدردانی شایسته است؛ که تشویق ، دعا و ارتقاء جایگاه اجتماعی، از آن جمله است.

 

1. 1. بهترین برخورد در مقابل نابهنجاریهای اجتماعی: کنترل درونی و بیرونی ناهنجاریها می باشد .

 

۱ـ۷ـ روش تحقیق
روش این تحقیق کتابخانه ای است و به صورت توصیفی ـ تحلیلی ارائه می شود .
۱ـ۸ـ ساختار تحقیق
در ابتدا به بررسی مفاهیم، از دیدگاه جامعه شناسی و علوم اجتماعی پرداخته و پس از بررسی نظرات اندیشمندان این رشته، مطالعه و فیش برداری مضامین مرتبط با آن، در نهج البلاغه و کلام امیرالمؤمنین ۷
انجام شد. سپس چینش مطالب و انسجام ساختار آن صورت گرفت و در نهایت با نتیجه گیری و ارائه الگوی رفتار علوی در مواجهه با هنجارها و ناهنجارهای اجتماعی به پایان رسید.
۲ـ مفاهیم
۲-۱ مفهوم روش
در لغت : به معنای طرز، طریقه، قاعده و قانون، راه، شیوه و اسلوب می باشد .^[۱]
در اصطلاح : مجموعه ای از تلاش ها، فنون، مهارتها و وسایل و ابزاری هستند که وصول ما را به هدف مورد نظر ممکن و تسریع می کند . روش؛ خط مشی معقول و منظم ، جهت وصول به هدفی معین است ^[۲].
۲ـ۲ـ مفهوم روابط اجتماعی
روابط اجتماعی : ارتباط و وابستگی متقابل انسانها و جهت گیری رفتاری آنها است .^[۳]
رابطه اجتماعی^[۴] در ادبیات جامعه شناختی، برای بیان الگوی روابط متقابل اجتماعی میان دو یا چند نفر از انسان ها به کار می رود. این مفهوم ساده ترین واحد تحلیل جامعه شناسی است و حاوی ارتباط و آگاهی از رفتار احتمالی سایرین است . روابط اجتماعی تنوع بسیار دارد و در پرتو این روابط زمینه های مختلفی، مانند ارتباطات میان افراد، یا عضویت ، همکاری و مشارکت (در سطوح مختلف آن) در گروه ها، نهادها و سازمان های مختلف دارای اهداف اجتماعی، تفریحی، ورزشی، فرهنگی، خیریه، مذهبی و درمانی و …. را می توان تمیز داد ^[۵]
۲ـ۳ـ مفهوم هنجار
در لغت : راه و روش، طریق، طرز، قاعده و قانون^[۶]
هنجار در اصطلاح جامعه شناسی : قواعد رفتاری که رفتار مناسب در محدوده معینی از زمینه های اجتماعی را مشخص می کنند . هنجار یا نوع معینی از رفتار را تجویز می کند، یا آن را ممنوع می کند.^[۷] هنجار ممنوع، مشخص کننده چیزهایی است، که فرد مجاز به انجام آن نیست(نبایدهائی است که شخص نباید آن ها را انجام دهد). هنجار تجویز شده، چیزهایی را مشخص می کند، که فرد مجاز به انجام آن است (بایدهایی است که افراد ملزم به رعایت آن هستند) ^[۸].

سیکز نتمی هالی (۱۹۸۹) می گوید: ما نمیتوانیم به افراد و کارهای خلاق جدا از اجتماعی که در آن عمل میکنند، بپردازیم. زیرا خلاقیت هرگز نتیجه عمل فرد به تنهایی نیست. وایزبرگ^[۲۳] (۱۹۹۳) خلاقیت را توانایی حل مسائلی که فرد از قبل نیاموخته است، میداند. از نظر آمابیل (۱۹۹۰) هر اثر نو و ارزشمندی که از طریق اکتشاف حاصل شده باشد خلاقیت است.
۲-۲-۲- ابعاد خلاقیت
با توجه به تعاریفی که از خلاقیت بیان شد، خلاقیت دارای سه بعد شناختی، انگیزشی و غیرشناختی است. ابعاد شناختی خلاقیت ناظر بر وجود تفکر واگرا در فرد هست. فرد خلاق، توان‏مندی تولید ایده‏های بیش‏تری دارد. به علاوه، او در جریان تولید ایده‏ها از انعطاف‏پذیری ذهنی بیش‏تری برخوردار است و در جریان تولید ایده‏هایش، ایده‏هایی بدیع و ابتکاری تولید می‏کند که این ایده‏ها به ذهن کم‏تر کسی خطور می‏کند. ابعاد انگیزشی خلاقیت ناظر بر انگیزه درونی فرد بوده، او را بر آن می‏دارد که بدون آن‌که الزاماً پاداش بیرونی وجود داشته باشد، به شکل مستمر و پی‏گیر به کار مورد علاقه‏اش بپردازد. ابعاد غیرشناختی خلاقیت هم شامل ویژگی‏های خلاق در امور حرکتی، هنری و توانایی‏های خاصی است که در سطح افراد مشابه کم‏تر می‏توان شاهد آن بود (منطقی، ۱۳۸۱). بعد غیر شناختی خلاقیت در نظریه تعاملی استرنبرگ نیز مورد توجه قرار گرفته است. نظریه تعاملی استرنبرگ به خلاقیت از زوایای مختلفی نگریسته است و به توانایی فکری بشر با توجه به زمینه و شرایط آن پرداخته است.
۲-۲-۲-۱- نظریه شناختی
نظریه شناختی مبتنی بر تقویت تفکر واگرا است. تفکر واگرا تفکری است که برای یک سوال به پاسخ های متعدد و متفاوتی میاندیشد. در حالی که در تفکر همگرا پاسخی معین و مشخص به سوال داده میشود. مهمترین ویژگیهای تفکر واگرا عبارتند از (حسینی، ۱۳۸۶):

۱- سیالی: توانایی برقراری رابطه معنیدار بین فکر و اندیشه و بیان که افراد را قادر میسازد راهحلهای متعددی در حل مساله ارائه دهند. به عبارتی دیگر، سیالی به کمیت پاسخ های فرد به یک مساله، مرتبط است. این ویژگی مبتنی بر این عقیده است که؛ کمیت موجب کیفیت میگردد.
۲- اصالت: (ابتکار) توانایی تفکر به شیوه غیرمتداول و خلاف عادت رایج، اصالت و ابتکار مبتنی بر ارائه جوابهای غیرمعمول، عجیب و زیرکانه به مسائل است.
۳- انعطافپذیری: توانایی تفکر به راه های مختلف برای حل مساله جدید است. تفکر قابل انعطاف الگوهای جدیدی برای اندیشیدن طراحی میکند.
۴- بسط: توانایی توجه به جزئیات در حین انجام یک فعالیت است. اندیشه بسط یافته به کلیه جزئیات لازم برای یک طرح میپردازد و چیزی را از قلم نمیاندازد.
دوبونو^[۲۴] (۱۹۸۶) نیز با نگاهی شناختی به خلاقیت، نظریه تفکر جانبی یا افقی را در تبیین خلاقیت ذکر نمود، که مشابه تفکر واگرا در نظریه گیلفورد و تورنس است. دوبونو در کنار تفکر جانبی تفکر عمودی را طرح نمود، او معتقد است تفکر عمودی موجب ایجاد قالبهای ذهنی و توسعه آن می‌شود؛ در حالی که تفکر جانبی یا خلاق ساختار این قالبها را تغییر داده و قالبهای جدیدی ایجاد می‌کند. در تفکر عمودی افراد برای حل مساله پس از کندن چاه به حفر آن ادامه می‌دهند، اما در تفکر جانبی پس از کندن چاه به سمت دیگر میل کرده، چاه دیگری می‌کنند. مهمترین تفاوتهای تفکر خلاق و منطقی از نظر دوبونو عبارتست از:
۱- وسعت عمل: در تفکر منطقی معمولا سعی می‌کنیم با بررسی شقوق مختلف یک امر یا مساله بهترین راه را برگزینیم و آن را ملاک عمل قرار دهیم. اما در تفکر خلاق، خود را به یک طریق محدود نکرده و در صدد آنیم راه های هر چه بیشتری برای یک مساله بیاییم. این امر حتی پس از یافتن راه های مناسب ادامه پیدا می‌کند.
۲- مسیر و جهت عمل: در تفکر منطقی جهت و مسیر مشخصی دنبال می‌گردد. در حالی که در تفکر خلاق نه تنها یک مسیر دنبال نمی‌گردد، بلکه راه و جهتهای مختلفی نیز ایجاد می‌گردد. به عبارت دیگر، برای فرد در تفکر منطقی، روشن است چه می‌خواهد و از چه راهی می‌تواند به مقصود برسد، در حالی که در تفکر خلاق فرد جستجو می کند، تا بتواند تغییر و حرکتی ایجاد کند، و تنها برای رسیدن به مقصود تلاش نمی‌کند.
۳- توالی عمل: در تفکر منطقی هر مرحله باید به دنبال مرحله بعد بیاید و مراحل به یکدیگر وابسته است. در حالی که در تفکر خلاق نیازی به توالی مراحل نیست و می‌توان از مرحله‌ای به مرحله بالاتر پرید و سپس بار دیگر مراحل باقی مانده را طی کرد.
۴- چگونگی برخورد با اشتباهات و مسائل نامربوط: در تفکر منطقی تلاش می‌شود در هر قدم هیچ گونه اشتباهی رخ ندهد. در حالی که در تفکر خلاق امکان اشتباه نیز هست، تا بتوان در نهایت به جواب درست، دست یافت. همچنین در تفکر منطقی، مسائل نامربوط کنار گذاشته می‌شود و تنها به آنچه به مساله ارتباط دارد پرداخته می‌شود، در حالی که در تفکر خلاق به هر چیز به ظاهر بی‌ارتباط نیز توجه می‌شود، چون قرار نیست در یک قالب بماند. در تفکر منطقی راههایی انتخاب می‌شود که اطمینان باشد به جواب و نتیجه‌ای می‌رسد، در حالی که در تفکر جانبی راه های نامطمئن نیز کشف می‌گردد‏. زیرا ممکن است این راه ها به نتایج با ارزشی منتهی شود. پس بهتر است که این راه ها نیز شناخته شوند. بطور کلی فکر منطقی از نظر دوبونو جنبه داوری کننده و ارزیابی کننده فکر است، یعنی مسائل، تجزیه و تحلیل، مقایسه و در نهایت انتخاب می‌گردند، در حالی که در بعد خلاق مسائل، تجسم و پیش‌بینی می‌گردد. تفکر منطقی با واقعیتهای موجود محدود می‌‌‌گردد، اما تفکر خلاق پای در مسیر مجهولات می‌گذارد.
۲-۲-۲-۲- نظریه انگیزشی
بعد انگیزه، توسط محققانی چون آمابیل (۱۹۸۳) مورد توجه قرار گرفت. او اعتقاد داشت توجه زیاد به بعد شناختی، باعث شده بعد غیر شناختی به خصوص عامل انگیزه، علیرغم اهمیت زیاد آن مورد توجه قرار نگیرد. انگیزه شامل دو نوع درونی و بیرونی است. انگیزه درونی، انگیزه‌ای است که فعالیت، به خاطر خود عمل انجام می‌گیرد. زیرا خود کار‏، جالب و لذت بخش است. برعکس در انگیزه بیرونی انجام کار برای تحقق هدف بیرونی است وی معتقد است؛ خلاقیت نتیجه تعامل سه عامل مهارتهای فردی‏‌، استعدادهای درونی و انگیزه است و محل تلاقی این سه عنصر اصلی، بستر اصلی رشد خلاقیت است. استعدادها هر چند تا حدی ذاتی است اما با آموزش می‌توان این استعدادها را شکوفا نمود. مهارتهای تخصصی نیز اشاره بر تجربیات مکتسب هر فرد دارد. انگیزههای درونی نیز به عنوان یک عنصر مهم باعث می‌شود افراد بتوانند استعدادها و مهارتهای تخصصی خود را با پشتکار و با علاقه دنبال نموده، به خلاقیت نایل گردند..
۲-۲-۲-۳- نظریه تعاملی استرنبرگ
استرنبرگ (۱۹۹۶) از جمله محققانی است که مطالعات وسیعی درباره تفکر و هوش و تفکر خلاق داشته است. او تفکر را یک جریان تعاملی میداند و معتقد است امکان ندارد ما بتوانیم به توانایی های فکری بشر بدون توجه به زمینه و شرایطی که در آن عمل میکند و در حال تعامل است بپردازیم. زمینههایی مانند شناخت، شخصیت، انگیزه و غیره. استرنبرگ ارتباط تفکر و هوش را با دنیای درونی، تجربه و با دنیای بیرونی مورد بحث قرار می دهد.
۱- جهان درونی^[۲۵]
جهان درون شامل دو زیر مجموعه، اجزای فرا شناخت و کسب دانش است که اگر به صورت هماهنگ عمل نمایند منجر به خلاقیت می‌گردد.
اجزای فرا شناخت نیز خود شامل این مراحل است.
۱- تشخیص مساله : افراد خلاق توانایی خوبی برای یافتن و تشخیص مسایل دارند. اهمیت تشخیص و انتخاب مسئله نه تنها از ارائه راهحل کمتر نیست بلکه گاهی نقش اساسیتری ایفا مینماید.
۲- تعریف مسئله: تعریف مناسبی از مسئله، بسیاری از مواقع منجر به حل مساله میشود و عدم ارائه یک تعریف مناسب از مساله، حل آن را دشوار می‌سازد.
۳- سازماندهی: سازماندهی یک راهبرد و ارائه ذهنی حل مسایل، برگزیدن راهحلهای ابتکاری و خلاق، برای مسائل تعیین کننده میزان خلاقیتهای متفاوت افراد است.
۲- تجربه^[۲۶]
نقش تجربه در خلاقیت بسیار مهم است. هر چند خلاقیت بدون وجود دانش و تجربه ممکن نیست، دانش و تجربه زیاد، نیز ممکن است تاثیر منفی بر خلاقیت داشته باشد. زیرا افرادی که از اطلاعات و تجربه بسیار زیاد برخوردارند، جایی برای تفکر و پویایی خویش نمی بینند. عناصر فکر و هوش در مسائل، در سطوح متنوع تجربه به کار گرفته شده و بر حسب کارها و موقعیتهایی که کلا غیر مشابه و کارها و موقعیتها که کاملا مشابه هستند درجه بندی می شود. تفکر خلاق در هر دو موقعیت نقش دارد، هم موقعی که به مسائل قدیمی و مشابه به روشی نو بنگریم و هم موقعی که به مسائل نو و غیر مشابه به روشی قدیمی. یعنی فرد به فکر میافتد، چگونه آنچه را میدانسته، در موقعیت تازه و با یک نوع کار تازه، به کار گیرد. وقتی شخصی با چیزی کاملا متفاوت از آنچه قبلا می‌دانسته مواجه شود، فرصتی دارد تا برای حل مساله از راه خلاق خاصی استفاده کند. در زمان اخیر دانشمندان شناختی‏، تاکید زیادی بر نقش دانش در تفکر نمودهاند. این غیر ممکن است که کسی عقاید جدیدی درباره چیزی داشته باشد بدون این که از آن چیزی بداند. نیاز به دانش در تمام مراحل خلاقیت محسوس است. اما دانش زیاد نیز می تواند خطرناک باشد. زیرا اشراف به همه جنبه‌های مساله مانع آن است که ورای نظریات و انگاره‌های موجود به آن نگاه کرد. بنابراین اغلب کارهای خلاق به وسیله افرادی که با آن رشته تازه آشنا بودند و اطلاعات نسبی داشتند‏، به وجود آمده است.
۳- دنیای بیرونی^[۲۷]
وظیفه هوش و فکر در رابطه با محیط روزانه سه دسته است: انطباق با محیط فعلی، شکل دهی محیط فعلی به محیط تازه، انتخاب یک محیط تازه. تفکر خلاق بیشتر به شکل دهی محیط ارتباط دارد. متفکران بزرگ خلاق در رشته‌های مختلف‏، بر اساس مفهومی که خود از آن زمینه داشتند به آن رشته شکل دادند. به طور مثال: همینگوی، پیکاسو، دیوئی. شکل‌دهی یک محیط به عنوان شکل تازه دادن‏، امکاناتی برای تفکر خلاق فراهم می‌آورد. اگر چه محیطها در وسعتی که بتواند شکل بپذیرند، متفاوتند و از این رو حدودی که شخص می تواند خلاقیت را از طریق شکل‌دهی تجربه کند متفاوت است.
۴- سبکهای فکری
استرنبرگ )۲۰۰۳ (به سبکهای فکری مختلفی که از فرضیه خود- مدیریتی به عنوان شالوده روش های کاری گرفته شده است، اشاره دارد. بر طبق این دیدگاه کسی که خود حکومتی^[۲۸] فکری داشته باشد بالقوه خلاقتر از دیگران است وی ویژگیهای خود مدیریتی را از پنج لحاظ به شرح زیر طبقه بندی نموده است: (به نقل از میر کمالی و خورشیدی، ۱۳۸۷):
کارکرد یا وظیفه^[۲۹]: قانونگذاری‏، اجرائی، قضاوتی
اشکال^[۳۰]حکومت: مستقل سلسله مراتب‏، حکومت متنفذین، بیقانونی
سطح^[۳۱]: کلی یا محلی
حوزه و میدان: درونی و بیرونی
یادگیری: محافظهکاری و پیشرفتگرایی
الف- کارکرد حکومت
در حکومت فکری، مانند حکومت اجتماعی سه قوه وجود دارد: در شیوه قانونگذاری، افراد خودشان قوانین فکری را خلق می‌کنند و ترجیح می‌دهند مسائل از قبل ساخته و پرداخته نشده باشد. در شیوه‌های اجرایی، قوانین دنبال می‌گردد و ترجیح این است که مسائل از قبل ساخته شده و منظم باشد. در روش قضایی قوانین ارزیابی شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. افراد خلاق به روش قانونگذاری گرایش دارند. زیرا این روش به خودی خود خلاق است.
ب- اشکال حکومت فکری
خلاقیت ارتباط قوی با اشکال حکومت فکری ندارد. با وجود این می‌تواند با شکل بی قانونی تا حدی منطبق باشد.
ج- سطوح فکری
کلینگر‏، ترجیح می‌دهد مسائل را بزرگ ببیند و از جرئیات صرف نظر کند، بر عکس جزئینگر که تمایل به جزئیات دارد. هر چند تمایل کلینگر صرفا برای خلاقیت کافی نیست، اما برای حل مسائل به طور خلاق باید تصویر جامعی از مسائل داشته باشیم.
د- میدان و حوزه خود حکومتی
افراد با روش درونی کمتر حساسیت اجتماعی دارند و متوجه درون خویش هستند، در حالی که افراد با روش بیرونی متوجه بیرون خویش هستند و حساسیت اجتماعی دارند. خلاقیت هر دو حوزه بیرونی و درونی را در برمی‌گیرد، لکن حداقل در بعضی موارد برای ظهور خلاقیت نیاز به حوزه درونی است، حتی در بحث با مردم.
ﻫ - یادگیری
افراد محافظهکار دوست دارند قوانین و دستورالعمل حفظ شود و حداقل تغییر ایجاد شود، زندگی و کارشان مشابه باشد، از موقعیتهای مبهم اجتناب می‌کنند. بر عکس افراد پیشرفتگرا دوست دارند ورای قوانین و دستورالعمل‌های موجود عمل کنند. مایل به حداکثر تغییر هستند، عدم شباهت کار و زندگی را میطلبند و موقعیتهای مبهم را ترجیح میدهند. روشن است که برای خلاقیت نیازمند روش پیشرفتگرا هستیم.
افراد محافظهکار معمولا به راه های موجود توجه می‌کنند، بنابراین امکان این که به راهحلهای خلاق برای مسائل دست یابند کم است. در حالی که افراد خلاق معمولا از شرایط موجود ناراضی هستند و اصول و دستورالعمل‌های جدیدی را دنبال می‌نمایند. نتیجه آن که افراد خلاق نه تنها به توانایی فکری خاصی نیازمندند، بلکه به سبکهای فکریی احتیاج دارند که این توانائیها را به طریق خلاق هدایت کند.

ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
بر اساس نتایج بدست آمده می‌توان نتیجه گرفت انحراف معیار محاسبه شده برای شاخص‌های بازار سرمایه به ترتیب از بازدهی صنعت، بازدهی کل سهام، بازدهی۵۰ شرکت برتر و شاخص بازدهی مالی رو به افزایش است. در واقع شرکت‌های صنعتی ای که ارزش سهام آنها در شاخص بازدهی صنعتی محاسبه می شوند دارای نوسان کمتری در طول دوره مورد بررسی نسبت به شرکت‌هایی می باشند که ارزش سهام آنها در شاخص بازدهی مالی محاسبه می گردند.

در نهایت برای پاسخ به وجود دنباله پهن در سری زمانی شاخص‌های مورد مطالعه می‌بایست از تکنیک نمودارهای Q-Q^[189] استفاده نمود. تکنیک Q-Q ابزاری مناسبی جهت مقایسه بین دو توزیع بشمار می رود. این روش این امکان را فراهم می‌آورد که دو سری از داده های آماری را با یکدیگر از لحاظ فرم تابع توزیع با یکدیگر و یا یک سری از داده های آماری را با خواص توابع توزیع نظری در مقابل یکدیگر با هم مقایسه نمود. فرم تابعی Q-Q به صورت زیر می‌باشد:

بطوری که، معکوس تابع توزیع تجمعی^[۱۹۰]، تابع توزیع تجمعی و حجم نمونه می‌باشد.
در شکل های ۷ و ۸ فرم توزیعی شاخص های مورد نظر در مقابل توزیع نرمال رسم شده است. قابل استنباط است که هر چهار شاخص بازدهی کل سهام، بازدهی مالی، بازدهی صنعت و بازدهی پنجاه شرکت برتر دارای یک توزیع لپتوکورتیک^[۱۹۱] می‌باشند. این نتیجه بدین مفهوم است که هر چهار شاخص دارای دنباله پهن نسبت به توزیع نرمال می‌باشند.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل ۷: آزمون وجود دنباله پهن برای شاخص بازدهی کل سهام
و شاخص بازدهی مالی (به ترتیب از چپ به راست)
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل ۸: آزمون وجود دنباله پهن برای شاخص بازدهی صنعت
و شاخص پنجاه شرکت برتر (به ترتیب از چپ به راست)
بنابراین، با توجه به برآورد تجربی، نتایج بیانگر این حقیقت هستند که شاخص‌های کل بازدهی سهام، بازدهی مالی، بازدهی صنعت و پنجاه شرکت برتر دارای توزیع گاوسی نیستند. همچنین نتایج نشان می‌دهند که توزیع‌های تجربی شاخص‌های مورد مطالعه در این تحقیق دارای توزیع‌هایی با دنباله پهن می‌باشند. بدین مفهوم که توابع چگالی بازده معمولاً دارای دنباله پهن و قله بلند نسبت به توزیع نرمال است. به عبارت بهتر توزیع های شاخص بازدهی‌ نسبت به توزیع نرمال با سطح احتمال بالاتری، نقاط انتهایی را طی می کنند. در چنین حالتی ضریب کشیدگی توزیع نرمال برابر ٣ می باشد. درحالی‌که ضریب کشیدگی اکثر سری‌های زمانی مالی بیش از ٣ است. در واقع بازار سرمایه در ایران دارای رفتاری شبیه سایر بازار های مالی می‌باشد.
۴-۳- برآورد تابع توزیع کستینگ
ابتدا در این بخش با بهره گرفتن از روش‌های هودریک پرسکات، بیزین و زنجیره مارکوف مونت‌کارلو مقدمات لازم جهت برآورد تابع توزیع کستینگ فراهم خواهد شد. بنابراین ابتدا با بهره گرفتن از روش هودریک پرسکات اطلاعات شاخص قیمت سهام در ایران روند زدایی می‌شوند. اطلاعات و آمار این مطالعه به صورت روزانه از شهریورماه ۱۳۸۱ تا بهمن ماه ۱۳۸۹ مورد استفاده قرار گرفته است. نمودار روند تغییرات شاخص قیمت سهام (TEPIX) در طول زمان در شکل ۹ نشان داده شده است.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۹- تغییرات شاخص قیمت سهام
بر اساس تکنیک کستینگ، جهت برآورد تابع توزیع می‌بایست از داده های روند زدایی شده شاخص قیمت سهام استفاده گردد. لذا با بهره گرفتن از روش هودریک پرسکات داده های شاخص قیمت سهام، به صورتی که در شکل۱۰ مشاهده می‌شود، روند زدایی شده است.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل شماره۱۰- داده های روند زدایی شده برای شاخص قیمت سهام
در چارچوب یک تابع توزیع گوسی، با بهره گرفتن از روش بیزی انحراف معیارهای زیر گروه داده های مورد نظر محاسبه خواهد شد.
جهت برآورد پارامتر انحراف معیار برای هر مجموعه داده مورد نظر از روش بیزی استفاده خواهد شد. در این روش که از تکنیک شبیه سازی زنجیره مارکوف مونت‌کارلو^[۱۹۲] استفاده می کند با در نظر گرفتن تابع چگالی شرطی برای محاسبه پارامترها (میانگین و واریانس) به طور متوالی نمونه گیری انجام می دهد. در این تحقیق برای محاسبه پارامترهای مورد نظر با بهره گرفتن از نرم افزار وین باگز^[۱۹۳] که توسط اشپیگل هالتر و همکاران^[۱۹۴] طراحی شده است، استفاده خواهد شد. در برآورد تجربی با بهره گرفتن از داده های روند زدایی شده شاخص قیمت سهام، میزان انحراف معیار تمام زیر مجموعه داده‌ها به روش مونت‌کارلو محاسبه می شود. شکل شماره ۱۱ انحراف معیارهای محاسبه شده از روش بیزی را نشان می‌دهد.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۱۱- نمودار انحراف معیار محاسبه شده
با بهره گرفتن از روش زنجیره مارکوف مونت‌کارلو
بعد از محاسبه انحراف معیارهای نمونه های مختلف از روش بیزی و محاسبه تابع توزیع مربوط به آن، مقدار عددی پارامتر  حدود ۵۳/۰ برآورد گردید. در نهایت با بهره گرفتن از برنامه نویسی در نرم افزار متلب، تابع توزیع کستینگ به صورت شکل شماره ۴ برآورد شده است.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۱۲- برآورد تابع توزیع کستینگ
همان‌طور که در شکل شماره ۱۲ قابل مشاهده می‌باشد، نتایج فرم تابعی توزیع کستینگ به صورت آبشاری برآورد شده است. با کنکاش دقیق در روابط آماری می‌توان به این نتیجه رسید که دلیل بنیادینی که چولگی را ایجاد می کند این است که در تابع توزیع کستینگ متغیر  با متغیر  دارای همبستگی می‌باشند. لذا شکل چولگی تابع توزیع برای سرعت متغیر مورد بررسی، بی شباهت به شکل آبشار انرژی یا فرایند کشیدگی گرداب نیست. این ویژگی در فیزیک بدین مفهوم است که انرژی از مقیاس‌های بزرگ به مقیاس‌های کوچک انتقال می‌یابند. این پدیده به میزان همبستگی واریانس سرعت به مقیاس  دارد. در ضمن بر اساس خواص این تابع توزیع، با افزایش واریانس سرعت به وسیله تغییر  ، می‌توان این انتظار را داشت که دنباله سمت چپ پهن‌تر از دنباله راست گردد.
این امر بدین مفهوم است که با افزایش سرعت حرکت قیمت به سمت مثبت می‌بایست دنباله سمت راست دارای امتداد بلند تری باشد. اما اگر سرعت تعدیلات قیمت کاهش یابد، این انتظار وجود دارد که فرم توزیع نیز دارای دنباله چپ بلند تری باشد. این بدین مفهوم است که اگر در بازار شاهد سرعت‌های متعادلی چه از نظر افزایش قیمت و چه از نظر کاهش قیمت باشیم می‌بایست فرم تابع توزیع از هر دو طرف به میزان تقریباً مشابهی امتداد یابد. به عبارت بهتر اگر در بازار حرکات هیجانی منجر به نوسانات شدید، سریعاً تعدیل گردد، این انتظار وجود دارد که فرم تابع توزیع به سمت توزیع نرمال میل کند.
۴-۳-۱- بررسی ویژگی‌های تابع توزیع کستینگ
با توجه به برآورد تجربی(شکل۱۲)، نتایج نشان می‌دهد که شاخص قیمت سهام دارای توزیع گوسی نمی‌باشد. از آنجا که ضریب کشیدگی توزیع نرمال برابر ٣ می‌باشد، ضریب کشیدگی تابع کستینگ برای نمونه های مختلف حدود ۸/۶ برآورد شده است. این نتیجه بدین مفهوم است که تابع توزیع کستینگ دارای دنباله پهن و قله بلندتری نسبت به توزیع نرمال است. به عبارت دیگر این تابع توزیع نسبت به توزیع نرمال با مقدار احتمال بالاتری نقاط غایی را طی می کند. تفاوت رفتار شاخص بازار سهام با حالت نرمال را می‌توان با مقایسه تابع توزیع تجمعی^[۱۹۵]نشان داد. اگر شکل تابع توزیع تجمعی در حالت نرمال به صورت شکل شماره۱۳ در نظر گرفت. بنابراین با رسم تابع توزیع تجمعی برای بازار سهام ایران (شکل شماره ۱۴) می‌توان به راحتی به وجود دنباله راست در تابع توزیع کستینگ نسبت به حالت نرمال پی برد.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۱۳- تابع توزیع تجمعی در حالت نرمال
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۱۴- تابع توزیع تجمعی در چارچوب الگوی کستینگ
تفاوت میان کشیدگی تابع توزیع نرمال و تابع توزیع با حالت وجود دنباله پهن را می‌توان با بهره گرفتن از روش مقایسه ای مقداری(QQ)^[196] نشان داد. شکل شماره ۱۵ به دلیل وجود دنباله پهن، حاکی از وجود موقعیت‌های ریسکی بیشتری در بازار سهام ایران نسبت به حالت نرمال می‌باشد.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۱۵- مقایسه توزیع نرمال با توزیع کستینگ(QQ)
۴-۳-۲-آزمون ثبات مجانبی توزیع^[۱۹۷]
در نهایت این امکان وجود دارد که به آزمون فرضیه ای کستینگ پرداخت. آین فرضیه بیان می کند که با حرکت مقدار لاندا به سمت صفر، تابع توزیع کستینگ به سمت توزیع نرمال حرکت می‌کند. این آزمون به آزمون ثبات مجانبی توزیع مشهور می‌باشد. برای آزمون این فرضیه کافیست مقدار لاندا را که در برآورد الگوی کستینگ مقدار تقریبی ۵۳/۰ برآورد گردید، به سمت عددی نزدیک به صفر (مثلاً ۰۰۰۰۱/۰) میل دهیم. با برآورد تابع توزیع کستینگ و مقایسه آن با توزیع نرمال می‌توان فرضیه فوق را مورد آزمون قرار داد. لذا تحت شرایط جدید منحنی‌های جدید توزیع کستینگ و مقایسه آن با حالت نرمال در شکل های ۱۶ و ۱۷ نشان داده شده است.
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۱۶- تابع توزیع کستینگ با لاندا ۰۰۰۰۱/۰
ماخذ: محاسبات و یافته های محقق
شکل۱۷ - مقایسه توزیع نرمال با توزیع کستینگ (لاندا ۰۰۰۰۱/۰)
با توجه به شکلهای شماره ۱۶ و ۱۷ به وضوح قابل استنباط است که با کوچک شدن مقدار لاندا توزیع کستینگ که دارای تابع توزیعی با دنباله پهن آبشاری با دنباله سمت راست می‌باشد، به سمت توزیع نرمال حرکت می کند. به عبارت بهتر تابع توزیع کستینگ با لاندای ۵۳ درصد که دارای چولگی شدید به راست می‌باشد با کوچک شدن لاندا چولگی آن از بین رفته و به سمت توزیع نرمال حرکت می کند.
۴-۴-باز تولید دینامیک رفتار شاخص قیمت بازار سهام
مطالعه حاضر برای پاسخ به آخرین سؤال تحقیق اقدام به آزمون باز تولید رفتار شاخص قیمت سهام تحت یک الگوی مشخص اقتصادی کند. هدف از این قسمت تحقیق، آزمون تجربی‌ الگوی اقتصادی ارائه شده در فصل سوم ‌و توانایی قدرت باز تولید رفتار پیچیده شاخص قیمت سهام بازار بورس ایران می‌باشد. لذا جهت باز تولید دینامیک رفتار شاخص بازار سهام می‌بایست در چارچوب قوانین‌ و روابط‌ حاکم‌ در الگو‌ی مورد نظر، تأثیر اجزاء و پارامترهای اثر گذار مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه به محاسبه میزان تلاطم^[۱۹۸] به عنوان یکی از مقادیری که برای باز تولید شاخص قیمت مورد نیاز است، پرداخته خواهد شد.
۴-۴-۱-بررسی میزان تلاطم
در این بخش روش پارامتریک که از تکنیک میانگین متحرک موزون نمایی^[۱۹۹] استفاده می‌کند، برای برآورد میزان تلاطم بهره گرفته خواهد شد.^[۲۰۰] در این روش هر چه از زمان حال به گذشته برگشته، به صورت تصاعدی وزن کوچکتری (اهمیت کمتری) برای محاسبه داده می‌شود. روش مورد استفاده به صورت رابطه زیر قابل نشان دادن است.

، تلاطم روزانه در بازار تعریف می شود.  مربع بازدهی، به عنوان نماینده نوسانات واقعی بازار در نظر گرفته شده است. پارامتر لاندا(  )نیز ضریبی ثابت است که دارای مقداری بین صفر و یک می‌باشد. جهت عملیاتی کردن رابطه فوق می‌بایست از عملگر وقفه^[۲۰۱] و محاسبات ریاضی بهره گرفت. روابط نهایی را می‌توان در ادامه نشان داد:

شناسایی فرایند صدور گواهینامه مواد کشتی برای کشتی‌های قدیم و جدید

شناسایی و آماده‌سازی کشتی‌ها برای بازیافت توسط مالکان کشتی
بازرسی و تأیید میدان‌های بازیافت کشتی برای صدور مجوز در جهت انجام اوراق کشتی و از منظر تعیین مسئولیت‌ها
نظارت بر تدارک و صادرات مجدد مواد خطرساز در محل
راهکارهای کمک در پیشرفت کیفی عملیات بازیافت به روش‌های مختلف
همچنین بیان کردند که اولین قدم در انجام این کار تعیین نیازهای مالی است، دومین قدم شناسایی تدابیری برای یک سیستم مالیاتی معتدل بر حسب مسئولیت مالکان کشتی، سازندگان کشتی و تدارک‌کنندگان تجهیزات دریایی کشتی‌های موجود و جدید می‌باشد (دربان، ۱۳۹۱).
۲-۳-۳ بررسی صنعت اوراق کشتی در ایران و جهان
در مقاله‌ای تحت عنوان ”بررسی صنعت اوراق کشتی در ایران و جهان“ با مروری بر چگونگی روند اوراق کشتی‌ها، تحولات جهانی این صنعت در قرن اخیر بررسی شده است و بیان شده است که در ایران نیز دو تجربه ناموفق در این زمینه وجود داشته است که مشکلات هر کدام از زبان مسئولان بررسی می‌شود. در این نوشته با بیان مزایا و مشکلات این صنعت، تلاش شده است تا نظر مسئولان به این صنعت جلب شده و پتانسیل‌های کشور در این زمینه مورد توجه قرار گیرد (مهین روستا، ۱۳۹۱).
در این پژوهش استنتاج شد که این صنعت در مناطقی از دنیا که دارای نیروی کار فراوانی هستند می‌تواند باعث اشتغال‌زایی و سودآوری زیادی باشد. همچنین با بررسی اثرات زیست محیطی صنعت اوراق اعمال قوانین بین‌المللی به عنوان بهترین راهکار جلوگیری از این مضرات مورد تاکید قرار گرفت. که در این مقاله دو تجربه ناموفق صنعت اوراق در کشور بررسی شد و مهمترین مانع در مسیر این صنعت عدم آگاهی کامل مسئولان از منافع این صنعت مطرح شد. همچنین نظر به دسترسی به آب‌های آزاد و همجواری با اقیانوس هند، سواحل دریای عمان به عنوان گزینه مناسب برای ایجاد صنعت اوراق معرفی شد. گزینه قشم بنا بر مسائل زیست محیطی و احتمال ضربه به حیات گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی به خصوص جنگل‌های حرا محل مناسبی نیست و اشتغال‌زایی آن در این جزیره نیز خالی از ابهام نیست و به نظر کاری کارشناسانه انجام نگرفته است، راه‌اندازی این کارگاه در چابهار می‌تواند گزینه در خور تحقیقی برای مسئولان امر باشد تا با بررسی بهتر موقعیت منطقه و عوامل موثر در توقف این طرح، گامی در توسعه‌این منطقه و رشد بیش از پیش این بندر برداشته شود (مهین روستا، ۱۳۹۱).
۲-۳-۴ جذابیت فرصت‌های صنعت اوراق کشتی در ایران
نویسندگان در مقاله‌ای تحت عنوان ”جذابیت فرصت‌های صنعت اوراق کشتی در ایران“ بیان نمودند که به دلیل اهمیت و ضرورت استقرار صنعت اوراق کشتی در ایران، پژوهش حاضر، با رویکردی ترکیبی، به بررسی جذابیت‌های استقرار این صنعت از دیدگاه فرصت‌های موجود پرداخته است. برای استخراج، طبقه‌بندی و اولویت‌بندی فرصت‌ها، پس از مطالعه جامع ادبیات و گردآوری شاخص‌ها و طبقات احتمالی، نمونه‌ای ۳۵ نفره از میان مدیران ارشد و میانی و کارشناسان امور دریایی و بندری و همچنین افراد متخصص در مؤسسات رده‌بندی ایرانیان و شرکت کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران- ایزوایکو و اساتید این حوزه با نمونه‌گیری آسان و در دسترس انتخاب گردید و گردآوری داده‌ها در دو مرحله انجام شد. ابتدا با بهره گرفتن از پرسشنامه‌های باز و مصاحبه، شاخص‌ها استخراج و پرسشنامه طراحی شد. در مرحله دوم، برای تعیین فرصت‌ها (آزمون دو جمله‌ای) و اولویت‌بندی آن‌ها (آزمون فریدمن) پرسشنامه در میان نمونه توزیع شد (عباسپور و همکاران، ۱۳۹۰).
در پایان هفت طبقه برای فرصت‌ها تعیین شدند که عبارتند از: تقاضای اوراق کشتی، بازار اوراق کشتی، قوانین (سازمان بین‌المللی دریانوردی)، محیط‌زیست، نیروی کار، موقعیت جغرافیایی، و سایر عوامل مشخص شد که نیروی کار، مهمترین فرصت برای استقرار این صنعت در ایران است. البته عوامل فرعی مربوط به آن نیز از اهمیت بیشتری برخوردار بودند (عباسپور و همکاران، ۱۳۹۰).
۲-۳-۵ بررسی تأثیر اسکراپ شناورها بر میزان آلودگی سواحل و محیط‌زیست دریا از دیدگاه کنوانسیون‌های سازمان بین‌المللی دریایی با مطالعه موردی سواحل خلیج فارس
اوراق یک کشتی، با تولید حجم وسیعی از ضایعات همراه است که برخی مفید و برخی دیگر بسیار مضر هستند. در اکثر ضایعات مضر، مواد سمی بسیار خطرناک (هم برای انسان و هم برای محیط‌زیست) به مقدار زیاد یافت می‌شود. افزایش تعداد شناورهای مختلف و حجم تردد آنها، باعث ورود آلاینده‌های مختلف به اکوسیستم دریا و متعاقب آن آلودگی دریا شده است. از سوی دیگر با گسترش استفاده از بخش حمل‌ونقل دریایی در طول زمان، کشتی‌های با طول عمر زیاد و فرسوده نیاز به از رده خارج شدن و اوراق کردن داشتند که به دنبال آن انتشار آلاینده‌های زیست‌ محیطی ایجاد شد و سازمان‌های بین‌المللی و کارشناسان را به فکر ایجاد برنامه مدیریت زیست‌ محیطی انداخت؛ به طوری که از سال ١٩۵۴ آلودگی دریا از جانب کشتی‌ها برای همیشه در دستور کار سازمان‌های بین‌المللی قرار گرفت و سازمان بین‌المللی دریانوردی^[۸] به عنوان سازمان مرجع برای مقابله با آلودگی‌های دریا تعیین شد. پژوهش حاضر با توزیع گویه‌های پرسشنامه، مصاحبات، ارائه نظریات کارشناسی شده و مطالعه متون و تئوری‌ها سعی بر بررسی تأثیر اسکراپ شناورها بر میزان آلودگی سواحل و محیط‌زیست دریا از دیدگاه کنوانسیون مارپل^[۹] در حوزه عملکردی خلیج فارس دارد (خسروی و همکاران، ۱۳۹۳).
در پایان استنتاج کردند که با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه پژوهش (عمق کم اروندرود، کثرت تردد شناورها در این حوزه، محدود بودن و بسته بودن منطقه، بوم زیست گونه‌های متعدد آبزیان و …) ، عدم مکان مناسب طراحی شده جهت امر اسکراپ شناورها، عدم نظارت دائمی قوانین حاکم بر صنعت اسکراپ، عدم دسترسی به آب‌های آزاد و … ، این مکان در حال حاضر جهت انجام اسکراپ شناورها پیشنهاد نمی‌گردد. ولی با یک سری اقدامات از جمله تصویب قوانین ملی در مورد امر اسکراپ شناورها، توجه ویژه به قوانین و آیین‌نامه‌های مصوبه محیط‌زیست، عدم ایجاد آلودگی در حین انجام عملیات اسکراپ، ایجاد صنایعی کاملاً مکانیزه جهت اسکراپ شناورها و … این صنعت می‌تواند در سواحل جنوب کشور(سواحل خلیج فارس) پایه‌گذاری شود که به مراتب برای کشور عامل سود و اشتغال‌زایی را ایجاد می‌کند (خسروی و همکاران، ۱۳۹۳).
۲-۳-۶ بررسی و تعیین عوامل موثر بر پیاده‌سازی صنعت اوراق کشتی در ایران و ارائه استراتژی‌های مناسب به کمک مدل SWOT
این پژوهش به بررسی عوامل موثر بر پیاده‌سازی صنعت اوراق کشتی در ایران پرداخته و جنبه‌های متفاوت استقرار صنعت اوراق کشتی و آثار و تبعات آن بررسی شده است و همچنین نقاط قوت و ضعف ایران در استقرار این صنعت مشخص و بر این اساس استراتژی مناسب اتخاذ گردیده است. در مرحله اول تحقیق عوامل اثرگذار بر استقرار صنعت اوراق کشتی در قالب یک پرسشنامه به پرسش گذاشته شد، و به کمک آزمون‌های آماری دوجمله‌ای و فریدمن، عوامل اصلی و فرعی از نظر متخصصین شناسایی و اولویت‌بندی گردید. در مرحله دوم با کمک الگوی SWOT^[10] ، مجدداً با احتساب نظرات کارشناسان، نمرات نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی به ترتیب ۹/۲ و ۲/۳ حاصل شد و این صنعت در ناحیه ۲ ماتریس داخلی و خارجی قرار گرفت (عباسپور و سیاره، ۱۳۹۱).
روش تجزیه و تحلیل SWOT مدل تحلیلی مختصر و مفیدی است که به شکل نظام‌یافته هر یک از عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدید را شناسایی کرده و استراتژی‌های متناسب با موقعیت کنونی حرفه مورد نظر را منعکس می‌سازد. در این روش تلاش‌هایی برای تجزیه و تحلیل شرایط بیرونی و وضعیت درونی بعمل آمده و بر اساس آن استراتژی مناسب برای بقاء سازمان طراحی می‌شود. در این مدل فرصت‌ها و تهدیدها نشان دهنده چالش‌های مطلوب و یا نامطلوبی است که در محیط فراروی سازمان قرار دارد و در مقابل، قوت‌ها و ضعف‌ها (شایستگی‌ها، توانایی‌ها، مهارت‌ها و کمبودها) وضعیت محیط داخلی تشکیلات مورد مطالعه را به نمایش می‌گذارد (عباسپور و سیاره، ۱۳۹۱).
نهایتاً نتایج در قالب چهار استراتژی کلی SO، ST، WO و WT بیان شد. کسب حمایت ملی از طریق تأکید بر حفظ پاکیزگی محیط‌زیست، جذب تقاضای بازار داخلی، انعقاد تفاهم‌نامه با کشورهای موفق در این زمینه، جذب تقاضای بازار داخلی و ورود به بازارهای برون‌مرزی، استفاده از آهن‌آلات اوراقی با هدف کاهش ذخایر ملّی، ورود ارز به کشور با صادرات آهن‌آلات اوراقی، ایجاد شرایط و بسترهای محیطی لازم برای جذب نیروی کارآمد موجود در کشور از جمله نتایج این تحقیق است (عباسپور و سیاره، ۱۳۹۱).
۲-۳-۷ مخاطرات زیست محیطى و انسانی
اسکراپ در واقع به مجموعه عملیاتی اطلاق می‌شود که جهت تراشیدن بدنه کشتی و اوراق نمودن آن به کار می رود. اگرچه این نوع عملیات ریشه در تاریخ کشتی‌سازی دارد اما از دهه ۴۰ میلادی به واسطه افزایش تقاضا جهت مصرف آهن و فولاد و توسعه صنعت بازیافت به عنوان یک صنعت شکل گرفت و از همان زمان آثار و تبعات زیست محیطی آن نمایان گردید. ورود انواع آلاینده‌ها همانند نفت، آزبست، پی‌سی‌بی، دیواکسین‌ها و انواع مخاطرات بهداشتی و حتی مرگ‌ومیر انسانی گریبان این صنعت را گرفت و همین امر باعث شد تا عنوان صنعت کثیف به این نوع عملیات اطلاق شده و در دنیا به این نام شناخته شود. آنچه مسلم است تأثیر این صنعت بر روی مناطق جزر و مدی و فوق جزر و مدی است. مناطق ذکر شده در دنیا به عنوان بانک زیستی محسوب می‌شوند در نتیجه تأثیر منفی آن باعث شد تا در سواحلی همچون هند، پاکستان و دیگر مناطق شرق آسیا در نتیجه این صنعت آسیب جدی به محیط‌زیست دریایی وارد شود (فداکار، ۱۳۸۷).
آنچه که باعث شد تا این صنعت کثیف نامیده شود شرایط نامناسب کار (ساعات کار طولانی، تعداد شیفت‌های کار کم، کمی دستمزد، ناامنی محل کار و مرگ‌ومیر انسانی، انفجار در محل کار، کار در محیط‌های تاریک، آتش‌سوزی و …) و ایجاد آلودگی‌های زیست محیطی بود. برآوردها در کشور هند و بنگلادش نشان می‌دهد که سالانه به طور متوسط حدود ۴۰۰ نفر جان خود را از دست داده و ۶۰۰۰ نفر به طور جدی آسیب می‌بینند. قرار گرفتن در مقابل ترکیبات سمی خطرناک همچون ترکیب آلاینده پایدار، آزبست، افتادن از بلندی (در برخی از موارد ارتفاع به حدود ۷۰ متر نیز می‌رسد)، کار در گرمای طاقت‌فرسا و محیط‌های آلوده به گازها و بخارهای ناشی از مواد نفتی، برخورد با اجسام تیز، انفجار و … از جمله عوامل مرگ‌ومیر کارگران بوده‌اند. عدم نظارت مناسب بر فعالیت صاحبان کارگاه‌ها و صنایع از سوی متولیان حقوق کارگران و پایین بودن فرهنگ ایمنی در محیط کار نیز به عنوان دیگر عوامل مدیریتی در مخاطرات محسوب می‌شود (فداکار، ۱۳۸۷؛ COWI/DHI. 2007).
کشتی‌های اقیانوس‌پیما در واقع همانند یک شهر کوچک بوده که حاوی انواع آلاینده‌ها و پسماندها می‌باشد. آلاینده‌های به وجود آمده شامل: مواردی است که در اثر عملیات بازیافت کشتی به وجود آمده یا آن دسته از فعالیت‌هایی که در اثر استقرار افراد و صنعت در محل می‌باشد. در حال حاضر تمامی فرایند بازیافت در محیط‌های باز ساحلی صورت می‌گیرد که از جمله حساس‌ترین مناطق زیستی در محیط‌های دریایی محسوب می‌شوند و این امر نیز در مناطقی که دارای بستر گلی و شیب ملایم است اتفاق افتاده و آن هم به دلیل عدم تأثیر انرژی ناشی از امواج و آرامش نسبی دریا جهت انجام فعالیت است. برآوردها نشان می‌دهد که با توجه به خروج کشتی‌های تک جداره از خطوط کشتیرانی، میزان بازیافت تا سال ۲۰۱۰ افزایش چشمگیری به خصوص در آسیا خواهد داشت و این امر در قدر مسلم با افزایش آلاینده‌ها در محیط‌زیست دریایی توأم خواهد بود (فداکار، ۱۳۸۷).
۲-۳-۸ ملاحظات زیست محیطی مربوط به بازیافت شناورها و ضرورت مدیریت آن در ایران
کشتی‌ها در پایان طول عمر خدمات‌دهی‌شان، بازیافت می‌شوند، که یک روش انهدام کامل است. با این حال، وضعیت گزارش شده فعلی راجع به شرایط کاری و روش‌های باز کردن تجهیزات از کشتی‌ها، دلیل دلواپسی از ایمنی زیست محیطی و سلامتی و رفاه کارگران در صنعت بازیافت کشتی‌هاست. به خصوص در آسیا به علت کم توجهی به استانداردهای بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی^[۱۱] ، مواد سمی موجود در کشتی‌ها وارد محیط‌زیست و بدن کارگران که در صنعت بازیافت کار می‌کنند، می‌شود. اگر صنعت بازیافت کشتی‌ها مدیریت نشود، این صنعت می‌تواند به یکی از صنایع کشنده در جهان تبدیل شود (مقدم و مظاهری، ۱۳۸۸).
صنعت بازیافت کشتی‌ها به عنوان یکی از مشاغل آلوده‌کننده شناخته شده، که عموماً در کشورهایی مانند: چین، پاکستان، هند و بنگلادش انجام می‌شود. بر اساس آمار در طول سال‌های ۱۹۷۸ تا ۲۰۰۷ از ۱۰۰ درصد کشتی‌هایی که بازیافت شده‌اند، ۳۳% توسط هند، ۱۱% توسط چین، ۱۶% توسط بنگلادش و ۳% توسط پاکستان انجام می‌شود. در هند، ده‌ها هزار مرد جوان در شرایط سخت کاری در مکان‌های بازیافت کشتی‌ها مشغول به کار هستند. آنها به صورت شیفتی و در شرایطی بسیار سخت و تنگ و اغلب بدون تجهیزات ایمنی کافی کار می‌کنند. تنها از آلانگ؛ بزرگ‌ترین قبرستان کشتی‌ها در دنیا به طور متوسط ۳۶۰ مرگ در سال گزارش شده است. دلیل مرگ‌ها انفجار، آتش، خفگی و افتادن میله‌ها و صفحات فولادی است. در مکان‌های بازیافت کشتی‌ها، کارگران مواد عایق‌کاری شده با پشم شیشه را با دست‌های بدون دستکش جابجا می‌کنند. کارگران با برشکاری شعله‌ای قطعات فولادی کشتی را به قطعات کوچکتر می‌بریدند و گازهای سمی متصاعد شده از رنگ‌های سربی را بدون هیچ محافظتی استنشاق می‌کنند و زنان کارگر زباله‌های پشم شیشه را بر روی سرشان حمل کرده تا آنها را دریا بریزند. در کارخانه‌های کشتی‌سازی کارگران اطلاعی از مواد خطرناکی که با آن سروکار داشته، ندارند. کار کردن بدون محافظت با مواد سمی، باعث بیماری‌های بسیاری می‌شود (مقدم و مظاهری، ۱۳۸۸).
که در اینجا مختصراً به برخی از منابع مضر ناشی از بازیافت کشتی اشاره می‌شود (Greenpeace International, 2000):
پشم شیشه
گرد و غبار پشم شیشه باعث تغییر شکل بافت‌های شبه-زخم می‌شود که این خود باعث مشکلات دائمی در تنفس می‌شود (آزبستوسیس). در حالت دراز مدت، سرطان شش‌ها و غشای نازکی که این اُرگان‌ها را احاطه کرده است، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
سرب
پس از خوردن یا استنشاق سرب، خون و استخوان‌ها متراکم و جمع می‌شوند. استنشاق این ماده می‌تواند منجر به کم خونی شود و برای سیستم عصبی و کلیه‌ها سمی است.
آرسنیک
قرار گرفتن در معرض آرسنیک منجر به سرطان‌های شش، پوست، روده، کلیه، جگر و مثانه می‌شود. همچنین می‌تواند باعث تخریب عروق خونی شود. التهاب بافت‌های عصبی ناشی از آرسنیک می‌تواند باعث نقصان در احساسات یا فلج شود. تومورهای بدشکل نیز ممکن است در پوست کسانی که در معرض آرسنیک قرار گرفته‌اند ظاهر شود.
کروم
کرومیوم نگاه داشته شده در برخی مواد شیمیایی با پایۀ کروم (کرومات) می‌تواند منجر به اگزما و بیماری‌های تنفسی در افرادی که در معرض غبار یا بخارهای آن قرار می‌گیرند، شود؛ سرطان شش از آن جمله است.
ارگانوتین‌ها
ارگانوتین‌ها سم اعصاب هستند که در خون، کبد، کلیه‌ها و مغز جمع می‌شوند.
PAH
ترکیبات PAH^[12] می‌تواند منجر به سرطان‌های مختلف از جمله سرطان شش و پوست بیضه شود. برخی از این مواد می‌توانند با مواد ژنتیکی^[۱۳] ترکیب شوند و منجر به تخریب یا جهش سلول‌ها و توقف سیستم دفاعی بدن شود.
دیوکسین‌ها
دیوکسین‌ها نیز مواد سرطان‌زای قدرتمند و متوقف‌کنندگان سیستم ایمنی هستند و در بافت‌های چربی بدن جمع می‌شوند. علاوه بر این، گمان می‌رود که تأثیرات پیش‌زادی و پس از تولد در سیستم عصبی بچه‌ها دارند. در مطالعۀ حیوانات نشان داده شده است که باعث کاهش تولید اسپرم می‌شوند.
از لحاظ داده‌های موجود، نباید هیچ شکی وجود داشته باشد مبنی بر اینکه کشتی‌ها از سال‌های ۱۹۷۰ بالاترین سطح مواد خطرناک را دارا هستند. این کشتی‌ها اکنون بدون هیچ ایمنی یا احتیاط زیست محیطی در مناطق جزر و مدی سواحل آسیایی تکه تکه شده‌اند. مردم، بدون هیچ محافظتی با همان مواد سمی و خطرناک سروکار دارند. تنها تفاوت اصلی این است که در چین و فیلیپین جرثقیل‌ها و ماشین‌آلات بیشتری نسبت به هند و بنگلادش استفاده می‌شود. با این حال، در چین و فیلیپین آزبست در فضای باز انباشته و در همان محل انبار شده و زباله‌های سمی در فضای باز سوزانده شده، درست مانند همان چیزی که در آلانگ وجود دارد (مقدم و مظاهری، ۱۳۸۸).
۲-۳-۹ صنعت بازیافت کشتی موتور محرکه اقتصاد یا تهدید محیط‌زیست با تاکید بر قابلیت‌های کلیدی بندر خرمشهر
همانطور که از عنوان پیداست سعی داریم با ارزیابی مزیت‌ها و امتیازهای بازیافت و اوراق کشتی در ایران به خصوص در منطقه خوزستان و نگاهی دقیق‌تر و عمیق‌تر به موانع و مشکلات تشکیلاتی و قانونی و زیست محیطی، افقی روشن‌تر در جهت ایجاد و یا جلوگیری از شکل‌گیری این صنعت ترسیم نماییم. بازیافت کشتی‌ها می‌تواند موتور محرکه صنعت و اقتصاد باشد. بدون شک عرصه بازیافت کشتی‌ها بسیار درآمدزا بوده و سرمایه خارق‌العاده‌ای در این صنعت نهفته شده است. اطلاق واژه‌هایی چون صنعت، علم و یا دنیای بازیافت و اوراق شناورها به این حرفه دور نمی‌باشد، چرا که با بررسی پتانسیل‌ها و مزیت‌های این صنعت به وضوح مشخص می‌گردد، که تنها جنبه اشتغال‌زایی آن می‌تواند هر حکومت و دولت‌مردی را برای رهایی از معضل بیکاری به سوی آن متمایل نماید. لذا در اینجا به بررسی ابعاد مختلف پتانسیل و امتیازهای صنعت بازیافت کشتی خواهیم پرداخت و پس از آن با نگاهی به مشکلات و معضلات پیش روی آن قصد رسیدن به نتیجه معقول در جهت ورود و یا عدم ورود به صنعت پرسود و پر مخاطره بازیافت کشتی را داریم. در این مقاله سعی بر این است تا توجیه اقتصادی و یا عوامل بازدارنده صنعت بازیافت کشتی در منطقه شمال خلیج فارس (اروندرود) را به چالش بگذارد (فرشادجم و همکاران، ۱۳۹۰).
مسلماً اجرایی نمودن صنعت بازیافت کشتی‌ها به دلیل کمک به چرخه اقتصاد کشور و بحث اشتغال‌زایی بسیار مفید به فایده می‌تواند باشد. مضافاً اینکه زمینه‌های توسعه‌این صنعت در کشور به دلیل روند رو به رشد صنعت کشتی‌سازی و حجم بالای حمل‌ونقل دریایی در کشور به تبع آن حجم بالای کشتی‌های فرسوده و صدمه دیده که از چرخه حمل‌ونقل دریایی خارج و به جمع شناورهای غیرقابل دریانوردی افزوده می‌شوند، وجود دارد. از یک طرف می‌توان گفت هر صنعت به طور عام دارای یک بار آلودگی است و در خصوص صنعت بازیافت کشتی‌ها نمی‌توان نگرانی متولیان حفاظت از محیط‌زیست و دوستداران طبیعت را تبعات سوء عملیات اوراق کشتی متوجه عوامل انسانی و محیط‌زیست می‌شود یا آلودگی ناشی از تأثیرات نامطلوب بر سواحل محل بازیافت و به خطر انداختن گونه‌های آبزیان موجود در منطقه را نادیده گرفت. منطقه شمال خلیج فارس (اروندرود) به عنوان منطقه مورد مطالعه‌این پژوهش بسیار حساس و استراتژیک می‌باشد. هم چنین این منطقه به لحاظ تنوع زیستی و ویژگی‌های زیست محیطی جزء مناطق ویژه محسوب می‌شود. حمل‌ونقل نفت و مواد شیمایی، تجارت کالا، کم عمق بودن، محدود بودن جریانات غالب در این منطقه از جمله عواملی است که لزوم دقت بیشتر در رعایت استانداردهای زیست محیطی را می‌طلبد.
نتیجتاً می‌توان گفت که با توجه به دلایل توجیهی ذکر شده جهت راه‌اندازی این صنعت و توجه به این مسئله که از دیدگاه زیست محیطی، هدف از بین بردن هیچ صنعت سودآوری نیست چرا که هر صنعت در وهله اول از سرمایه ملی محسوب شده و از طرفی لزوم توجه به محیط‌زیست دریایی و اهمیت حفاظت از آن به عنوان یک موهبت الهی ضروری به نظر می‌رسد. کشور ایران می‌تواند با اتخاذ تدابیر خلاقانه، در مناطقی خارج از خلیج فارس با حفظ ضوابط و استانداردهای زیست محیطی، نظارت سازمان حفاظت از محیط‌زیست و سازمان بنادر و دریانوردی در چارچوب قانون، تضمین وجود تسهیلات، تجهیزات و فناوری‌های لازم، اجرای ایمن و بی‌خطر، آموزش پرسنل درگیر در امر بازیافت، متولی و پیشرو در زمینه این صنعت در منطقه باشد. این مهم تنها زمانی اتفاق می‌افتد که سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با این صنعت به صورت هماهنگ مسئولیت خود را بپذیرند . با ایجاد چند حوضچه مشخص با نظارت همه‌جانبه آنها و حضور بخش خصوصی این صنعت را آغاز نمایند. برخی از این سازمان‌ها عبارتند از سازمان محیط‌زیست، سازمان صنایع و معادن، سازمان بنادر و دریانوردی، وزارت علوم و تحقیقات، وزارت امور خارجه و… هستند. پس از آغاز به کار این صنعت تمامی آزمایشات و تحقیقات مورد نیاز و نظارت تنگاتنگ باید صورت پذیرد و آنالیز لازم بر روی این داده‌ها انجام شود. نتایج و تجربیات این طرح می‌تواند برای گسترش استاندارد و علمی این صنعت در کشور راه‌گشا بوده و باعث تقویت و بهبود اقتصاد کشور گردد (فرشادجم و همکاران، ۱۳۹۰).
۲-۳-۱۰ مدیریت زیست محیطی صنعت اوراق کردن کشتی
به دلیل ماهیت فرایند صنعت اوراق کردن و اثرات زیست محیطی آن در هر فاز مراحل چندگانه اوراق کردن یک شناور، رویکرد سیستمی مد نظر قرار گرفته و از روش تجزیه و تحلیل سیستمی جهت بررسی مقوله مذکور استفاده شده است. از آنجایی که نواحی ساحلی، بستر و مکان استقرار و اجرای این صنعت می‌باشند، بخش‌های مختلف ناحیه ساحلی که فعالیت‌های متنوع اوراق‌سازی کشتی را تحمیل می‌نمایند در فازهای عملیاتی صنعت مذکور، مورد بررسی قرار داده شده و خطرات زیست محیطی ناشی از فعالیت‌های تخریب و اوراق کردن کشتی شناسایی‌شده است. تمام مراحل تخریب و انهدام کشتی که با هدف استحصال فولاد خالص می‌باشد در شش فاز عملیاتی و در سه بخش از ناحیه ساحلی انجام می‌گیرد. مواد و ترکیبات حاصل از برش و جداسازی پیکره کشتی در هر مرحله ، ۱۵ نوع آلاینده شیمیایی و بیولوژیکی را به محیط ساحلی وارد می‌کند و تعادل اکولوژیکی زیست‌بوم ساحلی را با تهدید و خطر مواجه می‌سازد. فشار آلودگی و قدرت تخریبی این صنعت بر پایه مدیریت زیست محیطی با مکان‌یابی صحیح و ارزیابی زیست محیطی و جمع‌ آوری و دفع و بازیافت اصولی مواد زائد خطرناک به حداقل ممکن کاهش می‌یابد. افزایش تعداد کشتی‌هایی که به زودی باید اوراق شوند، خطوط ساحلی کشورهای آسیایی و حتی اخیراً سواحل ایران را به شدت تهدید می‌کند که بایستی قبل از هر گونه صدور مجوز برای ایجاد این صنعت، ایستگاه مناسب انتخاب شده و پیامدهای زیست محیطی آن سنجیده شود و بر اساس ارزیابی زیست محیطی و توان اکولوژیکی سواحل در مورد استقرار صنعت مذکور تصمیم‌گیری شود (هاشمی، ۱۳۸۳).
بررسی فعالیت اوراق کردن کشتی به عنوان یک سیستم نسبتاً پیچیده، و اثرات سوء آن بر محیط‌زیست ساحلی، با استعانت از رویکرد سیستمی قابل دستیابی است. تجزیه و تحلیل سیستمی روشی است که با توجه به ماهیت سیستمی صنعت اوراق کردن کشتی، جهت بررسی فرایند جداسازی یک شناور بزرگ و آلاینده‌های حاصل از بریدن و جدا کردن قسمت‌های مختلف آن به کار رفته است. در این روش در هر مرحله از فرایند بریدن و قطعه قطعه کردن، ترکیبات و مواد جدا شونده به طور سیستماتیک شناسایی‌شده، آلودگی‌های حاصل از آنها و اثرات و خطرات زیست محیطی آلاینده‌ها در هر فاز مورد بررسی قرار می‌گیرد (UNEP, 2002؛ هاشمی، ۱۳۸۳).
فرایند اوراق یک کشتی، طی مراحل مختلفی انجام می‌گیرد که در هر مرحله بخش‌هایی از کشتی، بریده و جدا می‌شود و زائدات و آلاینده‌های مشخصی به محیط وارد می‌شود. محیط‌زیست ساحلی به عنوان بستر فعالیت‌های اوراق‌سازی کشتی تحت تأثیر بار آلودگی ناشی از این صنعت می‌باشد. ناحیه ساحلی به دلیل واقع شدن در محدوده حد فاصل بین دریا و خشکی از ویژگی‌های هر دو زیست‌بوم بهره برده و یک اکوتون (مرز بین دو زیست‌بوم) محسوب می‌شود. تنوع گونه‌ای بسیار زیاد از نظر جانوری و گیاهی در محدوده‌ای باریک، آسیب‌پذیری و حساسیت آن را افزایش داده است. مواد و ترکیبات حاصل از فعالیت‌های قطعه قطعه نمودن و جداسازی پیکره کشتی‌ها در هر منطقه، باعث آلودگی شدید در آن ناحیه خاص از ساحل می‌شود. مواد زائد سمی حدود ۵% از وزن کشتی‌ها را تشکیل می‌دهد که برای زیست‌مندان ساحلی بسیار خطرناک می‌باشد (هاشمی، ۱۳۸۳).
۲-۳-۱۱ بررسی صنعت بازیافت کشتی‌ها
اسکراپ کشتی‌ها و سازه‌های دریایی و یا به طور کلی یک شناور نوعی بازیافت بوده و شامل خرد کردن آن به اجزا کوچکتر می‌باشد. هر شناور دارای یک عمر مفید است به طوری که بعد از مدتی که معمولاً چندین دهه است، به علت خوردگی و گاه نیاز به انجام برخی تغییرات سازه‌ای برای مطابقت با قوانین و مقررات ایمنی و فنی و همچنین نیازهای تجاری روز دنیا، انجام تغییرات و تعمیرات مورد نیاز لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد. خرد کردن کشتی فرصتی را ایجاد می‌کند تا مواد مصرفی به خصوص فلزات به کار رفته در آن مورد استفاده مجدد قرار گیرند. برخی از کشتی‌ها قبل از رسیدن به این مرحله طی حوادث مختلف از جمله برخورد با صخره یا هوای طوفانی و یا آتش‌سوزی غرق شده و به صورت لاشه کشتی در بستر اقیانوس‌ها و دریاها باقی می‌مانند. برخی دیگر از کشتی‌ها پس از اتمام عمر مفید به جای اوراق شدن به صورت‌های دیگر نظیر موزه، رستوران و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. که در این پژوهش سعی شده به بررسی کنوانسیون بازل، خطرات ناشی از بازیافت کشتی‌ها و هم چنین وضعیت صنعت بازیافت کشتی‌ها در ایران و جهان پرداخته گردد (مقدم، ۱۳۹۱).
مناطقی که به عنوان سایت‌های بازیافت کشتی در نظر گرفته می‌شوند می‌بایست دارای ویژگی‌ها و امکانات خاصی بوده تا خطرات و مشکلات این صنعت به حداقل ممکن کاهش یابد. از آنجا که این صنعت دارای ریسک بالای زیست محیطی است محل پیشنهادی می‌بایست به گونه‌ای انتخاب گردند که حداقل تأثیر را بر مناطق ویژه و حساس زیست محیطی از قبیل جنگل‌های حرا، صخره‌های مرجانی، گونه‌های خاص گیاهی و جانوری و … داشته باشند. همچنین مکان‌ها باید دارای تجهیزات ویژه به منظور خرد کردن کشتی‌ها، بارگیری مواد حاصله از بازیافت، وجود راه‌های دسترسی زمینی و دریایی (جاده، اسکله، راه‌آهن و …)، تجهیزات مقابله با آتش‌سوزی، تجهیزات مقابله با آلودگی‌های زیست محیطی، تجهیزات ایمنی و بهداشتی و… باشند. همچنین مسائل مربوط به تأمین نیروی انسانی مناسب و هزینه‌های ناشی از آن بایستی مورد توجه قرار گیرند (مقدم، ۱۳۹۱).
۲-۳-۱۲ اقتصاد صنعت اوراق‌سازی
صراف و همکاران در سال ۲۰۱۰ تحقیق مفصلی از طرف بانک جهانی بر روی اوراق‌سازی در کشورهای بنگلادش و پاکستان انجام دادند. بر اساس این گزارش ۷۰ تا ۸۰ درصد اوراق کشتی‌ها در کشورهای بنگلادش، هند و پاکستان انجام می‌گیرد. دو کشور چین و ترکیه را نیز باید به جمع کشورهای صاحب این صنعت اضافه کرد. تنها ۵ % این صنعت در خارج از کشورهای ذکر شده انجام می‌گیرد ( صندوق توسعه صنایع دریایی، ۱۳۹۳).
آهن قراضه حاصل از اوراق‌سازی، بیش از نصف فولاد مورد نیاز کشور بنگلادش را تأمین می‌کند و باعث ایجاد اشتغال صد هزار نفر گردیده است. تعداد کارگران در محوطه‌ها متفاوت است و شامل ۸۰۰۰ تا ۲۲۰۰۰ نفر کارگر در حوضچه‌های اوراق‌سازی می‌شود. این آمار با احتساب افرادی که به طور غیرمستقیم با این صنعت سروکار دارند به ۲۰۰۰۰۰ نفر نیز می‌رسد. در پاکستان این آمار کمتر است. بر اساس این گزارش تقاضا برای اوراق‌سازی در سال‌های آینده کاهش نخواهد یافت. زیرا به دلیل سفارش بالای ساخت کشتی در سال‌های قبل و دوره بحران اقتصادی، در ۵ تا ۱۰ سال آینده تقاضا برای حمل‌ونقل دریایی از میزان عرضه آن کمتر خواهد بود. بنابراین استفاده از کشتی‌های فرسوده و با عمر بالا توجیه اقتصادی ندارد و روند اوراق‌سازی ادامه خواهد یافت (صندوق توسعه صنایع دریایی، ۱۳۹۳).
۲-۳-۱۳ وضعیت قوانین و مقررات موجود در زمینه بازیافت کشتی در ایران

- الزام افزایش سالانه قیمت خرید تضمینی محصولات متناسب با نرخ تورم.
با توجه به تاثیرگذار بودن بکارگیری ماشین آلات کشاورزی بر روی بهره‌وری، موارد ذیل پیشنهاد می‌گردد:
- تشویق و ترغیب کشاورزان به ویژه کشاورزان پیشرو جهت پذیرش و استفاده از فناوری نوین.
اعطای یارانه جهت دریافت تسهیلات از بانک ها به منظور یکپارچه سازی اراضی. -
با توجه به معنی دار بودن ضریب مربوط به شاخص توسعه انسانی در مدل بررسی و عوامل موثر به بهره برداری و مثبت بودن ضریب مذکور و با توجه به آنکه شاخص توسعه انسانی از فاکتورهایی از جمله درآمد سرانه واقعی، نرخ با سوادی، آموزش، بهداشت، تغذیه و نیز امید به زندگی، تشکیل گردیده است. از این رو جهت ارتقاء این شاخص، عوامل ذیل، پیشنهاد می‌گردد:
- به منظور نیل به خودکفائی و ایجاد فرصت های شغلی، افزایش تولید و درآمد کشاورزان و همچنین ارتقاء بهره‌وری، اقدامات ترویجی، مانند آموزشهای ترویجی، مهارتی غیر رسمی، آموزش های رسمی( فنی حرفه‌ای، کاردانش) به بهره برداران بخش کشاورزی، تهیه و تولید فیلم های آموزشی، نشر کتب و نشریات ترویجی توصیه می‌گردد.
- انجام تمهیدات لازم برای ظهور قابلیت های فردی و اجتماعی و توانمندسازی افراد از طریق آموزش.

-جذب و به کارگیری نیروهای شایسته به منظور مدیریت صحیح فعالیت های اقتصادی واجتماعی و جلوگیری از مهاجرت روستائیان کشاورز به شهرها.
- افزایش سرمایه های اجتماعی از طریق تقویت نهادهای مربوط و بهبود نهادهای موجود.
- توجه به عامل انسانی به ویژه سرمایه انسانی به عنوان نخبگان و رهبران علمی جامعه در هدایت سیاست ها و برنامه ریزی ها از مقوله مهمی است که تاثیر شگرفی در ارتقای شاخص های توسعه انسانی می‌گذارد. شایسته سالاری و توجه به نیروهای فکری جامعه به عنوان تولید کنندگان فکر و اندیشه ابعاد مهم این مقوله را نشان می‌دهد.
جهت تحقیقات آتی پیشنهاد می گردد از آنجا که در عوامل مورد بررسی با گذشت زمان تغییراتی حاصل می‌گردد جهت کارآمدی و اثر بخشی تحقیق حاضر، متغییرهای مورد بررسی مجددا مورد نظر سنجی خبرگان و بروز رسانی قرار گیرد.
Abstract
Efficiency & productivity promotion is one of the essential object of achieving economical growth.
Increasing productivity is fundamental concern of each economical entity that producing goods & services. In case of programming for developing each section, it is necessary to consider all.
In agriculture and cultivate, as one of the most important economical section in country increasing production and revenue for farmers is a determining factor for attracting investors.
The goal of this study is analyzing productivity changes of producing factors in sub sector of cultivate and identifyting effective factors in this sub sector.
Researcher has achieved essential information by using library source , internet and also present statistics in data center of ministry of Jahad and for obtaining efficiency , DEA method has been used & Eviews software has also been used for finding responsible factor.
Results have showed that efficiency has been increased in cultivate in each year but technological & productivity changes has not increased in this study.And also it clear that investing & human resource index , had positive effect in productity in cultivate section.
منابع:
۱- ابوالحسنی،‌امیر حسین(۱۳۸۶) بررسی عوامل موثر بر بهره‌وری فرایند تولید در صنایع اتومبیل سازی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
۳- امامی‌میبدی، علی(۱۳۸۰) مطالعات اولیه برای اندازه‌گیری کارایی بیمارستان‌های تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی، مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، گزارش ۷۸.
۲- امامی‌میبدی، علی(۱۳۸۴)اصول اندازه گیری کارایی و بهره‌وری(علمی و کاربردی) تهران موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
۴- بابایی، بئاتریس(۱۳۸۵) اندازه و بررسی کارایی در بانکهای تجاری با استفاده ازDEA، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
۵- بهزادی فر، مریم(۱۳۸۴) تخمین تابع هزینه و بررسی رشد بهره روی کل عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران طی دوره ۱۳۴۹-۱۳۷۹ پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه شیراز.
۶- پورکاظمی، محمدحسین، سلطانی، حسینعلی(۱۳۸۶) ارزیابی کارایی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با راه‌آهن کشورهای آسیایی و خاورمیانه، مجله تحقیقات اقتصادی شماره ۷۸.
۷- رحیمی سوره، صمد(۱۳۸۴) بررسی عوامل موثر بر کارایی و اقتصاد مقیاس در رهیافتهای پارامتری و ناپارامتری، پایان نامه دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
۸- رنجکش، مهدی(۱۳۸۲) تحلیل همگرایی بهره روی کل عوامل تولید بین بخش‌های کشاورزی و صنعت در اقتصاد ایران (۷۵-۱۳۴۵)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده اصفهان.
۹- سالاری، حسن(۱۳۸۵) آموزش خبری بانک سامان،‌موسسه فرهنگی هنری رنگین کمان، شماره ۹.
۱۰- شیخ زین الدین، آذر(۱۳۸۲) بهره‌وری کل عوامل تولید جو در استان فارس، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
۱۱- صادقی، حسین، همایونی‌فر، مسعود (۱۳۸۷) نقش کشاورزی در تأمین اشتغال و کاهش بیکاری. طرح تحقیقات مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی
۱۲- قلی زاده،‌ حیدر (۱۳۸۴) بررسی بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش‌های اقتصاد ایران در دوره ۸۱-۱۳۵۷، مجله علوم کشاورزی ایران جلد ۳۶، شماره ۵.
۱۳- مجاوریان، مجتبی(۱۳۸۲) برآورد شاخص بهره روی مالم کوئیست برای محصولات راهبردی طی دوره زمانی ۱۳۶۹-۱۳۷۸، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه شماره ۴۳-۴۴ سال یازدهم.
۱۴- میرزایی، سکینه(۱۳۸۱) بررسی و تحلیل رشد بهره‌وری محصولات استراتژیک بخش کشاورزی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه
مازندران.
۱۵- Amos.(2007)"An Analysis of Productivity and Technical Efficiency of Smallholder Cocoa Farmers in Nigeria",Department of Agricultural Economics and Extension.
۱۶- Coelli, T. (1996). “A guide to DEAP version2.1: A Data Envelopment Analysis (computer) program". Center for Efficiency and productivity Analysis Department of Econometrics University of New England.
۱۷- Coelli, T, J. &. D. S. Prasada Roa (2003) “Total Factor Productivity Growth in Agriculture: A Malmquist Index Analysis of Countries, 1980-2000″, Working Paper No. Center for Efficiency and Productivity Analysis, School of Economics, The University of Queensland.
۱۸- Coelli,T. Roa(2003)Total Factor Productivity Growth in Agriculture, A Malmquist Index Analysis of 93 Countries.
۱۹- Coelli,T(2005)An Intreduction to Efficiency and Productivity Analysis,Springer Science.
۲۰- Coelli, T(2006) “Total Factor Productivity Growth in Belgian Agriculture:A Malmquist Index Approach", Contributed Paper for Presentation at The 26 Conference of The International Association of Agricultural Economists.
۲۱- Cooper(2007)"Data Envelopment Analysis",University of Texas,USA.
۲۲- Covaci,S(2006) “Investigation Of Wheat Efficiency and Productivity Development In Slovakia".Slovak University Of Agriculture.
۲۳- Dlaehibi,B.and Lachal,L.2006,Productivity and EconomicGrowt in Tunisian Agriculture: poster paper prepared for presentation at the international association of agricultural conference.
۲۴- Greer, Mark (2008) “Nothing Focuses The Mind On Productivity Quite Like The Fear Of Liquidation: Changes In Airline Productivity In The United State: 2000-2004″. Department of Econometrics University of New England.
۲۵- Mirotchi, M. and Taylor, D.B.1993. Resource allocation and productivity of cereal state farms in Ethiopia.
۲۶- Nkamleu(2007)” Religious Faith & Agricultural Growth Exploring Some Correlation In Africa” ,Center For The Study Of African Economies- Oxford University.
۲۷-Seiford(2000)Data Envelopment Analysis A Comprehensive text with models, Applications Reference Academic.
۲۸-Zhang(2007)” Has China The Non-Tradable Share Improved listed Companies Performance?” A DEA Evaluation of China Listed Companies ,Central University of Finance and Economics Xueyuan South Road Beijing.
ضمایم:
با بارندگی Results from DEAP Version 2.1
Instruction file = 123.ins

فیبر نوری از پالس‌های نور برای انتقال داده‌ها از طریق تارهای سیلیکون بهره می‌گیرد. یک کابل فیبر نوری که کمتر از یک اینچ قطر دارد می‌تواند صدها هزار مکالمه ی صوتی را حمل کند. فیبرهای نوری تجاری ظرفیت ۲٫۵ گیگابایت در ثانیه تا ۱۰ گیگابایت در ثانیه را فراهم می‌سازند. فیبر نوری از چندین لایه ساخته می‌شود. درونی‌ترین لایه را هسته می‌نامند. هسته شامل یک تار کاملاً بازتاب کننده از شیشه خالص (معمولاً) است. هسته در بعضی از کابل‌ها از پلاستیک کا ملاً بازتابنده ساخته می‌شود، که هزینه ساخت را پایین می‌آورد. با این حال، یک هسته پلاستیکی معمولاً کیفیت شیشه را ندارد و بیشتر برای حمل داده‌ها در فواصل کوتاه به کار می‌رود. حول هسته بخش پوسته قرار دارد، که از شیشه یا پلاستیک ساخته می‌شود. هسته و پوسته به همراه هم یک رابط بازتابنده را تشکیل می‌دهند که با عث می‌شود که نور در هسته تا بیده شود تا از سطحی به طرف مرکز هسته باز تابیده شود که در آن دو ماده به هم می‌رسند. این عمل بازتاب نور به مرکز هسته را (بازتاب داخلی کلی) می‌نامند.

فیبر نوری قطر هسته و پوسته با هم حدود ۱۲۵ میکرون است (هر میکرون معادل یک میلیونیم متر است)، که در حدود اندازه یک تار موی انسان است. بسته به سازنده، حول پوسته چند لایه محافظ، شامل یک پوشش قرار می‌گیرد.
یک پوشش محافظ پلاستکی سخت لایه بیرونی را تشکیل می‌دهد. این لایه کل کابل را در خود نگه می‌دارد، که می‌تواند صدها فیبر نوری مختلف را در بر بگیرد. قطر یک کابل نمونه کمتر از یک اینچ است.
از لحاظ کلی دو نوع فیبر وجود دارد:
تک حالتی single-mode
چند حالتی multi-mode
فیبر تک حالتی یک سیگنال نوری را در هر زمان انتشار می‌دهد. (نظیر تلفن)
فیبر چند حالتی می‌تواند صدها حالت نور را به طور هم‌زمان انتقال بدهد . (نظیر شبکه‌های کامپیوتری)
فیبرهای تک حالته دارای یک هسته کوچک (تقریباً ۹ میکرون قطر) بوده و قادر به ارسال نور لیزری مادون قرمز (طول موج از ۱۳۰۰ تا ۱۵۵۰ نانو متر )می باشند.
فیبرهای چند حالته دارای هسته بزرگتر (تقریباً ۶۲.۵ میکرون قطر) و قادر به ارسال نور مادون قرمز از طریق LED می باشند.
فیبر چند مدی با ضریب شکست پله ای :
ضریب شکست هسته: ۴۸/۱ =n۱
ضریب شکست غلاف: ۴۵۶/۱ =n۲
قطر هسته: ۵۰ الی ۴۰۰ میکرون
قطر غلاف: ۱۲۵ الی ۵۰۰ میکرون
قطر روکش: ۲۵۰ الی ۱۰۰۰ میکرون
تضعیف: ۱db/km الی ۵۰db/km
پهنای باند: ۶MHZ.km الی ۲۵MHZ.km
روزنه عددی: ۰.۱۶الی ۰.۵
فیبر تک مدی با ضریب شکست پله ای :
ضریب شکست هسته: ۴۶۰/۱ = n۱
ضریب شکست غلاف: ۴۵۶/۱ = n۲
قطر هسته: ۳ الی ۱۲ میکرون
قطر غلاف: ۵۰ الی ۱۲۵ میکرون
قطر روکش محافظ: ۲۵۰ الی ۱۰۰۰ میکرون
تضعیف: ۲db/km الی ۵db/km
پهنای باند: ۵۰۰MHZ.km و تا حدود ۲۰۰GHZ.km
روزنه عددی: ۰۸/۰ الی ۱۵/۰ (معمولاً حدود ۱/۰)
فیبر چند مدی با ضریب شکست مرحله ای :
ضریب شکست هسته: ۴۸/۱ = n۱
ضریب شکست غلاف: ۴۶/۱ = n۲
قطر هسته: ۳۰ الی ۱۰۰ میکرون(در مخابرات ۵۰ میکرون)
قطر غلاف: ۱۰۰ الی ۱۵۰ میکرون (در مخابرات ۱۲۵ میکرون کاربرد دارد)
قطر روکش محافظ: ۲۵۰ الی ۱۰۰۰ میکرون
تضعیف: ۷db/km الی ۱۰db/km
پهنای باند: ۱۵۰MHZ.km الی ۲GHZ.km
روزنه عددی: ۲/۰ الی ۳/۰
۱-۸دی ان ای و ساختار آن
۱-۸-۱ساختار دی‌ان‌ای
دی‌ان‌ای یک ساختار دو رشته ایی متشکل از ۴ نوکلئوتید است. این نوکلئوتیدها عبارتند از (A) آدنین، (G) گوانین، © سیتوسین و تیمین (T). ساختار شیمیایی دی‌ان‌ای به صورت پیوند مشخصی از دو دنباله خطی از این ۴ نوکلئوتید می‌باشد. که این اتصال‌ها فقط به صورت (A-T) , (T-A) , (C-G) , (G-C) وجود دارند.
۱-۸-۲کشف ساختار دی‌ان‌ای
در پایان سده نوزدهم یک بیوشیمی‌دان آلمانی بنام اسوالد اوری نشان داد که اسیدهای نوکلئیک دارای قند، اسید فسفریک و چند باز نیتروژن‌دار می‌باشند. اندکی بعد مشخص شد که قند موجود در اسیدهای نوکلئیک می‌تواند ریبوز یا دئوکسی ریبوز باشد. پس، اسیدهای نوکلئیک به دو دسته DNA DeoxyriboNucleic Acid)) که قند موجود در آنها دئوکسی ریبوز است و RNA RiboNucleic Acid)) که قند موجود در آنها ریبوز است تقسیم می‌شوند.
در سال ۱۹۴۸ لینوس پاولینگ کشف کرد که بسیاری از مولکول‌های پروتئینی به شکل یک مارپیچ هستند، و کم و بیش شکلی همانند فنر دارند. در سال ۱۹۵۰ نیز اروین شارگاف نشان داد که اگرچه آرایش بازهای موجود در ساختار DNA بسیار گوناگون است، ولی همواره نسبت باز آدنین و باز تیمین موجود در آن با هم برابر است و همین طور نسبت باز سیتوزین با باز گوانین. این دو یافته نقش مهمی را در آشکار شدن ساختار مولکول DNA داشتند. در دهه ۱۹۵۰ همچنان رقابت برای یافتن ساختار DNA ادامه داشت. در دانشگاه کمبریج فرانسیس کریک و جیمز واتسون برپایه کارهای پاولینگ کوشش داشتند تا با آرایه مدل‌های فیزیکی ساختارهای احتمالی ممکن برای DNA را محدود کنند تا سرانجام به ساختار درست دست یابند. گروه دیگری در برگیرنده موریس ویلکینز و رزالین فرانکلین نیز در کالج کینگ لندن همزمان سرگرم مطالعه DNA بوند. روش کار این گروه با گروه پیشین متفاوت بود. آنها کوشش داشتند تا با روش آزمایشگاهی به ویژه با بکارگیری تصاویر پراش اشعه X از مولکول DNA، ساختار آن را معین کنند. رزالین الیس فرانکلین دانشمند زن انگلیسی در بیست وپنجمین روز ژوئیه ۱۹۲۰ در ناتینگ هیل لندن متولد شد.رزالین در ۱۵ سالگی و درحالی که اروپا از زنان و دختران جز خانه داری انتظار دیگری نداشت تصمیم می گیرد دانشمند شود اما با مخالفت پدر روبرو می شود با اینحال او در ۱۸ سالگی وارد دانشگاه کمبریج لندن می شود و سه سال بعد در رشته شیمی از کالج نینونهام در کمبریج فارغ التحصیل میشود. وی برای تحقق بخشیدن به اهدافش وارد مرکز تحقیقات زغال لندن شد وبررسی های خود را برای اخذ مدرک دکترادر زمینه ریز ساختمان گرافیت وکربن ادامه داد. رزالین فرانکلین جوان ۴سال بعد و در ۲۵ سالگی موفق به اخذ مدرک دکترا در زمینه بیوفیزیک ملکولی از دانشگاه کمبریج گردید.وی پس از جنگ جهانی دوم به مدت سه سال به فرانسه رفت ودر یک آزمایشگاه دولتی شیمی در پاریس مشغول به کار شد در آنجا با تکنیک پراش اشعه ایکس آشنا شد و در سال۱۹۵۰ مجدداً به انگلستان و به کمبریج برگشت تا مقامی درآزمایشگاه فیزیک شیمی کینگزکالج که بخشی از دانشگاه کمبریج لندن است به دست آورد. در دانشگاه همزمان با موریس ویلکینز اما در دو گروه جداگانه اقدام به بررسی روی مولکول DNA نمود. وی بعد از آزمایشات سخت و طولانی سرانجام مجموعه‌ای از تصویر پراش پرتوی ایکس با کیفیت بالا، از بلور DNAتهیه کرد که البته هیچگاه به نام او به ثبت نرسید. ۳ سال بعد به آزمایشگاه کالج بریک بک رفت و در آنجاشروع به مطالعه روی ویروس موزائیک تنباکو کرد . او ثابت کرد که RNAویروس یک مارپیچ یگانه است وی همچنین روی پولیو ویروسها کار دیگری را آغاز کرد به عنوان مثال پس از آن او به مطالعه ی بسیار خطرناک روی ویروس های زنده ی فلج اطفال پرداخت در همان زمان بود که دو محقق انگلیسی یعنی واتسون و کریک معروف با بهره گرفتن از عکس هایی که رزالین تهیه کرده بود مدل ساختار دورشته ای مولکول DNAرا بدون اینکه اسمی از رزالین ببرند ارائه دادند. رزالین الیس فرانکلین جوان پس از سالها تلاش در راه علم زیست شناسی به علت قرار گرفتن به طور مستقیم در معرض اشعهx و کریستالو گرافی مبتلا به سرطان شد و سرانجام در سال۱۹۵۸ در۱۶ آوریل در چلسی بعد از دوسال دست و پنجه نرم کردن با سرطان و در۳۸ سالگی درگذشت. ۴سال بعد از مرگ فرانکلین واتسون و کریک و موریس ویلکینز جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی را ازآن خود کردند.
در سال ۱۹۵۱، فرانکلین دریافت که DNA با نگرش به میزان نم هوای پیرامون، می‌تواند دو شکل متفاوت داشته باشد و بنابراین نتیجه گیری کرد که بخش فسفات مولکول در سمت بیرونی آن قرار دارد. اندکی بعد او با بکارگیری تصاویر اشعه X فهمید که DNA در حالت «نمناک» از همگی ویژگی‌های یک مارپیچ برخوردار است؛ این احتمال که حالت دیگر مولکول DNA نیز به شکل مارپیچی باشد به ذهن او خطور کرد، ولی نمی‌خواست تا زمانی که شواهد پایانی برای این حدس پیدا کند آن را اعلام نماید. در ژانویه ۱۹۵۳ ویلکینز که از به نتیجه رسیدن تحقیقات ناامید شده بود، نتایج تحقیقات فرانکلین را بدون اطلاع و خشنودی او، با واتسون در میان گذاشت. واتسون و کریک با بکارگیری این نتایج مدلی بسیار شگفت انگیز را برای ساختار DNA پیشنهاد نمودند. آنها مولکول را به گونه دو زنجیر مارپیچی در برگیرنده نوکلئوتیدها تصور کردند که یکی از آنها بالا می‌رفت و دیگری پایین می‌آمد. کریک که به تازگی یافته‌های شارگاف را هم مطالعه کرده بود کوشش کرد با بکارگیری آنها روش قرار گرفتن بازها را در مولکول DNA مشخص کند. او اظهار کرد که بازها در میانه این مارپیچ دوتایی دو به دو به هم متصل می‌شوند تا فاصله میان دو مارپیچ ثابت بماند. آنها ادعا کردند که هر یک از این دو مارپیچ مولکول DNA می‌تواند به نام قالبی برای ایجاد دیگری بهره گیری شود. در تقسیم سلولی این دو رشته از هم جدا می‌شوند و بر روی هر یک از آنها یک نمونه جدید همانند رشته مقابل پیشین ساخته می‌شود. با این روش بدون اینکه ساختار DNA عوض شود، یک DNA همانند آن فرآوری می‌شود. در اندک مواردی که در این روند خطایی پیش بیاید، گواه «جهش» خواهیم بود. مدل آنها چنان با اطلاعات برآمده از آزمایش‌ها مطابقت داشت که بی درنگ مورد قبول همه واقع شد. کشف ساختار DNA را می‌توان مهمترین یافته زیستی در صد سال گذشته دانست. در سال ۱۹۶۲ واتسون، کریک و ویلکینز موفق به دریافت پاداش نوبل شدند، ولی فرانکلین در گذشته بود.
فصل دوم
روش ها و انواع کاربردها
۲-۱روش SPR(Surface Plasmon Resonance)
تشدید پلاسمونی سطح،جمع آوری نوسانات الکترونی در یک سطح جامد یا مایع بوسیله ی پرتو نور فرودی است.شرایط تشدید وقتی ایجاد می شود که فرکانس فوتون های نور با فرکانس طبیعی الکترون های نوسان کننده یکی باشد.الکترون هایی که علی رغم وجود نیروی بازگرداننده ی هسته های مثبت نوسان می کنند.SPRاندازه نانو متری دارد و به آن تشدید پلاسمونی نقطه ای سطح نیز گویند.
این روش پایه ی بسیاری از ابزارهای اندازه گیری میزانabsorption مواد در سطوح فلزیمانند طلاو
نقره و یا سطوح نانو ذرات فلزی است.همچنین این روش اساس کار بسیاری از بیو سنسورها با پایه ی رنگی است.
ساختار پلاسمونی سطح شامل امواج الکترومغناطیسی هستند که به صورت موازی با سطح مقطع فلز- دی الکتریک یا فلز خلا منتشر می شوند.از آنجایی که این امواج مرز بین فلز و محیط خارجی (آب یا هوا)هستند این نوسانات به تغییرات این مرز بسیار حساس است. شرایطی مانند جذب مولکولها در سطح فلز و …
برای توصیف وجود و مشخصات این ساختارها می توان از روش های گوناگونی مانند مدل نظریه ی کوانتومی،مدل دروده و… استفاده کرد.ساده ترین راه برای دست یابی به مسئله این است که رفتار هر ماده را به صورت همگن و پیوسته و با احتساب گذردهی نسبی مستقل از فرکانس بین سطح ماده و سطح خارجی بررسی کنیم.این پارامتر همان ثابت دی الکتریک سطح است زیرا این پارامتر نمایانگر توصیف وجود پلاسمون های الکترونی سطح است.
قسمت حقیقی ثابت دی الکتریک برای فلز باید منفی باشد و مقدار آن نیز از آنچه برای یک عایق در نظر گرفته می شود بزرگتر است.
مثلا این شرایط در سطح جدایی فلز و هوا و یا آب در محدوده ی امواج مادون قرمز قرار دارد.(که در آن بخش حقیقی ثابت دی الکتریک فلز منفی بوده و ثابت دی الکتریک آب و هوا مثبت است) LSPR یا همان SPR نقطه ای نیز جمع شدن بار الکترونها ی نوسان کننده روی نانو ذرات فلزی است که بوسیله ی نور بر انگیخته شده اند.این میدان کاملا روی سطح نانو ذره متمرکز شده و به دلیل پراکندگی بلند برد ذرات به سرعت از سطح مقطع نانوذره –عایق به سمت زیر لایه ی عایق پراکنده می شود.شدت نور یکی از مهمترین پارامترها در این روش است.متمرکز بوده یعنی اینکه
LSPRدقت و کیفیت بسیار بالایی دارد که فقط اندازه ی نانو ذره روی آن اثر می گذارد.
به دلیل امکان اندازه گیری دامنه ی میدان اثراتی که مربوط به تغییر دامنه هستند مانند اثرات اپتیکی- مغناطیسی به روش SPRوLSPRبررسی می شوند.
روش تشدید کریشمان(Kretchmann configuration )برای بر انگیختن پلاسمون های سطحی به کار می رود که در آن از یک پرتو الکترونی یا نوری (طیف مریی یا مادون قرمز)استفاده می شود.تکانه ی پرتو ورودی طوری انتخاب می شود که از تکانه ی پلاسمون ها بیشتر باشد و این در حالتی است که از نور پلاریزه ی p استفاده شود.(پلاریزاسیون موازی با سطح صفحه ی فرودی).
ممکن است با عبور نور از داخل تیغه ی شیشه ای طول موج یا تکانه افزایش پیدا کند وپدیده ی تشدید در طول موج در زاویه ی خاصی اتفاق بیفتد.نور پلاریزه یs (پلاریزاسیون عمودی بر سطح صفحه ی فرودی ) نمی تواند پلاسمون های الکترونی سطح را بر انگیخته کند.پلاسمون های الکتریکی و مغناطیسی سطح با روابط زیر توصیف می شوند:

دانشگاه پیام نور
واحد رباط کریم (پرند)
پایان نامه برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد

رشته جامعه شناسی
گروه جامعه شناسی
بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر بی رمقی معلمان متوسطه شهر یاسوج
استاد راهنما: دکتر بیژن زارع
استاد مشاور: دکتر پروانه دانش
سید محمد محمودی
شهریورماه ۱۳۹۴

اینجانب سید محمد محمودی دانشجوی ورودی سال ۱۳۹۰ مقطع کارشناسی ارشد
رشته جامعه شناسی گواهی می­نمایم چنانچه در پایان نامه خود از فکر، ایده و نوشته
دیگری بهره گرفته ام با نقل قول مستقیم یا غیر مستقیم منبع و ماخذ آن را نیز در جای مناسب ذکر کرده ام. بدیهی است مسئولیت تمامی مطالبی که نقل قول دیگران نباشد بر عهده خویش می دانم و جوابگوی آن خواهم بود.
نام و نام خانوادگی دانشجو
تاریخ و امضاء
اینجانب سید محمد محمودی دانشجوی ورودی سال ۱۳۹۰ مقطع کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی گواهی می نمایم چنانچه براساس مطالب پایان نامه خود اقدام به انتشار مقاله، کتاب، و … نمایم ضمن مطلع نمودن استاد راهنما، با نظر ایشان نسبت به نشر مقاله، کتاب، و … و به صورت مشترک و با ذکر نام استاد راهنما مبادرت نمایم.
نام و نام خانوادگی دانشجو
تاریخ و امضاء
کلیه حقوق مادی مترتب از نتایج مطالعات، آزمایشات و نوآوری ناشی از تحقیق
موضوع این پایان نامه متعلق به دانشگاه پیام نور می باشد .

تقدیم به:

پدر و مادر عزیزم، برادران و خواهران عزیز و مهربانم؛
آنان که با مهربانی­ها و عطوفت بی کرانشان دوران تحصیل را برای من آسان نمودند، در برابر وجود پر عظمتشان زانوی ادب بر زمین می نهم و دستان پر محبت آنها را می بوسم و از پروردگار خویش می­خواهم وجودشان را همیشه سبز و استوار گرداند.

 

 

سپاسگزاری:

اکنون که به لطف و عنایت بی بدیل پروردگارم، موفق به اتمام این تحقیق شدم، بر خود لازم می­دانم مراتب تشکر و قدردانی خود را از استاد بزرگوار و ارجمندم دکتر بیژن زارع که در طول اجرای این پروژه همواره مرا از راهنمایی های خوبشان بی نصیب نگذاشتند،کمال سپاس گزاری و تشکر را داشته باشم. و همچنین از استاد مشاورم سرکار خانم دکتر پروانه دانش که همواره من را از مشاوره و راهنمایی های خوبشان بی نصیب نگذاشتند کمال تشکر را داشته باشم. و از استاد داورم سرکارخانم دکتر صداقت زاده گان که زحمت داوری این پزوهش را بعهده گرفتند بی نهایت کمال تشکر را دارم. از برادران عزیزم که مرا در تمام مراحل اجرای این تحقیق یاری نمودند نهایت تشکر را دارم و موفقیت و خوشبختی آنها آرزوی قلبی من است.
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر بی رمقی اجتماعی معلمان متوسطه شهر یاسوج است. این پژوهش به روش پیمایشی و از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر زمان، مقطعی انجام گرفته است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه معلمان متوسطه شهر یاسوج اعم از زن و مرد که تعدادشان ۹۲۳ نفر بوده است و شامل ۴۸۱ مرد و ۴۴۲ زن است با بهره گرفتن از نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم انتخاب شده ­اند. پس از جمع آوری اطلاعات در قالب پرسشنامه، داده ­ها به کمک نرم افزار SPSS در قالب جداول توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته­اند. براساس یافته­های تحقیق نشان داده شده که بین متغیرهای مستقل(احساس محرومیت نسبی، احساس عدالت اجتماعی، احساس بیگانگی اجتماعی) و متغیرهای زمینه ای(سابقه کاری، رشته تحصیلی) و بی رمقی اجتماعی معلمان رابطه معناداری وجود دارد و در حالی که بین متغبرهای (پایگاه اقتصادی،اجتماعی،سن، جنس) با بی رمقی اجتماعی آنان رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان می­دهد که قویترین رابطه(همبستگی)، مربوط به متغیربیگانگی اجتماعی و بعد از آن محرومیت عاطفی بوده و در رده های بعد سابقه خدمت، رشته تحصیلی معلمان و… قرار گرفته­اند. و متغیرهای وارد شده در تحلیل رگرسیون، توانسته ­اند ۴۱ درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی بی­رمقی اجتماعی را تبیین کنند.
کلید واژه ­ها: احساس محرومیت نسبی، بی­رمقی اجتماعی، احساس عدالت اجتماعی، احساس بیگانگی اجتماعی، معلمان شهر یاسوج.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
۱ـ۱ـ مقدمه ۲
۱ـ۲ـ بیان مسئله ۳
۱ـ۳ـ اهمیت و ضرورت ۷
۱ـ۴ـ اهداف ۸
۱ـ۵ـ سؤالات تحقیق ۸
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲ـ۱ـ مرور برادبیات تحقیق ۱۱
۲ـ۲ـ پیشینه تحقیق ۱۱
۲-۲-۱- تحقیقات خارجی ۱۱

سابقه بیماری در خانواده زن و بیماری زن
سابقه بیماری در خویشان پدری مرد
سابقه بیماری در خویشان مادری مرد
سابقه بیماری در خانواده مرد وبیماری مرد
در صورتی که بیماری در هر کدام از آنها وجود داشته باشد در شجره نامه مشخص شده است.کد صفر به معنای نبودن سابقه بیماری و کد یک به معنای وجود سابقه بیماری در فامیل است.
نوع ازدواج والدین مراجعه کنندگان
این متغیر نیز از نوع اسمی می باشدو بیان می کند آیا والدین با یکدیگر ازدواج فامیلی داشته یا هیچگونه نسبت فامیلی با یکدیگر نداشته اندکه به تفکیک برای والدین زن ومرد مشخص شده است.

که این دو مورد هم با توجه به شجره نامه قابل استخراج است.
سابقه سقط،مرده زایی وفوت فرزند
با بررسی شجره نامه افرادی که ازدواج کرده اند می توان سابقه سقط ،مرده زایی ویا فوت فرزند را استخراج کردکه آیا فرد سابقه سقط یا مرده زایی دارد یا نه؟آیا فرد فرزندی داشته که فوت شده باشد؟
بیماری فرزند
بابررسی شجره نامه افرادی که ازدواج کرده اند می توان فهمید که آیا فرد فرزند بیمار دارد یا ندارد؟
به طور کلی سابقه سقط، مرده زایی، فوت وبیماری فرزند را ناهنجاری در نظر گرفته ایم.و کد یک برای کسانی است که حداقل با یکی از این مشکلات روبرو شده باشند و کد صفر برای کسانی است که هیچکدام از این مشکلات را نداشته اند.
فصل چهارم
نتایج
۴-۱(آمار توصیفی
این فصل به سه بخش تقسیم می شود .در بخش اول ابتدا شاخص های توصیفی حاصل از اطلاعات گردآوری شده از زوجین مراجعه کننده به مرکز ژنتیک پزشکی اصفهان با بهره گرفتن از جداول فراوانی و درصدی و نمودارها مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش دوم به تناسب کاربرداز آزمونهای متفاوت آماری نظیر آزمون کای اسکوئروآزمون مان- ویتنی به ارتباط بین دو متغیر می پردازیم در بخش سوم با بهره گرفتن از رگرسیون لوجستیک^[۶۷] به تاثیر همزمان متغیرها خواهیم پرداخت.
۴-۱-۱(بررسی وضعیت مراجعه کنندگان به مرکز ژنتیک پزشکی اصفهان بر حسب سال مراجعه
طبق داده های جدول زیر،درحدود۴۴ درصد ازنمونه مورد بررسی درچهار ماهه اول سال ۱۳۸۶ودر حدود ۵۶ درصداز مراجعه کنندگان درچهار ماهه اول سال ۱۳۸۸به مرکز مراجعه نموده اند. قابل توجه است که در سال ۸۶ در حدود۴/۴۲ درصد مراجعه کنندگان ازدواج فامیلی و۵۲ درصد از مراجعه کنندگان به مرکز ژنتیک پزشکی اصفهان ازدواج غیر فامیلی داشته اند واین در حالی است که در سال ۸۸ در حدود ۵/۵۷ درصد از مراجعه کنندگان ازدواج فامیلی و ۴۸ درصد از مراجعه کنندگان ازدواج غیر فامیلی داشته اند.
جدول ۴-۱( توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب سال

 

سال	فراوانی	درصد
۸۶	۹۱۸	۴۳٫۹
۸۸	۱۱۷۳	۵۶٫۱
جمع کل	۲۰۹۱	۱۰۰

.

او اعتراف می‌کند که ترس از مرگ حاصل عدم درک ماهیت آنست . شمس در کنار ترس از مرگ از سهولت آن سخن می‌گوید:
مردن به شکل دل انگیزی ساده است …
آیا به خواب رفتن ساده‌ای
اینهمه طول می‌کشد. (همان،ص.۵۲۸)
۴-۳-۲- ۴- ۴- ترس از مرگ
سخن شمس از مرگ آنقدر لطیف و روشن شده‎است که دیگر کسی از آن نمی‌هراسد. اینک با آوردن واژگانی ساده و روان جریان زندگی و مرگ را در دستان خدا آنقدر زیبا بیان می‌کند که دیگر هراسی باقی نمی‌ماند. این موضوع می‌تواند از ذهن آسان‌گیر شاعر نشأت گرفته باشد که دیگر مثل گذشته همه چیز را سخت و دشوار نمی‎بیند.
بنویس
بنویس و هراس مدار
از آنکه غلط می‌افتد
بنویس و
پاک کن
همچون خدا که هزاران سال است
می‌نویسد و پاک می‌کند
و ما هنوز مانده‌ایم
در انتظار پاک شدن
و بر خود می‌لرزیم.( لنگرودی،۱۳۹۰،ص.۵۷۱)
۴-۳-۳- اشعار غنایی
شمس لنگرودی عشق را از نگاه‌ها و در شرایط مختلف بررسی و تجربه می‌کند. برای او ، عشق صرفاً احساس تملّک و رسیدن به کسی که دوست می‌دارد نیست، بلکه نبودن معشوق، زمان‌های رفته و زمان‌های نیامده ،اعتراف به دوست داشتن، رنج کشیدن و… نمونه‌هایی قابل بررسی و کنکاش در اشعار اوست.اولین نکته که باید ذکر شود اینست که حجم زیادی از اشعار دوره دوم تغزّلی است.

۴-۳-۳-۱- عشق
۴-۳-۳-۱- ۱- لطافت عشق
گاه تصویرسازی شمس با تقابل واژگان همراه است مثل : «سراب و غرق شدن» ،«خواب و بیداری» و در این تضادِ واژگان ، مفهوم عشق به اوج خود می‌رسد.
«چنین تصاویری از بن‌مایه آرمانی هر شاعر و از دنیای ناخودآگاه او بر می‌خیزد. او می‎تواند عمل و تصویر آرمانی خود را در فضایی کاملا نامأنوس ، خارج از چهارچوب عقلانی ، بر مبنای زیبایی‌های تشنج‌آور مطرح شده در سورئالیسم بر خواننده عرضه کند.» (دلبری ،مهری،۹۴،ص.۸۴)
عشق
صحرایی سراب است
در پیاله‌ی نازکی
و شگفتا
غرقت می‌کند. (لنگرودی،۱۳۹۳،ص.۴۴۴)
بسیاری از منتقدان معتقدند که شمس در مصرع آخر هر پاره انسان را غافلگیر می‌کند.خوابی در بیداری تصویر پارادکسی است که شمس برای برجسته‎سازی شعرش از آن بهره می‌گیرد. خوابی در بیداری اشاره به زیبایی باورنکردنی عشق دارد :
عشق، خوابی است
که در بیداری می‌کشیم. (همان،ص.۴۴۷)
او معتقد است که عشق ،گرمی بخش وجود یخ زده‌ی انسان است .منظور از «اتاق»، «تن» انسان است که شمس با تشبیه عناصر سازنده آن به یخ اشاره به سرد و بی روح بودن آن دارد :
عشق
بخاری هیزمی در اتاقی است
که چهار دیوارش از یخ است. (لنگرودی،۱۳۹۰،ص.۷۸۵)
پارادکس از ویژگی‎های پست مدرنیست است که گاه در شعر شمس دیده می‎شود. او فقط خنکای عشق را مرهمی می‌داند بر دردهای انسان امروزی ، خنکایی که حاصل آتش عشق است :
جز عشق
سایه‌ای نیست خنک‌ات کند
سایه‌ی آتشی
که به سوختن خانه‌ات مشغول است. (لنگرودی،۱۳۹۳،ص.۵۸۵)
۴-۳-۳-۱- ۲- زندگی بدون عشق
ای عشق
اگر تو نبودی
کلاه بوقی بچه ها بود «روز» و «شب»
که زندگی سرمان می‌گذاشت. (همان،ص.۱۲۲)
زمستان سیاه برای او جلوه‌ای از زندگی بدون عشق است که با ورود آفتاب عشق، دوباره گرمی خود را بدست می‎آورد:
عشق
از زمستانهای سیاهم گذشت

 

بعد از انجام Single-PCR، با بهره گرفتن از روش Triplex-PCR به شناسایی گونه های حاوی سه ژن مقاومت پرداختیم .
شکل(۴-۱۱) نتایج حاصل از الکتروفورز از ژن های مورد بررسی الف) تک باند ها در سمت چپ نتیجه ی PCR Single-ب)در سمت راست
PCR-Triplex
چاهک اول) مارکر (DNA 100bp).
چاهک دوم) محصول تکثیریافته فاقد ژن از نمونه بالینی.
چاهک سوم) محصول تکثیریافته ژن aac(6′)-Ie-aph(2″)-Ia ( 369 bp ) در نمونه بالینی موردبررسی.
چاهک چهارم) محصول تکثیریافته ژن aph(3′)-IIIa(523p) درنمونه بالینی مورد بررسی.
چاهک پنجم) محصول تکثیریافته ژن ant(4)-Ia(296bp) در سویه بالینی مورد بررسی.
چاهک ششم) محصول تکثیریافته از سه ژن aac(6′)-Ie-aph(2′’)-Ia، aph(3′)-IIIa، ant(4)-Iaدر نمونه های بالینی مورد بررسی.
درصد فراوانی سویه های انتروکوکوس فکالیس و انتروکوکوس فاسیوم که دارای بیش از یک ژن مقاومت به دو یا سه آنتی بیوتیک آمینوگلیکوزید بودند در جدول زیر نشان داده شده است.
جدول(۴-۳) درصدفراوانی سویه های انتروکوک حاوی بیش از یک ژن در نمونه های بالینی

ژن مورد نظر
تعداد
فراوانی

aac(6′)-Ie-aph(2′’)-Ia ، aph(3′)-IIIa
۱۹
۶/۱۲%

aac(6′)-Ie-aph(2′’)-Ia ، ant(4)-Ia
۳۹
۲۶%

ant(4)-Ia ، aph(3′)-IIIa
۱۶
۶/۱۰%

، ant(4)-Ia ، aph(3′)-IIIa aac(6′)- Ie-aph(2′’)-Ia
۱۲
۸ %

 

بعد از انجام PCR مشخص شد ۳۱ سویه(۵/۲۱ %) هم دارای ژن مقاومت aac(6′)-Ie-aph(2″)-Ia و هم در روش دسیک دیفیوژن به جنتامایسین مقاومت نشان دادند. ۳۲ سویه (۲/۲۲%) دارای ژن aph(3′)-IIIa مقاوم به استرپتومایسین بودند که در روش دیسک دیفیوژن نیز به دیسک استرپتومایسین مقاومت از خود نشان دادند و ۵۶ سویه(۳۸%) دارای ژن ant(4)-Ia و مقاومت به سایر آمینوگلیکوزیدها را از خود نشان دادند.
۴-۶-بحث
علی رغم کاربرد گسترده آنتی بیوتیک ها به ویژه پنی سیلین و کشف عوامل ضد میکروبی جدید، انتروکوک ها همچنان به عنوان سر دسته ی علل شایع عفونت های بیمارستانی به ویژه در ICU هستند. انتروکوک ها عمدتا توسط دست های پرسنل بیمارستان که ممکن است در دستگاه گوارش خود ناقل انتروکوک باشند از یک فرد به فرد دیگر و یا گاهی از طریق وسایل پزشکی منتقل می شوند. در بیماران شایع ترین محل های عفونت عبارتند از: دستگاه ادراری، جراحت ها، سیستم صفراوی و خون. انتروکوک ها ممکن است در نوزادان مننژیت و باکتریمی ایجاد کنند و در بزرگسالان می توانند اندوکاردیت ایجاد نمایند. با این وجود انترو کوک ها معمولا در عفونت های داخل شکمی، جراحت ها، عفونت های ادراری و سایر عفونت ها همراه نمونه های دیگری از باکتری ها در محیط کشت رشد می کنند به همین دلیل تعیین نقش بیماری زایی انتروکوک ها مشکل است (زاریلی و همکاران، ۲۰۰۵،فیض آبادی و همکاران،۲۰۰۶).
گفته می شود که انتروکوکس فکالیس با ۹۰% بروز و بعد از آن انتروکوکوس فاسیوم با ۱۵-۱۰ % بروز، شایع ترین علت در عفونت های انتروکوکی هستند. ظهور آن ها در دو دهه ی اخیربه صورت چشمگیری افزایش پیدا کرده است.(مارای، ۱۹۹۷؛ جمت، ۲۰۱۲) مصرف بی رویه ی آنتی بیوتیک هایی مانند آمینوگلیکوزیدها، سفالوسپورین ها، آزترئونام ها، خانواده ی بتالاکتام ها، تری متوپریم و… موجب افزایش مقاومت و پیشرفت باکتری شده است.(لیو، ۲۰۱۳). هرچند که به نظر می رسد انتروکوک ها برای بدست آوردن ژن های مقاومت و انتقال آن ها مستعد هستند( ورنر، ۲۰۱۳). این دو عامل سبب شده است که امروزه با پدیده‏ی HLAR مواجه شویم.

ازجمله مکانیسم های مولکولی که در ایجاد مقاومت در انتروکوک ها نقش دارند عبارتند از: تولید آنزیم های بتالاکتاماز های کدشده توسط پلاسمیدها، مقاومت ذاتی کد شده توسط کروموزوم نسبت به سفالوسپورین ها، همچنین مطالعات نشان داده که این مقاومت دارویی در انتروکوک ها می تواند توسط عناصر ژنتیکی قابل انتقال مانند اینتگرون، ترانسپوزون ها و IS کد شده باشد و به وسیله آن ها انتقال یابد(صمدزاده، ۱۹۹۰).

(۲-۲)

 

 

 

 

 

در مدل های خطی سری زمانی همچون ARMA , MA , AR وARMAX روش های متنوع کلاسیک «تخمین و شناسایی» وجود دارد که می توان مقادیر آتی سری زمانی را بر اساس هر یک از مد های گفته شده مبتنی بر مقادیر قبلی محاسبه کرد. لکن، پیش بینی سری های زمانی که از مدل غیر خطی پیروی می کنند، نیازمند ابزارهای هوشمند و پیشرفته ای مانند شبکه های عصبی است. به طور خلاصه، هدف، یافتن یک «ماشین پیش بینی کننده» است که می تواند با مشاهده مقادیری از یک سری زمانی، مقادیر آتی آن را پیش بینی کند. این روند در شکل (۲-۱) ارائه شده است.
پیش بینی سری زمانی با تقدم صفر (m=0) به وسیله شبکه عصبیMLP با الگوریتم یادگیری انتشار وارون از چهار روش مختلف تحلیل نمونه های آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. در هر یک از این روشها، یک ماشین پیش بینی (شبکه عصبی) با i ورودی و o خروجی استفاده شده است. این ماشین، قادر است پس از طی مراحل آموزش، با مشاهدهi نمونه از سری زمانی، o نمونه بلافصل آنها را پیش بینی کند.
ماشین پیش بینی کننده بر اساس i نمونه ی سری زمانی، o نمونه آتی را با m تقدم پیش بینی می نماید. (حالت ماشین پیش بینی کننده بر اساس I نمونه سری زمانی، o نمونه آتی را با m تقدم پیش بینی (حالت کلی) می کند.)
Prediction Machine PM
شکل۲-۱: ماشینپیش بینی کننده
برای آموزش ماشین (یا شبکه عصبی) یک مجموعه آموزشی باp عضو (هر عضو متشکل از i نمونه) و برای ارزیابی و آزمایش آن یک مجموعه آزمون با q عضو استفاده شده است. در هر مرحله آموزش، خروجی ماشین پیش بینی کننده (یا شبکه عصبی) با مقادیر واقعی نمونه ها مقایسه شده و ضرایب درونی شبکه بر اساس الگوریتم آموزشی مورد نظر اصلاح می وشد. پس از پایان دوره آموزش، مجموعه آزمون به ماشین پیش بینی کننده داده شده و خروجی آن با مقادیر اصلی مقایسه می شود. نتایج مقایسه مقادیر پیش بینی شده به وسیله ماشین و مقادیر اصلی، مواد لازم را جهت محاسبه معیار و در نهایت، ارزیابی پیش بینی را فراهم می کند.

 

 

X_Iنمونه i ام سری زمانی

 

N تعداد کل نمونه های سری زمانی

 

 

 

X_Iنمونه i ام سری زمانی پیش بینی شده

 

I تعداد ورودی های شبکه عصبی

 

 

 

P تعداد عناصر مجموعه آموزشی

 

Oتعداد خروجی های شبکه عصبی

 

 

 

Qتعداد عناصر مجموعه آزمون

 

Y_Iنمونه i ام از سری زمانی پردازش شده

 

 

 

 

 

 

(۲-۳)

 

 

 

 

 

روش اول
در این روش، مجموعه آموزشی شبکه شاملP عضوi تایی از نمونه های سری زمانی است. هرi نمونه تعدادo نمونه آتی را پیش بینی می کند.

 

 

Target
مقادیر واقعی

 

Output
پیش بینی شبکه

• تاسیسات حمام های آب معدنی

 

• رستوران درون واحدهای اقامتی فوق ذکر

 

• واحدهای پذیرایی داخل فرودگاه ها و ترمینال های مسافربری کشور

 

• مجتمع سیاحتی و تفریحی( به استثنای موارد مربوط به شهرداری ها)

 

• هتل آپارتمان

 

 

درجه بندی مراکز اقامتی در ایران

در این درجه بندی مراکز اقامتی به ترتیب متمایز بودن از ۵ ستاره تا ۱ ستاره درجه بندی می شوند. حداقل شرایط لازم برای هریک از هتل ها و مهمانخانه ها توسط دفتر تدوین استانداردهای فنی و نظارت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال ۱۳۸۳ تدوین شده به شرح زیر می باشد (زمانی فراهانی, ۱۳۷۹):

 

• رعایت حداقل سطح کیفی در قسمت های مختلف

 

• داشتن حداقل ۸% اتاق خواب

 

• ۷۵% دارای حمام و تسهیلات خصوصی باشند.

 

• وجود محلی برای صبحانه خوری که متناسب با ظرفیت هتل باشد.

 

• وجود سیستم سرمایشی و گرمایشی قابل کنترل در اتاق ها

 

به هتلی با حداقل امکانات یک ستاره تعلق می گیرد اما بر اساس خدمات ارائه شده و امکانات هر هتل هر ستاره و یا درجه به ۴ قسمت به شرح زیر تقسیم می شود (رمضانی, ۱۳۷۸)
T یا تاپ، که از نظر ارائه خدمات استاندارد، اعمال مدیریت اصولی و تجهیزات سبک و سنگین کلیه قسمت های هتل در سطح خوب قرار داشته باشد.
B، که ار نظر ارائه خدمت استاندارد، اعمال مدیریت اصولی و تجهیزات سبک و سنگین کلیه قیمت های هتل در سطح متوسط قرار داشته باشد.
C، که ار نظر ارائه خدمت استاندارد، اعمال مدیریت اصولی و تجهیزات سبک و سنگین کلیه قیمت های هتل در سطح ضعیف قرار داشته باشد.
بر این اساس تاسیسات اقامتی ایران بر حسب نوع تجهیزات، مشخصات فنی و کیفیت ارائه خدمات به شرح زیر درجه بندی می شود:
الف) مهمانخانه ها و مهمانسراها به پنج درجه(۱ تا ۵ ستاره)
ب) تاسیسات اقامتی دیگر به سه درجه( ۱ تا ۳ ستاره)
ج) واحدهای پذیرایی بین راهی به ۳ درجه(۱ تا ۳ ستاره)

هتل های چهار ستاره و پنج ستاره شهر تهران به تفکیک ستاره

از آنجا که مطالعه پیشرو به بررسی هتل های ۴ ستاره و ۵ ستاره در تهران می پردازد، اسامی و مشخصات کلی هتل های ۴ ستاره و ۵ ستاره تهران به شرح زیر است (فهرست هتل ها: تهران, ۲۰۱۴):

هتل های پنج ستاره

نام هتل
تعداد اتاق
موقعیت جغرافیایی

بزرگ آزادی
۴۷۱
تهران - بزرگراه چمران تقاطع اوین

هتل استقلال
۲۹۹
تهران، بزرگراه چمران، چهارراه پارک وی

اسپیناس خلیج فارس
۲۲۴
تهران - م ولیعصر، بلوار کشاورز

هر چند ظاهراً مفادّ مادّهی ۲۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی دلالت بر اختیار مطلق دادگاه در ارجاع به کارشناس داشته و با آرای وحدت رویهای که دادگاه را ملزم به صدور قرار کارشناسی در مواقع لزوم کرده است، منافات و تعارض دارد، اما دو راه برای حل تعارض وجود دارد:

۱-جمع میان ادلهای که دلالت بر اجباری و یا اختیاری بودن ارجاع دارند: جمع به این صورت است که بگوییم مادهی ۲۵۷ قانون آیین دادرسی دلالت بر اختیار مطلق دادگاه در ارجاع به کارشناس دارد، اما دلایل قانونی^[۲۰۲] و آرای وحدت رویهی دیگر که ارجاع را الزامی میداند در حکم مقیّد بوده، لذا مطلق حمل بر مقیّد شده، پس اختیار در همهی موارد مطلق نیست. به تعبیر دیگر «اصطلاحاً (این) دلایل، بر اختیار دادگاه در ارجاع امر به کارشناسی حکومت دارند».^[۲۰۳]
۲ـ تفسیر دلایل و موادّ قانونی به شیوهای که موجب تعارض میان آنها نشود. به طور مثال در رأی شماره ۲۳۸۰-۳۰/۴/۱۳۱۷ دادگاههای انتظامی قضات آمده است «… لزوم ارجاع امر به خبره بسته به نظر حاکم است».^[۲۰۴]
معنای عبارت فوق آنست که اختیار تشخیص لزوم و حتی فنّی و تخصّصی بودن موضوع با دادگاه است . اما در صورتی که دادگاه تشخیص داد ارجاع به کارشناس ضرورت داشته و لازم است، دیگر حق ندارد بدون جلب نظر کارشناس رأی صادر کند.
بنابراین آن دسته از آرای وحدت رویّهای که ارجاع به خبره را لازم دانسته و عدم ارجاع را از موارد نقض حکم میدانند، ناظر به مواردی است که برای تشخیص موضوع دعوی، تخصّص و خبرویّت لازم است و این لزوم را دادگاه احراز کرده است. «پس ارجاع به کارشناسی جز در موضوعاتی که تشخیص آن موقوف به تخصص است، جایز نیست که آنهم بسته به نظر قاضی است».^[۲۰۵]
اما در صورت عدم احراز لزوم با توجه به مادّهی ۲۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه برای ارجاع امر به کارشناس مخیّر است. حتی در صورتی که یکی از طرفین دعوی تقاضای کارشناسی کرده باشد، دادگاه تا زمانی که لزوم ارجاع به کارشناس را احراز نکرده، میتواند تقاضای وی را بپذیرد و یا ردّ نماید. هر چند همانطور که قبلاً گفته شد برخی از حقوقدانان معتقدند دادگاه حق ردّ تقاضای کارشناسی از سوی طرفین را ندارد؛ چون «بیاعتنایی به آن در حکم خودداری از رسیدگی به دلیل است».^[۲۰۶]

۴ -ضابطهی تشخیص موارد الزامی و اختیاری ارجاع (از طریق تقسیمبندی موضوعات دادرسی):

به طور کلی (با وجود یک ضابطهی معیّن برای تشخیص لزوم ارجاع به کارشناس) از راه دستهبندی موضوعات و موارد مورد اختلاف (که به برخی از آنها اشاره شد) میتوان تا حدودی موارد الزامی واختیاری ارجاع به کارشناس را شناخت.
دو نوع تقسیمبندی دراینباره میتوان ارائه داد:
۱ـ تقسیمبندی موارد ارجاع به کارشناس بر حسب موضوعات دادرسی.
۲ـ تقسیمبندی موارد ارجاع به کارشناس بر حسب دستور قانون، نظر دادگاه و تقاضای اصحاب دعوی.

۱) تقسیمبندی موارد ارجاع به کارشناسی بر حسب موضوعات دادرسی:

۱-۱موضوعاتی که قانون دادگاه را ملزم به ارجاع به کارشناسی کرده است:
«صرف نظر از اینکه رویّهی قضایی محاکم دادگستری ایران استفادهی بیشتری از نظریّات اهل فن و دانش میباشد، اما در مواردی که رجوع به اهل فن، یا کارشناس برابر قانون است، تخطّی از آن جایز نبوده و برای محکمه الزامی است».^[۲۰۷]
از جمله مواردی که رجوع به اهل فن برای دادگاه الزامی است به موارد زیر میتوان اشاره کرد: تقویم خواسته در موارد اختلافی بین اصحاب دعوی^[۲۰۸]، تطبیق خط، امضاء، اثرانگشت یا مهر سند در صورت ضرورت^[۲۰۹]، و به طور کلّی در پروندههای حقوقی با موضوع سرقفلی، حق کسب و پیشه و برخی از موارد اجاره و«تخلیه به لحاظ نیاز شخصی برای استفادهی مسکونی(که) نیاز به نظر کارشناسی برای قابلیت استفاده دارد …».^[۲۱۰]
۱-۲ موضوعات تخصّصی و فنّی که به طور حتم در تخصّص دادگاه نیست، در این موارد باید دادگاه موضوع را به کارشناسی ارجاع نماید، حتی اگر در قانون تصریح نشده باشد. زیرا؛ «قاعدهی انصاف، مستدل بودن احکام، قناعت وجدان و قابل کنترل بودن احکام در مراجع تجدید نظر ایجاب مینماید که دادگاه از دانش و معلومات اهل فن استفاده نماید و عدول از آن نیز اجتنابناپذیر میباشد».^[۲۱۱]
به طور مثال برای روشن شدن اینکه آیا ضربات وارده به مجنیعلیه سبب زوال عقل شده یا به جهت دیگری حادث گردیده است، «دادگاه نباید بدون جلب نظر کارشناس فنّی در امری که تخصّص نداشته رسیدگی و اظهار نظر نماید».^[۲۱۲]
در موضوعات اول و دوم، ارجاع به کارشناس اجباری و ضروری است.
۱-۳ «موضوعاتی که در تخصّصی و عادی بودن آنها تردید وجود دارد. به عبارتی ممکن است تشخیص موضوع حسب مورد برای دادگاه پیچیده و تخصّصی و یا بدون پیچیدگی باشد. برای مثال تصرّف عدوانی، رفع مزاحمت و ممانعت از حق و غیره».^[۲۱۳]
در این قبیل از موضوعات که تردید وجود دارد، با بهره گرفتن از منطوق مادهی ۲۵۷ آیین دادرسی مدنی میتوان گفت که ارجاع به کارشناس در اختیار دادگاه است.
۱-۴ موضوعاتی که عرفاً و عادتاً برای دادگاه قابل تشخیص است و ارجاع امر به کارشناس در این قبیل موضوعات ضرورتی ندارد.

۲) تقسیمبندی موارد ارجاع به کارشناس برحسب دستور قانون، نظر دادگاه وتقاضای اصحاب دعوی:

 

۲-۱ارجاع به کارشناس بر حسب امر قانون : ارجاع به کارشناس در مواردی که در قانون پیشبینی شده، اجباری است (به این مورد در تقسیمبندی نخست اشاره شد).

 

۲-۲ ارجاع به کارشناس بر حسب نظر دادگاه .

۲-۳ ارجاع به کارشناس بر حسب تقاضای طرفین دعوی.
۲-۴ ارجاع به کارشناس بر حسب تقاضای یکی از اصحاب دعوی.
در این سه مورد اخیر، «دادگاه مختار است که مورد را به کارشناسی ارجاع کند ویا به تقاضا ترتیب اثر ندهد».^[۲۱۴]

گفتار دوم : ارجاع به کارشناس در مراحل مختلف دادرسی

 

۱. ارجاع به کارشناس در مرحلهی بدوی:

ارجاع به کارشناس در رسیدگی بدوی با استناد به مادّهی ۲۵۷ آیین دادرسی مدنی رأساً توسط دادگاه یا به درخواست هر یک از اصحاب دعوی صورت میگیرد.

۲. ارجاع به کارشناس در رسیدگی غیابی:

«در رسیدگی غیابی در صورتی که دادگاه، قضیه را به کارشناس ارجاع و انتخاب آنها را به قرعه به طرفین اعلام نماید، تخلف نیست».^[۲۱۵]برای ایداع دستمزد کارشناس نیز اخطاریّهی دادگاه به متقاضی قرار یا ذینفع ابلاغ خواهد شد.

۳. ارجاع به کارشناس در مرحلهی تجدید نظر:

ارجاع امر در موارد تخصّصی به کارشناس در مرحلهی تجدید نظر نیز ممکن است؛ چه این که دادگاه تجدید نظر ابتدائاً و بدون این که در دادگاه بدوی قبلاً کار کارشناسی انجام شده باشد، مبادرت به صدور قرار ارجاع به کارشناس نماید و چه این که نظریهی کارشناس بدوی را به قدر کافی روشن نداند.
مستند جواز ارجاع به کارشناس در مرحلهی تجدید نظر، مادّهی ۲۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی و احکام صادره از دیوان عالی کشور است:
۱ـ در مادهی ۲۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی که در خصوص ایداع دستمزد کارشناسی و عواقب عدم پرداخت آن میباشد، به مرحلهی تجدید نظر نیز اشاره شده و نتیجهی عدم ایداع، توقّف تجدید نظرخواهی و اجرای حکم بدوی اعلام شده است.
۲ـ در احکام دیوان عالی کشور آمده است:
- «استناد دادگاه به نظریهی کارشناسان در مرحلهی بالاتر ولو این که بر خلاف نظریهی کارشناسان بدوی باشد، مخالف اصول نیست و اعتبار آن به نظر دادگاه است».^[۲۱۶]
- «صدور قرار ارجاع به کارشناس را نمیتوان فسخ حکم بدوی دانست…»؛^[۲۱۷] یعنی صدور قرار ارجاع به کارشناس در مرحلهی تجدید نظر جایز است. ^[۲۱۸]

۴ـ ارجاع به کارشناس در مرحلهی فرجامخواهی:

عدم انجام کارشناسی در مرحلهی بدوی ممکن است مشمول مادّهی ۳۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی^[۲۱۹] و از موجبات نقض رأی بدوی یا تجدید نظر باشد.
اما چون مطابق با مادّهی ۳۶۶ آیین دادرسی مدنی، وظیفهی دیوان عالی کشور (که رسیدگی فرجامی میکند)، تنها تشخیص انطباق یا عدم انطباق رأی مورد درخواست فرجام با موازین شرعی و مقررات قانونی است، چنانچه در پروندهای میبایست نظریهی کارشناس جلب شود (واین امر انجام نشده و مشمول مادّهی ۳۷۱ قانون آیین دادرسی قرار گرفته)، حسب مورد اگرعدم ارجاع به کارشناس را تنها موجب نقص در پرونده دانسته باشد (بند ۵ مادهی ۳۷۱ آیین دادرسی مدنی)،^[۲۲۰] مطابق بند الف مادهی۴۰۱ قانون مذکور، مجدّداً پرونده را به دادگاه صادر کنندهی رأی (بدوی یا تجدید نظر) ارجاع میکند و در صورتی که عدم جلب نظر کارشناس، مشمول بندهای دیگر مادّهی ۳۷۱ دانسته شود، پس از نقض رأی توسط دیوان عالی کشور به شعبهی دیگری از حوزهی دادگاه صادر کنندهی رأی ارجاع داده میشود.
بنابراین دیوان عالی کشور ممکن است به جهت عدم جلب نظر کارشناس، آرای بدوی و تجدید نظر را نقض کند، اما خود رأساً مبادرت به صدور قرار ارجاع به کارشناس نمیکند، چون وظیفهی دیوان عالی کشور رسیدگی ماهوی نیست.

۵. اعادهی دادرسی با استناد به نظر کارشناسی:

اگر دادگاه بدوی با استناد به نظر کارشناسی رأی صادر کند و در مرحلهی تجدید نظر یکی از طرفین تقاضای ارجاع امر به هیأت کارشناسی نماید و دادگاه موضوع را به هیأت ارجاع دهد، اما به لحاظ امتناع از پرداخت ما بهالتفاوت هزینه کارشناسی، دادگاه تجدید نظر رأی بدوی را تأیید کند، آیا محکومعلیه میتواند با تحصیل نظر هیأت کارشناسی تقاضای اعادهی دادرسی کند؟ به عبارت دیگر آیا محکومعلیه میتواند بعد از اتمام دادرسی با استناد به بند ۷ مادّهی ۴۲۶ آیین دادرسی مدنی^[۲۲۱]، نظریه ی کارشناسی را با پرداخت دستمزد أخذ کرده و به عنوان مدرک و دلیل حقّانیّت، درخواست اعادهی دادرسی نماید؟
دراین باره دو نظر متفاوت وجود دارد:
۱ـ درخواست اعادهی دادرسی با استناد به نظر کارشناس موجّه نیست؛ زیرا «اگر نظر کارشناس را جزء اسناد و مدارک دعوی تلقی کنیم باید ثابت شود که چنین سندی در جریان دادرسی مکتوم و در اختیار متقاضی نبوده است. اگر نظر هیأت کارشناسی بعد از دادرسی ارائه شود، دادگاه نمیتواند به آن ترتیب اثر دهد، مضافاً این که دلیل باید در زمان دادرسی موجود باشد نه این که بعداً موجود شود، بنابراین مورد، مشمول بند ۷ مادّهی مرقوم نیست و درخواست اعادهی دادرسی به استناد آن موجّه نخواهد بود».^[۲۲۲]
۲ـ درخواست اعادهی دادرسی با استناد به نظریهی کارشناس صحیح است؛ «زیرا طبق بند ۷
مادهی ۴۲۶ آیین دادرسی مدنی نظریهی کارشناس در حکم سند و مدرکی است که در جریان دادرسی مکتوم بوده (ومکتوم بودن دلیل اعم است از این که موجود باشد یا اینکه معدوم. و امکان ارائه آن نباشد)»^[۲۲۳]، بنابراین منعی برای پذیرش درخواست اعادهی دادرسی با استناد به نظریهی کارشناس وجود ندارد.

سرمایه فرآیندی
سرمایه نوپدیدی
۲-۶-۳- طبقه بندی از دیدگاه استوارت
به نظر استوارت سرمایه رایج دارای ویژگی های مالی و فیزیکی خاص خود است.سرمایه فکری که یک دارایی ناملموس است شامل سرمایه انسانی،مشتری و ساختاری است.سرمایه انسانی در ذهن کارکنان در راستای اهداف سازمان قرار دارد.و زمانی شکل می گیرد که کارکنان بخش بیشتری از زمان و استعداد خود را به فعالیت هایی اختصاص دهند که منجر به نوآوری می شود.سرمایه مشتری نمایانگر ارزش ارتباط فعلی شرکت با مشتریان است.سرمایه مشتری احتمالا در بین کل دارایی های ناملموس به بدترین شکل مدیریت می شود.
سرمایه ساختاری نیز دانش موجود در سازمان است.سرمایه ساختاری شامل فن آوری ها،اختراعات، ابتکارات، انتشارات و فرایندهای کسب و کار است(زمانی،۱۳۹۰).
۲-۶-۴- طبقه بندی از دیدگاه بنتیس
به نظر بنتیس سرمایه فکری بوسیله تعامل میان هر یک از عناصر سرمایه انسانی،ساختاری و رابطه ایجاد می شود.که به این ترتیب تمامی منابع نامحسوس سازمان طبقه بندی می شود.
وی معتقد است سرمایه انسانی مهم است چون منبع ابتکارات استراتژیک سازمانهاست.سرمایه انسانی را نشان دهنده “موجودی دانش افراد یک سازمان"می داند.سرمایه انسانی به عنوان یک منبع نوآوری و نوسازی استراتژیک از اهمیت خاصی برخوردار است.مالکیت این نوع سرمایه در اختیار شرکت ها نیست و خروج افراد منجر به ازدست رفتن حافظه سازمانی شده که نوعی تهدید برای سازمان محسوب می شود(بنتیس،۲۰۰۰).

سرمایه ارتباطی شامل معلوماتی است که در تمام روابطی که یک سازمان در بر دارد،گسترش می یابد.چه با مشتری باشد چه با رقبا،تامین کنندگان،جوامع تجاری یا ارگانهای دولتی.سرمایه مشتری شامل ارزش فعلی و آتی روابط سازمان با مشتریان خود است(بنتیس،۱۹۹۸).
۲-۶-۵- طبقه بندی از دیدگاه هانس و لوونداهل^[۳۲]
از نظر هانس و همکارانش منابع دو دسته اند:مشهود ونامشهود.که منابع مشهود در ترازنامه عنوان می شود و منابع نامشهود به دو دسته تقسیم می شود:
دسته ای که روابط را بیان می کند و دسته ای که لیاقت و شایستگی را عنوان می کند، که می تواند به صورت فردی یا گروهی تعریف شود.
۲-۶-۶- طبقه بندی از دیدگا اسکاندیا^[۳۳]
یکی از شاخص ترین گرایشات به سرمایه ی فکری در عرصه ی سازمانی و عملی ، در کشور سوید و در شرکت اسکاندیا اتفاق افتاده است . اسکاندیا یک شرکت خدمات مالی سوئدی است که برای نخستین بار توانست دارایی های دانشی خود را اندازه گیری کرده و در قالب ضمیمه هایی به صورت های مالی حسابداری سنتی الحاق نماید.در واقع این شرکت به لحاظ توجه به سرمایه ی فکری و همچنین گزارش سرمایه ی فکری از سازمان های پیشگام در جهان به حساب می آید . به باور اسکاندیا ، سرمایه ی فکری بخش لاینفک ارزش بازاری شرکت به حساب آمده است.نخستین گزارش سرمایه فکری اسکاندیا بر اساس الگوی پیشنهادی ادوینسون و مالون در اواسط دهه ۱۹۸۰ تدوین شد.
شرح مختصری از هریک از اجزای درخت سرمایه فکری در زیر آمده است:
سرمایه انسانی: سرمایه انسانی ، عبارت است از دانش تلفیقی ، مهارت ، نوآوری و توانایی افراد هر سازمان که برای انجام وظایف خود از آنها استفاده می کنند. به باور اسکاندیا توسعه ی مفهوم سرمایه ی فکری باعث تمایز جدی در رویکرد های حاکم بر سامانه پایش دارایی ها و فرآیندهای مالی سنتی و مبتنی بر سرمایه ی فکری شده است . رویکرد سامانه های مالی سنتی تنها گذشته ی مالی سازمان را گزارش می دهد . در مقابل براساس رویکرد سرمایه ی فکری ، امروز و آینده سازمان از اهمیت بیشتری برخوردار است . سرمایه ی فکری به سازمان کمک می کند تا بتواند برداشت درستی از شرایط امروز و افقی از آینده را رصد نماید .
سرمایه ساختاری شامل : سخت افزار، نرم افزار ، پایگاه های داده ، ساختار سازمانی ، حقوق امتیازات انحصاری ، علامت های تجاری و تمام موارد مرتبط با قابلیت سازمانی است و از بهره وری کارکنان پشتیبانی می کند به عبارت دیگر ، تمام آن چه که در صورت ترک سازمان توسط کارکنان هم چنین در سازمان باقی مانده ، سرمایه ی ساختاری نام گرفته است .
سرمایه مشتری:شامل ارزش ارتباطات با مشتریان می باشد.مواردی نظیر پایگاه مشتری،ارتباطات مشتری و پتانسیل مشتری.
سرمایه سازمانی:شامل شایستگی سیستماتیک و جمع بندی شده ی سازمانی به اضافه سیستم های بکارگیرنده قدرت نوآوری سازمان می باشد.مواردی نظیر دارایی های دانش جاسازی شده در فرایندها و حوزه های نوآوری.
سرمایه نوآوری:شامل آن بخشی از قدرت نوسازی شرکت ها می باشد که به صورت دارایی فکری است.مواردی نظیر حقوق تجاری محفوظ،رموز کسب و کار و دستورالعمل های دانش.
سرمایه فرایندی:شامل هر دو نوع فرایندهای دانش افزا و غیر ارزش افزا می باشد.مواردی نظیر سیستم ها،رویه ها و طرز کارها.
سایر دارایی نامشهود:شامل فرهنگ سازمانی می باشد.
۲-۶-۷- طبقه بندی از دیدگاه هوبرت سینت اونگ^[۳۴]
هوبرت سینت اونگ نیز تعبیری مشابه ادوینسون و مالون برای تعریف سرمایه ی فکری به کار می برد . از دید او نیز سرمایه ی فکری شامل سه مولفه ی سرمایه ی انسانی ، سرمایه ی مشتری و سرمایه ی ساختاری است . بر پایه ی این تقسیم بندی ، سرمایه ی انسانی را ، قابلیت افراد یک سازمان در برآورده کردن تقاضای مشتریان در قالب راه حل های نوآورانه ، سرمایه ی ساختاری را ، قابلیت های سازمان در برآوردن نیازهای بازار ، و سرمایه ی مشتری را عمق ( نفوذ) و گسترده ( پوشش)و سودمندی امتیازات خاص سازمانی ، تعریف می کند .این سه مولفه ی سرمایه ی فکری در واقع در بردارنده ی سهم هر سازمان از دارایی های نامشهود هستند. در واقع روند خلق ارزش در سازمان در خلال تبادل دانش میان این سه مولفه اتفاق می افتد. این موضوع به مثابه ی پایه ای برای شتاب بخشیده به یادگیری و توسعه ی سامانه مند قابلیت های سازمانی عمل کرد. به طور نمونه ، در هر سازمان ارزش از طریق تعامل افراد( کارکنان سازمان ، سرمایه ی انسانی ) با مشتریان خلق می شود و این موضوع درست همزمان با تعامل مشتریان و متاثر شدن آنان توسط سرمایه ی ساختاری سازمان شکل می گیرد . علاوه بر توجه به جنبه ی مشتریان سازمان برخی نظریه پردازان و پژوهش گران بر پایه ی همین دیدگاه ، به جنبه های دیگر همسنگ و با دیدی گسترده تر توجه داشته و مفهوم مشتریان را در قالب دامنه ی وسیع تری از ذینفعان بیرونی سازمان در نظر گرفته اند .
۲-۶-۸- طبقه بندی از دیدگاه لونکویست و پاولامتانن^[۳۵]
آنتی لونکویست و پاولامتانن، سرمایه ی فکری را در قالب سه مولفه ی : سرمایه ی مرتبط با کارکنان ، سرمایه ی مرتبط با ذینفعان بیرونی سازمان و سرمایه ی مرتبط با ساختار درونی سازمان در نظر می گیرد.
جدول شماره ی ۲-۴: مولفه های تشکیل دهنده ی سرمایه ی فکری در دیدگاه متانن^[۳۶]

 

سرمایه ی مرتبط با کارکنان	سرمایه ی مرتبط با ذینفعان بیرونی	سرمایه ی مرتبط با ساختار داخلی
دانش و توانمندی ها تجربیات تحصیلات خلاقیت و نوآوری سایرخصیصه ها: کارآفرینی، رهبری و …	روابط با مشتریان و سایر ذینفعان قراردادها و برنامه ها با ذینفعان	فناوری سانانه های اطلاعاتی پایگاه های داده فرآیندهای مرتبط با داده ارزش ها و فرهنگ فلسفه ی مدیریت	حقوق و امتیازات انحصار معنوی کپی رایت رموز تجاری سایر موارد مرتبط با مالکیت فکری

همانطور که در مباحث آتی بحث خواهد شد به این نتیجه خواهیم رسید که در بحث تشدید مجازات آدم ربایی چه به صورت عوامل مشدده عام و چه به صورت عوامل مشدده خاص باشد، مطلقاً مجازات آدم ربا تشدید می یابد.
و همین مسئله در کشور لبنان اینگونه است که هرکس شخصی ناتوان را که کمتر از ۱۸ سال سن دارد، به قصد جدا کردن وی از سلطه کسی که ولایت یا محافظت او را بر عهده دارد، برباید یا دور سازد هرچند با رضایت وی باشد، به حبس از ۶ ماه تا ۳ سال و جزای نقدی ۰۰۰/۵ هزارتا ۲۰۰ هزار لیره محکوم می شود.
و اگر ربودن با عنف صورت گیرد و فرد ربوده شده کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد، باز مجازات اعمال شاقه موقتی (ساده) مجری خواهد بود نه مشدد (ابدی).^[۱۱۰]
و برعکس این قضیه در ایران همانطور که در بالا ذکر شد این مورد به افراد بالای ۱۵ سال اختصاص دارد.
و در ادامه مجازات اصلی ساده بزه آدم ربایی می توان صور خاص دیگری که ساده هستند و در عین حال مجازات کمتری نسبت به این جرم دارند و شبه آدم ربایی نیز می باشند، پیرامون این مسئله عنوان کرد.
۳- مخفی کردن اموات
ماده ۶۳۵ ق.م.ا جرم خاصی شبیه مخفی کردن دیگری را بیان می کند «هرکس بدون رعایت نظامات مربوط به دفن اموات، جنازه ای را دفن کند یا سبب دفن آن شود یا آن را مخفی نماید، به جزای نقدی از یکصد هزار تا یک میلیون ریال محکوم خواهد شد.» انسان مرده هم آدم محسوب می شود و مخفی کردن وی، مخفی کردن آدم است، اما قانونگذار، این جرم را به صورت جداگانه و با مجازات بسیار کمتری نسبت به مخفی کردن انسان زنده، پیش بینی کرده است، زیرا مخفی کردن انسان مرده نتایجی همچون آسیب روحی و سلب آزادی تن را به همراه ندارد. ^[۱۱۱]
۴- مخفی کردن مجرم :
ماده ۵۳۳ ق.م.ا ، نوع خاص دیگر از مخفی کردن دیگری را بیان کردن دیگری را بیان کرده است. هرکس شخصی را که قانوناً دستگیر شده و فرار کرده یا کسی را که متهم است به ارتکاب جرمی و قانوناً امر به دستیگری او شده است، مخفی کند یا وسایل فرار او را فراهم کند، به ترتیب ذیل مجازات خواهند شد. چنانچه کسی که فرار کرده، محکوم به اعدام یا رجم یا صلب یا قصاص نفس و اطراف و یا قطع ید بوده، مجازات مخفی کننده یا کمک کننده به فرار، حبس از ۱ تا ۳ سال است و اگر محکوم به حبس دائم یا متهم به جرمی بوده که مجازات آن اعدام یا صلب است محکوم به ۶ ماه تا ۲ سال حبس خواهد شد و در سایر حالات، مجازات مرتکب، ۱ ماه تا ۱ سال حبس خواهد بود. ^[۱۱۲]
در صورتی که احراز شود فرد فراری می شود و یا مخفی کننده یقین بر بیگناهی فرد متهم زندانی داشته و در دادگاه ثابت شود از مجازات معاف خواهد شد.
گفتار دوم : مجازات اصلی مشدد :
گاهی پدیده مجرمانه به عنوان ناهنجاری، به قدری برای جامعه مضر و خطرناک می باشد که قانونگذار برای مبارزه با مرتکب مقررات تشدید مجازات را وضع نموده است. به تعبیر دیگری یکی از جهات مهم برای تشدید مجازات ها، اثر سوء جرم در جامعه است مانند جرم ترور، جاسوسی، محاربه، آدم ربایی و …. اینگونه جرایم برای جامعه مضر خواهد بود که قبل از بررسی کردن عوامل مشدده و مجازات اصلی آدم ربایی لازم است که، مختصر توضیحی درباره تقسیم مطالب داده شود.

در این گفتار سعی بر آن شده که تمام عوامل مشدد (۳ مورد) ذکر شده یک به یک بررسی می شود و در انتهای هر مورد، به تحلیل آن پرداخته خواهد شد.
«مجازات اصلی جرم آدم ربایی به معنای عام کلمه در ماده ۶۲۱ ق.م.ا بدین گونه مقرر شده است :
۱- حبس از ۵ تا ۱۵ سال برای هرکس که به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر، به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر شخصاً یا توسط دیگری، شخص را برباید.
۲- حبس ۱۵ سال برای ربودن مجنی علیه که سن وی کمتر از ۱۵ سال تمام باشد.
۳- حبس ۱۵ سال برای آدم ربایی با وسایل نقلیه
۴- حبس ۱۵ سال برای آدم ربایی توام با ورود آسیب جسمی یا حیثیتی به مجنی علیه»^[۱۱۳]
درباره علل تشدید مجازات آدم ربایی باید گفت که ماده ۶۲۱ ق.م.ا ۳ عامل مهم را به عنوان علل مشدده مجازات آدم ربایی، بیان کرده است که توضیحی مختصر، در مورد این عوامل بدون فایده نخواهد بود.

 

1. 1. سن مجنی علیه کمتر از ۱۵ سال تمام باشد :

 

سن بلوغ به موجب ماده ۱۲۱۰ قانون مدنی برای دختر، ۹ سال تمام قمری برای پسر، پانزده سال تمام قمری می باشند اما در این جا منظور از سال شمسی است و تفاوتی هم میان پسر و دختر وجود ندارد. قانونگذار به رغم اینکه پس از پیروزی انقلاب تغییراتی در سن بلوغ ایجاد کرد، اما سن ربوده شده، همچنان به همان ملاک ۱۵ سال که قانون تشدید مجازات آدم ربایی پیش بینی شده بود، اکتفاء نموده و گویی سن بلوغ در این جا تاثیر ندارد. ^[۱۱۴] و از سوئی به نظر می رسد که علم مرتکب به سن مجنی علیه ضرورتی ندارد و این تشدید در هر حال بر او بار خواهد شد ^[۱۱۵] به این علت که قانونگذار، صغر سن را یکی از علل تشدید مجازات قرار داده است آن است که، شخص صغیر و کم سن و سال، نیز به حمایت بیشتری دارد و ربودن او آسیب فراوانی بر وی وارد می سازد. ^[۱۱۶]
تعیین سن گویی، از این جهت می تواند مزید به علت باشد که به عنوان جهتی برای تشدید به دلیل آسیب پذیری بیشتر اطفال در مقایسه با افراد بالغ و ضعف آن ها در مقابل دفاع از خود و فقدان تجربه کافی برای دفع خطرات و امثال آن ها است.^[۱۱۷]

 

2. 2. ربودن با وسیله نقلیه :

 

آدم ربایی از شمار جرائمی است، که نوع وسیله ارتکابی در ماهیت آن موثر نیست و فقط می تواند در میزان مجازات مرتکب اثرگذار باشد.
وسیله نقلیه در ماده ۶۲۱ ق.م.ا بیشتر منصرف به وسیله نقلیه موتوری می باشد، اما اطلاق آن در اینجا شامل وسیله نقلیه موتوری یا غیر موتوری ^[۱۱۸] و اعم از وسیله نقلیه زمینی، دریایی، هوایی ^[۱۱۹] می باشد علت تشدید مجازات، آن است که ارتکاب جرم به این صورت هم آسان تر است و موجب تسریع و تسهیل در وقوع جرم هستند و هم رعب و وحشت فزاینده ای را به دنبال دارند و امکان فرار مجنی علیه کمتر می می باشد.^[۱۲۰]

 

3. 3. ایراد آسیب جسمی یا حیثیتی :

 

آسیب جسمی گرچه ظهور در آسیب بدنی دارد، اما ظاهراً آسیب روحی و روانی را هم در بر می گیرد آسیب که به مجنی علیه وارد می شود، گاهی بر اثر عملیات آدم ربایی است، مانند این که مجنی علیه در مقابل آدم ربایی مقاومت می کند و آسیبی به او برسد، همه صورت ها را در بر می گیرد. ^[۱۲۱]
اما باید توجه داشت که آسیب در نتیجه آدم ربایی به قربانی وارد می شود و به عبارتی دیگر، بین ربودن و ورود آسیب، رابطه سببیت موجود باشد. ^[۱۲۲]. برای نمونه اگر مجنی علیه در محل اختصاصی خود اقدام به خودکشی کند یا برای فرار، خود را از جایی پرت کند، مشمول این عنوان مشدده نخواهد بود چون هنوز رابطه سببیت بین فعل مرتکب و مجنی علیه برقرار نشده، اما اگر بر اثر ربودن و مخفی کردن و عدم تغذیه مناسب در محل اختفاء به او آسیب برسد موجب تشدید مجازات خواهد بود، به این علت که رابطه سببیت میان مرتکب و مجنی علیه برقرار شده و مشمول تشدید مجازات خواهد بود. ^[۱۲۳]
معمولاً آسیب جسمی همراه آسیب روحی است که در ماده ۲ قانون تشدید مجازات ربایندگان اشخاص نیز پیش بینی شده است. آسیب حیثیتی، سوء استفاده های جنسی است که آبروی فرد را در معرض خطر قرار دهد. در این قبیل موارد، مرتکب به حداکثر مجازات محکوم گردد ^[۱۲۴] و معمولاً در مواردی که مجنی علیه، پسربچه ای زیبا از جنس مونث باشد، مفروض دانسته می شود اما در موارد دیگر باید چنین آسیبی از سوی مجنی علیه به اثبات برسد، در جمع، اطلاق عبارت، «به مجنی علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود…».^[۱۲۵] هم فرضی را که آسیب ضمن ربایش صورت گرفته است و هم فرضی را که پس از ربایش وارد می آید، شامل می گردد. ^[۱۲۶]
و ایرادی که می توان در این خصوص به ماده ۶۲۱ ق.م.ا وارد است آن است که مانند مواد ۲ و ۴ قانون مجازات ربایندگان اشخاص، به صراحت آسیب های روحی و روانی وارده در اثر آدم ربایی را موجب تشدید ندانسته است، ضرورت دارد به هنگام انجام اصطلاحات جدید، برطرف شود. ^[۱۲۷]
و این وصف ربودن اگر موجب آسیب حیثیتی به شخص شود مقتضی حداکثر مجازات است مثلاً وصف اینکه دختر جوانی چند شبانه روز داخل یک اتاق در کنار مردان رباینده قرار گیرد موجب ورود آسیب حیثیتی به وی می شود. ^[۱۲۸]
در قانون لبنان قانونگذار با اشاره به مواد ۵۶۹، تاکید بر این مسئله دارد که هرکس آزادی اشخاص را با عمل ربودن فرد دیگر زایل سازد، کننده کار با کارهای طاقت فرسایی که در ماده ۵۶۹ آمده مجازات می شود و این مجازات را بین حد نوسان قرار داده یعنی حداقل و حداکثر که ۳ تا ۱۵ سال می باشد.
مجازات های مشدد در ۷ مورد عنوان شده که به قرار زیر است :
«اگر مدت زمان ربودن توسط آدم ربا از ۱ ماه فراتر برود،به معنی این که شرایط تشدید کننده را با ادامه کار از سوی آدم ربا ها برای ۱ ماه و یا بیشتر قرار داده و اگرچه هیچگونه جرم دیگری مانند شکنجه و یا آزار و اذیت جسمی بر او مرتکب نشود، همان مهلت ۳۰ روز مشخص می شود.
اگر بر شخص ربوده شده شکنجه روحی و جسمی وارد شود.
اگر جرم، در موردکسی که در مقام انجام وظیفه بوده و یا این که در حین اماده شدن برای انجام کار یا به سبب آن باشد، مرتکب شود.
انگیزه جرم، اگر به قصد انتقام یا طایفه ای یا حزبی از مجنی علیه و یا غیر از طایفه یا حزب یا نزدیکانش باشد به طور مطلق تشدید می یابد.
اگر آدم ربا فرد را نزد خود نگاه دارد و از این موسسات و دولت را، به منظور دزدی مال یا اکراه از اجبار یا از روی میل اقدام به انجام دادن و امتناع کردن امری، تهدید کند مشمول ماده می شود.
اگر آدم ربا از وسیله نقلیه استفاده کند خواه وسیله نقلیه عمومی باشد، خواه شخصی فرقی نمی کند.درلبنان قید شده که حتماً باید وسیله نقلیه ای که در آن جرم آدم ربایی لحاظ شود آهنی بوده باشد مانند کشتی،ماشین، قطار، هواپیما.
اگر آدم ربا جرم را گروهی و یا با۲ شخص و یا بیشتر مرتکب شود و در حین ارتکاب مسلح باشند و در نتیجه گروهی بودن، رعب و و حشت ایجاد کنند و یا به هر سبب دیگری که رابطه ای با حادثه داشته باشد، منجر به مرگ انسانی شود، مجازات او به موجب مصوبه قانونی شماره ۲۷ تاریخ ۵/۳/۱۵۵۹ تشدید می یابد.» ^[۱۲۹]
مبحث دوم : مجازات های تکمیلی و تبعی

پایان نامه برای دریافت درجه ی کارشناسی ارشد«M.A.»

گرایش: …………………………
عنوان:
چالشهای برنامه ریزی مدیریت استراتژیک منابع انسانی (SHRM) در بخش دولتی کشور
استاد راهنما
نگارش:
صبا نظری
تابستان۱۳۹۴
بسم الله الرحمن الرحیم
تقدیم به
همه کسانی که لحظه ای بعد انسانی و وجدانی خود را فراموش نمی کنندو بر آستان گران سنگ انسانیت سر فرود می آورند و انسان را با همه تفاوت هایش ارج می نهند.
سپاسگزاری :
به پاس قدر دانی از قلبی آکنده از عشق و معرفت که محیطی سرشار از سلامت و امنیت و آرامش و آسایش برای من فراهم آورده استهمدلی که با واژه ی نجیب و مغرور تلاش ; آشنایی دارد و تلاش راستین را می شناسد و عطر رویایی آن را استشمام می کند و مرا در راه رسیدن به اهداف عالی یاری می رساند؛
چکیده:
این مقاله با نام چالشهای برنامه ریزی مدیریت استراتژیک منابع انسانی (SHRM) در بخش دولتی کشور مطالعه موردی سازمان مدیریت برنامه ریزی استان همدان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش تمامی کارکنان این سازمان به تعداد ۴۰ نفر می باشند که برای نمونه گیری از فرمول مورگان استفاده شده است و تعداد ۳۶ نفر انتخاب گردیدند. روش تحقیق از نوع پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی است . برای جمع آوری داده ها و اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است که پرسشنامه مذکور به صورت محقق ساخته است و جهت روایی پرسشنامه را به استاد راهنما و متخصصین امر نشان داده و از روایی آن اطمینان حاصل نموده است . جهت پایایی نیز مقدار آلفای کرونباخ به مقدار ۸۹% می باشد که می توان گفت از مقدار خوبی برخوردار می باشد. در این تحقیق از سه فرضیه استفاده شده است که تمامی آنها در معیار ۹۵/۰ تایید شدند.
واژگان کلیدی: مدیریت استراتژیک منابع انسانی، فرهنگ، رهبری
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
فصل اول ۱
۱-۱ مقدمه ۲
۱-۲ بیان مساله ۳
۱-۴ اهداف تحقیق: ۴
۱-۶ مدل مفهومی: ۵
۱-۷ فرضیات تحقیق ۵
۱-۸ محدودیت های پژوهش : ۶
۱-۹ تعریف اصطلاحات: ۶
مدیریت استراتژیک منابع انسانی: ۶
فصل دوم ۷
۲-۱ ادبیات تحقیق: ۸
۲-۱-۱مقدمه ای از سیر تکاملی SHRM در ایران: ۸
۲-۲ تاریخچه مدیریت استراتژیک منابع انسانی: ۸
۲-۳دلایل عدم وجود SHRM در ایران: ۱۰
۲-۴ نقش مدیریت استراتژیک منابع انسانی در موفقیت سازمانی: ۱۱
۲-۵ چالشهای پیش روی SHRM در ایران: ۱۱
ب: فرهنگ مدیریتی در سازمانها ۱۲
تحقیقات انجام شده در خارج ۱۳
فصل سوم ۱۹
۳-۱ روش شناسی و نوع تحقیق ۲۰
۳-۲ جامعه آماری پژوهش ۲۰
۳-۳ حجم نمونه و روش نمونه گیری ۲۰
۳-۴ روش گردآوری داده ها: ۲۰
۳-۵ پایایی پرسشنامه: ۲۰
فصل چهارم ۲۱
۴-۱ تجزیه و تحلیل پژوهش: ۲۲
۴-۱-۱ تجزیه وتحلیل داده ها ۲۲
فصل پنجم ۲۴
۵-۱ مقدمه : ۲۵
۵-۲ تحلیل یافته ها : ۲۵
بحث و تفسیر : ۲۵
۵-۳ نتیجه گیری و پیشنهادات: ۲۶
پرسشنامه ۲۸

 

۱۹

۰۲۲ / ۰

در نظر گرفتن بودجه برای کارآفرینی

۱۸

 

۲۰

۰۱۸ / ۰

اتخاذ سبک مدیریت مناسب در سازمان

۱۹

 

۱۸

۰۲۵ / ۰

جذب سرمایه گذاری خارجی به سازمان

۲۰

 

 

فصل پنجم :
نتیجه گیری و پیشنهادهای تحقیق
۵-۱- مقدمه :
در فصل های گذشته پس از معرفی و بیان ادبیات موضوعی در زمینه ی الگویی برای استراتژی کارآفرینی در واحدهای صنعتی استان یزد، الگوی مفهومی و سؤال های تحقیق تدوین شدند. سپس برای بررسی سؤالات، روش به کار رفته برای تحقیق و شیوه ی جمع آوری داده ها تعیین گردید و پس از گردآوری داده ها، داده های گردآوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و یافته هایی حاصل شد که این یافته ها منجر به نتایجی شدند. در این فصل ابتدا به نتایج سؤالات تحقیق به طور خلاصه اشاره می گردد و تعریفی مختصر از نمونه و جامعه آماری و برخی از یافته های مهم تحقیق ارائه می شود. سپس به بحث و نتیجه گیری در خصوص نتایج حاصل از یافته های تحقیق حاضر و یافته های پیشین، پرداخته می شود. در بحث و نتیجه گیری به استنباط از نتایج این تحقیق و چرایی حصول این موارد پرداخته می شود. در نهایت نیز با بهره گرفتن از یافته های این تحقیق، به مدیران اجرایی و محققان آتی، پیشنهادهایی ارائه می گردد.
۵-۲- جمع بندی فصل های این تحقیق :
در فصل اول، کلیات تحقیق شامل بیان مسئله اصلی تحقیق، ضرورت و اهمیت، اهداف، سؤالات تحقیق و در مجموع شناسنامه تحقیق مطابق با پروپوزال مصوب ارائه گردیدند. فصل دوم شامل ادبیات و مبانی نظری در موضوعات مدیریت کارآفرینی و مدیریت استراتژیک و بیان پیشینه تحقیق در سرفصل های تحقیق های داخلی و خارجی می باشد. در این فصل تحقیقات مشابه قبلی مرتبط با موضوع ارائه گردیده است. در فصل سوم روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، تعداد اعضای جامعه آماری، روش نمونه گیری و تخمین تعداد اعضای نمونه، روایی و پایایی سؤالات پرسشنامه، روش تجزیه و تحلیل و انواع نرم افزارها و آزمون های آماری مورد استفاده، بیان گردیدند. در فصل چهارم یافته های تحقیق در قالب آمار توصیفی و استنباطی ارائه گردیده و فصل پنجم شامل بیان خلاصه ای از تحقیق، محدودیت های تحقیق و پیشنهادات تحقیق و مبحث مطالعه موردی می باشد.
سؤال های تحقیق دربر گیرنده ۱) نقاط قوت شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟ ۲) نقاط ضعف شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟ ۳) فرصت های محیطی شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟ ۴) تهدیدهای محیطی شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟ ۵) استراتژی های مناسب برای شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟ ۶) رتبه بندی استراتژی های SO به چه صورت می باشد؟ ۷) رتبه بندی استراتژی های WO به چه صورت می باشد؟ ۸) رتبه بندی استراتژی های ST به چه صورت می باشد؟ ۹) رتبه بندی استراتژی های WT به چه صورت می باشد؟، می باشند.
از نظر دسته‌بندی تحقیقات بر حسب هدف، می‌توان این تحقیق را یک تحقیق کاربردی- توسعه ای محسوب کرد، از نظر دسته‌بندی تحقیقات توصیفی، این تحقیق از نوع توصیفی و پیمایشی به‌ شمار می‌رود، به این دلیل که محقق وارد میدان فعالیت شده و با مصاحبه و تکمیل پرسشنامه های مختلف بین کارآفرینان استان یزد به سؤالات تحقیق پاسخ می دهد.
در قسمت نظری اطلاعات موردنیاز دراین تحقیق از روش کتابخانه ای جمع آوری شده و در روش میدانی در خصوص موضوع مورد تحقیق با ارائه پرسشنامه به اعضای نمونه، اطلاعات لازم جمع آوری گردید. جامعه آماری تحقیق، مدیران و کارشناسان واحدهای صنعتی در استان یزد می باشد، که تعداد ۳۰ نفر این گروه به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند.
در این تحقیق، ابزار اندازه‌گیری، دو پرسشنامه مختلف بود که در آنها نظر افراد، در یک مرحله بصورت کیفی و در مرحله دوم به صورت کمی جمع آوری شد و از قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری اطمینان حاصل شد و همچنین برای اطمینان از روایی ابزار اندازه گیری از روش روایی محتوا استفاده شده است.
۵-۳- بحث و نتیجه گیری از یافته های تحقیق :
۵-۳-۱- نقاط قوت شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟
بررسی نتایج به دست آمده از بررسی میانگین ها: سؤال اول تحقیق از طریق بررسی نقاط قوت شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد پرداخته است. نتیجه به دست آمده از نظر سنجی از خبرهای تحقیق نشان داد که شاخص های برخورداری سازمان از کارشناسان با تخصص و تجربه بالا، نسبت بالای تعداد کارکنان با مدرک کارشناسی و بالاتر به کل کارکنان، شرکت کارکنان در سمینارها و همایش های مختلف در حوزه کارآفرینی، وجود برنامه هایی برای تقویت گروه های کارآفرینی در واحدهای صنعتی، اطلاع رسانی و برگزاری نشست های سازمانی به منظور تقویت فرهنگ کارآفرینی سازمانی، مشارکت مدیران در جهت حل مسائل و مشکلات کارآفرینی، وجود برنامه ها اثربخش تقویت کارآفرینی سازمانی، زمینه سازی جذب نیروهای متخصص و کارآفرین و استخدام نیروهای کارآفرین از نظر خبرگان به عنوان نقاط قوت موجود در این سازمان شناسایی شدند.
۵-۳-۲- نقاط ضعف شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟
بررسی نتایج به دست آمده از آزمون بررسی میانگین ها: سؤال دوم تحقیق از طریق بررسی نقاط ضعف شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد پرداخته است. نتیجه به دست آمده از نظر سنجی از خبرهای تحقیق نشان داد که شاخص های آموزش همگانی ضعیف در حوزه کارآفرینی، عدم همکاری مناسب بین واحدهای صنعتی جهت به اشتراک گذاری دانش های تخصصی، ضعف در جذب حامیان مالی، هزینه اندک تحقیقات سازمان ها به منظور نوآوری و کارآفرینی، سبک مدیریت نامناسب در سازمان ها، عدم ارائه خط مشی کارآفرینی در ماموریت های سازمان، نبود گروه های کاری و تیم های نوآوری برای حل مسائل سازمان و پیگیری ایده های جدید، فقدان برنامه استراتژیکی کارآفرینی در سازمان، فقدان سیستم پاداش و تشویق بر اساس عملکرد برای کارآفرینان، فقدان ارتباط واحدهای صنعتی با سایر مراکز کارآفرینی و فقدان بهره گیری از نتایج تحقیقات و طرح های علمی تحقیقی کارآفرینی از نظر خبرگان به عنوان نقاط ضعف موجود در این سازمان شناسایی شدند.
۵-۳-۳- فرصت های محیطی شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟
بررسی نتایج به دست آمده از آزمون بررسی میانگین ها: سؤال سوم تحقیق از طریق بررسی فرصت های محیطی شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد پرداخته است. نتیجه به دست آمده از نظر سنجی از خبرهای تحقیق نشان داد که شاخص های ارزان بودن نیروی کار موجود در بازار، وجود نیروی تحصیل کرده کارآفرینی، افزایش سطح علمی کارآفرینی، بازار گسترده داخلی و علاقه جوانان به کارآفرینی، چاپ کتب و نشریه های علمی کارآفرینی، وجود ترکیب جمعیتی جوان مستعد در کشور، تبلیغات کارآفرینی و استفاده از نام کارآفرینیان معروف برای تبلیغ، رویکرد جوانان و تحصیل کردگان به سمت کارآفرینی، ارائه واحدهای درسی مناسب در طول تحصیل به دانشجویان کارآفرینی و پوشش رسانه ای و ماهواره ای رویدادهای کارآفرینی داخلی و برون مرزی از نظر خبرگان به عنوان فرصت های محیطی موجود در این سازمان شناسایی شدند.
۵-۳-۴- تهدیدهای محیطی شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟
بررسی نتایج به دست آمده از آزمون بررسی میانگین ها: سؤال چهارم تحقیق از طریق بررسی تهدیدهای محیطی شناسایی شده شرکت های صنعتی استان یزد پرداخته است. نتیجه به دست آمده از نظر سنجی از خبرهای تحقیق نشان داد که شاخص های اعمال تحریم های بین المللی علیه کشور، بی ثباتی و عدم شفافیت قوانین و مقررات کشور در توسعه کارآفرینی، اقتصاد سنتی و فضای اندک آن برای جذب جوانان و دانش آموختگان، فقدان مشارکت سرمایه گذاری خارجی در کارآفرینی، فقدان توجه کافی به آموزش و پرورش در زمینه کارآفرینی، میزان نرخ تورم کنونی، اجرای سیاست خصوصی سازی به شیوه ای نامناسب، میزان اندک سرمایه گذاری برای بخش خصوصی در کارآفرینی و از دست دادن حامیان مالی، میزان سرمایه گذاری اندک زیر بنایی دولتی و خصوصی در کارآفرینی، نامعلوم بودن رویه های سایسی و استراتژی کارآفرینی، فقدان زیر ساخت های مناسب کسب و کار، وابستگی ساختار اقتصاد ملی به صادرات نفتی، عرضه کالاهای خارجی قاچاق در بازار داخلی و وجود مفاسد اقتصادی در دستگاه های حکومتی از نظر خبرگان به عنوان تهدیدهای محیطی موجود در این سازمان شناسایی شدند.
۵-۳-۵- استراتژی های مناسب برای شرکت های صنعتی استان یزد کدامند؟
پس از شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای محیطی، با مراجعه مجدد به خبرگان، به نظر سنجی از آنها برای شناسایی استراتژی های مفید و مناسب در این شرایط برای واحدهای صنعتی در استان یزد پرداخته شده است. بنابراین در چهار موقعیت SO، WO، ST و WT اقدام به تدوین استراتژی شده است. که استراتژی های بدست آمده به ترتیب برای چهار موقعیت بدین قرار می باشد: استراتژی های برگزاری مسابقات سالیانه در زمینه های تخصصی شرکت جهت شناسانی افراد کارآفرین و جذب آنها، ایجاد ارتباط با برگزیدگان جشنواره های علمی در سطح کشور جهت جذب آنها، برگزاری دوره های کارآفرینی جهت ارتقا توانایی کارآفرینی نیروی انسانی سازمانی، ایجاد دوره های ضمن خدمت جهت افزایش سطح سواد و دانایی پرسنل و بستن قرارداد با پارک های علم و فناوری جهت بهینه سازی فرایندهای کاری شرکت برای موقعیت SO، استراتژی های برگزاری دوره های مدیریتی جهت آشنایی مدیران با مفاهیم کارآفرینی، ایجاد تیم های کارآفرین درون سازمان از پرسنل مستعد در واحدهای مختلف، ایجاد راهبردها و استراتژی های کارآفرینی در سازمان توسط مدیران منابع انسانی و مدیران ارشد سازمانی، ایجاد تمایل در مدیران سازمانی در جهت حمایت از کارآفرینی در سازمان توسط آنها و ایجاد تالارهای گفتگو بین بخش‌های مختلف سازمانی جهت افزایش ارتباط بین کارکنان و ایجاد زمینه های کارآفرینی برای موقعیت WO، استراتژی های برگزاری جلسات توجیهی جهت جذب سرمایه گذاری خارجی در زمینه کارآفرینی، اعزام نیروهای خبره به کنفرانس های بین المللی کارآفرینی جهت کسب دانش های به روز و تکنولوژی های جدیدو در جهت افزایش کارآفرینی و ایجاد ارتباط با نهادهای دولتی جهت ارزیابی وضعیت سیاسی ایران در جهان و تحریم ها برای موقعیت ST و در نهایت استراتژی های تمرکز بر حفظ نیروهای خبره جهت ارتقا فرهنگ کارآفرینی در سازمان، استفاده از خبرگان دانشگاهی دارای مطالعات مرتبط در زمینه کارآفرینی برای تدوین استراتژی های مناسب در این زمینه، ارتقا فرهنگ کارآفرینی در سازمان، در نظر گرفتن سیستم پاداش بر اساس عملکرد برای کارآفرینان، در نظر گرفتن بودجه برای کارآفرینی، اتخاذ سبک مدیریت مناسب در سازمان و جذب سرمایه گذاری خارجی به سازمان برای موقعیت WT انتخاب شدند.
۵-۳-۶- رتبه بندی استراتژی های SO به چه صورت می باشد؟
نتایج بدست آمده از نرم افزار اکسپرت چویس و با بهره گرفتن از نظرات خبرگان برای مقایسه زوجی بین استراتژی های تدوین و مشخص کردن میزان اهمیت استراتژی ها به صورت مقایسه زوجی نسبت به یکدیگر پرداخته شده است. نتایج بدست آمده برای رتبه بندی استراتژی های پیشنهادی این بخش به این صورت می باشد: استراتژی ایجاد ارتباط با برگزیدگان جشنواره های علمی در سطح کشور جهت جذب آنها بیشترین اهمیت و استراتژی بستن قرارداد با پارک های علم و فناوری جهت بهینه سازی فرایندهای کاری شرکت در اولویت بعدی قرار داشته است، استراتژی های برگزاری دوره های کارآفرینی جهت ارتقا توانایی کارآفرینی نیروی انسانی سازمانی و برگزاری مسابقات سالیانه در زمینه های تخصصی شرکت جهت شناسانی افراد کارآفرین و جذب آنها در رتبه های بعدی و در نهایت استراتژی ایجاد دوره های ضمن خدمت جهت افزایش سطح مهارت و دانش پرسنل در اولویت آخر قرار دارد.
۵-۳-۷- رتبه بندی استراتژی های WO به چه صورت می باشد؟
نتایج بدست آمده از نرم افزار اکسپرت چویس: با بهره گرفتن از نظرات خبرگان برای مقایسه زوجی بین استراتژی های تدوین و مشخص کردن میزان اهمیت استراتژی ها به صورت مقایسه زوجی نسبت به یکدیگر پرداخته شده است. نتایج بدست آمده برای رتبه بندی استراتژی های پیشنهادی این بخش به این صورت می باشد: استراتژی ایجاد تیم های کارآفرین درون سازمان از پرسنل مستعد در واحدهای مختلف بیشترین اهمیت و استراتژی برگزاری دوره های مدیریتی جهت آشنایی مدیران با مفاهیم کارآفرینی در اولویت بعدی قرار داشته است، استراتژی های ایجاد تمایل در مدیران سازمانی در جهت حمایت از کارآفرینی در سازمان توسط آنها و ایجاد راهبردها و استراتژی های کارآفرینی در سازمان توسط مدیران منابع انسانی و مدیران ارشد سازمانی در رتبه های بعدی و در نهایت استراتژی ایجاد تالارهای گفتگو بین بخش های مختلف سازمانی جهت افزایش ارتباط بین کارکنان و ایجاد زمینه های کارآفرینی در اولویت آخر قرار دارد.
۵-۳-۸- رتبه بندی استراتژی های ST به چه صورت می باشد؟
نتایج بدست آمده از نرم افزار اکسپرت چویس: با بهره گرفتن از نظرات خبرگان برای مقایسه زوجی بین استراتژی های تدوین و مشخص کردن میزان اهمیت استراتژی ها به صورت مقایسه زوجی نسبت به یکدیگر پرداخته شده است. نتایج بدست آمده برای رتبه بندی استراتژی های پیشنهادی این بخش به این صورت می باشد: استراتژی اعزام نیروهای خبره به کنفرانس های بین المللی کارآفرینی جهت کسب دانش های به روز و تکنولوژی های جدیدو در جهت افزایش کارآفرینی بیشترین اهمیت و استراتژی ایجاد ارتباط با نهادهای دولتی جهت ارزیابی وضعیت سیاسی ایران در جهان و تحریم ها در اولویت بعدی و در نهایت استراتژی برگزاری جلسات توجیهی جهت جذب سرمایه گذاری خارجی در زمینه کارآفرینی در اولویت آخر قرار دارد.
۵-۳-۹- رتبه بندی استراتژی های WT به چه صورت می باشد؟

هدف از تقسیم بازار عبارت است از شناخت اعضای گروه های مشتریانی که شباهت بیشتری به یکدیگر دارند(bonoma&Shapiro,1984:104-110) .
هدف از تقسیم بازار، تقسیم بازار بزرگ به اجزاء کوچکتری است که هر یک از این اجزاء یا قسمت ها به صورت مشابهی به آمیخته بازاریابی پاسخ می دهند(Griffith&pol,1994:39).
۴-۶-۲- رابطه بین تقسیم بازار و هزینه های آن
بین استراتژی تقسیم بازار و هزینه های جمع آوری و تفسیر داده ها رابطه قویی وجود دارد. هزینه های جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، به منظور تقسیم بازار و تدوین برنامه های بازاریابی و پاسخگویی به نیازهای هر قسمت، ضروری بوده و در مجموع لازم است که قبل از شروع تجزیه و تحلیل تقسیم بازار، هزینه ها و منافع آن ارزیابی شده در صورتی که سودآوری آن قابل توجیه باشد، اقدام به این کار شود(reeder et.al,1991:211-212).
۷-۲- پیشینه تحقیق
۱-۷-۲- پیشینه تحقیق در ایران
در زمینه ارتباطات بازاریابی، تحقیقات دانشجویی متنوعی در سطح کشور انجام گرفته است و ما در مطالعات مقدماتی خود با توجه به فرصت و امکانات محدود خود، به تعدادی از آن دست یافتیم که در اینجا با رعایت اختصار فهرستی از این کارهای تحقیقی را ارائه می نماییم.
در تحقیقی با عنوان بررسی مقایسه ای تاثیر ارتباطات بازاریابی کنترل شده و کنترل نشده بر ارزیابی مصرف کنندگان از شرکت های خدماتی که توسط جوهری (۱۳۸۷) انجام شده ، بر اهمیت برقراری ارتباط کارا و موثر با مخاطبین برای کلیه سازمان ها به خصوص شرکت های خدماتی تاکید کرده است در این تحقیق، ضمن معرفی مفهوم ارتباطات بازاریابی با نگاهی تازه به این مفهوم و تقسیم آن به ارتباطات کنترل شده و ارتباطات کنترل نشده، میزان تاثیر این ارتباطات بر رضایت، نگرش و قصد استفاده مجدد مصرف کنندگان از خدمات مورد بررسی قرار گرفته است.

در تحقیقی با عنوان ارزیابی اثر بخشی تبلیغات محیطی شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل از دیدگاه مسافرین متروی شهر تهران که توسط فطوره چی (۱۳۸۸) صورت گرفته است، یکی از رسانه های مهم و موثر در تبلیغات محیطی می داند. تبلیغات در مترو نیز، گونه ای جدید و نو ظهور از انواع تبلیغات محیطی است. هدف این پژوهش، ارزیابی اثر بخشی تبلیغات محیطی شرکت ایرانسل متروی تهران از دیدگاه مسافرین مترو است. این پژوهش کاربردی توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد .
مورد بررسی، کلیه مسافرین و استفاده کنندگان متروی شهر تهران اند که در معرض تبلیغات محیطی شرکت ایرانسل قرار می گیرند. در این تحقیق، از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای یا منطقه ای استفاده گردید و حجم نمونه ۳۹۴ نفر تعیین شد. چهار چوب مفهومی مورد استفاده، مدل لاویج و استینر بوده و یک فرضیه اصلی و ۶ فرضیه فرعی برگرفته از ۶ عنصر: ایجاد آگاهی، ایجاد دانش و معلومات، ایجاد تمایل، ترجیح دادن، متقاعد شدن و اقدام به خرید تدوین گردید. برای تحلیل داده ها، از آزمون – t استودنت یک نمونه ای استفاده شد. نتایج تحقیق، حاکی از تائید کلیه فرضیات بجز فرضیه ۶ که مربوط به اقدام به خرید بود.
در تحقیقی با عنوان بررسی تاثیر تبلیغات تجاری بر رفتار مصرف کننده در بانگداری الکترونیکی مطالعه موردی: شعب بانک ملت شهرستان شاهرود که توسط حیدری (۱۳۸۹) انجام شده، از مدل آیدا که یکی از مدل های سلسله مراتبی ارزیابی اثر بخشی است، استفاده شده است. در این مدل فرایند اثر گذاری تبلیغات به چهار مرحله جلب توجه، ایجاد علاقه، ایجاد تمایل و اقدام تقسیم می شود و تبلیغات به عنوان یک عامل بیرونی که می تواند مشتری را از مرحله ای به مرحله بعد هدایت کند مطرح می شود. در این پژوهش، یک مدل سلسله مراتبی هفت مرحله ای برای ارزیابی تاثیر تبلیغات تجاری بر رفتار مصرف کننده در بانکداری الکترونیک براساس مدل آیدا توسعه داده شده است که علاوه بر چهار مرحله فوق، تاثیر تبلیغات در ایجاد اعتماد، رضایت و وفاداری مشتری را نیز بررسی می کند.
در تحقیقی با عنوان بررسی و انتخاب آمیخته ترفیع مناسب جهت شرکت های تحقیقات بازاریابی (بر اساس روش تصمیم گیری گروهی AHP) که توسط حق پرست انجام شده، به بررسی و انتخاب آمیخته ترفیع مناسب برای شرکت های آمیخته بازاریابی پرداخته است. در راستای باز شدن بازار و گسترش رقابت در بین شرکت های بازرگانی؛ شرکت هایی با هدف ارائه خدمات تحقیقات بازاریابی در صحنه اقتصاد ایران ظاهر شده اند و اما این شرکت ها در عرصه فعالیت خود با مشکلات خاصی مواجه هستند:
خدمات این شرکت ها در مرحله معرفی از سیکل عمر خود می باشد و مشتریان بالقوه هنوز به درستی با آن آشنا نیستند. این شرکت ها عرضه کننده نوعی از خدمات هستند و مانند هر نوع خدمت دیگری محصول آنان نامحسوس می باشد یعنی قبل از خرید با حواس پنج گانه قابل ادراک نیست و علاوه بر آن کیفیت آن بستگی تام و تمام به ارائه دهنده آن دارد؛ لذا خریداران با نوعی مخاطره مواجه هستند، مشتریان بالقوه این خدمات بنگاه های اقتصادی می باشند که فرایند خرید در این سازمان ها عقلا و پیچیده است و معمولا در این فرایند افراد مختلفی از جمله مدیران عالی سازمان دخالت دارند. با توجه به مشکلاتی که عنوان شد به نظر می رسد که این شرکت ها علاوه بر اینکه باید آگاهی های لازم را درباره خود و خدمات خود به مشتریان بالقوه بدهند؛ باید آن ها را درباره اهمیت تحقیقات بازاریابی اقناع نمایند و همچنین در آن ها نگرش مثبت نسبت به توانایی علمی خود به وجود آورند. حال این سوال مطرح است که کدام روش های ترفیعی برای دست یابی به اهداف فوق از کارایی بیشتری برخوردار است؟ از میان پانزده روش ترفیعی متناسب با محصول و مشتریان شرکت های تحقیقاتی بازاریابی که به عنوان گزینه انتخاب شدند؛ با نظر خواهی از صاحب نظران و دست اندر کاران تحقیقات بازاریابی در ایران و با تجزیه و تحلیل پاسخ ها با بهره گرفتن از روش تصمیم گیری گروهی AHP، بهترین روش ترفیع برای دست یابی به موفقیت شرکت های تحقیقاتی بازاریابی فروش حضوری دانسته شد و بهترین روش برای ایجاد آگاهی درباره شرکت و خدمات آن در خریداران بالقوه تبلیغات در مجلات تخصصی مدیریت تشخیص داده شد؛ و کاراترین روش برای ایجاد نگرش مثبت به اهمیت تحقیقات بازاریابی و همچنین ایجاد نگرش مثبت نسبت به توانایی علمی شرکت های فوق روش فروش حضوری شناخته شد.
در تحقیقی با عنوان طراحی ترکیب بهینه آمیخته بازاریابی برای رایانه با بهره گرفتن از فنون TOPSIS و AHP که توسط عترتی (۱۳۷۹) انجام شده است، با تمرکز بر کالا و صنعت رایانه و در جهت هر چه فعال تر شدن و پویایی هر چه بیشتر بازار این کالا و صنعت و با بهره گرفتن از فنون نوین تصمیم گیری همانند TOPSIS و AHP به دنبال این است که عوامل آمیخته بازاریابی این کالا را به ترتیب و اولویت مشخص نماید.
۲-۷-۲- یشینه تحقیق در خارج از کشور
“هانس و دیگران”^[۷۱] (۱۹۹۹) براساس مدل های اقتصاد سنجی و فرم رگرسیون مرکب مدلی را برای بررسی تاثیرات ابزارهای ارتقا فروش پیشنهاد نمودند. در مدل پیشنهادی آن ها نظرات مدیران واحد مالی، بازاریابی و تولید در این فرایند مورد توجه قرار گرفته بود. در واقع طبق این مدل نشان داده شد که چگونه و به چه ترتیب می توان از نظرات چندین خبره در مورد افزایش فروش با بهره گرفتن از ابزار قیمت در کوتاه مدت بهره جست؛ لیکن تحقیق موثری در حوزه سایر عناصر آمیخته انجام نداده اند.
“ملا و دیگران”^[۷۲] (۱۹۹۷) مدلی برای شبیه سازی برخی فعالیت های جست جوی اطلاعات توسط مصرف کننده، بر مبنای الگوریتم های ژنتیک و روش مونت کارلو به منظور ارتقای فرایند جست جو، ارزیابی بدیل های اطلاعاتی و تاثیر نام و نشان تجاری بنگاه برای حمایت از تصمیم مصرف کننده، ارائه دادند.
“لوپز و دیگران”^[۷۳] (۲۰۰۲) با بهره گیری از متغیرهای زبانی و به کمک الگوریتم ژنتیک، به حل مسئله مدل سازی ارتباطات یکپارچه بازاریابی پرداخته اند. به همین ترتیب، وینا^[۷۴] (۲۰۰۴) مدلی پویا و راهبردی به منظور مدل سازی متغیرهای تصادفی در مدل ارتباطات یکپارچه بازاریابی طراحی نمودند.
گلاز و ویس^[۷۵](۱۹۹۳) نیز بر مبنای مدل های تحلیل حساسیت پژوهش عملیاتی به مدل سازی اقدامات مربوط به فروش شخصی در صنایع رقابتی پرداختند.
گاندهیناسان و شاسکار (۲۰۰۴) با رهیافتی آماری و تاریخی مطالعه ای بر روی رویکردهای مختلف به بودجه بندی تبلیغات انجام دادند(lyrich hooky, 1989).
۸-۲- بررسی چهار چوب های نظری موجود
۱-۸-۲) شکل ۱-۲ که به چرخه ابزارهای ارتباطی شرکت معروف است، ابزارهای ارتباطی شرکت را در سطوح مختلف نشان می دهد.
شکل ۱-۲: چرخه ابزارهای ارتباطی شرکت
منبع:larry percy (2008).”strategic integrated marketing communication theory and practice” elsvier inc , Burlington.
۲-۸-۲) این مدل (شکل ۲-۲) نیز بر نقش ابزارهای ارتباطات بازاریابی را در رسیدن به مشتریان هدف تاکید دارد.
شکل ۲-۲: ابزارهای ارتباطات در جهت رسیدن به مشتریان هدف
منبع:kotler, p.,ang,s.h.,leong,s.m.and tan, c.t. (1999), marketing management: an asian perspective, 2 nd ed., prentice hall.
۳-۸-۲) قسمت مرکزی این مدل (شکل ۳-۲) مربوط به تحقیقی است که پیش رو داریم. در این مدل ابزارهای ارتباطات بازاریابی برای تاثیر بر مخاطب هدف تحت تاثیر عوامل ختلفی می باشد که در شکل آمده است.
Hihزررddیببب
اهداف ترویج
جایگاه یابی
بودجه ارتباطات
تحقیق و ارزیابی
تحلیل عامل کلیدی
پاسخ مستقیم
تبلیغات
پیشبردفروش
مخاطب هدف
روابط عمومی
فروش شخصی
شکل ۳-۲: رویکرد کل نگر به ارتباطات بازاریابی
منبع:tony yeshin (1998). “integrated marketing communications the holistic approach” , butterworth – Heinemann, London.
۴-۸-۲) این مدل (شکل ۴-۲) پنج ابزار ارتباطات بازاریابی را معرفی می نماید که هر کدام از این ابزارها به اقدامات مختلفی تقسیم می شوند که در جدول شماره ۱-۲ به تفصیل آمده اند.
شکل ۴-۲: ابزارهای ارتباطات بازاریابی
منبع:rajagopal . (2007) marketing dynamics: theory and practice . new delhi , india: new age international.
جدول ۱-۲: ابزارهای ارتباطات بازاریابی

 

ابزارهای ارتباطات بازاریابی

ابزارها

 

 

 

 

 

 

ATS

 

متاهل

 

۹۴.۶۲

 

۱۲۳۰.۰۰

 

 

 

مجرد

 

۲۰۲.۰۳

 

۷۷۳۷۶.۰۰

 

 

 

۱-۵) مقدمه
در فصل چهارم فرضیه ­های تحقیق مورد آزمون و بررسی قرار گرفتند و وضعیت تأیید و یا رد فرضیه ­ها مشخص شد. در این فصل ابتدا خلاصه­ای از پژوهش انجام شده ذکر می­ شود و سپس نتایج حاصل از یافته­ ها بیان می­ شود. در ادامه این فصل به محدودیت­های بنیادی و محدودیت­های عملیاتی تحقیق اشاره می­ شود و در پایان نیز با توجه به مبانی نظری، اهداف تحقیق، نتایج حاصل از تحلیل یافته­ ها و مشاوره با اساتید و با توجه به محدودیت­های تحقیق پیشنهادهایی کاربردی برای مدیران و پیشنهادهایی نیز جهت انجام تحقیقات آتی به دیگر محققان، ارائه می­ شود.

۲-۵) مروری کلی بر تحقیق
در این تحقیق، محقق با پیروی از اصول و چارچوب نظری و پژوهشی، تلاش نمود تا با ارائه­ مدلی به بررسی رابطه بین شناسه­ی هواداری و پیامدهای حامی­گری بپردازد.
در فصل اول با توجه به اهداف تحقیق، فرضیه­هایی بر اساس الگوی مفهومی تحقیق تدوین گردید، سپس در ادامه و در فصل دوم به مبانی نظری و پیشینه تحقیق پرداخته شد که در آن تعاریف، ویژگی­ها و انواع حامی­گری و شناسه­ی هواداری و همچنین ابعاد مدیریتی و نتایج حاصل از حامی­گری و نیز عوامل اثر­گذار بر این نتایج به روشنی تشریح شدند. در فصل سوم نیز روش­شناسی تحقیق و چارچوب پژوهشی تحقیق مشخص شد، بدین ترتیب که هواداران تیم تراکتورسازی تبریز به عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب شدند. یکی از اصلی­ترین دلایل انتخاب ورزش فوتبال، تیم تراکتورسازی و شرکت تراکتورسازی این بود در چند سال اخیر مخصوصا از سال ورود به لیگ هوادارن پرشوری که دارد و زبانزد خاص و عام می­باشد و همچنین این­که این تیم به عنوان یک تیم خصوصی از مدیریت مناسبی برخوردار بوده و حمایت­های لازم نیز توسط شرکت تراکتورسازی از این تیم به عمل آمده است. سایر رشته­ های ورزشی و تیم­های حاضر در آنها بدلیل اینکه یا تیم­های دولتی بودند و یا حامیان آنها اغلب در صنعت « B2B» ^[۱۳۴] مشغول به فعالیت می­باشند، شرایط لازم برای انجام این تحقیق را نداشتند.
اما با توجه به محدودیت­های موجود، نمونه ­ای با حجم ۳۹۶ نفر از جامعه آماری انتخاب شدند و سپس داده ­های پژوهش از طریق طراحی و توزیع پرسشنامه و بصورت حضوری و الکترونیکی گرد­آوری شدند. روایی و پایایی پرسشنامه نیز با بهره گرفتن از آلفای­کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت.
در فصل چهارم، داده ­های گردآوری شده به وسیله نرم افزار های SPSS 18 و LISREL 8.5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این تجزیه و تحلیل در دو سطح تجزیه و تحلیل توصیفی و تجزیه و تحلیل استنباطی انجام گرفت. و در نهایت همه فرضیات این تحقیق به جز یکی با بهره گرفتن از الگویابی معادلات ساختاری مورد تأیید قرار گرفت.
۳-۵) خلاصه نتایج و تحلیل فرضیه ­ها بر اساس الگویابی معادلات ساختاری
در جدول (۱-۵) خلاصه نتایج آزمون فرضیه ­های تحقیق نشان داده شده است. همانگونه که در فصل ۴ نیز ذکر شد، همه فرضیات به جز یکی از آن­ها مورد تایید قرار گرفت.
جدول (۱-۵)؛ خلاصه نتایج آزمون فرضیه ­های تحقیق

 

 

فرضیه ها

 

اعداد معناداری (t-value)

 

ضریب مسیر

 

نتیجه

 

 

 

بین وجهه و اعتبار درک شده از تیم و شناسه­ی آن تیم ارتباط معناداری وجود دارد.

 

۳/۱۵

 

۰/۳۷

 

تأیید

 

 

 

بین مشارکت در حوزه­ ورزش و شناسه­ی تیم ارتباط معناداری وجود دارد.

 

۴/۶۸

 

۰/۴۳

 

تأیید

 

 

 

۳. بین شناسه­ی هواداری و شناسه­ی تیم ارتباط معناداری وجود دارد.

 

۱۲/۸۴

 

۰/۸۷

 

تأیید

 

 

 

۳-۱) بین تعلق هوادار و شناسه­ی هواداری ارتباط معناداری وجود دارد.

 

۲/۴۶

 

۰/۱۹

 

تأیید

 

۸۴/۴

 

۰۰/۱

 

۰۰۸/۰

 

 

 

شیمی دارویی

 

۸۷/۴

 

۹۲/۰

 

۰۰۴/۰

 

 

 

فیزیک

 

۷۷/۴

 

۹۵/۰

 

۰۰۷/۰

 

 

 

 

۴-۶- بررسی نرخ انتشار بهنجارشده پژوهشگران ایرانی

 

۴-۶-۱- مقایسه نرخ انتشار بهنجارشده در رده­های موضوعی

ابتدا نرمال بودن توزیع داده ­ها در هر رده موضوعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که داده ­های هر رده موضوعی از توزیع نرمال تبعیت نمی­کنند (مراجعه کنید به جدول ۲ پیوست) . بنابراین به منظور بررسی وجود اختلاف معنا­دار بین نرخ انتشار بهنجارشده پژوهشگران ایرانی در رده­های موضوعی مختلف، از آزمون کروسکال-والیس استفاده شد. نتایج در جدول ۴-۱۸ به تصویر کشیده شده است. همان­گونه که مشاهده می­کنید، نتایج این آزمون نشان از معناداری اختلاف بین نرخ انتشار بهنجارشده در رده­های موضوعی مختلف در سطح اطمینان ۹۹ درصد دارد (۳۴/۶۲X²= ، ۰۰۰۱/۰P=) .

جدول ۴-۱۸- آزمون کروسکال-والیس برای مقایسه نرخ انتشار بهنجارشده پژوهشگران ایرانی در رده­های موضوعی مختلف

 

 

خی دو

 

درجه آزادی

 

سطح معناداری

 

 

 

۳۴/۶۲

 

۱۹

 

۰۰۰۱/۰

 

 

 

به منظور شناسایی رده­های موضوعی که اختلاف را ایجاد کرده ­اند، در ادامه از آزمون یو-مان-ویتنی استفاده شد. نتایج این آزمون نشان داد که اختلاف بین نرخ انتشار بهنجارشده در رده­های موضوعی مختلف به رده علوم کشاورزی، بیولوژی و بیوشیمی، شیمی و چندرشته­ای با برخی رده­های دیگر بازمی­گردد، به نحوی که مقدار این شاخص در رده علوم کشاورزی به طور معناداری نسبت به رده­های موضوعی مهندسی، علوم مواد و بیولوژی مولکولی و ژنتیک کمتر است، اما مقدار شاخص در این رده نسبت به رده­های موضوعی ریاضیات و چندرشته­ای بیشتر است. همچنین، نرخ انتشار بهنجارشده در رده موضوعی بیولوژی و بیوشیمی به طور معناداری نسبت به رده موضوعی مهندسی کمتر است، اما مقدار شاخص در این رده نسبت به رده­های موضوعی ریاضیات و چندرشته­ای بیشتر است. مقدار این شاخص برای رده شیمی به طور معناداری از رده­های موضوعی پزشکی بالینی، بیولوژی و بیوشیمی، علوم کشاورزی، علوم رایانه، مهندسی، محیط زیست/بوم­شناسی، ایمونولوژی، علوم مواد، ریاضیات، میکروبیولوژی، بیولوژی مولکولی و ژنتیک، چندرشته­ای، علوم اعصاب و رفتار، داروشناسی، فیزیک و علوم گیاهان و جانوران بیشتر بوده و مقدار این شاخص برای رده چندرشته­ای به طور معناداری از رده­های پزشکی بالینی، علوم رایانه، مهندسی، محیط زیست/بوم­شناسی، علوم مواد، ریاضیات، میکروبیولوژی، بیولوژی مولکولی و ژنتیک، داروشناسی، فیزیک و علوم گیاهان و جانوران کمتر است (جدول ۴-۱۹) . در دیگر رده­های موضوعی اختلاف معناداری مشاهده نشد.
جدول ۴-۱۹- رده­های موضوعی دارای نرخ انتشار بهنجارشده متفاوت معنادار در آزمون یو-مان-ویتنی

 

 

رده موضوعی(الف)

 

رده موضوعی(ب)

 

مقدار یو-مان-ویتنی

 

مقدار Z

 

سطح معناداری

 

 

 

علوم کشاورزی

• از طریق آموزش و توسعه می ­تواند بهبود یابد( کوپر، ۲۰۰۰: پری، ۱۹۹۶: شیمپن، ۲۰۰۰: به نقل از چن، ۲۰۰۵).

 

آموزش بر اساس رویکرد شایستگی:
در آموزشهای مبتنی بر شایستگی به منظور ایجاد اطمینان بیشتر از تبدیل یادگیری­های حاصله از آموزشهای سنتی به رفتارهای قابل بروز در موقعیت­های واقعی کاری، سعی می­گردد تا با بهره گرفتن از هدایت یادگیری­های حین کار از طریق اقداماتی مانند مربیگری استفاده شود. بر اساس این مدل، ابتدا آموزش و توسعه از طریق ایجاد دانش، مهارت ­ها و توانمندیهای لازم صورت گرفته و سپس از طریق برنامه ­های مربیگری و مشاوره­های تخصصی در حین کار ادامه می­یابد.
دو رویکرد به آموزش:

 

• آموزش مبتنی بر دانش، مهارت، توانایی: ایجاد دانش، مهارت و توانایی شغلی از طریق روش­هایی مانند برگزار­ی کلاس و کارگاه آموزشی.

 

• • آموزش مبتنی بر شایستگی: ایجاد رفتارهای حرفه­ای قابل بروز که برای موفقیت در شغل ضروری هستند از طریق یادگیری حین کار و بهره گیری از مشاوره­های تخصصی و مربیگری.

 

در بسیاری از جوامع پیشرفته استانداردهای ملی مناسبی برای حوزه ­های مختلف مدیریتی تعریف و طراحی شده است. برای اینکه یک مدیر در یک حوزه خاص مدیریتی موفق و شایسته قلمداد شود می­بایست شایستگی­های استاندارد آن حوزه را کسب نماید و موفقیت و ارتقاء مدیران در هر حوزه در گرو برخورداری از شایستگی­های آن حوزه می­باشد. امروزه، نوع آموزش در مشاغل مختلف دستخوش تغییرات بنیادی شده است. تجربه نشان داده است که آموزش ه­ای سنتی و آموزش­های حین کار دارای اثر بخشی مناسبی نبوده و موجب صرف هزینه­ های اضافی می­گردند. آموزش مبتنی بر شایستگی جدیدترین و اثر بخش­ترین نوع آموزش­ها محسوب می­ شود. این آموزش­ها کاملا مبتنی بر نیاز افراد و متناسب با الزامات و شایستگی­های مورد نیاز در انجام کار می­باشد. (محمدحسین افضل آبادی و همکاران، ۱۳۸۹).
احساس شایستگی:
احساس یا نگرش فرد به هنگام انجام یک فعالیت است.
وقتی افراد توانمند می­شوند، آنان احساس خود اثربخشی^[۵۵] می­ کنند، یا این که احساس مس کنند قابلیت و تبحر لازم را برای انجام موفقیت آمیز یک کار را دارند. افراد توانمند شده نه تنها احساس شایستگی بلکه احساس اطمینان می­ کنند که می­توانند کار را با موفقیت انجام دهند. آنان احساس برتری شخصی می­ کنند و معتقدند که می­توانند برای رویارویی با چالشهای تازه بیاموزند و رشد یابند.
بعضی از نویسندگان بر این باورند که این ویژگی، مهمترین عنصر توانمند سازی است، زیرا داشتن احساس شایستگی است که تعیین می­ کند آیا افراد برای انجام دادن کاری دشوار، خواهمد کوشید و پشتکار خواهمد داشت یا خیر؟
بندورا معتقد است که احتمال دلرد شدت ایمان افراد در مورد اثربخشی شان، بر اینکه آیا آنان برای مقابله با موقعیت­های خاص حتی تلاش خواهند کرد اثر بگذارند. بندورا پیشنهاد کرده است که سه شرط لازم است تا افراد احساس شایستگی کنند:

 

• باور به اینکه توانایی انجام کار را دارند.

 

• باور به اینکه ظرفیت بکار بستن تلاش لازم را دارند.

 

• باور به اینکه هیچ مانع خارجی آنها را از انجام کار موردنظر باز نخواهند داشت.

 

به بیان دیگر، وقتی افراد احساس شایستگی را با داشتن حداقل تبحر و قابلیت، اشتیاق به تلاش برای انجام دادن کار و نداشتن موانع عمده در برابر موفقیت، در خود توسعه دهند، احساس توانمندی می­ کنند.
گالاهور و ازمان عنوان می­ کنند که احساس شایستگی عبارت است از: احساسات فرد نسبت به احتمال موفقیت در رسیدن به یک هدف پیشرفت گرایانه خاص. به زبان ساده­تر احساس شایستگی همان احساسی است که شخص در مورد خود و شایستگی اش برای انجام کار موفقیت آمیز یک فعالیت دارد، بنابراین ممکن است در حوزه­ ورزش احساس اعتماد به نفس کند در حالیکه در حوزه­ تعامل اجتماعی و یا تحصیلی درست عکس چنین احساسی را داشته باشد.
لازم به ذکر است که بین شایستگی و احساس شایستگی تفاوت معنی داری وجود دارد و در این پژوهش محقق بر روی شایستگی مربیان تمرکز دارد.
مربیگری:
مربیگری نوعی رابطه تعاملی است که به افراد در زمینه شناسایی و تحقق اهداف شخصی و شغلی سریعتر از آنچه خود قادر به انجام آن هستند، کمک می­ کند و علاوه بر افزایش مهارت­ های ارتباطی، حل مساله، کارگروهی و ارتقای توانمندی­های فردی به توسعه شایستگی­های اصلی شغل نیز می­انجامد.
مربیگری فرایند همراهی و داوم و حمایت از فردی برای ثابت قدم ماندن در اهداف و تعهد خود است و به معنای پیمودن راهی میانبر، فایق آمدن به ترس و تقویت و نیرومند ساختن نقاط و ویژگی­های مهم و اساسی است. به بیان دیگر مربیگری هنر تسهیل کردن اجرای فعالیت­ها، فرایند یادگیری و پیشرفت فرد است و بطور مداوم بر فرآیندهای پیشرفت و رشد افراد، تمرکز می­ کند(میرزاوند و خجسته، ۱۳۹۰).
عملکرد ورزشکاران نتیجه تلاش، رفتار و آموزش مربیان است. خودکارآمدی و باورهای ناشی از آن و تأثیری که در نحوه­ عملکرد افراد دارد در کانون توجه روانشناسان و پژوهشگران قرار گرفته است. تأثیر پذیری مهارت­ های جسمانی و فنی ورزشکاران از رفتار و عملکرد مربیان مشهود است. در ارتباط با رضایت مندی در سایر مشاغل پژوهش­های بسیاری انجام گرفته است(حمتی نژاد و همکاران، ۱۳۹۰). در این بخش ابتدا سعی شده است مبانی نظری مربوط به مربیگری ارائه شود.
اهمیت مربیگری:
به مفهوم امروزی آن، در اوایل دهه ۱۹۸۰ آغاز شد. مربیگری نوعی رابطه حمایتی و تشویقی است که مربی، متعهد به موفقیت طرف مقابل است و زمینه­هایی را فراهم می­ کند تا وی بتواند مشکلات خود را حل کند و به پیش رود تا به نتایج چشمگیری نایل شود. مربیگری رهیافتی عملگراست که بر اهداف تمرکز می­ کند. مربی به طرف مقابل کمک می­ کند تا ضمن تعریف و مشخص ساختن اهداف خود، برای دسترسی به آنها تشویق شود و تاثیر آن را در زندگی خود احساس کند. مربی راهنماییها و فعالیت­های مورد نیاز برای توسعه مهارت ­ها و قابلیت ­های فردی اشخاص را به بهترین شیوه در اختیار آنها قرار می­دهد. این شیوه به ورزشکار امکان می­دهد تا چشم اندازهای پیچیده را درک کرده و با مشکلات، باورها، نگرشهای پیش رو کنار بیاید. مربی ورزشکاران خود را یاری می­ کند تا با رویارویی با چالشهای پیش آمده راه حلهایی بیابند. مربی ضمن راهنمایی و انگیزه دادن به ورزشکار و برای رسیدن به اهدافش به او برنامه و دستورالعمل می­دهد. بنابراین مربیگری حرفهای موثر است که تمام زندگی ورزشکار را اعم از: رفتارهای فردی، روابط اجتماعی، کار و حرفه را در بر می­گیرد و به او امکان می­دهد تا با توسعه مهارت ­ها و افزایش کیفیت ارتباطات خود، در نهایت به خودشکوفایی برسد (خجسته و میرزاوند، ۱۳۸۹).
هر حرف واژه COACH در زبان انگلیسی، آغازگر عنوان یکی از کیفیتهایی است، که بیانگر اهمیت مربیگری و رهبر کارآمد است:

 

• عقیده مندی (Conviction-Driven): هیچگاه بر سر عقیده­های خود مصالحه نکنید.

 

• یادگیری فراوان (Overlearning): آنقدر تمرین کنید تا کامل شوید.

 

• گوش به زنگ بودن ((Audible-Ready: به هنگام دگرگون شوید.

 

• پایداری (Consistency): هشیارانه به کنشها واکنش نشان دهید.

 

• رادمردی (Honesty-Based): گفتارتان را کردار کنید (بلانچاردو شولا، ۱۳۸۴به نقل از عبدالرضا رضایی نژاد).

 

مهارت­ های مربی:

 

• مهارت­ های عاطفی-انسانی:

 

این مهارت­هادر مربیگری را می­توان به مهارت­ های انسانی، ارتباطی، عاطفه و وظیفه، ادراکی، انگیزشی تقسیم کرد(دباغان، ۱۳۷۵).
الف) مهارت­ های انسانی:
داشتن رفتارهای انسان گرایانه یکی از عوامل موثر در موفقیت مربیان مطرح است. اصولا در این ارتباط سازمانی دو نوع رفتار با پیروان وجود دارد. یک: رفتار انسان مداری که عبارتند از ایجاد رابطه با افراد بر اساس توجه به فرد و نیازها، علایق و احساسات آنها. در این روش مدیر(مربی) پیروان خود را بعنوان عامل اثربخش و بقای سازمانی می­دانند. دوم: وظیفه مداری، که عبارت است از ایجاد رابطه با افراد بر اساس وظیفه و کار، در این روش مربی پیروان را مشخص می­نماید و آنها را در جهت انجام وظایف هدایت می­ کند. در مربیگری نیز شیوه ­های رفتاری مربیان با ورزشکاران می ­تواند در این دو بعد و یا حد متوسطی از این دو نوع انجام پذیرد. با رفتار خود علاوه بر انگیزه در ورزشکاران، می­توانند ارتباط مناسبی برای انتقال پیام به آنها برقرار کنند. استفاده از رفتار انسان گرایانه برای دسترسی به اهداف تیمی در بسیاری از موارد، مورد تایید قرار گرفته است و مربی با آگاهی و آشنایی از این شیوه ­ها می ­تواند و در موقعیت­های ایجاد شده، بهترین روش را انتخاب نماید(خبیری، ۱۳۷۳).
ب) مهارت­ های ارتباطی:
ارتباط عبارت است از مبادله اطلاعات و نظرات بوسیله مفاهیم گفتاری و نوشتاری و سایر موارد. ارتباط شامل عکس العمل این افراد و گروه ها و نیز دامنه­ای از کلیه عوامل سیاسی و روانی است. در بیشترین سطوح پایه برای ارتباط، نیاز به یک زبان مشترک می­باشد. اختلاف در لهجه، احساسات، نگرش، هیجان­ها، درک مطلب و ارزشها می ­تواند در ارتباط تاثیر بگذارد. سایر عوامل خارجی نظیر این که چگونه و چه طور ارتباط برقرار می­ شود در یک موقعیت خاص از اساس ارتباط است. ارتباط موثر خیلی بیشتر از دانستن تکنیک در ورزش به مربی کمک می­ کند. برخی از مطالعات و تخقیقات نشان داده­اند که بیش از ۷۰درصد از وقت مربی صرف ارتباط می­ شود(دباغان، ۱۳۷۵).
اگر مربی ارتباطی را که باید، نتواند برقرار نماید همه دانش­ها و برنامه ریزی­های وی کاربرد ناچیزی خواهد داشت. دانش بالای مربی با مدرک بالای وی اگر نیازهای روانی و درونی برای باخت یا برد کم اهمیت­تر نباشد مهمتر از مهارت­ های ارتباطی نیست. در ارتباط مربی با ورزشکاران، اغلب همه وقت مربی صرف انتقال بر ورزشکاران و اطمینان از این که بدانند چه چیزی از آنها انتظار می­رود انجام دهند، می­ شود(دباغان، ۱۳۷۵).
ارتباط مهارتی است که می ­تواند یاد گرفته شود و تکنیک­های ویژه مهمی دارد که باید فرا گرفته شود. ارتباط فقط یک موضوع کلامی نیست بلکه دامنه کاملی از امواج شفاهی و کلامی است که برای جلب توجه و انتقال اطلاعات استفاده می­ شود(دباغان، ۱۳۷۵).
استفاده از صحبت کردن با تن­های مختلف و سرعتهای متفاوت، تحت عنوان پیام­های کلامی و استفاده از زبان بدنی نظیر ایما و اشاره، حرکات چشم و سر، تحت عنوان پیام­های غیر کلامی از ابزار مهم ایجاد ارتباط موثر می­باشند که مربیان باید بتوانند از این تکنیک­ها به نحو احسن سود ببرند(اورلیک، ۱۹۸۶)^[۵۶].

ضرورت برون کشیدن فرهنگ از حاشیه به متن و قرار دادن آن در قلب سیاست‌گذاری، به ویژه در متن توسعه، یونسکو را بر آن داشته است که فعالیت‌های خود را در عرصه‌ی سیاست فرهنگی تجدید کند (گوردون و ماندی؛ ۱۱). در اولین میزگردی که در سال ۱۹۶۷ متشکل از کارشناسان بیست و چهار کشور از طرف یونسکو در موناکو تشکیل شد تا به گفتگو درباره سیاستهای فرهنگی بپردازد نیز به مسئلهی توسعه اشاره شد. در بیانیه پایانی این نشست نکات زیر مطرح میشود: ضرورت اقدام فرهنگی^[۳۲] در تکمیل برنامه های آموزشی و علمی، جهت دادن توسعه علمی و فنی در خدمت روان و همگانی کردن فرهنگ در خدمت همه مردم، ضرورت توجه به توسعه فرهنگی همگام با توسعه فنی (فاضلی؛ ۱۰). مداخله مسئولان دولتی در تمام سطوح در امور فرهنگی بر اساس دو موضوع اساسی است که دبیرکل یونسکو در کنفرانس ونیز به صراحت به آنها اشاره نمود: ۱- حق دستیابی به فرهنگ، این وظیفه را بر عهده مسئولان قرار میدهد که اطمینان یابند افراد وسایل لازم برای اعمال این حق را دارند ۲- پیوند بین توسعه فرهنگ و توسعه عمومی (ژیرار؛ ۲۴۴).

بنابراین مشاهده میکنیم که مسئلهی توسعه خود دارای دو جنبه است. اول اینکه توسعه نباید تنها به جنبه های فنی محدود باشد بلکه باید فرهنگ هم هدف توسعه قرار گیرد تا انسانها خلاءهای خود را با فرهنگ و مصرف فرهنگی پر کنند. دوم اینکه برای رشد و توسعه نیاز هست تا فرهنگ متناسب با آن شکل گرفته باشد. لازم است که مردم از روش های سنتی به سوی روش های پیشرفتهتر زندگی اجتماعی حرکت کنند و این خود نیازمند آمادهسازی فرهنگی است. منظور از اقدام فرهنگی در آن میزگرد این است که تضمینی ایجاد شود که توسعه در خدمت روان قرار گیرد و از انحصار نخبگان خارج شود. فرهنگ در توسعهی عمومی و در اعتلای جامعه مهم شمرده شود و امری تجملی نباشد. به بیان دیگر، این مقابله با تقلیلگرایی اقتصادی امور انسانی است.
راه یافتن فرهنگ به ادبیات توسعه، یک معنای ضمنی دیگر هم دارد. تا قبل از دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، فرهنگ در سیاست‌های توسعه هیچ‌ جایی نداشت. اما از آن پس گفتگو بر سر این که آیا فرهنگ را می‌توان هسته‌ی توسعه دانست بالا گرفت. اگر پاسخ مثبت باشد، باید پذیرفت که توسعه بر پایه‌ی نظام‌های ارزشی گوناگون شکل‌های مختلف یافته و تقلیدناپذیرتر و سنجیده‌تر از آن است که تنها الگویی غربی باشد. توسعه چون شمشیری دو لبه است که از یک سو در پی کالاهای مادی و پیشرفت در فن‌آوری و از سوی دیگر خواستار آزادی گزینش و استقلالِ بیشتر است (فروزان سپهر؛ ۱۲).

۳-۴-۶- تنوع فرهنگی و دموکراسی فرهنگی

آنچه درباره توسعه گفتیم، پیامد دیگری در پی دارد و آن در نظر گرفتن تنوع و کثرت فرهنگی است. وقتی فرهنگ اساس توسعه میشود، اول قدم درک و فهم کثرت و تنوع در جوامع چند قومی و به تبع آن شناخت عوامل منسجمکننده است.
توسعه‌ی پایدار و شکوفایی فرهنگ با یکدیگر وابستگی متقابل دارند، هدف سیاستهای فرهنگی باید ایجاد این احساس باشد که ملت جامعه‌ای است چندوجهی. و در ارزش‌هایی ریشه دارد که همه‌ی مردان و زنان در آن سهیم‌اند و به تمام اعضای خود فرصت دسترسی و امکان ابراز نظر می‌دهد؛ گفتگوی میان فرهنگ‌ها یکی از بنیادی‌ترین چالش‌های فرهنگی و سیاسی جهان امروز به نظر می‌رسد (گوردون و ماندی؛ ۱۲).
در اینجا با مفهوم «دموکراسی فرهنگی» روبرو هستیم. دموکراسی فرهنگی به معنی عبور از این پیشفرض است که تنها یک فرهنگ عالی وجود دارد. زندگی فرهنگی یک جامعه متشکل از خردهفرهنگهای مختلف است که هر یک زبان خود را دارند و فرهنگ عالی را نمیتوان یکی از این خرده فرهنگها به حساب آورد. از طرف دیگر هدف دموکراسی فرهنگی آن است که موجبات ارتقای خردهفرهنگهای خاصی را فراهم آورده و آنها را از طریق وسایل ارتباط جمعی با خردهفرهنگهای دیگر که جنبه عمومیتر دارند، پیوند دهد.
از همین رو ژیرار میگوید که اولین اصل هر سیاست فرهنگی تمرکززدایی است. برای اینکه دموکراسی فرهنگی را به واقعیت تبدیل کنیم و اطمینان بیابیم که برنامههای فرهنگی با شیوه های متغیر زندگی منطبق خواهند بود، لازم است که هدفها و ابزارها در سطوح محلی مورد بحث قرار گیرند و صراحت یابند. چون زندگی فرهنگی در درجه اول مستلزم ابتکار، خلاقیت و مسئولیت است، و دولت مرکزی با بوروکراسی کند وبیروح خود قادر نیست نیازهای جدید را به خوبی دریابد (ژیرار؛ ۲۲۸).
باید توجه داشت که این هدف سیاستگذاری فرهنگی با هدفی که پیشتر عنوان کردیم و ایجاد هویت ملی بود گاهی در تضاد قرار میگیرد. فهم کثرت فرهنگی نیازمند فهم پویاییهای فرهنگی است. امروزه این چنین نیست که هر فرد تنها در یک قلمرو فرهنگی زندگی کند. هر فرد میتواند عضو اجتماعات و تقسیمبندیهای مختلفی باشد و صاحب هویتهای متعدد گردد. بنابراین نمیتوان تعریفی ساده و ثابت از ملت بدست داد. شهروندان هر سرزمین، روز به روز بیشتر در معرض عناصر مختلف فرهنگی قرار میگیرند. هویتهای چندگانه، کوشش برای دست یافتن به یک فرهنگ همگن را ناکام میگذارد.
مردم‌شناسی مدرن این تلقی که قائل به تمایز هر فرهنگ و جدا بودنش از فرهنگ‌های دیگر است را قویا به چالش می‌گیرد. مردم‌شناسی زمان ما کرارا وجود هر گونه مرز ذاتی بین فرهنگ‌ها را انکار کرده است. با این حال، اعتقاد به متمایز بودن فرهنگ‌ها از یکدیگر در مباحثات عصر حاضر عمیقا ریشه دارد. واتسون^[۳۳] مینویسد:
«دولت در جامعه چند فرهنگی می‌تواند یکی از دو کار زیر را انجام دهد. یا به نابودی بعد چندفرهنگی جامعه اقدام کند که در حالت حاد، به نوعی قتل عام می‌ انجامد. اما رسیدن به جامعه‌ی تک‌فرهنگی از طریق سیاست استحاله‌ی قهری^[۳۴] به معنای به کار گرفتن نهادهای دولت، مثل مدارس، نظام قضایی، و شرایط احراز شهروندی، است که دیگر فرهنگ‌ها را حذف یا قانع به کنار رفتن میکند. دوم تجلیل و تشویق کثرت‌گرایی فرهنگی است، و با این توقع که اعضای هر فرهنگ، اعضای دیگر گروه‌ها را به شهروندی مشترک بپذیرد. در چنین رویکردی، حس تعلق به محل و آگاهی از تنوع فرهنگی قرار است که مشوق تعهد نیرومندی نسبت به اهداف و نهادهای ملی قرار گیرد. این رویکرد از سوی مللی که احساس می‌کنند که وحدت شکننده‌ی آنها را تقاضای برابری فرهنگی از جانب گروه‌های اقلیتی تهدید می‌کند رد می‌شود» (واتسون؛ ۱۱).

۳-۴-۷- مقابله با تبعات تمدن جدید و دموکراتیزه فرهنگی

اگوستین ژیرار در تعیین دلایل نیاز به سیاستگذاری برای فرهنگ و تشخیص اهداف غایی فرهنگ عنوان میکند:
«دگرگونیهای پایان قرن بیستم، کیفیت زندگی در کشورهای صنعتی و هویت افراد و ملتها را در تمام جهان تهدید میکند. توسعه عمومی یک تجمل نیست، هدفهای غایی آن، نتیجه نیازهای ژرف جوامع رو در رو با دگرگونی است. برای درک هدفهای غایی سیاست فرهنگی، نخستین کار، درک ریشه این نیاز جدید در برابر تمدن بحرانزده است، زیرا نیاز به فرهنگ طرحی تابع ارادهی انسان نیست و پیامد صنعتی شدن است» (ژیرار؛ ۲-۳).
او واکنش به پاره پاره کردن کار و تخصصی شدن آن، تسلط به محیط زندگی در شرایط شهرنشینی و قلمرو زندگی ضدفرهنگی، احیای ارزش فرهنگی اوقات فراغت، بازآفرینی شخصیت فرد، ارتباطات اجتماعی را از اهداف غایی سیاست فرهنگی برمیشمرد (همان؛ ۲-۷).
در اینجا باز مفهوم توسعهی فرهنگی، خود را نشان میدهد. فکر توسعه‌ی فرهنگی به طور اساسی دارای دو زمینه‌ی ذهنی است: از یکسو گرایش انتقادآمیز به مفهوم سنتی فعالیت‌ها و امور فرهنگی. از سوی دیگر، این اعتقاد که جامعه‌ی ما به بخش‌های اقتصادی، اجتماعی و آموزشی محدود نمی‌شود (پهلوان؛ ۲۰). از این رو دولتها میباید در جهت همگانی کردن فرهنگ تلاش کنند و آن را صرفا در انحصار نخبگان نخواهند و برای مشارکت فعال مردم در زندگی فرهنگی زمینهسازی کنند. توسعهی فرهنگی باید توانایی خودمختاری و موقعیتیابی در حیات اجتماعی را به افراد بدهد. توسعه فرهنگی افزایش قدرت و کارآمدی یک فرهنگ در پاسخگویی به نیازهای فرهنگی، معنوی و مادی شهروندان است.
در اینجا با مفهوم «دموکراتیزه کردن فرهنگ» سر و کار داریم. دموکراتیزه کردن فرهنگ یعنی اینکه نوعی برابری فرهنگی ایجاد شود به طریقی که همگان بتوانند به فرهنگ دسترسی داشته باشند. یونسکو از تعبیر حق داشتن فرهنگ استفاده میکند یعنی اینکه هر شهروند در جامعه از حق دسترسی به فرهنگ برخوردار باشد. حق دسترسی به فرهنگ در جوامع مختلف معانی متفاوتی دارد؛ مثلا در کشوری که اکثر جمعیت آن بیسواد هستند، حق دسترسی به فرهنگ یعنی حق باسواد شدن و توانایی خواندن و نوشتن پیدا کردن است. اما در یک جامعهای که اکثر جمعیت آن باسوادند، حق دسترسی به فرهنگ یعنی حق دسترسی به امکانات مشارکت فرد در تولید فرهنگ. دموکراتیزه کردن فرهنگ به معنای داشتن آزادی بیان، آزادی خلاقیت و آفرینش خلاقیت است. داشتن استقلال فرهنگی به این معنا است که فرد بتواند مستقل از قدرتهای موجود در جامعه عمل کرده و دیدگاه ها و نظرات را ارائه کند (فاضلی؛ ۱۴).
این نگاهی به فرهنگ است که آن را به عنوان فضیلت و وضع آرمانی و مرهمی برای روح بیمار و مجروح عصر مدرن در نظر میگیرد. در این معنا فرهنگ تنها پادزهر سموم جامعه صنعتی است و نیرویی است که ارزش‌های انسانی را حفظ می‌کند و تعالی می‌بخشد.

۳-۵- سرمشق‌های سیاست فرهنگی

منشا پیدایش سیاستگذاری فرهنگی را میتوان در دو سرمشق کلی خلاصه کرد: سرمشق آرمانشهرگرا و سرمشق واقعگرا.
سرمشق آرمان‌شهرگرا، تعبیری ایدئولوژیک از فرهنگ دارد و برنامه‌ریزی فراگیر را در دستور کار دارد. سیاست‌گذاری فرهنگی معطوف به هدف و آرمان برای تحقق یک آرمان یا ذهنیت به کار گرفته میشود. در این حالت در واقع سیاست‌گذار چشماندازها و اهداف کلی را مدنظر قرار میدهد و برای دستیابی به این اهداف آرمانی یا ارزشی برنامه‌ای راهبردی تهیه و تدارک می‌بیند. اشتریان مینویسد:
«در این نوع سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیران درک نظری و هستیشناسانه خود را از جهان، انسان، جامعه و فرهنگ مبنا قرار می‌دهند. باید و نباید‌هایی که در جهان‌بینی مطرح می‌شود پایه‌ی اهداف سیاست‌گذاری فرهنگی قرار می‌گیرد. در اینجا درک و فهم جایگاه انسان در هستی و وظایف مترتب بر آن است که پایه و اساس سیاست‌های فرهنگی قرار می‌گیرد و نه فهم عینی جامعه و منطقی استقرایی. در اینجا سیاست‌گذار فرهنگی یا به شناسایی مشکلات و مسائل خاص فرهنگی نمی‌پردازد و یا این مسائل را با توجه به ارزش‌ها و آرمان‌ها طرح می‌کند، یعنی به مشکلاتی توجه می‌کند که بر سر راه آن اهداف قرار دارند… روش اینگونه سیاستگذاری، در عمل دستوری و در فهم نخبه‌گراست. در چنین شرایطی مشارکت فرهنگ ماهیتی منفعلانه می‌یابد و در عمل سیاست‌گذاری، آموزش‌های خاص، پرورش‌های ویژه، تبلیغات همگون‌سازانه و غیره اولویت می‌یابد. هویت‌بخشی نیز چیزی نیست مگر وصل شدن به اصل انسانی که از درک هستی‌شناسانه‌ی فوق برآمده است» (اشتریان؛ ۳۸-۳۹).
البته همه‌ی دولت‌ها به درجات مختلف سیاست‌گذاری معطوف به ارزش‌ها و اهداف آرمانی را اعمال می‌کنند. یکی از مراحل مهم در سیاست‌گذاری فرهنگی مبتنی بر اهداف ارزشی، تبدیل آن ارزش‌ها به سرفصل‌های سیاستی است. سوال اینجاست که چگونه می‌توان ارزش‌های آرمانی را در قالب خط‌مشی‌های عمل مطرح کرد؟ معمولا سیاست‌گذاری عمومی بر اساس کمیات اجرا می‌شود و این مبنای کمی خود ضرورتا به تحقق اهداف کیفی منجر نمی‌شود. از این رو ایجاد ربط منطقی بین زیربنای سیاست‌گذاری و ابزارهای عینی با ارزش‌های کلی، کیفی و کلان از اساسی‌ترین مراحل سیاست‌گذاری هدف‌گرا و معطوف به ارزش‌هاست. تدوین و صورت‌بندی مسائل فرهنگی معطوف به ارزش‌ها شاید بتواند تا حدود معینی این ربط را ایجاد کند و راه ‌حل ‌ها و سیاست‌هایی را به دست دهد که کمیت و کیفیت‌ها را پیوند دهد.
برای مثال در مقولهی ترویج فضایل اخلاقی در سطح جامعه، مسائل و معضلات متنوعی را میتوان صورتبندی کرد: مثل نبود رفاه و ناتوانی اقتصادی. اینگونه صورتبندی مسائل میتواند تا حدی از کلیگوییهای معمول در این نوع سیاستگذاری بکاهد و از ذهنی بودن بیش از اندازه سیاستگذاران جلوگیری کند. ذهنیگرایی در عرصهی فرهنگ عامل کلیگویی و ابهام است. عباراتی چون «ترویج فضایل اخلاقی» را نمیتوان سیاست نامید.
مشکل این سیاستگذاری، دقیق نبودن تعریف مسئله یا مسائل است. مدون نشدن صورت مسائل و معضلات فرهنگی راه را برای کلی‌گویی، ابهام و سرگردانی سیاست‌گذران همواره می‌کند. از طرفی هم برنامه‌ریزی معمولا معطوف به کمیات است، در حالی‌که متغیرهای تاثیرگذار بر حوزه‌ی فرهنگ و آرمان‌های والا، ضرورتا به متغیرهای کمی محدود نیستند و متغیرهای کیفی را نیز شامل می‌شوند. تاثیر شاخص‌های کمی بر کیفیت فرهنگ بسیار کند است و گاه اساسا هیچ تاثیری ندارد و حلقه‌ی واسط کمیات و کیفیات معمولا ندیده گرفته می‌شود این حلقه‌ی واسط را می‌توان در بیان و تحلیل مسئله سیاست‌گذاری پردازش کرد (همان؛ ۵۴). مشکل دیگر عدم تمایز میان ارزش‌ها و اهداف و عدم تمایز میان اهداف و سیاست‌هاست.
این سرمشق گاهی به سرمشق دینگرایانه و شریعتمدارانه تبدیل میشود که در آن حکومت خود را عهدهدار اجرای اوامر و حدود الهی میداند و با بهره گرفتن از منابع دینی و فقها، به تمایزگذاری میان مردم بر اساس شریعت اقدام میکند. هدف حکومت به این ترتیب سعادت دنیوی و اخروی مردم است و ابزاری تبلیغ و هدایت و در صورت لزوم اجبار است.

 

سرمشق	آرمانشهرگرا	واقعگرا
مبنای نظری	حکومت عهدهدار پیاده کردن آرمانها و پالودن حوزهی فرهنگ عمومی است	حکومت مسئول در نظر گرفتن واقعیات و تکثر موجود در فضای فرهنگی و اجتماعی است
معیار	تعبیر ایدئولوژیک از آرمانها	خواسته‌ها و تمایلات اقشار مختلف
منبع	ایدئولوژی	مصلحتاندیشی

پایایی پرسش نامه خودشیء انگاری
جدول ۳-۸: پایایی پرسشنامه‌ی خود شیء انگاری

 

پرسشنامه	تعداد سوالات	تتا
خود شیء انگاری	۱۰	۴۷/۰

برای محاسبه پایایی خودشی انگاری از روش تتای ترتیبی استفاده شد در خرده مقیاس خود شیء انگاری مقدار تتای ترتیبی ۴۷/۰ به دست آمده است. با توجه به پایین بودن مقدار تتا می­توان گفت سوالات این پرسشنامه از پایایی لازم برخوردار نیستند.

۳-۴-۶- پرسشنامه کمال گرایی
۳-۴-۶-۱-پرسشنامه کمال گرایی اهواز
مقیاس کمال گرایی اهواز یک مقیاس خود گزارش دهی ۲۷ ماده ای است که به وسیله تحلیل عوامل توسط نجاریان، عطاری و زرگر(۱۳۸۸) در یک نمونه ۳۵۹ نفری از دانشجویان دانشگاه شهید چمران و آزاد اسلامی ساخته شده است. ماده های اولیه آن بر اساس متون معتبر روان شناسی، ماده های زیر ربط در مقیاس های پرسش نامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا، اضطراب اسپیل برگر، مقیاس فکری-عملی مادزلی، و افکار غیر منطقی جونز و هم چنین از طریق محاسبه های بالینی تهیه گردید. پایایی این مقیاس حاصل از باز آزمایی با ۴ هفته فاصله زمانی بر روی ۱۹۰ دانشجو ۶۸/۰می باشد که در حد قابل قبولی است. همچنین اعتبار همزمان مقیاس کمال گرایی بر روی ۱۴۰ آزمودنی ۵ /۰می باشد. ماده های این مقیاس دارای ۴ گزینه هرگز، به ندرت، گاهی اوقات و اغلب اوقات می باشد و در این مقیاس به استثنای ماده های ۱۱، ۱۶، ۱۷، ۲۲ که به شیوه معکوس نمره می گیرند، بقیه ماده ها بر اساس مقادیر ۱، ۲، ۳، ۴ نمره گذاری می شوند در نهایت حاصل جمع نمرات میزان کمال گرایی فرد را نشان می دهد.
۳-۴-۷-درونی سازی لاغری
۳-۴-۷-۱-مقیاس درونی سازی لاغری^[۲۲۶]
درونی سازی لاغری ایده آل به وسیله مقیاس تجدید نظر شده کلیشه سازی بدن ایده آل (استیک و گراس، ۱۹۹۸) ارزیابی می گردد. در این مقیاس از شرکت کنندگان درخواست می گردد تا میزان توافقشان را با عباراتی متمرکز بر آن چه زنان جذاب به آن شبیه هستند نشان دهند (به عنوان مثال، زنان لاغرتر جذاب تر هستند) که یک شکل درجه بندی پاسخ های ۵ نقطه ای از قویا مخالفم=۱ تا قویا موافقم=۵ استفاده می گردد، آیتم ها برای تحلیل نهایی جمع بندی شده و نمره ها از ۸ تا ۴۰ درجه بندی می گردد(استیک و آگراس، ۱۹۹۸) . هم چنین به دلیل عدم استفاده قبلی از این پرسش نامه در ایران پایایی و روایی این مقیاس در این تحقیق محاسبه گردید
روایی مقیاس درونی سازی لاغری
جدول ۳-۹: روایی مقیاس درونی سازی لاغری

 

پرسشنامه	مقدار KMO	آزمون بارتلت
		مقدار کای دو	درجه آزادی	سطح معناداری
درون سازی لاغری	۷۷/۰	۴۴/۴۳۰	۱۵	۰

فصل پنجم
نتایج شبیه­سازی­ها و
پیشنهادهای ادامه کار

نتایج شبیه­سازی­ها و پیشنهادهای ادامه کار

مقدمه
سنجش کارآیی و مقایسه عملکرد روش­های حل مساله­ای مشخص، اصولاً با در نظر گرفتن معیارهای مناسب و نتیجه مطلوب مساله صورت می‌پذیرند. معیارهای مورد توجه در ارزیابی الگوریتم پیشنهاد شده برای ناوبری ربات، موفقیت ربات در رسیدن به هدف، میزان برخورد با موانع و زمان لازم برای رسیدن به هدف می­باشد. تعریف نتیجه مطلوب به طور کیفی این است که ربات بتواند به طور سریع و امن خودش را به مختصات هدف برساند. بدین معنی که مدت زمان رسیدن به هدف و تعداد برخوردها با موانع حتی الامکان کم باشند. برای دستیابی به نتایج قابل اطمینان و استناد، بایستی آزمایش­ها در محیط‌های مختلف و متنوعی از نظر شکل و اندازه موانع و مساحت اشغال شده توسط موانع انجام شوند. همچنین لازم است آزمایش­ها به دفعات تکرار شوند. به­ کارگیری نرم­افزار شبیه­ساز مناسب، که حتی الامکان مدل واقع­گرایانه­ای از ربات و عملکرد آن ارائه دهد، در تخمین کارآیی روش پیشنهادی ضروری می­باشد. در ادامه نرم­افزار شبیه­سازی KiKS، که برای مدل‌سازی ربات کپرا مورد استفاده قرار گرفت، معرفی می‌شود. پس از توضیح نحوه‌ی محاسبه معیارهای در نظر گرفته شده، نتایج کمی و کیفی آزمایش­ها نشان داده می­شوند. این فصل با نتیجه گیری از نتایج حاصل از آزمایش­ها و پیشنهادهایی برای ادامه کار پایان می­یابد.

نرم­افزار شبیه­سازی KiKS
با وجود اینکه نتایج حاصل از شبیه­سازی ربات و محیط کاری آن، تنها راه ارزیابی عملکرد الگوریتم­های ناوبری ربات نمی‌باشد، مزایای بسیار آن منجر به استفاده وسیع نرم­افزارهای شبیه­سازی در علم رباتیک شده است. شبیه­سازی­ به پژوهشگران اجازه می­دهد آزمایش­های متعددی را با هزینه‌ی بسیار اندک انجام دهند. همچنین امکان کنترل کامل بر متغیرهای محیطی و ربات، نظیر نویزی بودن داده ­های حسگرها یا پویایی موانع را فراهم می‌آورند. بنابراین، شبیه­سازها می­توانند آزمایش­ها را در شرایط یکسان تکرار کنند. همچنین، امکان تغییر پارامترها را به طور جداگانه و مستقل از سایر پارامترها، به منظور بررسی اثر، آنها فراهم می­آورند. در مورد ربات‌ها و محیط‌های واقعی واقعی غیرممکن است که تمامی متغیرها تحت کنترل باشند و در نتیحه هر آزمایش منحصر به فرد و غیرقابل تکرار می­باشد. یکی از دلایل عمده استفاده از شبیه­سازها نتایج قابل تکرار و اشتراک آنها است. بسیاری از تحقیقات در رباتیک و هوش مصنوعی هرگز ادامه پیدا نکردند، زیرا تولید دوباره نتایج تحقیق دیگری بدون دسترسی به همان ربات، همان حسگر و همان محیط غیر‌ممکن بوده است. در حالیکه برای پژوهشگران امکان­ پذیر است که به ربات، حسگرها و محیط شبیه­سازی یکسان دسترسی داشته باشند.
آزمایش­های شبیه­سازی شده در محیط نرم­افزار KiKS انجام شدند. KiKS مخفف عبارت
”Kiks is a Khepera Simulator” می­باشد. این نرم­افزار، یک برنامه کاربردی نرم­افزار MATLAB است که ربات کپرا را به طور بسیار واقعی شبیه­سازی می­ کند. ربات کپرا شبیه­سازی شده در مطلب به طور مشابه­ای نظیر ربات واقعی کپرا کنترل می­ شود. شبیه­ساز KiKS می ­تواند از آدرس www.tstorm.se/projects/kiks دانلود شود [۵۱]. برای راه ­اندازی KiKS، بایستی مسیر MATLAB به مسیر KiKS تغییر یابد. سپس دستور kiks_setup، جهت اضافه کردن مسیرهای لازم KiKS به مسیر MATLAB، اجرا شود. شکل(۵-۱) پنجره آماده ­سازی KiKS را نمایش می­دهد. محیط شبیه­سازی دو بعدی است و می ­تواند از طریق نرم­افزار KiKS طراحی شود یا به شکل ماتریس یا عکس تولید شود و توسط KiKS مورد استفاده قرار گیرد. در این پژوهش، محیط­های شبیه­سازی توسط برنامه­ای، که در محیط ویرایشگر MATLAB نوشته شد، تولید شدند. محیط­های شبیه­سازی تولید شده به صورت یک ماتریس توسط KiKS مورد استفاده قرار می گیرند. بخش بعدی به معرفی محیط­های شبیه­سازی می پردازد.

شکل(۵-۱): پنجره آماده سازی KiKS

برای استفاده از برنامه ­های پیش­نوشته همراه نرم­افزار KiKS بایستی ماژول­های kMatlab از
K-team نصب شده باشند. بسته­ی kMatlabهمراه نرم­افزار KiKS بوده و قابل نصب می­باشد. همچنین می ­تواند از http://www.k-team.com/download/khepera.html دانلود شود. بسته kMatlab شامل سه دستور اصلی kopen.dll, ksend.dll, kclose.dll می­باشد، که برای ارتباط با ربات کپرای واقعی از طریق MATLAB به کار می­آیند. KiKS ربات کپرایی که به درگاه سریالی متصل است را شبیه­سازی می­ کند و از سه دستور KiKS_Kopen، KiKS_Ksend و KiKS_Kclose برای ارتباط با ربات استفاده می­ کند. این دستورات درست مانند ماژول­های Kopen.dll، Ksend.dll و Kclose.dll، که توسط K-Team تهیه شده، کار می­ کنند. در واقع می­توان از دستورات KiKS_K* برای کنترل ربات کپرای واقعی مانند ربات کپرای شبیه­سازی شده استفاده کرد. هنگام فراخوانی KiKS_Kopen با درگاه سریال #-۱، KiKS فعال می­ شود و محیط کاری برای ربات کپرای شبیه­سازی شده ایجاد می­ شود. در حالیکه اگر درگاه سریال #۰ باشد، KiKS_Kopen فراخوانی را به Kopen.dll ارسال می­ کند.
یک نمونه کد به صورت زیر است:

سه دستور اصلی در کد کردن الگوریتم پیشنهادی عبارتند از: Rpos=kiks_siminfo_robotpos، reflex=kProximity(ref) و kSetSpeed(ref,ML_speed,MR_speed) که از آنها به ترتیب برای اطلاع از موقعیت ربات در محیط، خواندن مقدار حسگرها و مشخص کردن سرعت موتورها استفاده می­ شود.
محیط­های شبیه­سازی
علی‌رغم وجود نرم­افزارهای شبیه­سازی متعدد محیط‌های شبیه­سازی محک مناسب و متداولی جهت مقایسه الگوریتم­های مختلف ناوبری وجود ندارند. لذا برای ارائه نتایج قابل اطمینان تعداد قابل قبولی از محیط­های مختلف با انواع شکل­های موانع جهت انجام آزمایش‌های شبیه­سازی ‌شده در نظر گرفته شدند. شصت محیط شبیه­سازی شده مختلف در سه سطح پیچیدگی طرح شدند: ساده، معمولی و پیچیده. هر سطح شامل بیست محیط می­باشد. موانع موجود در محیط‌های شبیه‌سازی شده نوعاً به صورت نشان داده شده در شکل(۵-۲) می­باشند. این موانع گستره‌ی وسیعی از شکل­های هندسی منظم و نا‌منظم را در بردارند، که نمایندگانی قابل اطمینانی از انواع موانع موجود در محیط­های دنیای واقعی می­باشند.
در تولید انواع مختلف موانع، تصور پایه این بوده است که محل کار ربات، منازل، ادارات، آزمایشگاه­های تحقیقاتی و اماکنی از این دست می­باشند. با این حال نتایج عملکرد ربات در مورد محیط­های مختلفی قابل تعمیم و استناد است، چرا که موانع گستره‌ی وسیعی از شکل­های مورد انتظار در محیط­های دنیای واقعی را شامل می­شوند. در مواجه با هر یک از انواع موانع در نظر گرفته شده ربات به نحوی دچار چالش می شود. در شکل(۵-۲)، نوع I موانع مربعی را نشان می‌دهد، که دارای اضلاع به صورت خط صاف و زوایای ۹۰ درجه می‌باشند و در محیط‌های ساخت بشر به وفور دیده می­شوند. نوع II، موانع با شکل دایره و کاملا محدب را نشان می­دهد. نوع III، موانع مستطیلی تا بیضی شکل را شامل می­ شود، که در آنها زوایای ۹۰ درجه به گوشه‌های محدب میل می‌کنند. نوع IV، موانع‌ مثلثی را نشان می­دهد، که دارای زویای حاده یا منفرجه می‌باشند. زوایای تیزتر به دلیل سطح کوچکتری که دارند، مخصوصاً در صورتی که رو به روی ربات باشند، نور کمتری به سمت ربات بازتاب می­ کنند. بنابراین ممکن است ربات در تشخیص آنها به عنوان مانع دچار اشتباه شود. نوع V، موانع مقعر را نشان می­دهد، با توجه به اینکه سطح بیرونی این موانع حالت تورفتگی دارد ممکن است ربات در حفظ حداقل فاصله با آن دچار مشکل شود. نوع VI، موانع V شکل را نشان می­دهد، که معمولاً ربات با آنها در کنج اتاق مواجه می­ شود و دو سوم فضای دید نیمه جلوی ربات را احاطه می­ کند. نوع VII، موانع U شکل را نشان می­دهد، که ربات در انتهای راهروهای بن­بست و زیر میزها با آنها مواجه می شود و کل دید نیمه جلوی ربات را در بر می­گیرد. نوع VIII، موانع با شکل­های نامنظم و تعریف نشده را نشان می‌دهد، که ممکن است ربات در طول محیط آن با زوایای تیز، گوشه های محدب، تقعر و‌ تحدب مواجه شود.
سطوح پیچیدگی از نظر نوع موانع به کار رفته در آنها و درصد مساحت اشغال شده توسط موانع تعریف می‌شوند (جدول(۵-۱)). محیط­های پیچیده­تر شامل شکل­های پیچیده‌تر موانع و مساحت اشغال شده بیشتری می­باشند. مساحت تمامی محیط‌های شبیه‌سازی شده برابر و مساوی ۵/۱x5/1 مترمکعب می­باشد. مساحت موانع در محیط‌ها می ­تواند از نصف تا سی برابر مساحت ربات، که برابر ۰۲۲/۰ مترمکعب است، تغییر کند. در هر گروه از محیط‌های ساده، معمولی و پیچیده انواع مجاز موانع و محدوده مساحت اشغال شده معلوم است. برای تولید یک محیط شبیه‌سازی شده، ابتدا کل مساحت اشغال شده توسط موانع به صورت تصادفی از محدوده معلوم با توجه به نوع آن محیط مشخص می شود. سپس با توجه به آن، مساحت اختصاص داده شده به هر یک از انواع مجاز موانع به طور تصادفی انتخاب می­ شود و مجموع آنها کوچکتر مساوی کل مساحت مجاز اشغال شده می­باشد. پس از آنکه مساحت اختصاص داده شده به هر نوع مانع معلوم شد، تعدادی از آن نوع مانع با مقدار مساحت­های تصادفی انتخاب می‌شوند. تعداد هر نوع مانع به قدری است که مجموع مساحت‌های تصادفی تولید شده کوچکتر مساوی کل مساحت اختصاص داده شده به آن نوع مانع باشد. شکل(۵-۷)، شکل(۵-۱۳) و شکل(۵-۱۹) به ترتیب محیط های ساده، معمولی و پیچیده را نشان می­ دهند.

شکل(۵-۲): نمونه اشکال موانع I) مربعی II) دایروی III) مستطیل-بیضی IV) مثلثی

 

V) مقعر VI) V شکل VII) U شکل VIII) شکل­های نامنظم

جدول(۵‑‏۰۱): توصیف کمی درجه پیچیدگی محیط­ها

 

درصد مساحت اشغال شده(%)	انواع موانع	انواع محیط­ها
۵-۱	I-III	ساده
۱۰-۵	I-V	معمولی
۱۵-۱۰	I-VIII	پیچیده

نتایج شبیه­سازی
عملکرد الگوریتم پیشنهادی از لحاظ موفقیت در رسیدن به هدف، سرعت و امنیت مسیر طی شده سنجیده می­ شود. پیش از ارائه نتایج حاصل از آزمایش‌های شبیه‌سازی شده، معیارهای مورد نظر معرفی می‌شوند:
موفقیت در رسیدن به هدف (GR)
نسبت تعداد دفعاتی که ربات موفق به رسیدن به هدف شده است به تعداد کل آزمایش­ها موفقیت ربات در رسیدن به هدف محسوب می­ شود که به صورت درصد بیان می­ شود.
امنیت مسیر طی شده تا هدف (SF)

۵۹۵

 

.۳۷

 

 

 

۸۲.۷%

 

۵.۴%

 

۶.۷%

 

۳.۷%

 

۰.۷%

 

۰.۸%

 

۱۰۰.۰%

 

 

 

نامزد شدن برای یک مقام سیاسی

 

۵۰۸

 

۲۳

 

۱۶

 

۹

 

۴

 

۲

 

۵۶۲

 

.۱۹

 

 

 

۹۰.۴%

 

۴.۱%

 

۲.۸%

 

۱.۶%

 

۰.۷%

 

۰.۴%

 

۱۰۰.۰%

 

 

 

همانطور که در جدول فوق ملاحظه می شود گرایش به دموکراسی دارای ابعاد مختلفی است که رای دادن یکی از ساده ترین و و البته سنجش پذیرترین ابعاد آن می باشد. جدول شماره ۱۴ نشان می دهد حدود نیمی از پاسخگویان یعنی ۴۸ درصد آنان به مقدار زیاد و خیلی زیاد در انتخابات شرکت می کنند. ۲۰ درصد از پاسخگویان اعلام کرده اند که تا حدودی مقید به شرکت در انتخابات هستند. و تنها۸۰ نفر از پاسخگویان یعنی حدود۱۳ درصد اعلام کرده اند که اصلا در انتخابات شرکت نمی کنند. میزان علاقه به سیاست و پیگیری آن از ابعاد پیچیده تر مشارکت سیاسی است که جدول نشان می دهد ۲۷ درصد به مقدار زیاد و خیلی زیاد مسائل سیاسی را از رسانه های مختلف پیگیری می کردند. و در مقابل ۴۷ درصد یا اصلا مسائل را پیگیری نمی کردند و یا به میزان کم یا خیلی کم. هر چه به سمت ابعاد جدی تر مشارکت سیاسی حرکت می کنیم میزان مشارکت سیاسی کاهش می یابد. به طوریکه مقدار زیاد و خیلی زیاد مشارکت سیاسی در بعد گفتگو درباره مسائل سیاسی به ۱۵ درصد کاهش می یابد. و مشارکت زیاد و خیلی زیاد در مورد شرکت در راه پیمایی به ۱۰ درصد ، عضویت در احزاب و تشکل های سیاسی به۱۵.درصد و نامزد شدن برای یک مقام سیاسی به ۷. درصد کاهش می یابد.
۴-۲-۷ مشارکت سیاسی منفی:
مشارکت سیاسی منفی به معنی خودداری مردم از شرکت در انتخابات(قهر با مسئولان) است. با این تصور که عدم شرکت آنان در انتخابات اعتراضی به وضع موجود و به عملکرد مسئولان تلقی شده و در فرایند سیاسی جامعه و در تغییر رفتار مسئولان در جهت خواسته مردم اثر می گذارد(پناهی، ۱۳۸۶: ۱۴۷).
جدول زیر نظر پاسخگویان را درباره این سوال نشان می دهد: بعضی معتقدند از طریق شرکت نکردن در انتخابات و یا سایر فعالیت های سیاسی می توان به وضع موجود یا عملکرد مسئولان سیاسی اعتراض کرد؟
جدول ۱۵: توزیع فراوانی و درصد نظر پاسخگویان درباره مشارکت منفی

 

 

فعالیتها

 

بسیار مخالفم

 

مخالفم

 

تا حدودی

 

موافقم

 

بسیار موافقم

نمونه کالایی که می بایست رنگرزی شود به دور یک لوله سوراخ دار استیل پیچیده شده و داخل اتو کلاو به دور همزن قرار می گیرد. پودر رنگ درانتهای مخزن قرارگرفته و سپس مخزن بسته شده از گاز CO2 پر شده و حرارت می یابد. وقتی درجه حرارت به درجه کاری^[۱۹] رسید، CO2 به فشار مورد نظر رسیده و تحت چرخش ثابت قرار می گیرد. فشار به مدت ۶۰ دقیقه (مدت زمان رنگرزی ) حفظ می گردد و سپس برداشته می شود. CO2 و رنگزا های اضافی جدا شده و بازیابی می شوند. پس از این فرایند رنگرزی، نمونه خشک برداشته شده و در صورت لزوم با استون برای رفع رنگزاهای اضافه و چسبیده به سطح شستشو داده می شوند.

۲- ۳- ۳- ۲ تاثیر درجه حرارت و فشار
تأثیر درجه حرارت روی رنگرزی اساسا ناشی از افزایش نفوذ رنگ در پلیمر بوده و زمان رنگرزی را افزایش می دهد. فشار تنظیم حلالیت ماده رنگزا را به عهده دارد. ضریب نفوذ رنگ حل شده در محیط CO2 فوق بحرانی بالاتر از آب است، که سبب کاهش زمان رنگرزی می گردد. در درجه حرارت پایین، حلالیت ماده رنگزا در CO2 بالا بوده و با فشار پایین و حرارت بالا مقدار رنگ کم است ولی نفوذ آن به داخل لیف آسانتر می گردد.
از آنجایی که رنگرزی واقعا از فاز گازی انجام می پذیرد، که در اثر آن ماده رنگزا به طور یکسانی پخش شده و درجه بالایی از یکنواختی به دست می آید. برای برخی پارچه ها می بایست از جدا شدن زیاد روغن های ریسندگی جلوگیری گردد تا زیر دست پارچه نامناسب نگردد. هدف از جداسازی با CO2 سرد در انتهای فرایند رنگرزی رفع رنگ های سطحی و همچنین هم زمانی کاهش درجه حرارت فرایند جهت رسیدن درجه حرارت به زیر درجه حرارت دمای تبدیل شیشه ای است تا از خروج رنگ های فیکسه شده جلوگیری شود"حدادیان تفت،۱۳۸۷".
طبق تحقیقی که خانم ملیحه نازی با عنوان ” رنگرزی منسوجات در محیط دی اکسید کربن فوق بحرانی” انجام داده اند نتایج حاکی از آن است که الیاف مصنوعی همچون پلی استر به خوبی با این روش رنگرزی می شوند اما رنگرزی الیاف طبیعی همچون پشم و ابریشم و الیاف سلولزی با توجه به قدرت رنگی و ثبات شستشویی مشکلات زیادی به همراه دارد. بنابراین این روش برای رنگرزی الیاف مصنوعی مناسب است ” نازی ،۱۳۸۳، ص ۶۵ “.
در تحقیق دیگری که آندرسون^[۲۰] با عنوان ” رنگرزی پارچه با دی اکسید کربن فوق بحرانی” انجام داده، به نتیجه مشابهی دست یافته است. نتایج نشان می دهند که این سیستم برای رنگرزی الیاف مصنوعی همچون پلی استر و نایلون مقرون به صرفه می باشد. با این حال هنوز هم موانعی برای استفاده در مقیاس بزرگ وجود دارد و نیاز به سرمایه گذاری ها و تلاش بیشتر برای رسیدن به موفقیت دارد. همچنین استفاده از دی اکسید کربن فوق بحرانی CO2 برای الیاف طبیعی به دلیل عدم توانایی آن برای شکست پیوندهای هیدروژنی در بسیاری از الیاف طبیعی مانند پشم، ابریشم و پنبه چندان قابلیت ندارد. به علاوه این سیستم برای رنگرزی الیاف طبیعی با رنگهای مصنوعی مانند رنگهای مستقیم، راکتیو و اسیدی به دلیل اینکه در این سیستم قابل حل نمی باشند مناسب نمی باشد” Anderson.K.2008″.
۲- ۳- ۴ رنگرزی الکترو شیمیایی
رنگ های خمی و گوگردی در آب غیر محلول هستند. بدین خاطر برای کاربرد آنها نیاز به تبدیل آنها به فرم قابل حل با بهره گرفتن از عامل کاهنده و قلیایی است. عوامل مختلف برای رنگ های خمی و گوگردی با تاکید بر تکنیک های متداول کاهش الکتروشیمیایی مورد بررسی قرار می گیرد.
مواد کاهنده مرسوم که عمل کاهندگی ماده رنگزا را انجام می دهند ، محصولات اکسیده شده غیر قابل بازیابی را تولید می کنند که در حمام باقی می ماند. حمام رنگ استفاده شده را نمی توان دوباره مورد استفاده قرار داد چرا که قدرت کاهندگی این مواد شیمیایی را نمی توان دوباره به دست آورد. دفع حمام مربوطه و آب حاصل از شستشو مسائل فراوان زیست محیطی را به دنبال دارد. بنابراین بیشترین توجه زیست محیطی می بایست در این مورد لحاظ گردد. رنگرزی الکترو شیمیایی هنوز مراحل آزمایشگاهی خود را می گذراند اما می تواند فرایند رنگرزی آینده خمی، ایندیگو و گوگردی باشد واین براساس گزارشات شرک BASF ، کمپانی پیشرو در زمینه تولید مواد رنگزا، اعلان می گردد. در این فرایند الکترون های حاصل از جریان الکتریکی جایگزین مواد کاهنده و بالطبع پساب آلوده حاصل خواهد شد. اولین تلاش که هر چند مستقیما در زمینه رنگرزی الکتروشیمیایی انجام شد. ابتدا توسط E.H.Daruwala بود. او سعی نمود مقدار دی تیونیت سدیم مورد نیاز برای کاهندگی رنگ ها را با بهره گرفتن از ولتاژ مستقیم کاهش دهد و توجیه این چنین بود که سدیم دی تیونیت در کاتد به فرمی تبدیل می شود که قدرت کاهندگی بالاتری دارد. با کاهندگی مناسب کاتد تحت شرایط مناسب پتانسیل کاتد، غلظتpH امکان تولید یک نوع کاهنده قوی تر از نوع سدیم دی تیونیت با پتانسیل اکسایش- کاهش به نسبت خود سدیم دی تیونیت وجود دارد. بر اساس این رفتار تجزیه هیدرو سولفید برای یون رادیکال آزاد SO₂ انجام می پذیرد. هرچند این محصولات را می توان در ولتاژ بدست آمده کاتد دوباره تولید نمود و سبب عدم بازیابی مجدد حمام مایع می گردد. در تکنیک رنگرزی الکتروشیمیایی این مفهوم یک گام جلوتر بررسی شده و امکان بازیابی حمام را ممکن می سازد. دو روش رنگرزی الکترو شیمیایی وجود دارد : مسقیم و غیر مستقیم .
درتکنیک رنگرزی الکتروشیمیایی مستقیم، رنگزای آلی به طور مستقیم احیا شده و این عمل با تماس بین رنگ و الکترود رخ می دهد. هرچند درعمل، ماده رنگزا به طور جزئی با مواد مرسوم احیاکننده احیا شده و سپس عملیات احیای کامل توسط فرایند الکتروشیمیایی انجام می پذیرد که ثبات رنگ احیا شده بهبود می یابند .به منظور شروع فرایند ، مقدار اولیه رنگ لوکو با فرایند های مرسوم حاصل می شود برای نمونه با افزودن مقدار کمی از عامل احیا کننده. به محضی که فرایند شروع می شود، و به صورت خود به خودی فرایند ادامه می یابد. این فرایند در مورد رنگ های گوگردی موفق بوده است. هرچند غلظت مورد نیاز رنگ برای حصول یک شید مشخص بیش از فرایند احیای مرسوم می باشد. در چنین سیستمی، ذرات رنگزا می بایست با الکترود تماس یابد تا احیا انجام شود. هرچند اکسیژن هوای موجود در محلول رنگ که فورا ماده رنگزا را دوباره اکسید می کند. قدرت دافعه زیاد نخواهد داشت. همچنین از آنجایکه خود ماده رنگزا باید در سطح کاتد احیا گردد. ناحیه کاتدی باید بزرگ باشد که این از محدودیت های این روش است.
Thomas Bechtold روش رنگرزی الکتروشیمیایی غیر مستقیم را در سال ۱۹۹۳ ثبت نموده است. در این روش، رنگ مستقیما در الکترود احیاء نمی شود. ترجیحا یک عامل احیا کننده اضافه می شود که رنگ را به روش مرسوم احیا می نماید که پس از احیاء رنگ اکسیده می شود. عامل احیا کننده اکسید شده متعاقبا در سطح کاتد احیا می گردد مجددا برای احیای رنگ قابل دسترس می باشد. این چرخه به طور متناوب در طی فرایند رنگرزی تکرار می گردد. در الکتروشیمیایی، عاملی که در چرخه احیاء و اکسید قرار می گیرد، سیستم اکسایش- کاهش برگشت پذیر نامیده شده و یک واسطه^[۲۱] است. بنابراین، دراین سیستم ، رنگ با تماس مستقیم ماده رنگزا با کاتد انجام نمی پذیرد، مثل احیاء الکتروشیمیایی مستقیم، اما این کار از طریق واسطه صورت می گیرد که بطور ممتد در طی تماس با کاتد احیا می گردد. این سیستم به عنوان رنگرزی الکترو شیمیایی شناخته می شود. این روش بازگشت پذیر اکسایش- کاهش ایجاد کننده یک توسعه و پیشرفت احیای قابل بازیافت در مایع رنگ است، افزودن عامل احیا کننده مرسوم ضروری نبوده و انباشتگی محصولات تجزیه شده مواد احیاء کننده دراین روش روی نمی دهد. رنگرزی الکتروشیمیایی ساده به نظر می رسد چرا که پس از چرخه رنگرزی، رنگ رمق کشی نشده توسط اکسیداسیون هوا ته نشین شده و می تواند با فیلتراسیون رفع گردد. بعد از رفع رنگ، رنگهای حاوی ماده واسطه، لیگاند^[۲۲] یا قلیایی می توانند برای عملیات رنگرزی بعدی مجددا به چرخه وارد شوند. این ویژگی مهمترین عامل کاهش دهنده هزینه و بهبود فرایند زیست محیطی است “حدادیان تفت،۱۳۸۷".
ضمن تحقیقی که توسط ایوب حاج سعید ^[۲۳]و همکارانش در بررسی رنگرزی نیل به کمک تکنیک الکتروشیمیایی برای بهینه سازی پارامترهای تجربی و ایجاد شرایط مناسب تر برای استفاده های صنعتی انجام داده اند، نیل را تحت شرایط الکتروشیمیایی در فام های روشن، متوسط و تیره رنگرزی کردند. ارزیابی ثبات ها و فام های رنگی از نمونه های بدست آمده نشان می­دهد که اجرای عملیات الکتروشیمیایی در رنگرزی نیل بهتر و گاهی مشابه شرایط متداول بوده است"Ayoub.h.s. et,al.2008″.
۲- ۴ روش های مختلف استخراج از گیاهان رنگزا
در هر استخراجی قبل از عملیات باید روند کار را به گونه ای مناسب محصول یا مواد مورد استفاده در فرایند استخراج باشد، طراحی نموده و تجهیزات لوازم و مواد مصرفی که برای عملیات ضرورت دارد پیش بینی و تهیه نمود. مهمترین قسمت طراحی عملیات، انتخاب شیوه عملیات می باشد. پس از آن اجرای مراحل طراحی که در بعضی نمونه استخراجهای آزمایشگاهی عامل زمان بسیار حساس بوده و باید آن را مد نظر قرار داد. موفقیت استخراج و تکنیک به کار رفته در آن اغلب بستگی به آماده سازی مواد جامد دارد. در بعضی موارد ذرات کوچک مواد محلول کاملا به وسیله ماتریکسی از مواد نامحلول احاطه شده اند بنابراین حلال باید به داخل یک ماتریکس نفوذ کرده و محلول حاصل به خارج انتشار پیدا کند مواد گیاه دارای ساختمان سلولی هستند و مواد طبیعی مورد استخراج (رنگدانه) معمولا در داخل این سلول ها یافت می شوند، در صورتی که دیواره های سلولی دست نخورده باشند عمل استخراج در بر دارنده عبور اسمزی مواد حل شده از میان دیواره ها خواهد بود. این حالت باعث می شود که سرعت فرایند استخراج کاهش پیدا کند. در اغلب موارد خرد کردن مواد اولیه تا حدی که محتوای تک تک سلول ها آزاد شوند غیر ممکن است “امیری، ۱۳۸۶، ص ۱۱۴ - ۱۱۵".
انتخاب روش استخراج بستگی به نوع بافت گیاهی دارد. نحوه عصاره گیری از گیاهان، به عنوان اولین مرحله کلیدی برای استخراج ترکیبات گیاه بسیار مهم است. اندام های گیاهی و سیستم های حلالی انتخاب شده می تواند روی کمیت و نوع ترکیبات جدا شده تأثیر بگذارد “Mussatto.S.I.et,al.2011 and Fernandez Ponce.M.T et al.2012″. هر گیاه بنا به محتوی خود روش و ملزومات خاص خود را می طلبد و نکته قابل توجه این است که حتی از دو نمونه از یک گیاه که در دو منطقه متفاوت روییده اند نمی توان ماده واحدی را استخراج نمود چه رسد به روش استخراج که صد در صد متفاوت خواهد بود.
جهت استخراج ترکیبات شیمیایی گیاهان پس از مشخص شدن نام علمی، گونه و خانواده گیاه باید اقدام به جمع آوری اطلاعات در مورد آن نمود و در مورد ترکیبات آن اقدام به بیوگرافی کرد و پس از شناختن مواد تشکیل دهنده آن و یا حتی مواد تشکیل دهنده اجزا آن (ریشه، ساقه، برگ، میوه، گل و…) و مشخص شدن ماده مؤثر آن باید روشی اتخاذ نمود که بشود آن ماده مؤثر و یا ماده رنگی را استخراج کرد البته در اکثر موارد استخراج مواد رنگی گیاهان به روش جوشاندن با آب خالص صورت می گیرد و از هیچ حلال دیگر کمک گرفته نمی شود مگر اینکه بسته به میزان قطبیت مواد متشکله گیاه از حلال های دیگر استفاده شود “امیری، ۱۳۸۶، ص ۱۱۴ - ۱۱۵".
۲- ۴- ۱ استخراج با آب
یکی از روش های رایج استخراج رنگ از گیاهان رنگزا روش خیساندن است. در این روش پس از خشک کردن و خرد کردن گیاه، آن را در مقدار معینی آب ریخته و در زمان های مختلفی برای چند ساعت در حالت سکون رها می شود. بعد از آن روش جوشاندن گیاهان مرسوم بود. در این روش گیاه خشک و خورد شده را در دمای جوش، می جوشانند. سپس از محلولی که از کاغذ صافی عبور داده شده و صاف شده برای رنگرزی استفاده می شود. از مزایا و معایب استفاده از آب می توان به این نکات توجه کرد که: آب به عنوان یک حلال قطبی، ایجاد یک محیط قطبی می کند که در این محیط ترکیباتی با قطبیت پایین کمتر استخراج می گردند و به همین دلیل میزان ترکیبات استخراج شده با آب کاهش می یابد “Chirinos et .al,2007″. از طرف دیگر حضور مقادیر مناسب آب و حلال به صورت مطلوبی موجب تورم بافت گیاهی می گردد که این تورم، موجب افزایش سطح تماس بین ماتریکس گیاهی و حلال و در نتیجه افزایش میزان استخراج می شود. آب داغ موجب شکستن دیواره های سلولی می گردد"Li. et,al. 2010″. همچنین دمای بالا قطبیت حلال را کاهش داده و بنابراین توانایی حل کردن ترکیباتی با قطبیت کمتر بهبود می یابد “Cacace and mazza,2006″. افزایش دما همچنین کشش سطحی و ویسکوزیته حلال را کاهش و سرعت انتشار و انتقال را افزایش می دهد “Ramos ,et.al,2002″.
تحقیقی توسط قرنجیک و همکاران با عنوان ” بهینه سازی شرایط رنگرزی الیاف پشم با مواد رنگزای استخراج شده از گیاه وسمه و بررسی خواص رنگرزی آن” انجام شده است. در این طرح ماده رنگزای موجود در گیاه وسمه به روش خیساندن استخراج شده است. برای خیساندن پودر گیاه وسمه با آب مخلوط شده و به مدت ۲۴ ساعت در محل تاریک خیسانده شد. سپس رنگرزی انجام گرفت. نتایج رنگرزی نشان می دهد که کالاها دارای ثبات شستشویی عالی و ثبات نوری و کلرینه کردن و سایشی خوبی می باشد ” قرنجیک، ۱۳۹۰".
در تحقیق دیگری که مفتخر و همکاران با عنوان “دستیابی به فام آبی در خامه قالی با وسمه ایرانی و بررسی ثبات های خامه رنگرزی شده” انجام داده اند. طی این تحقیق از خیساندن گیاه وسمه برای استخراج رنگ استفاده شده است؛ به این صورت که پودر وسمه به مدت های ۸ ،۱۶ و ۲۴ ساعت خیسانده شده و در محیط تاریکی قرار گرفتند. سپس کالاها رنگرزی شدند. نتایج نشان داد که نمونه های رنگرزی شده با ۱۶ ساعت زمان خیساندن اختلاف کمتری با نمونه شاهد دارد و تأثیر بهتری نسبت به زمان های دیگر داشته است “مفتخر و همکاران،۱۳۹۰، ص۲۶".
۲- ۴-۲ استخراج با حلالهای آلی
در گذشته استخراج با حلال متداولترین روش استخراج بود. از معایب این روش، طولانی بودن زمان استخراج و مصرف مقادیر زیادی حلال است که مستلزم مراحل اضافی و صرف هزینه و وقت برای بازیافت حلال و تغلیظ عصاره می باشد که باعث آسیب به محیط زیست می گردد. همچنین باید از حرارت استفاده گردد که منجر به تجزیه گرمایی برخی ترکیبات می گردد ” Mandal. V. Y. et,al . 2007″. یکی از تجهیزاتی که بیشترین استفاده را در شیوه استخراج با حلال آلی دارد و نام استخراج هم به همین نام است دستگاه سوکسله است ” Wang.L.Curtis. L. Weller.2006 and Luqu de castro.M.D.et,al. 1998″. شیوه استاندارد و مرجع اصلی برای ارزیابی کردن کارکرد شیوه های استخراج جامد - مایع است .در دستگاه سوکسله ماده گیاهی داخل فیلتری در لوله بالایی قرار می گیرد و بالون تقطیر از حلال استخراج پر می شود. بالون تا حدود نقطه جوش حلال حرارت داده می شود، حلال تبخیر می شود و توسط لوله ای به کندانسور هدایت می شود و بستر گیاه با حلال تازه کندانس شده از بالن تقطیر پر می شود. هنگامی که مایع به سطح سرریز شدن برسد، سیفون محلول لوله را بیرون می کشد و در حالی که ماده استخراج شده حل شده داخل توده مایع است آن را به بالن تقطیر می برد. در بالن ماده حل شده از حلال با بهره گرفتن از تقطیر جدا می شود و حلال تازه به داخل بستر جامد گیاه بر می گردد. این عملیات تا استخراج کامل به دست آید تکرار می شود. رنگ خالص در این شیوه در نهایت پس از تبخیر حلال استخراج محلول بدست آمده، جمع آوری می شود. استخراج به کمک سوکسله دارای فواید و معایبی می باشد، فواید این شیوه عبارتند از : جابجایی تعادل انتقالی با آوردن مکرّر حلال تازه برای تماس با شبکه جامد، برقرار کردن دمای استخراج نسبتا بالا با حرارت بالن تقطیر، هیچ صاف کردنی بعد از لیچینگ نیاز نیست و شیوه سوکسله بسیار ساده و ارزان است. معایب آن عبارتند از : زمان استخراج طولانی، مقدار زیادحلال استفاده شده، عدم مهیا شدن آشفتگی (همزدن) که می تواند در دستگاه سوکسله در صورت وجود داشتن باعث تسریع فرایند شود، مقدار زیاد حلال استفاده شده، به شیوه تبخیر یا تغلیظ کردن نیاز دارد و امکان تجزیه حرارتی ترکیبات هدف که نمی تواند نادیده گرفته شود چون استخراج معمولا در دمای ذوب حلال برای مدت طولانی رخ می دهد .زمان طولانی مورد نیاز و مقدار زیاد حلال مصرفی ما را در جهت انتقاد از شیوه سوکسله هدایت می کنند.
ضمن تحقیقی که توسط خواجه مهریزی و همکاران با عنوان “مطالعه روش های مختلف استخراج ماده رنگزا از ریشه روناس و ارزیابی فاکتورهای موثر بر راندمان فرایند استخراج انجام شده است، استخراج رنگ از رنگزاها با ۱۵ روش مختلف به کمک حلال ها و اسید های مختلف آزمایش شده است. نتایج حاکی از آن است که افزایش اسیدها باعث کاهش طول موج ماکزیمم جذب ماده استخراج شده گردیده و میزان جذب را نیز افزایش داده که توصیه شده است از به کار بردن اسید در فرایند استخراج خودداری شود. همچنین استفاده از حلال ایزوپروپیل الکل و آب به عنوان بهترین حلال در روش استخراج موثر بوده که می توان از این ترکیب حلال به استخراج ۵۰% وزنی آلیزارین از ریشه روناس رسید “خواجه مهریزی و همکاران ،۱۳۸۸".
در کار تحقیقاتی توسط شمس ناتری و اکرامی با عنوان ” استخراج رنگ از رنگزای طبیعی روناس و رنگرزی پشم برای مقایسه قدرت رنگی رنگزای استخراج شده از روناس با روناس خام به روش سوکسله” انجام شده است. یافته های تحقیق نشان داد که قدرت رنگی روناس استخراج شده به روش سوکسله بیشتر از روناس خام می باشد “شمس ناتری، اکرامی،۱۳۸۶".
۲-۴-۳ شیوه های جدید استخراج
از معایب روش های گفته شده در بالا طولانی بودن زمان استخراج و استفاده از مقادیر زیاد حلال می باشد که خطر ایجاد مسمویت توسط حلال وجود دارد. روش های نوین استخراج باید غیر سمی، سریع ، ماشینی شده، دارای حساسیت بالا، از لحاظ هزینه به صرفه و از لحاظ محیطی ایمن باشند. روشی وجود ندارد که همه شرایط را داشته باشد اما روشهایی وجود دارند که بسیار امید بخشند و می توانند به صورت موثر و کارا در استخراج ترکیبات مؤثره در صنایع غذایی به کار روند"Turner.C. 2006″.
این روشها شامل استخراج با سیال فوق بحرانی، استخراج با مایع تحت فشار، استخراج با آب داغ تحت فشار، استخراج به کمک امواج مایکروویو، و… نام برد. این تکنیکها با بسیاری از نیازهای امروزی مانند ملاحظات زیست محیطی، سرعت و قابلیت ماشینی شدن مطابقت دارند. استفاده از این روشها موجب کاهش زمان استخراج، کاهش مقدار حلال مصرفی ، افزایش راندمان استخراج و بهبود کیفیت ترکیبات استخراج شده می گردد. اصول عملیاتی این روشها و شرایط انجام آنها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
۲- ۴- ۳- ۱ استخراج با سیال فوق بحرانی (SFE)
یک مایع یا گاز زمانی فوق بحرانی می گردد که دما و فشار آن به بالای نقطه بحرانی برسد که برای دی اکسیدکربن ۳۱ درجه سانتیگراد و ۷۲ بار می باشد. دی اکسید کربن به علت سمیت پایین، دما و فشار فوق بحرانی پایین انتخاب شده است. اساس این روش این است که سیال فوق بحرانی توسط پمپ از یک مجرای پر شده با نمونه عبور می کند. بنابراین محفظه استخراج از طریق پمپ با سیال مورد نظر تحت فشار قرار می گیرد “Japon-Lujan.R and M.D.Luque de castro.2006″. سپس با کاهش فشار یا افزایش دما ترکیبات استخراج شده رسوب کرده و جمع آوری می گردند و سیال بازیافت می گردد. این سیستم همچنین مجهز یک مجرای فشار بالا برای نگهداری نمونه، یک محدود کننده و ظرفی برای جمع آوری نمونه و کمک حلال در صورت نیاز می باشد “Dunford.N.T.et,al.2006″. از مزایای سیال های فوق بحرانی نسبت به حلالهای دیگر بالاتر بودن قدرت انحلال و قابلیت تنظیم این ویژگی با تغییر فشار یا دما، ضریب نفوذ بالاتر و ویسکوزیته کمتر می باشد “Wang .L.and C.Weller,2006″.
۲- ۴- ۳- ۲ استخراج با کمک امواج مایکروویو (MAE)
این روش بر اساس حرارت دهی و استفاده از حلالهای آلی می باشد. نمونه و حلال مناسب آن در یک ظرف ریخته می شوند، فشار تنظیم می گردد و با مایکروویو حرارت داده می شود. بعد از ۵ تا ۲۰ دقیقه استخراج کامل می گردد. اما ۴۰ ثانیه نیز در پژوهشها دیده شده است. اجازه می دهیم تا مجرا سرد شود. سپس حلال فیلتر می گردد. کارایی گرم شدن حلالهای مختلف به ضریب پراکنش آنها بستگی دارد که برابر است با اتلاف دی الکتریک به ثابت دی الکتریک. اتانول و متانول نسبت به آب مقدار کمتری از انرژی مایکروویو را جذب می کنند. از طرف دیگر هگزان و سایر حلالهای غیر قطبی در مقابل مایکروویو خنثی هستند و حرارت ایجاد نمی کنند. بهینه سازی میکروویو بستگی به ترکیب حلال، حجم حلال، دما و زمان استخراج و ویژگی نمونه مورد نظر دارد “Hemwimon.S.P.et,al. 2007″.
در تحقیقی که توسط سینها ^[۲۴]و همکاران برای بهبود استخراج رنگ های طبیعی از پوست انار با تغییر سه عامل زمان و pH و میزان ماده رنگزا به روش مایکروویو صورت گرفته است. نتایج نشان داد که استفاده از روش تابش مایکروویو یک روش سریع و بهبود یافته برای استخراج رنگ از رنگزا می باشد و به طور قابل توجهی باعث کاهش زمان استخراج می شود “Sinha.K.et,al.2011″.
در تحقیقی دیگری که توسط سینها و همکاران برای بهبود استخراج رنگ آبی از گیاه هندی Butterfly Pea به کمک مایکروویو در زمان های مختلف انجام شده است، قدرت رنگی و عملکرد رنگ با بهره گرفتن از دستگاه اسپکتوفتومتری مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که استخراج با بهره گرفتن از تکنیک مایکروویو بهتر از روش های مرسوم استخراج آبی بوده است"Sinha.K.et,al.2012″.
۲- ۵ معرفی دستگاه مافوق صوت و روش کار آن
امروزه کاربرد فناوری در وسائل با کاربری جدید توجه محققان و صنعتگران بسیاری را به خود جلب کرده است. هدف فرایند های جدید کاهش انرژی مصرفی و استفاده کم از میزان انرژی است. برای این کار از روش های مختلفی مثل استفاده از فرکانس رادیوئی، رنگرزی الکترو شیمیایی، حرارت ماوراء قرمز، امواج مافوق صوت، رنگرزی ماکرویو، تکنولوژی پلاسما و دی اکسید کربن، برخی روش های نو در راه پیشرفت رنگرزی منسوجات می باشد. در کار پژوهشی حاضر به شرح و تفصیل تکنیک مافوق صوت پرداخته شده است. امواج مافوق صوت معمولا برای سرعت بخشیدن به واکنش های شیمیایی و افزایش عملیات های فیزیکی استفاده می شود، مانند پاک کردن، امولسیون، استخراج و… این امواج اجازه می دهد که نتیجه بهتری نسبت به شرایط ضعیف تر موجود داشته و حصول آن را افزایش می دهد"Wang.L,2010″.
در سال ۱۸۷۶ میلادی، فرانسیس گالتون^[۲۵] برای اولین بار پی به وجود امواج مافوق صوت برد. در زمان جنگ جهانی اول کشور انگلستان برای کمک به جلوگیری از غرق شدن کشتی‌هایش توسط زیردریایی های کشور آلمان در اقیانوس آتلانتیک شمالی دستگاه کشف کننده زیردریایی‌ها به کمک امواج صوتی به نام صوت‌یاب ^[۲۶]ابداع کرد. این دستگاه امواج مافوق صوت تولید می‌کرد که در پیدا کردن مسیر کشتی ها استفاده می‌شد. این تکنیک در زمان جنگ جهانی دوم تکمیل گردید و بعدها بطور گسترده‌ای در صنعت این کشور برای آشکار سازی شکافها در فلزات و سایر موارد مورد استفاده قرار می‌گرفت. از کاربرد بخصوصی که انعکاس صوت در جنگ و صنعت داشت صوت‌یاب به علم پزشکی وارد شد و تبدیل به یک وسیله تشخیصی بزرگ در علم پزشکی گردید.
علی رغم سابقه طولانی مطالعه و تحقیق در علم صوت، کاربرد نوین امواج مافوق صوتی تنها در اوایل قرن ۲۰ آغاز گردید. در سال ۱۹۲۹٫ م دو دانشمند به نام های لوکولوف^[۲۷] و مالهاوزر^[۲۸] از امواج فرا صوت برای بازرسی مواد استفاده کردند “هنرور،۱۳۸۴". در ادامه در مقیاس صنعتی در سال ۱۹۴۳٫ م دستگاه بازرسی فراصوتی ابداع و مورد استفاده قرار گرفت. اما استفاده از آزمون فراصوتی از دهه ۱۹۵۰ توسعه یافته و شاهد پیشرفت های قابل توجهی بود “Albert.s.1991″.
۲- ۵- ۱ امواج مافوق صوت چیست؟
امواج مافوق صوت عبارت است از کاربرد امواج مکانیکی- صوتی با فرکانسی بالاتر از حد شنوایی انسان در محدوده فرکانس ۱۰ الی ۲۰ کیلو هرتز می باشد.
امروزه از لغت مگاسونیک^[۲۹] برای امواج با محدوده فرکانسی بالاتر از ۱۰۰۰ مگاهرتز استفاده می شود “عصارزادگان-ملاحسینی،۱۳۸۸،ص ۲۹ ، ۳۸".
امواج مختلفی می توانند در آزمون های فرا صوتی مورد استفاده قرار گیرند. معمولا امواج طولی و عرضی به طور معمول در آزمون های فرا صوتی مورد استفاده قرار گیرند “Larnpman and Zorc.1989″. البته می توان از امواج سطحی (امواج ریلی) نیز در آزمون های فراصوتی استفاده نمود. ولی این امواج قادر به شناسایی عیوب یا فازها در سطوح زیرین قطعات تحت آزمون نمی باشد. روش های مختلفی برای آزمون ههای فرا صوتی مورد استفاده قرار می گیرند. در این میان روش های تماسی و روش غوطه وری شایعترین روش آزمون فراصوتی می باشد “Lawrence . C.L.1989″.
یکی از کاربردهای مهم امواج مافوق صوت، استفاده از ضربه های ناشی از کاویتاسیون^[۳۰] ایجاد شده توسط آن در فرایند شستشوی مافوق صوت می باشد “عصارزادگان- ملاحسینی،۱۳۸۸، ص ۲۹ ، ۳۸". وقتی این امواج در محیطی مثل آب پخش می شود یک الگوی تکرار متراکم شدن و کاهش تراکم به علت حرکت موج صورت در نواحی با فشار پایین شکل می گیرد. به علت کاهش فشار، حباب های بسیار ریزی ایجاد شده و می ترکد. این حباب های ریز به کاویتاسیون معروف هستند” Laborde. J.1998″.
اصول کلی این روش مبتنی بر غوطه وری قطعات مورد نظر در یک مایع واسطه می باشد که این مایع توسط یک مولد امواج مافوق صوت با فرکانس و شدت بسیار بالایی مرتعش شده و کاویتاسون به وجود آمده است. در این پدیده به خاطر خلاء نسبی، جوشش حجمی ولی مدون افزایش دمای مایع صورت می پذیرد، هرچند هنگام برگشت سطح و ایجاد موج فشار، دمای محلی در حد و ابعاد ملکولی و در نزدیکی محل ترکیدن حباب بسیار زیاد است. محاسبات نشان می دهد که در این محل، دمایی بیش از ۵۵۰۰ درجه سانتی گراد و فشاری بیش از ۶۷ مگا پاسکال تولید می شود. از طرف دیگر اگر حرکت نسبی با مشخصات فوق میان دو سطح جامد برقرار شود ازدیاد دما باعث جوش خوردن دو سطح به یکدیگر می‌شود که جوشکاری مافوق صوت ^[۳۱] می‌باشد “عصارزادگان،۱۳۸۸،ص ۲۹ ، ۳۸".
شکل ۲- ۱٫محدوده فرکانس امواج مافوق صوت
۲- ۵- ۲ حسگرهای دستگاه مافوق صوت

<p><strong>ارزیابی دوباره</strong><br /><strong>شکل شماره ۲-۶٫ نمودار مدل فلاوین</strong></p><h2>۲-۳-۱۲٫ سیستم­های مدیریت دانش</h2><p>سیستم­های مدیریت دانش بر هر دو بخش مالی و غیرمالی تمرکز دارد و هر دو بعد آن را در نظر می­گیرد.<br />این مطالعه تأثیر مدیریت دانش استراتژیک را بر سه بعد عملکرد سازمان بررسی نموده است که عبارتند از:<br />۱) عملکرد مالی: که شامل عملکرد بازار شرکت، سودآوری، رشد و رضایت مشتری<br />۲) عملکرد فرایند: که اشاره به کیفیت و بهره­وری شرکت دارد.<br />۳) عملکرد داخلی: که مربوط به توانایی­های فرد نظیر مدرک تحصیلی کارکنان، رضایت کارکنان و خلاقیت<br />است ( وظیفه دوست و همکاران، ۱۳۹۳: ۱۶۸-۱۶۷).</p><h1>۲-۴٫ رضایت مشتری</h1><p>رضایت مشتری نقش مهمی در موفقیت کیفیت فراگیر در بلند مدت دارد. با ارائه خدمات استاندارد، درک روشنی به کارکنان داده می شود و می توان برای بهبود کار از بازخوردهای مشتری استفاده نمود و مبنای کار خود را استفاده از روش­های علمی برای ناظرین داخلی و کیفیت دریافتی قرار داد. خط م

آماره دوربین-واتسن ۶۴۹/۱

 

 

 

۳)مدل سوم
در این مدل به صورت همزمان ارتباط میان متغیرهای مستقل اعتبارات تجاری، وامهای کوتاه مدت، پیش دریافتها، ذخیره مالیات بر درآمد، سایر اسناد و حسابهای پرداختنی، سود سهام پیشنهادی، وامهای بلند مدت، ذخیره مزایای پایان خدمت، سهام عادی و اندوخته قانونی و متغیر وابسته ارزش شرکت را بررسی می کنیم.
۳-۱) آزمون دوربین واتسون
برای انجام رگرسیون باید همواره خطاها مستقل باشند، به منظور بررسی استقلال خطاها از آماره دوربین واتسون استفاده می کنیم، و فرضیات زیر مورد آزمون قرار می گیرد:

فرض  : خطاها مستقل نیستند.
فرض  : خطاها مستقل هستند.
اگر مقدار آماره دوربین واتسون بین ۵/۱ تا ۵/۲ باشد فرض  پذیرفته می شود و نتیجه می گیریرم خطاها مستقل هستند.
در مدل کلی مقدار آماره دوربین واتسون ۹۶۳/۱ است، چون مقدار این آماره بین ۵/۱ تا ۵/۲ می باشد نتیجه می گیریم که میان خطاها استقلال وجود دارد و می توانیم از رگرسیون استفاده کنیم.
بنابراین مدل مورد نظر ما به صورت زیر است:
نمودار ۴-۳: ضریب رگرسیونی میان متغیرهای سود سهام پیشنهادی و ارزش شرکت
در این نمودار ۱۴/۱- نشان دهنده میزان ضریب رگرسیونی میان متغیرهای سود سهام پیشنهادی و ارزش شرکت است. سایر مقادیر ارائه شده در نمودار را نیز به همین صورت می توان تفسیر کرد.
۳-۲) معادله ساختاری
اگر متغیر های مستقل اعتبارات تجاری را با  ، وامهای کوتاه مدت را با  ، پیش دریافت ها را با  ، ذخیره مالیات بر درآمد را با  ، سایر اسناد و حسابهای پرداختنی را با  ، سود سهام پیشنهادی را با  داده، وامهای بلند مدت را با  ، ذخیره مزایای پایان خدمت را با  ، سهام عادی را با  و اندوخته قانونی را با  و متغیر وابسته ارزش شرکت را با  نمایش می دهیم. با توجه به ضرایب رگرسیونی، مدل رگرسیونی خطی برازش داده شده به داده ها، به صورت زیر می باشد:

با بهره گرفتن از این مدل رگرسیونی، هر مقدار مد نظر از متغیر ارزش شرکت را می توان با بهره گرفتن از متغیرهای اعتبارات تجاری، وامهای کوتاه مدت، پیش دریافتها، ذخیره مالیات بر درآمد، سایر اسناد و حسابهای پرداختنی، سود سهام پیشنهادی، وامهای بلند مدت، ذخیره مزایای پایان خدمت، سهام عادی و اندوخته قانونی پیش بینی کرد.
در مدل اول میزان آماره خی دو  ، درجه آزادی ۴۵ است.
جدول تجزیه واریانس که با نرم افزار SPSS به دست آمده است به صورت زیر است.
با بهره گرفتن از جدول زیر می خواهیم فرض زیر را آزمون کنیم.
“فرض  : مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی دار نیست “
در برابر فرض
“فرض  : مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی دار است “
اگر سطح معنی داری از ۰۵/۰ کمتر باشد، نتیجه می گیریم فرض  تایید می شود و مدل رگرسیون خطی برازش داده شده معنی دار است.
همانطور که در جدول زیر مشاهده می کنیم، سطح معنی داری ۰۰۰/۰ است و از ۰۵/۰ کمتر است. بنابراین با اطمینان ۹۵ درصد نتیجه می گیریم مدل رگرسیونی ارائه شده در رابطه فوق مناسب است.
جدول ۴-۱۵:‌ جدول تجزیه واریانس

 

 

منبع تغییرات

 

مجموع مربعات

 

درجه آزادی

 

میانگین مربعات

 

آماره F

 

سطح معنی داری

 

 

 

رگرسیون

 

۱۰^۱۶  ۸۰۰/۶

 

۶

 

۱۰^۱۵  ۸۰۰/۶

 

۰۲۲/۶۱۳

 

۰۰۰/۰

 

 

 

خطا

شی اصلی سازمان بالا بردن رضایت مشتریان است و لذا باید از تکنیک­ها و ابزارها استفاده نمود، تا توجه به مشتری از طرف تمامی کارکنان فراهم گردد. شرکت­ها باید با تکنیک ها و ابزارهای موجود رضایت مشتریان را به طور پیوسته مورد ارزیابی قرار داده و خط مشی خدمات به مشتری را براساس ارائه یک خدمت مشتری گرا قرار دهند (فیروزیان و همکاران،۱۳۸۶: ۸۹).<br /><a href="https://feko.ir/"><img class="alignnone wp-image-66″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/THESIS-PAPER-13.png” alt="پایان نامه - مقاله - پروژه” width="280″ height="85″ /></a></p><h2>۲-۴-۱٫ سودآوری در تولیدات و رضایت مشتری</h2><p>تمام مراکز تولیدی باید اساس تولید و فروش محصولات را با توجه به ارائه خدمات مطابق سلیقه تک تک مشتریان متمرکز نمایند و طراحان باید در شیوه های قدیمی تغییراتی را ایجاد نمایند. طرح ها توام با نوآوری فنی برای عرضه طرح های منطبق با تصورات مصرف کننده باشد. توانمندی در جذب بازار به عنوان یک نقطه عطف، بستر تولیدات متغیر و محصولات بدیع، مورد پسند متقاضی را فراهم می کند، بعلاوه با بهره گرفتن از تغییرات سازمان یافته با بهره­ گیری از نیروی سازمان یافته و فنی زمینه توسعه و توان تولید انبوه فراهم می شود، همچنین با موفقیت در زمینه پایه­ های مستحکم توسعه پویا گذارده شده و در نتیجه زمینه شناخت توان نهایی سازمان شناسایی می گردد (چش تائی مینگ،۱۳۷۷: ۳۰ و۲۹).</p><h1>۲-۵٫ جدول استراتژی های مشتری محور و فرایندهای اصلی</h1><p><strong>جدول شماره(۲-۲)،مشخصه های استراتژی ها و شایستگی ها</strong></p><p>&nbsp;</p><table><tbody><tr><td><strong>فرآیندها</strong><br /><strong>استراتژی رقابتی</strong></td><td><strong>تولید</strong></td><td><strong>تحقیق و توسعه</strong></td><td><strong>فروش و بازاریابی</strong></td></tr><tr><td><strong>برتری عملیاتی</strong></td><td>تولید در سطح جهانی</td><td><strong>نوآوری های تدریجی</strong></td><td><strong>بازار یابی برای بازارهای انبوه</strong></td></tr><tr><td><strong>نوآوری محصول</strong></td><td><strong>تولید اولیه</strong></td><td>نوآوری های جهشی</td><td><strong>بازاریابی تکنیکی</strong></td></tr><tr><td><strong>مشتری مداری</strong></td><td><strong>ساخت چابک</strong></td><td><strong>ارائه راه حل های خاص</strong></td><td>بازاریابی خدمات</td></tr></tbody></table><p>&nbsp;</p><h1>مآخذ( علی احمدی و الهیاری،۱۳۸۲: ۷۵)</h1><p>&nbsp;</p><h1>۲-۶٫ مزایای وفاداری مشتری</h1><p>صاحب نظران دانش بازار یابی، مزایای زیادی را برای وفاداری برشمرده اند که برخی از بارزترین آنها عبارتند از:</p><p>&nbsp;</p><ol><li style="list-style-type: none;"><ol><li>کاهش هزینه های جذب مشتریان جدید؛</li></ol></li></ol><p>&nbsp;</p><ol><li style="list-style-type: none;"><ol><li>کاهش حساسیت مشتریان نسبت به تغییرات و قیمتها؛</li></ol></li></ol><p>&nbsp;</p><ol><li style="list-style-type: none;"><ol><li>منافع حاصل از ارزش طول عمر مشتری.</li></ol></li></ol><p>&nbsp;</p><p>امروزه دیگر رضایتمندی مشتریان کافی نیست و شرکت­ها نباید به رضایتمندی مشتریانشان دل خوش کنند، آنها باید مطمئن شوند که مشتریان رضایتمندشان وفادار هم هستند (حاجی کریمی و عباس علی، ۱۳۸۴: ۱۳۷). در محیط رقابتی کنونی لزوم آن وجود دارد که مدیران سازمان­ها در تصمیم گیری­های خود شناخت کامل تر و بهتری نسبت به مشتریان سازمان داشته باشند، از این رو می توان از تکنولوژی­های عصر حاضر مانند داده کاوی و انباره داده ­ها استفاده نمود. انباره داده ها به وسیله تجمیع داده ­ها می تواند تصویر جامع­تری از مشتری را ایجاد کند. سرعت تصمیم گیری را افزایش دهد و کیفیت تصمیمات را پیوسته بهبود بخشد و در نهایت سودآوری سازمان را افزایش دهد (عباس زادگان،۱۳۸۵: ۵۷).</p>

<p><strong>ارزیابی دوباره</strong><br /><strong>شکل شماره ۲-۶٫ نمودار مدل فلاوین</strong></p><h2>۲-۳-۱۲٫ سیستم­های مدیریت دانش</h2><p>سیستم­های مدیریت دانش بر هر دو بخش مالی و غیرمالی تمرکز دارد و هر دو بعد آن را در نظر می­گیرد.<br />این مطالعه تأثیر مدیریت دانش استراتژیک را بر سه بعد عملکرد سازمان بررسی نموده است که عبارتند از:<br />۱) عملکرد مالی: که شامل عملکرد بازار شرکت، سودآوری، رشد و رضایت مشتری<br />۲) عملکرد فرایند: که اشاره به کیفیت و بهره­وری شرکت دارد.<br />۳) عملکرد داخلی: که مربوط به توانایی­های فرد نظیر مدرک تحصیلی کارکنان، رضایت کارکنان و خلاقیت<br />است ( وظیفه دوست و همکاران، ۱۳۹۳: ۱۶۸-۱۶۷).</p><h1>۲-۴٫ رضایت مشتری</h1><p>رضایت مشتری نقش مهمی در موفقیت کیفیت فراگیر در بلند مدت دارد. با ارائه خدمات استاندارد، درک روشنی به کارکنان داده می شود و می توان برای بهبود کار از بازخوردهای مشتری استفاده نمود و مبنای کار خود را استفاده از روش­های علمی برای ناظرین داخلی و کیفیت دریافتی قرار داد. خط م

نکته‌ی حائز ااهمیت این است که واکنش پیرولیز موجب تغییرات زیادی در خواص ماده خواهد گذاشت. بویژه؛ تغییرات ترکیب شیمیایی ماده و انبساط حرارتی-شیمیایی موجب تغییرات زیادی در خواص حرارتی و انتقالی ماده می‌گذارد. بعلاوه این فرآیندها بسیار وابسته به نرخ گرمایش هستند. با افزایش میزان نرخ گرمایش؛ واکنش‌ها و انبساط حرارتی-شیمیایی مربوطه و دیگر خواص مرتبط به

نکته‌ی حائز ااهمیت این است که واکنش پیرولیز موجب تغییرات زیادی در خواص ماده خواهد گذاشت. بویژه؛ تغییرات ترکیب شیمیایی ماده و انبساط حرارتی-شیمیایی موجب تغییرات زیادی در خواص حرارتی و انتقالی ماده می‌گذارد. بعلاوه این فرآیندها بسیار وابسته به نرخ گرمایش هستند. با افزایش میزان نرخ گرمایش؛ واکنش‌ها و انبساط حرارتی-شیمیایی مربوطه و دیگر خواص مرتبط به دماهای بالاتر منتقل خواهند شد. زمانیکه فرآیند تجزیه آغاز می‌شود؛ رفتار حرارتی ماده بوسیله واکنش‌های شیمیایی؛ انبساط شیمیایی-حرارتی؛ تغییرات حرارتی و خواص انتقال و حضور گازهای تجزیه تغییر خواهد کرد.
بطور طبیعی برای مدلسازی پاسخ ماده پلیمری به حرارت اعمال شده، تأثیرات این فرآیندها باید در نظر گرفته شود. مدل‌های تحلیلی مختلفی برای توصیف و در نظر گرفتن انتقال حرارت در فرآیند تجزیه مواد کامپوزیتی پیشنهاد شده‌اند که براساس فرآیند تجزیه چوب و و ساختار ذغال باقیمانده از آن بدست آمده‌اند. بطور کلی این مدل‌ها شبیه به هم هستند و تنها اختلاف اولیه آنها در شکل هندسی، شرایط مرزی و روش حل آنهاست.
در برخی از این مدل‌ها فرض شده است که خواص حرارتی ثابت و واکنش تجزیه مرتبه اول اتفاق میافتد. بعد از آن مدل‌هایی بر اساس تغییر خواص حرارتی و فیزیکی ماده در حین تجزیه ارائه شدند.
برخی دیگر مدلی را پیشنهاد کردند که نه تنها به بررسی تغییرات خواص ماده بلکه به بررسی تأثیر جریان گاز در ساختار ذغال و وابستگی دمایی گرمای تجزیه و تبخیر پرداختند. در نهایت مدل‌هایی پیشنهاد شد که ماده را به دو بخش فعال و بخش باقیمانده تقسیم نمود.
تجزیه حرارتی پلیمرهای تقویت شده با الیاف در شعله یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم و عنوان‌هایی است که ترکیبی از اثرات فرایندهای حرارتی، شیمیایی و فیزیکی است. فرایندهای حرارتی شامل هدایت حرارتی^[۹۹] از سمت آتش به طرف کامپوزیت با گرمای تولید شده یا جذب شده از طرف واکنش تجزیه ماتریس پلیمری، الیاف آلی و ماده هسته ای^[۱۰۰] ، گرمای تولید شده به وسیله احتراق و واکنش گازهای قابل اشتعال حاصل از تجزیه و گرمای جابه جایی هدر رفته^[۱۰۱] ناشی از خروج گازهای داغ واکنش و همچنین بخارات آب از درون کامپوزیت به درون آتش می باشد.
فرایندهای شیمیایی شامل نرم شدگی حرارتی^[۱۰۲]، ذوب^[۱۰۳]، پیرولیز و ناپایدار شدن^[۱۰۴] ماتریس پلیمری، الیاف آلی با ماده هسته با هم و تشکیل گازهای ناپایدار، رشد و اکسیداسیون ذغال می‌باشد.
فرایندهای فیزیکی شامل، انبساط حرارتی و انقباض حرارتی، افزایش فشار داخلی به دلیل تشکیل گازهای ناپایدار و تبخیر رطوبت^[۱۰۵]، کرنش های ناشی از حرارت^[۱۰۶]، صدمات ناشی از جدا شدن لایه ها^[۱۰۷]، ایجاد شیار در ماتریس^[۱۰۸]، فرسایش سطح^[۱۰۹]، نرم شدگی، ذوب و اتصال فیزیکی^[۱۱۰] الیاف می باشد.
بیشتر این فرایندها به صورت جداگانه از هم اتفاق نمی افتد و معمولا تاثیر دیگر فرایندها بر روی هم به پیچیدگی رفتار کامپوزیت در آتش می‌افزاید.
دانستن این فرایندها و چگونگی تعامل آنها برای درک بهتر واکنش شعله و خواص شعله در مواد کامپوزیتی کاملا ضروری به نظر می رسد.
مدل‌های تحلیلی و بر اساس المان محدود^[۱۱۱] جهت پیش بینی پاسخ کامپوزیت لایه ای^[۱۱۲] و کامپوزیت های ساندویچی در دماهای بالا و تحت مجاورت شعله به کار می‌رود.
برای تامین و ضمانت امنیت حرارتی قطعه ، مدل های ترموفیزیکی^[۱۱۳] و ترمومکانیکی^[۱۱۴] در سال ۱۹۷۰ به رسمیت شناخته شد. که در آن زمان از کامپوزیت‌های الیاف کربن (مثل کربن/ اپوکسی و کربن/ فنولیک) در صنعت هوا فضا و دما بالا مورد استفاده قرار گرفت. (کاربردهایی مثل نازل موشک، واشر داخلی موتور راکت سوخت جامد و سپر حرارتی فرسایشی ورود مجدد^[۱۱۵] فضاپیما)
در مورد این کاربردها، مدل هایی احتیاج است که بتواند پاسخ حرارتی کامپوزیت های تحت مجاورت فلاکس های حرارتی بسیار بالا (تا ۳۰۰) در زمان های کوتاه (کمتر از چند دقیقه) راپیش بینی کند.
طی سال ۱۹۹۰، افزایش کاربرد کامپوزیت لایه ای شیشه ای / پلی استر و شیشه /وینیل استر در ساختارها و قطعات بزرگ کشتی و سکوهای دریایی نیازمند مدل هایی برای پیش بینی واکنش مواد در فلاکس های حرارتی پایین ( ۱۵۰-۲۵) و زمان های طولانی (بیشتر از ۳۰ دقیقه) بود.
توانایی مدل در پیش بینی دقیق پاسخ حرارتی کامپوزیت چندین مزیت مهم دارد.
مدل‌ها میتوان از آن در تعیین سریع مقاومت آتش و شعله در کامپوزیت‌های با طراحی جدید استفاده کرد. دو‌م اینکه، مدل ها هزینه های زیاد مربوط به آزمون ها را کاهش خواهند داد و نهایتا اینکه مدل ها میتوانند باعث افزایش شناخت ما در مورد رفتار کامپوزیت های پلیمری قدیمی و سنتی^[۱۱۶] و بهبود و تکامل مواد ضدآتش جدید شود.
این ها مزایای قابل توجهی است، با این حال نیاز به ترکیب تجزیه و تحلیل نظری^[۱۱۷] با نتایج آزمایشگاهی برای رسیدن به درک دقیق پاسخ حرارتی و قابلیت‌های حرارتی کامپوزیت‌ها، ضروری به نظر می‌رسد.
در این بخش به بررسی و شناخت مدل های حرارتی ، حرارتی –شیمیایی و حرارتی – شیمیایی –فیزیکی جهت پیش بینی رفتار حرارتی مواد کامپوزیت می پردازیم. مدل های مربوط از لحاظ پیچیدگی متفاوت هستند، مدل های ساده ای که آنالیز ساده ای از هدایت حرارتی تحت مجاورت فلاکس حرارتی پایین قرار می گیرند تا مدل‌های پیچیده‌ای که تاثیر فرایندهای مختلف را زمانیکه تحت فلاکس حرارتی بالا قرار می گیرد. این فرایندها شامل انتقال حرارت هدایتی، انبساط و انقباض حرارتی، پیرولیز، فشار داخلی ها و کرنش های جریان محصولات ناپایدار و بخارات آب حاصل از واکنش، تشکیل ذغال، لایه‌لایه شدن، ایجاد شیار و ترک خوردگی و فرسایش می‌باشد.
پاسخ کامپوزیت ها در شعله^[۱۱۸]
قبل از بررسی جزئیات مدل ها، دانستن روند اتفاقاتی که در کامپوزیت هنگام مواجهه با آتش با دمای بالا می افتد، ضروری است.
زمانیکه یک طرف کامپوزیت تحت فلاکس حرارتی قرار می گیرد، اولین اتفاق هدایت حرارت^[۱۱۹] به ماده است.
میزان و نرخ هدایت تابع فلاکس حرارتی و نفوذ حرارتی کامپوزیت اصلی و بکراست. نفوذ حرارتی بیشتر انواع کامپوزیت ها پایین است به ویژه در جهت ضخامت، بنابراین گرادیان دمایی زیادی در این جهت (جهت ضخامت) خواهیم داشت.
به عنوان مثال در صورتیکه کامپوزیت ضخیمی در مجاورت فلاکس حرارتی در محدوده متوسط تا زیاد (بالای ۵۰) قرار بگیرد. سطح داغ به وسیله هدایت تا میزان بیشتر از تقریبا ۱۰۰۰ گرم خواهد شد در صورتیکه سطح پشتی توسط انتقال حرارت هدایتی به میزان کمتری و در حدود ۲۰-۱ گرم خواهد شد.
هدایت حرارت در طول ضخامت کامپوزیت به خاطر طبیعت غیر ایزوتورپ خواص حرارتی آنها بسیار پیچیده است.
بیشتر انواع الیاف هدایت حرارتی کمتری نسبت به ماتریس پلیمری دارند. به عنوان مثال هدایت حرارتی محوری^[۱۲۰] الیاف کربن و شیشه در دمای اتاق در حدود ۸۰-۲۰ و ۲۵/۰-۱۰/۰ است. با توجه به نتایج بدست آمده ؛ میزان هدایت حرارتی در یک تک لایه^[۱۲۱] (در جهت الیاف) خیلی بیشتر از جهت ضخامت است.). دلیل پیچیدگی هدایت حرارتی، به جهت متغیر بودن هدایت حرارتی و گرمای ویژه کامپوزیتها در دماهای مختلف است. هدایت حرارت در کامپوزیت باعث به وجود آمدن انقباض یا انسباط حرارتی (بسته به دما) خواهد یافت.
در دماهای پایین تر از دماهای انتقال شیشه ماتریس پلیمری، میزان انبساط به وسیله ضریب خطی انبساط حرارتی^[۱۲۲] ماده اصلی و بکر تعیین می شود. به هر حال گرادیان حرارتی در جهت ضخامت باعث می شود که در این جهت انبساط غیر یکنواختی بوجود بیاید، میزان انبساط در سطح داغ بیشترین مقدار بوده و افزایش فاصله از سطح میزان انبساط کاهش خواهد یافت.
هدایت حرارتی برخی انواع الیاف کربن غیر یکنواخت^[۱۲۳] است و زمانیکه گرم می شود در جهت عمود بر محور طولی (عرضی) انبساط می یابد. مقدار انبساط در جهت طولی کمتر است. بنابراین در کامپوزیت های الیاف کربن انبساط در جهت ضخامت و همچنین در جهت صفحه امکان پذیر است.
در دماهای پایین تر از دمای تجزیه ماتریس پلیمری، انتقال انرژی حرارتی، اساسا به وسیله هدایت مقدار کم انرژی جذب شده در انبساط حرارتی است. زمانیکه سطح ماده کامپوزیتی به دمای مورد نظر و لازم رسید ماتریس پلیمری و الیاف آلی مثل آرامید و پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا شروع به تجزیه خواهند کرد.
دمای تجزبه وابسته به ترکیب و پایداری شیمیایی مواد آلی، میزان گرمایش و اتسمفر آتش دارد. اما به صورت عمده این دما در محدوده ۴۰۰ درجه سانتی گراد تا ۲۵۰ قرار دارد. با افزایش دما ماتریس و الیاف آلی به صورت پشت سر هم و متوالی توسط واکنش های گرماگیر که معمولا به وسیله مکانیسم ها شکست زنجیره تصادفی اتفاق می افتد و البته مکانیسم های موجود دیگر مثل شکست انتهای زنجیره و باز شدن مرحله ی زنجیره (chain stripping , end-chain scission, random chain scission) تخریب خواهد شد.
طی این واکنش ها محصولاتی به صورت گاز و با وزن مولکولی پایین و همچنین ذغال متخلخل کربن دار به جا خواهد ماند. مواد ناپایدار از میان لایه های ذغال به سمت سطح داغ کامپوزیت حرکت کرده و جاری^[۱۲۴] می شوند. با افزایش بیشتر دما این مواد ناپایدار طی یک واکنش ثانویه به مولکول های کوچک تر و گاز تبدیل خواهند شد. گرمایش بیش از دمای ۱۵۰-۱۰۰ درجه سانتی گراد منجر به تبخیر رطوبت موجود در ماتریس پلیمری خواهد شد.
واکنش تجزیه اکثر مواد پلیمری و الیاف آلی گرماگیر بوده و این امر باعث تاخیر موقت انتقال و هدایت حرارت به ناحیه ومنطقه واکنش خواهد شد. همچنین ناپایداری هر گونه آب موجود در لایه ها اثری شبیه تاثیر خنک سازی بر روی هدایت حرارتی خواهد داشت.
به دلیل نفوذ پذیری کم گاز در کامپوزیت ها، مواد ناپایدار واکنش و رطوبت های تبخیر شده در ابتدا درون کامپوزیت گیر افتاده و این امر موجب افزایش سریع فشار داخلی و انبساط زیاد ماده خواهد شد.
فشار گاز هنگام تجزیه لایه ها بیشتر از مقدار ۱۰ اتسمفر اندازه گیری شده است. [۲۳] اگرچه گفته می شود که این فشار می تواند تا میزان ۲۰۰ اتمسفر هم برسد. [۸۰]
در دماهای بالاتر از انتقال شیشه ، فشار حاصل از گازهای حاصل موجب ایجاد و تشکیل سوراخ و حفره های پر شده از گاز لایه لایه شدن و ترک خوردن ماتریس خواهد شد.
در واقع زمانیکه ماتریس به اندازه کافی متخلخل و دارای ترک خوردگی شد، مواد ناپایدار و بخار آب می توانند از نواحی تخریب شده کامپوزیت عبور کرده و به ناحیه و محیط شعله برسد.
این جریان خروجی گازهای داغ تاثیر خنک کنندگی بر روی جریان همرفتی دارد، بدین وسیله کاهش (هر چند کم) هدایت حرارت به ناحیه واکنش کم خواهد شد. مقدار خنک سازی گازهای پیرولیز که باعث خنک سازی کامپوزیت می شود بستگی به ظرفیت حرارتی گازها دارد. هر چه میزان ظرفیت حرارتی بیشتر باشد میزان تاثیر خنک سازی نیز بیشتر است. به اضافه وقتی که گازها به سطح داغ کامپوزیت می رسد، این گاز می تواند نقش لایه مرزی حمایتی حرارتی^[۱۲۵] را بازی کند. (در غیاب هر گونه فرایندهای همرفتی خارجی مانند جریان هوا)
گازها همچنین می توانند به درون کامپوزیت اصلی و بکر^[۱۲۶] نفوذ کرده، گرچه نفوذپذیری گاز در این فرایند کمتر از جریان خروجی^[۱۲۷] است.
تجزیه گرماگیر ماتریس و الیاف آلی تا زمانیکه ناحیه واکنش به سطح پشتی^[۱۲۸] لایه برسد ادامه خواهد یافت. در اینجا آخرین ماده قابل اشتعال تخریب و به ذغال و مواد ناپایدار تبدیل می شود. دراین مرحله فرایند تجزیه متوقف خواهد شد مگر اینکه دما به مقدار زیادی باشد که باعث شود میان ذغال و الیاف واکنش پیرولیز اتفاق بیفتد.
زمانیکه دما از ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد بالاتر رود در آن زمان ذغال می تواند با شبکه سیلیکا^[۱۲۹] درون الیاف شیشه واکنش دهد نتیجه این امر کاهش قابل توجه جرم^[۱۳۰] خواهد بود. [۸۱]
در مورد کامپوزیت های الیاف کربن، الیاف کربن با ذغال اکسیده شده (زمانیکه در یک محیط غنی از اکسیژن تحت مجاورت شعله قرار بگیرد.)
همچنین در دماهای بالا فرسایش نیز اتفاق بیفتد (معمولا بالاتر از ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد) دلیل این امر شتاب گرفتن سرعت زیاد جریان هوا در سطح کامپوزیت است که می تواند تاثیر فرسایش دهنده داشته باشد.
فرایندهایی که کامپوزیت لایه ای تحت مجاورت فلاکس حرارتی بالا اتفاق می‌افتد در
جدول ‏۲‑۱: خلاصه فرآیندهای اصلی در هنگام مواجهه کامپوزیت با شعله خلاصه شده است.
جدول ‏۲‑۱: خلاصه فرآیندهای اصلی در هنگام مواجهه کامپوزیت با شعله
شکل ‏۲‑۹، دماهای تقریبی برای هر کدام از فرایندها برای کامپوزیت شیشه /پلیمر نشان می‌دهد.
شکل ‏۲‑۹:تأثیر دما بر روی پاسخ های متفاوت کامپوزیت الیاف شیشه
شرایط برای کامپوزیت ساندویچی پیچیده تر است دلیل این امر تاثیر زیادی ماده هسته ای بر روی پاسخ حرارتی است.
پیش بینی دقیق رفتار حرارتی هر دو کامپوزیت لایه ای و ساندویچی نیاز به حل مدل های عددی پیچیده که شامل تمامی فرایندهای لیست شده در جدول ۱-۵ است، دارد.
مدلسازی ریاضی قابلیت های شعله مواد کامپوزیتی به مقدار زیادی بر اساس مطالعات نظری^[۱۳۱] انجام شده است در اواسط ۱۹۴۰ بر روی رفتار اشتعال چوب است. [۸۲-۸۷]
بسیاری از این فرایندها که در آن چوب دچار اشتعال می شود شبیه مواردی است که در بالا برای کامپوزیت ها ذکر شد.
چوب مشتعل نیز در اصل به عنوان ماده دو فازی^[۱۳۲] که شامل ذغال باقی مانده و ماده اصلی و پیرولیز نشده است مدل می شود.شکل ‏۲‑۱۰
شکل ‏۲‑۱۰: شکل شماتیک از تجزیه حرارتی چوب[۱]
مطالعات زیادی – بیشتر توسط kung [85]، kansa و همکاران [۸۶]و fredlund [87]جهت بهبود مدل‌های ترموشیمیایی که فرایندهای انتقال حرارت هدایتی^[۱۳۳] واکنش‌های گرماگیر تجزیه چوب^[۱۳۴] جریان همرفت گازهای ناپایدار^[۱۳۵] و اشتعال مواد ناپایدار در نزدیکی سطح جامد^[۱۳۶] را توصیف می‌کنند، انجام شده است.
جدیدترین تکنولوژی موجود^[۱۳۷] برای مدلسازی پاسخ حرارتی کامپوزیت ها بر اساس کارهای منتشر شده میان اواسط سال ۱۹۸۰ تا اواسط سال ۱۹۹۰ به وسیله گروه های پژوهشی به رهبری Henderson (دانشگاه Rhode Island ) [35-40] ،Sulllivan (مرکز هوا- فضای Marshal) [94-97]، Springer از دانشگاه استنفورد [۱۳, ۱۹, ۲۰]، Dimitrienko (Npo Mashinost roeniya) [24, 80, 98] و Gibson (University of Newcastle –upon-tyne) [37, 38, 67] تعریف شده است.
در بخش‌های بعد مدل‌های ریاضی اصلی برای کامپوزیت‌ها بررسی شده است، در ابتدا به مدل‌های ساده برای توصیف اثر هدایت حرارتی و سپس مدل‌های دارای پیچیدگی بیشتر که بیشتر فرایندهای فیزیکی، شیمیایی، حرارتی ذکر شده در جدول ۱-۵ را توصیف می کند توضیح داده شده است.
مدلسازی هدایت حرارتی در کامپوزیت‌ها^[۱۳۸]
در مورد انتقال حرارت در مواد جامد با سه نوع و سه حالت در بحث انتقال انرژی حرارتی سر و کار داریم:
۱)هدایت^[۱۳۹]

دماهای بالاتر منتقل خواهند شد. زمانیکه فرایند تجزیه آغاز می‌شود؛ رفتار حرارتی ماده بوسیله واکنش‌های شیمیایی؛ انبساط شیمیایی-حرارتی؛ تغییرات حرارتی و خواص انتقال و حضور گازهای تجزیه تغییر خواهد کرد.
بطور طبیعی برای مدلسازی پاسخ ماده پلیمری به حرارت اعمال شده، تأثیرات این فرآیندها باید در نظر گرفته شود. مدل‌های تحلیلی مختلفی برای توصیف و در نظر گرفتن انتقال حرارت در فرایند تجزیه مواد کامپوزیتی پیشنهاد شده‌اند که براساس فرایند تجزیه چوب و و ساختار ذغال باقیمانده از آن بدست آمده‌اند. بطور کلی این مدل‌ها شبیه به هم هستند و تنها اختلاف اولیه آنها در شکل هندسی، شرایط مرزی و روش حل آنهاست.

در برخی از این مدل‌ها فرض شده است که خواص حرارتی ثابت و واکنش تجزیه مرتبه اول اتفاق میافتد. بعد از آن مدل‌هایی بر اساس تغییر خواص حرارتی و فیزیکی ماده در حین تجزیه ارائه شدند.
برخی دیگر مدلی را پیشنهاد کردند که نه تنها به بررسی تغییرات خواص ماده بلکه به بررسی تأثیر جریان گاز در ساختار ذغال و وابستگی دمایی گرمای تجزیه و تبخیر پرداختند. در نهایت مدل‌هایی پیشنهاد شد که ماده را به دو بخش فعال و بخش باقیمانده تقسیم نمود.
تجزیه حرارتی پلیمرهای تقویت شده با الیاف در شعله یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم و عنوان‌هایی است که ترکیبی از اثرات فرایندهای حرارتی، شیمیایی و فیزیکی است. فرایندهای حرارتی شامل هدایت حرارتی^[۹۹] از سمت آتش به طرف کامپوزیت با گرمای تولید شده یا جذب شده از طرف واکنش تجزیه ماتریس پلیمری، الیاف آلی و ماده هسته ای^[۱۰۰] ، گرمای تولید شده به وسیله احتراق و واکنش گازهای قابل اشتعال حاصل از تجزیه و گرمای جابه جایی هدر رفته^[۱۰۱] ناشی از خروج گازهای داغ واکنش و همچنین بخارات آب از درون کامپوزیت به درون آتش می باشد.
فرایندهای شیمیایی شامل نرم شدگی حرارتی^[۱۰۲]، ذوب^[۱۰۳]، پیرولیز و ناپایدار شدن^[۱۰۴] ماتریس پلیمری، الیاف آلی با ماده هسته با هم و تشکیل گازهای ناپایدار، رشد و اکسیداسیون ذغال می‌باشد.
فرایندهای فیزیکی شامل، انبساط حرارتی و انقباض حرارتی، افزایش فشار داخلی به دلیل تشکیل گازهای ناپایدار و تبخیر رطوبت^[۱۰۵]، کرنش های ناشی از حرارت^[۱۰۶]، صدمات ناشی از جدا شدن لایه ها^[۱۰۷]، ایجاد شیار در ماتریس^[۱۰۸]، فرسایش سطح^[۱۰۹]، نرم شدگی، ذوب و اتصال فیزیکی^[۱۱۰] الیاف می باشد.
بیشتر این فرایندها به صورت جداگانه از هم اتفاق نمی افتد و معمولا تاثیر دیگر فرایندها بر روی هم به پیچیدگی رفتار کامپوزیت در آتش می‌افزاید.
دانستن این فرایندها و چگونگی تعامل آنها برای درک بهتر واکنش شعله و خواص شعله در مواد کامپوزیتی کاملا ضروری به نظر می رسد.
مدل‌های تحلیلی و بر اساس المان محدود^[۱۱۱] جهت پیش بینی پاسخ کامپوزیت لایه ای^[۱۱۲] و کامپوزیت های ساندویچی در دماهای بالا و تحت مجاورت شعله به کار می‌رود.
برای تامین و ضمانت امنیت حرارتی قطعه ، مدل های ترموفیزیکی^[۱۱۳] و ترمومکانیکی^[۱۱۴] در سال ۱۹۷۰ به رسمیت شناخته شد. که در آن زمان از کامپوزیت‌های الیاف کربن (مثل کربن/ اپوکسی و کربن/ فنولیک) در صنعت هوا فضا و دما بالا مورد استفاده قرار گرفت. (کاربردهایی مثل نازل موشک، واشر داخلی موتور راکت سوخت جامد و سپر حرارتی فرسایشی ورود مجدد^[۱۱۵] فضاپیما)
در مورد این کاربردها، مدل هایی احتیاج است که بتواند پاسخ حرارتی کامپوزیت های تحت مجاورت فلاکس های حرارتی بسیار بالا (تا ۳۰۰) در زمان های کوتاه (کمتر از چند دقیقه) راپیش بینی کند.
طی سال ۱۹۹۰، افزایش کاربرد کامپوزیت لایه ای شیشه ای / پلی استر و شیشه /وینیل استر در ساختارها و قطعات بزرگ کشتی و سکوهای دریایی نیازمند مدل هایی برای پیش بینی واکنش مواد در فلاکس های حرارتی پایین ( ۱۵۰-۲۵) و زمان های طولانی (بیشتر از ۳۰ دقیقه) بود.
توانایی مدل در پیش بینی دقیق پاسخ حرارتی کامپوزیت چندین مزیت مهم دارد.
مدل‌ها میتوان از آن در تعیین سریع مقاومت آتش و شعله در کامپوزیت‌های با طراحی جدید استفاده کرد. دو‌م اینکه، مدل ها هزینه های زیاد مربوط به آزمون ها را کاهش خواهند داد و نهایتا اینکه مدل ها میتوانند باعث افزایش شناخت ما در مورد رفتار کامپوزیت های پلیمری قدیمی و سنتی^[۱۱۶] و بهبود و تکامل مواد ضدآتش جدید شود.
این ها مزایای قابل توجهی است، با این حال نیاز به ترکیب تجزیه و تحلیل نظری^[۱۱۷] با نتایج آزمایشگاهی برای رسیدن به درک دقیق پاسخ حرارتی و قابلیت‌های حرارتی کامپوزیت‌ها، ضروری به نظر می‌رسد.
در این بخش به بررسی و شناخت مدل های حرارتی ، حرارتی –شیمیایی و حرارتی – شیمیایی –فیزیکی جهت پیش بینی رفتار حرارتی مواد کامپوزیت می پردازیم. مدل های مربوط از لحاظ پیچیدگی متفاوت هستند، مدل های ساده ای که آنالیز ساده ای از هدایت حرارتی تحت مجاورت فلاکس حرارتی پایین قرار می گیرند تا مدل‌های پیچیده‌ای که تاثیر فرایندهای مختلف را زمانیکه تحت فلاکس حرارتی بالا قرار می گیرد. این فرایندها شامل انتقال حرارت هدایتی، انبساط و انقباض حرارتی، پیرولیز، فشار داخلی ها و کرنش های جریان محصولات ناپایدار و بخارات آب حاصل از واکنش، تشکیل ذغال، لایه‌لایه شدن، ایجاد شیار و ترک خوردگی و فرسایش می‌باشد.
پاسخ کامپوزیت ها در شعله^[۱۱۸]
قبل از بررسی جزئیات مدل ها، دانستن روند اتفاقاتی که در کامپوزیت هنگام مواجهه با آتش با دمای بالا می افتد، ضروری است.
زمانیکه یک طرف کامپوزیت تحت فلاکس حرارتی قرار می گیرد، اولین اتفاق هدایت حرارت^[۱۱۹] به ماده است.
میزان و نرخ هدایت تابع فلاکس حرارتی و نفوذ حرارتی کامپوزیت اصلی و بکراست. نفوذ حرارتی بیشتر انواع کامپوزیت ها پایین است به ویژه در جهت ضخامت، بنابراین گرادیان دمایی زیادی در این جهت (جهت ضخامت) خواهیم داشت.
به عنوان مثال در صورتیکه کامپوزیت ضخیمی در مجاورت فلاکس حرارتی در محدوده متوسط تا زیاد (بالای ۵۰) قرار بگیرد. سطح داغ به وسیله هدایت تا میزان بیشتر از تقریبا ۱۰۰۰ گرم خواهد شد در صورتیکه سطح پشتی توسط انتقال حرارت هدایتی به میزان کمتری و در حدود ۲۰-۱ گرم خواهد شد.
هدایت حرارت در طول ضخامت کامپوزیت به خاطر طبیعت غیر ایزوتورپ خواص حرارتی آنها بسیار پیچیده است.
بیشتر انواع الیاف هدایت حرارتی کمتری نسبت به ماتریس پلیمری دارند. به عنوان مثال هدایت حرارتی محوری^[۱۲۰] الیاف کربن و شیشه در دمای اتاق در حدود ۸۰-۲۰ و ۲۵/۰-۱۰/۰ است. با توجه به نتایج بدست آمده ؛ میزان هدایت حرارتی در یک تک لایه^[۱۲۱] (در جهت الیاف) خیلی بیشتر از جهت ضخامت است.). دلیل پیچیدگی هدایت حرارتی، به جهت متغیر بودن هدایت حرارتی و گرمای ویژه کامپوزیتها در دماهای مختلف است. هدایت حرارت در کامپوزیت باعث به وجود آمدن انقباض یا انسباط حرارتی (بسته به دما) خواهد یافت.
در دماهای پایین تر از دماهای انتقال شیشه ماتریس پلیمری، میزان انبساط به وسیله ضریب خطی انبساط حرارتی^[۱۲۲] ماده اصلی و بکر تعیین می شود. به هر حال گرادیان حرارتی در جهت ضخامت باعث می شود که در این جهت انبساط غیر یکنواختی بوجود بیاید، میزان انبساط در سطح داغ بیشترین مقدار بوده و افزایش فاصله از سطح میزان انبساط کاهش خواهد یافت.
هدایت حرارتی برخی انواع الیاف کربن غیر یکنواخت^[۱۲۳] است و زمانیکه گرم می شود در جهت عمود بر محور طولی (عرضی) انبساط می یابد. مقدار انبساط در جهت طولی کمتر است. بنابراین در کامپوزیت های الیاف کربن انبساط در جهت ضخامت و همچنین در جهت صفحه امکان پذیر است.
در دماهای پایین تر از دمای تجزیه ماتریس پلیمری، انتقال انرژی حرارتی، اساسا به وسیله هدایت مقدار کم انرژی جذب شده در انبساط حرارتی است. زمانیکه سطح ماده کامپوزیتی به دمای مورد نظر و لازم رسید ماتریس پلیمری و الیاف آلی مثل آرامید و پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا شروع به تجزیه خواهند کرد.
دمای تجزبه وابسته به ترکیب و پایداری شیمیایی مواد آلی، میزان گرمایش و اتسمفر آتش دارد. اما به صورت عمده این دما در محدوده ۴۰۰ درجه سانتی گراد تا ۲۵۰ قرار دارد. با افزایش دما ماتریس و الیاف آلی به صورت پشت سر هم و متوالی توسط واکنش های گرماگیر که معمولا به وسیله مکانیسم ها شکست زنجیره تصادفی اتفاق می افتد و البته مکانیسم های موجود دیگر مثل شکست انتهای زنجیره و باز شدن مرحله ی زنجیره (chain stripping , end-chain scission, random chain scission) تخریب خواهد شد.
طی این واکنش ها محصولاتی به صورت گاز و با وزن مولکولی پایین و همچنین ذغال متخلخل کربن دار به جا خواهد ماند. مواد ناپایدار از میان لایه های ذغال به سمت سطح داغ کامپوزیت حرکت کرده و جاری^[۱۲۴] می شوند. با افزایش بیشتر دما این مواد ناپایدار طی یک واکنش ثانویه به مولکول های کوچک تر و گاز تبدیل خواهند شد. گرمایش بیش از دمای ۱۵۰-۱۰۰ درجه سانتی گراد منجر به تبخیر رطوبت موجود در ماتریس پلیمری خواهد شد.
واکنش تجزیه اکثر مواد پلیمری و الیاف آلی گرماگیر بوده و این امر باعث تاخیر موقت انتقال و هدایت حرارت به ناحیه ومنطقه واکنش خواهد شد. همچنین ناپایداری هر گونه آب موجود در لایه ها اثری شبیه تاثیر خنک سازی بر روی هدایت حرارتی خواهد داشت.
به دلیل نفوذ پذیری کم گاز در کامپوزیت ها، مواد ناپایدار واکنش و رطوبت های تبخیر شده در ابتدا درون کامپوزیت گیر افتاده و این امر موجب افزایش سریع فشار داخلی و انبساط زیاد ماده خواهد شد.
فشار گاز هنگام تجزیه لایه ها بیشتر از مقدار ۱۰ اتسمفر اندازه گیری شده است. [۲۳] اگرچه گفته می شود که این فشار می تواند تا میزان ۲۰۰ اتمسفر هم برسد. [۸۰]
در دماهای بالاتر از انتقال شیشه ، فشار حاصل از گازهای حاصل موجب ایجاد و تشکیل سوراخ و حفره های پر شده از گاز لایه لایه شدن و ترک خوردن ماتریس خواهد شد.
در واقع زمانیکه ماتریس به اندازه کافی متخلخل و دارای ترک خوردگی شد، مواد ناپایدار و بخار آب می توانند از نواحی تخریب شده کامپوزیت عبور کرده و به ناحیه و محیط شعله برسد.
این جریان خروجی گازهای داغ تاثیر خنک کنندگی بر روی جریان همرفتی دارد، بدین وسیله کاهش (هر چند کم) هدایت حرارت به ناحیه واکنش کم خواهد شد. مقدار خنک سازی گازهای پیرولیز که باعث خنک سازی کامپوزیت می شود بستگی به ظرفیت حرارتی گازها دارد. هر چه میزان ظرفیت حرارتی بیشتر باشد میزان تاثیر خنک سازی نیز بیشتر است. به اضافه وقتی که گازها به سطح داغ کامپوزیت می رسد، این گاز می تواند نقش لایه مرزی حمایتی حرارتی^[۱۲۵] را بازی کند. (در غیاب هر گونه فرایندهای همرفتی خارجی مانند جریان هوا)
گازها همچنین می توانند به درون کامپوزیت اصلی و بکر^[۱۲۶] نفوذ کرده، گرچه نفوذپذیری گاز در این فرایند کمتر از جریان خروجی^[۱۲۷] است.
تجزیه گرماگیر ماتریس و الیاف آلی تا زمانیکه ناحیه واکنش به سطح پشتی^[۱۲۸] لایه برسد ادامه خواهد یافت. در اینجا آخرین ماده قابل اشتعال تخریب و به ذغال و مواد ناپایدار تبدیل می شود. دراین مرحله فرایند تجزیه متوقف خواهد شد مگر اینکه دما به مقدار زیادی باشد که باعث شود میان ذغال و الیاف واکنش پیرولیز اتفاق بیفتد.
زمانیکه دما از ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد بالاتر رود در آن زمان ذغال می تواند با شبکه سیلیکا^[۱۲۹] درون الیاف شیشه واکنش دهد نتیجه این امر کاهش قابل توجه جرم^[۱۳۰] خواهد بود. [۸۱]
در مورد کامپوزیت های الیاف کربن، الیاف کربن با ذغال اکسیده شده (زمانیکه در یک محیط غنی از اکسیژن تحت مجاورت شعله قرار بگیرد.)
همچنین در دماهای بالا فرسایش نیز اتفاق بیفتد (معمولا بالاتر از ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد) دلیل این امر شتاب گرفتن سرعت زیاد جریان هوا در سطح کامپوزیت است که می تواند تاثیر فرسایش دهنده داشته باشد.
فرایندهایی که کامپوزیت لایه ای تحت مجاورت فلاکس حرارتی بالا اتفاق می‌افتد در
جدول ‏۲‑۱: خلاصه فرآیندهای اصلی در هنگام مواجهه کامپوزیت با شعله خلاصه شده است.
جدول ‏۲‑۱: خلاصه فرآیندهای اصلی در هنگام مواجهه کامپوزیت با شعله
شکل ‏۲‑۹، دماهای تقریبی برای هر کدام از فرایندها برای کامپوزیت شیشه /پلیمر نشان می‌دهد.
شکل ‏۲‑۹:تأثیر دما بر روی پاسخ های متفاوت کامپوزیت الیاف شیشه
شرایط برای کامپوزیت ساندویچی پیچیده تر است دلیل این امر تاثیر زیادی ماده هسته ای بر روی پاسخ حرارتی است.
پیش بینی دقیق رفتار حرارتی هر دو کامپوزیت لایه ای و ساندویچی نیاز به حل مدل های عددی پیچیده که شامل تمامی فرایندهای لیست شده در جدول ۱-۵ است، دارد.
مدلسازی ریاضی قابلیت های شعله مواد کامپوزیتی به مقدار زیادی بر اساس مطالعات نظری^[۱۳۱] انجام شده است در اواسط ۱۹۴۰ بر روی رفتار اشتعال چوب است. [۸۲-۸۷]
بسیاری از این فرایندها که در آن چوب دچار اشتعال می شود شبیه مواردی است که در بالا برای کامپوزیت ها ذکر شد.
چوب مشتعل نیز در اصل به عنوان ماده دو فازی^[۱۳۲] که شامل ذغال باقی مانده و ماده اصلی و پیرولیز نشده است مدل می شود.شکل ‏۲‑۱۰
شکل ‏۲‑۱۰: شکل شماتیک از تجزیه حرارتی چوب[۱]
مطالعات زیادی – بیشتر توسط kung [85]، kansa و همکاران [۸۶]و fredlund [87]جهت بهبود مدل‌های ترموشیمیایی که فرایندهای انتقال حرارت هدایتی^[۱۳۳] واکنش‌های گرماگیر تجزیه چوب^[۱۳۴] جریان همرفت گازهای ناپایدار^[۱۳۵] و اشتعال مواد ناپایدار در نزدیکی سطح جامد^[۱۳۶] را توصیف می‌کنند، انجام شده است.
جدیدترین تکنولوژی موجود^[۱۳۷] برای مدلسازی پاسخ حرارتی کامپوزیت ها بر اساس کارهای منتشر شده میان اواسط سال ۱۹۸۰ تا اواسط سال ۱۹۹۰ به وسیله گروه های پژوهشی به رهبری Henderson (دانشگاه Rhode Island ) [35-40] ،Sulllivan (مرکز هوا- فضای Marshal) [94-97]، Springer از دانشگاه استنفورد [۱۳, ۱۹, ۲۰]، Dimitrienko (Npo Mashinost roeniya) [24, 80, 98] و Gibson (University of Newcastle –upon-tyne) [37, 38, 67] تعریف شده است.
در بخش‌های بعد مدل‌های ریاضی اصلی برای کامپوزیت‌ها بررسی شده است، در ابتدا به مدل‌های ساده برای توصیف اثر هدایت حرارتی و سپس مدل‌های دارای پیچیدگی بیشتر که بیشتر فرایندهای فیزیکی، شیمیایی، حرارتی ذکر شده در جدول ۱-۵ را توصیف می کند توضیح داده شده است.
مدلسازی هدایت حرارتی در کامپوزیت‌ها^[۱۳۸]
در مورد انتقال حرارت در مواد جامد با سه نوع و سه حالت در بحث انتقال انرژی حرارتی سر و کار داریم:
۱)هدایت^[۱۳۹]

شی اصلی سازمان بالا بردن رضایت مشتریان است و لذا باید از تکنیک­ها و ابزارها استفاده نمود، تا توجه به مشتری از طرف تمامی کارکنان فراهم گردد. شرکت­ها باید با تکنیک ها و ابزارهای موجود رضایت مشتریان را به طور پیوسته مورد ارزیابی قرار داده و خط مشی خدمات به مشتری را براساس ارائه یک خدمت مشتری گرا قرار دهند (فیروزیان و همکاران،۱۳۸۶: ۸۹).<br /><a href="https://feko.ir/"><img class="alignnone wp-image-66″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/THESIS-PAPER-13.png” alt="پایان نامه - مقاله - پروژه” width="280″ height="85″ /></a></p><h2>۲-۴-۱٫ سودآوری در تولیدات و رضایت مشتری</h2><p>تمام مراکز تولیدی باید اساس تولید و فروش محصولات را با توجه به ارائه خدمات مطابق سلیقه تک تک مشتریان متمرکز نمایند و طراحان باید در شیوه های قدیمی تغییراتی را ایجاد نمایند. طرح ها توام با نوآوری فنی برای عرضه طرح های منطبق با تصورات مصرف کننده باشد. توانمندی در جذب بازار به عنوان یک نقطه عطف، بستر تولیدات متغیر و محصولات بدیع، مورد پسند متقاضی را فراهم می کند، بعلاوه با بهره گرفتن از تغییرات سازمان یافته با بهره­ گیری از نیروی سازمان یافته و فنی زمینه توسعه و توان تولید انبوه فراهم می شود، همچنین با موفقیت در زمینه پایه­ های مستحکم توسعه پویا گذارده شده و در نتیجه زمینه شناخت توان نهایی سازمان شناسایی می گردد (چش تائی مینگ،۱۳۷۷: ۳۰ و۲۹).</p><h1>۲-۵٫ جدول استراتژی های مشتری محور و فرایندهای اصلی</h1><p><strong>جدول شماره(۲-۲)،مشخصه های استراتژی ها و شایستگی ها</strong></p><p>&nbsp;</p><table><tbody><tr><td><strong>فرآیندها</strong><br /><strong>استراتژی رقابتی</strong></td><td><strong>تولید</strong></td><td><strong>تحقیق و توسعه</strong></td><td><strong>فروش و بازاریابی</strong></td></tr><tr><td><strong>برتری عملیاتی</strong></td><td>تولید در سطح جهانی</td><td><strong>نوآوری های تدریجی</strong></td><td><strong>بازار یابی برای بازارهای انبوه</strong></td></tr><tr><td><strong>نوآوری محصول</strong></td><td><strong>تولید اولیه</strong></td><td>نوآوری های جهشی</td><td><strong>بازاریابی تکنیکی</strong></td></tr><tr><td><strong>مشتری مداری</strong></td><td><strong>ساخت چابک</strong></td><td><strong>ارائه راه حل های خاص</strong></td><td>بازاریابی خدمات</td></tr></tbody></table><p>&nbsp;</p><h1>مآخذ( علی احمدی و الهیاری،۱۳۸۲: ۷۵)</h1><p>&nbsp;</p><h1>۲-۶٫ مزایای وفاداری مشتری</h1><p>صاحب نظران دانش بازار یابی، مزایای زیادی را برای وفاداری برشمرده اند که برخی از بارزترین آنها عبارتند از:</p><p>&nbsp;</p><ol><li style="list-style-type: none;"><ol><li>کاهش هزینه های جذب مشتریان جدید؛</li></ol></li></ol><p>&nbsp;</p><ol><li style="list-style-type: none;"><ol><li>کاهش حساسیت مشتریان نسبت به تغییرات و قیمتها؛</li></ol></li></ol><p>&nbsp;</p><ol><li style="list-style-type: none;"><ol><li>منافع حاصل از ارزش طول عمر مشتری.</li></ol></li></ol><p>&nbsp;</p><p>امروزه دیگر رضایتمندی مشتریان کافی نیست و شرکت­ها نباید به رضایتمندی مشتریانشان دل خوش کنند، آنها باید مطمئن شوند که مشتریان رضایتمندشان وفادار هم هستند (حاجی کریمی و عباس علی، ۱۳۸۴: ۱۳۷). در محیط رقابتی کنونی لزوم آن وجود دارد که مدیران سازمان­ها در تصمیم گیری­های خود شناخت کامل تر و بهتری نسبت به مشتریان سازمان داشته باشند، از این رو می توان از تکنولوژی­های عصر حاضر مانند داده کاوی و انباره داده ­ها استفاده نمود. انباره داده ها به وسیله تجمیع داده ­ها می تواند تصویر جامع­تری از مشتری را ایجاد کند. سرعت تصمیم گیری را افزایش دهد و کیفیت تصمیمات را پیوسته بهبود بخشد و در نهایت سودآوری سازمان را افزایش دهد (عباس زادگان،۱۳۸۵: ۵۷).</p>

در این تحقیق از روش توصیفی و تحلیلی و مشاهدات میدانی و کتابخانه­ای بر پایه استدلال و آمارها و نقشه­های گوناگون برای رسیدن به نتیجه نهایی استفاده شده است. روش توصیفی- تحلیلی به توصیف وضعیت حال وتحلیل شرایط موجود آن می ­پردازد و روش تحقیق همبستگی که به منظور کسب اطلاع از وجود رابطه بین متغیرها انجام می­پذیرد که آیا بین دو متغیر یا دو گروه اطلاعات رابطه و همبستگی وجود دارد یا خیر. آیا تغییر در یکی ازآنها با تغییر در دیگری همراه است یا خیر.

۱-۶-۲ . مراحل تحقیق

 

۱-۶-۲ -۱ . مرحله جمع آوری داده ­ها و اطلاعات

روش­های گوناگونی برای جمع آوری اطلاعات وجود دارد که هر کدام با توجه به اهداف تعیین شده و برای مطالعات مورد استفاده قرار می‎گیرد (مشیری و آسایش، ۱۳۸۴، ص۱۴۲).
باتوجه به موضوع موردبررسی دراین تحقیق بخش اعظم اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه مورد بررسی و در نهایت جمع­آوری می­ شود وضمنا برای مقایسه وانجام مطالعات تکمیلی، منظور اطلاعاتی که در بررسی­های کتابخانه­ای نباشد از بررسی­های میدانی استفاده می­ شود.
برای انجام مطالعات کتابخانه­ای از منابع موجود درزمینه های مرتبط با موضوع مورد تحقیق که قبلا انجام شده که شامل پیشینه تحقیق درسطح جهانی، ملی ومنطقه ای بوده استفاده می شود. لذا جهت تهیه آمارهای جمعیتی و خدمات به سازمان مدیریت و برنامه ریزی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی رشت و همینطور برخی ادارات و سازمانهای شهرستان رشت و همچنین سایتهای اینترنتی مختلف مراجعه نموده است.

۱-۶-۲-۲ . مرحله سازماندهی وطبقه بندی اطلاعات

در این مرحله اطلاعاتی که از طریق روش­های اسنادی و میدانی بدست آمده است به منظور تسهیل در امر استفاده از آنها در کار پایان نامه در قالب جداول، نمودار و نقشه سازماندهی و طبقه بندی شده است.

۱-۶-۲-۳ . مرحله تجزیه و تحلیل اطلاعات

در این مرحله اطلاعاتی که در مرحله اول طی روش­های کتابخانه­ای ومیدانی بدست آمده و سازماندهی و طبقه بندی شده است به منظور تجزیه وتحلیل آنها از روش­های آماری و به منظور پردازش اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. همچنین در این مرحله جهت ترسیم جداول و نمودارها از نرم افزار Excel و برای ترسیم نقشه­ها از نرم افزار GIS استفاده شده است.

۱-۷ . جامعه آماری، حجم نمونه ومتغیرهای تحقیق

جامعه آماری این تحقیق آندسته از روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت است که طی سالهای ۹۰-۱۳۷۵ اقدام به صدور سند برای آنها شده است که بر این اساس و طی بررسی­های صورت گرفته از مجموع روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت تعداد ۲۰ روستا تاکنون از این مزیت برخوردار شده است. با توجه به موضوع تحقیق که ارزیابی اثرات صدور سند است محقق روستاهایی که از زمان صدور سند آنها حدود ۵ سال گذشته انتخاب کرده است که شامل ۱۰ روستا می­باشد. همچنین حجم نمونه با بهره گرفتن از جدول استاندارد شده مورگان مشخص که شامل ۳۸۵ پرسشنامه می­باشد. تکمیل وتوزیع پرسشنامه ­ها از طریق نمونه گیری تصادفی- سهمیه­ای صورت گرفته است. متغیرهای تحقیق شامل صدور سند مالکیت به عنوان متغییر مستقل و اثرات اقتصادی، اجتماعی، کالبدی ومدیریتی به عنوان متغیر وابسته می­باشند. همچنین در این پژوهش روایی پرسشنامه از طریق نظر متخصصان وکارشناسان امر وپایایی پرسشنامه با بهره گرفتن از آزمون آلفای کرونباخ در بخش اثرات اقتصادی، اجتماعی، کالبدی ومدیریتی بدست آمده است.
جدول ۱-۱. روستاهای مشمول سند بخش مرکزی شهرستان رشت

 

اطلاعات صدورسنددربخش مرکزی شهرستان رشت
ردیف	نام روستا	سال صدورسند	تعداد اسناد صادره	تعدادجمعیت روستا (سال۹۰)	تعدادخانوارروستا (سال۹۰)
۱	آتشگاه	۸۹	۷۷۳	۲۷۹	۸۷
۲	امین آباد	۸۶	۴۰۸	۶۳۲	۱۹۴
۳	بیجارکنار	۸۷	۴۰۷

نمودار (۴-۱۹). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته تست ۸۵

نمودار (۴-۲۰). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته آموزش ۸۵
نمودار (۴-۲۱). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته تست ۸۶
نمودار (۴-۲۲). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته آموزش ۸۶
نمودار (۴-۲۳). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته تست ۸۷
نمودار (۴-۲۴). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته آموزش ۸۷
نمودار (۴-۲۵). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته تست ۸۸
نمودار (۴-۲۶). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته آموزش ۸۸
نمودار (۴-۲۷). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته تست ۸۹
نمودار (۴-۲۸). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته آموزش ۸۹
نمودار (۴-۲۹). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته آموزش ۹۱
نمودار (۴-۳۰). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده برای دسته تست ۹۱
نمودار (۴-۳۱). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده توسط مدل برای دسته آموزش ۹۳
نمودار (۴-۳۲). همبستگی بین داده‌‌های تجربی و مقادیر پیش‌بینی شده توسط مدل برای دسته تست ۹۳
فهرست شکل‌ها
عنوان صفحه
شکل (۱ـ۱): حجم گاز جذب شده بر حسب فشار نسبی  ۱۱
شکل(۱-۲). یک مجموعه کلاسیک ۲۹
شکل( ۱-۳). دسته بندی روزهای پایان هفته ۲۹
شکل(۱-۴). مجموعه فازی افراد بلند قد ۳۰
شکل(۱-۵). تابع عضویت در مساله قد ۳۱
شکل(۱-۶). توابع عضویت مثلثی و ذوزنقه­ای ۳۳
شکل(۱-۷). توابع عضویت گاوسی و ناقوس شکل ۳۳
شکل(۱-۸). توابع عضویت حلقوی ۳۳
شکل (۱-۹). توابع عضویت چند جمله­ای ۳۳
شکل (۳-۱). شماتیک طرح استفاده شده برای جذب آمونیاک بوسیله کربن فعال ۵۷
فهرست علائم و نشانه ها

توضیحات علائم

 

چکیده

پس از ایجاد معضلات زیست محیطی به وسیله آمونیاک و نظر به اینکه در محدوده غلظت های پائین آمونیاک در پساب ( ۱۰۰-۲۵ میلی گرم در لیتر) اکثر روش های تصفیه آب مقرون به صرفه نمی باشند، استفاده از جذب سطحی بوسیله کربن فعال یک روش مقرون به صرفه در رسیدن به استاندارد مورد نظر می باشد. کربن فعال ماده ای نسبتاً ارزان و با صرفه در رسیدن به هدف مذکور می باشد. آزمایشات جذب سطحی در گروه پیوسته انجام گرفته است. در این سیستم از تماس خوراک حاوی ۱۰۰میلی گرم در لیتر آمونیاک با کربن فعال در ستون های ۴ سانتی متر و ۶سانتی متر و ۸ سانتی متر نتایجی حاصل شد و نتایج به دست آمده بوسیله مدل های توماس، BDST ،آدامز – بوهارت و یون نلسون بررسی شد.
با مقایسه مدل های فوق مشخص شد که به جز مدل آدامز- بوهارت بقیه مدل ها مطابقت خوبی با نتایج آزمایشگاهی دارند و مشخص شد که با افزایش ارتفاع جاذب در ستون های جذب مقدار جذب از ۴۸ به ۵۳ درصد می‌رسد. در این تحقیق همچنین مدل های رگراسیون خطی چند گانه و سیستم استنتاجی فازی- عصبی برای پیش بینی جذب سطحی آمونیاک بکار برده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد مدل سیستم استنتاجی فازی –عصبی هم‌خوانی خوبی بین داده‌های تجربی و پیش بینی شده برقرار می کند به طوری که ضریب همبستگی بین آن‌ها به ۹۹۷/۰ می‌رسد.
کلمات کلیدی: جذب سطحی، آمونیاک، ستون پیوسته، کربن فعال، استنتاج فازی عصبی، مدل‌های سنتیکی.

فصل اول

کلیاتی در رابطه با آلاینده‌های نیتروژنی و آمونیاک، جاذب‌های سطحی و روش‌های مدل‌سازی

۱-۱- مشخصه های آمونیاک

 

۱-۱-۱ - آمونیاک مایع^[۱] و گازی

آمونیاک (NH₃) در فشار اتمسفر گازی است بی رنگ که از هوا روشن تر است و دارای بوی بسیار نافذ است. بعضی از خصوصیات فیزیکی آمونیاک در جدول شماره ۱-۱ خلاصه شده است. فشار بخار گاز آمونیاک در بالای مایع آمونیاک خالص با بهره گرفتن از رابطه زیر محاسبه می شود:
(۱-۱)
جایی که : P = فشار جزئی به mmHg وT= درجه حرارت بر حسب کلوین (K)
آمونیاک می تواند تحت فشار تقریبی ۱۰ اتمسفر مایع شود و به همین حالت ذخیره و حمل گردد.
جدول (۱-۱). مشخصه های فیزیکی آمونیاک [۱]

مشخصه ها

دانشکده ادبیات و علوم انسانی
پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته‌
تاریخ - ایران اسلامی
چگونگی و چرایی ایجاد،بازسازی و تعمیر بارگاه‌های شیعه در ایران و عراق در دوره آل بویه
به کوشش
مسعود زارع
استاد راهنما
دکتر حسین پور احمدی
خرداد ۱۳۹۴

به نام خدا
اظهار نامه
اینجانب مسعود زارع دانشجوی رشته تاریخ گرایش ایران دوره اسلامی دانشکده ادبیات و علوم انسانی اظهار می کنم که این پایان نامه حاصل پژوهش خودم بوده و در جاهایی که از منابع دیگر استفاده کرده ام ، نشانی دقیق و مشخصات کامل آن را نوشته ام. همچنین اظهار می کنم که تحقیق و موضوع پایان نامه ام تکراری نیست و تعهد می‏نمایم که بدون مجوز دانشگاه دستاوردهای آن رامنتشر ننموده و یا در اختیار غیر قرار ندهم. کلیه حقوق این اثر مطابق با آیین نامه مالکیت فکری ومعنوی متعلق به دانشگاه شیراز است.
نام و نام خانوادگی: مسعود زارع
تاریخ و امضا: ۲۶/۳/۱۳۹۴
پیشکش به پدرومادرم،
به پاس زحمات وتلاش های بی دریغشان،
وباتشکرازهمسرمهربانم
ودختران عزیزم نگار و ندا
سپاسگزاری
منت خدای را عزوجل که طاعتش موجب قربتست و بشکر اندرش مزید نعمت. هر نفسی که فرو میرود ممد حیاتست و چون برمیاید مفرح ذات. پس در هر نفسی دو نعمت موجودست و بر هر نعمتی شکری واجب.
از دست و زبان که برآید
کز عهده شکرش برآید
اکنون که به یاری خداوند متعال این رساله به پایان رسیده است بر خود لازم می­دانم تا از همه عزیزانی که در این امر به نحوی با من همکاری کرده ­اند تشکر و قدردانی نمایم.در ابتدا از جناب آقای دکتر حسین پوراحمدی استاد راهنما ، به خاطر کمک­های بی دریغشان قدردانی می نمایم.
همچنین از استاد مشاورجناب آقای دکتر خاکرند واستاد داور جناب آقای دکتر رنجبر و همه اساتید بزرگوار گروه تاریخ که از خرمن دانش ایشان خوشه چیدم کمال تشکر و قدردانی رادارم.وتوفیق وسلامتی آنان را از خداوند متعال خواستارم . از خانواده عزیزم به خاطر همه حمایت­ها و فداکاری­هایشان صمیمانه سپاسگزاری می کنم. در پایان از پرسنل زحمت کش کتابخانه میرزای شیرازی به خصوص آقایان، کارآمد و ثقفی به دلیل همکاری های صمیمانه شان کمال تشکر را دارم.
چکیده
چگونگی وچرایی ایجاد، بازسازی وتعمیر بارگاههای شیعه
درایران وعراق در دوره آل بویه
به کوشش:
مسعود زارع
تاسیس و قدرت گیری حکومت شیعی– ایرانی آل بویه را می توان ، به طور مستقیم از نتایج نهضت علویان دانست . دوره ی حکومت آل بویه (۳۲۱-۴۴۸ق) یکی از دوره های متمایز و برجسته در تاریخ ایران می باشد.
یکی از ویژگی های برجسته آل بویه توجه به شیعیان و احیای شعائر شیعه بود.به طوری که شیعیان برخلاف دوره های قبل اجازه تظاهر علنی به عقایدشان بدون نیاز به تقیه رایافتند.هرچند دراین دوران تشیع امامی، مذهب رسمی حکومتی نگردیداما شیعیان اجازه یافتند، به انجام مراسم مذهبی وابرازعقاید خویش بپردازنند،ومراسم خود چون عزاداری امام حسین(ع)درروزعاشورا، برگزاری جشن غدیرخم وشهادت دادن به ولایت امام علی(ع)در اذان و زیارت قبورائمه(ع)وبازسازی وتوسعه حرم ایشان را به طورآشکارانجام دهند.ودر سایه این امنیت شهرهای شیعه نشین درعراق وایران و حرم ائمه(ع) رونق و توسعه چشمگیری یافت.
حاکمان آل بویه ارادت و محبت شدیدخود به ائمه را ازطریق ایجاد، بازسازی و توسعه وتعمیر گنبد وبارگاه آنان نشان می دادندوموقوفات ونذرهایی را به آرامگاههای،ائمه(ع)اختصاص می دادند،وهمچنین مدفن خود را در کنار آرامگاههای ائمه(ع) اطهارقراردادند .
باتوجه به ماهیت موضوع، روش تحقیق دراین پژوهش توصیفی– تحلیلی خواهدبود. یعنی ابتدا موضوع مورد بحث را توصیف وتشریح وسرانجام چرایی وچگونگی ایجاد بارگاههارا بررسی کرده ام.
سپس مطالب واطلاعات به روش کتابخانه ای واسنادی جمع آوری شد. و پس ازبررسی ومقایسه اطلاعات جمع آوری شده، وحذف مواردغیرضروری، براساس فصل ها به نگارش درآمد.
درباره ی مدفن وبنای بارگاههای امامزادگان در ایران وعراق گزارش هایی در دست است، که حکایت از این دارد که از همان سال های اولیه شهادت ائمه ، بناهایی ساده برمزار آنها ساخته شد، وبه مرور زمان بناهایی رفیع و عمارت باشکوه برمرقد آنها بنا شده است . قدرت گیری آل بویه راباید نقطه عطفی در توجه به توسعه وتعمیر مشاهد متبرکه ائمه درایران وعراق دانست. بررسی چگونگی وچرائی بازسازی وایجاد وتعمیر مشاهد متبرکه درایران وعراق حاکی ازآن است؛که حاکمان آل بویه به دلیل اعتقاد به تشیع و وجود و نفوذ شیعیان در عراق برای کسب مشروعیت در نظر شیعیان که در سپاه آنان و جامعه عراق وایران نفوذ زیادداشتند، به توسعه اماکن شیعه توجه خاصی داشتندکه این توجه سبب رونق و گسترش آرامگاهها در این دوره شد.

کلید واژه: آل بویه، علویان طبرستان، امامزادگان، شاهچراغ، کربلا، نجف، سامراء، کاظمین
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات
۱-۱ مقدمه ۲
۱-۲ بررسی ونقد منابع ومآخذ تحقیق ۸
فصل دوم: تاریخ سیاسی تشیع از آغاز تا شکل گیری حکومت آل بویه
۲-۱ تاریخ سیاسی تشیع از آغاز تا قیام های علویان: ۱۵
۲- ۲ قیام های علویان در دوره خلافت امویان ۱۹
۲ – ۳ قیام زید بن علی ۲۰
۲- ۴ قیام یحیی بن زید ۲۱
۲- ۵ قیام های علویان در دوره ی خلافت عباسیان ۲۲
۲ – ۶ زمینه های شکل گیری حکومت علویان طبرستان(۲۵۰-۳۱۶ق) ۲۵
۲- ۷ حکمرانی محمد بن زید علوی (۲۷۰-۲۸۷ ق) ۲۷
۲ – ۸ حسن بن علی الاطروش حسینی ناصرالحق(۳۰۱-۳۰۴ق) ۲۸
فصل سوم: تاریخ سیاسی مذهبی حکومت آل بویه

به منظور بررسی های هامونیک می توان از روش و مدل های مختلف کوره های قوسی استفاده نمود و بطور کلی این مدل ها به روش های حوزه زمان و حوزه فرکانس تقسیم بندی شده اند.
در این مبحث تفاوت بین این دو روش تشریح و ارزیابی می گردد. و شش نوع مدل برای کوره های قوسی در حوزه زمان و فرکانس انتخاب شده اند تا اثرات آن روی پارامترهای هارمونیکی مورد مطالعه قرارگیرد. نتایج شبیه سازی نیز بدست آمده است و مقایسه این نتایج نشان می دهد تا زمانیکه اختلافی بین روش های حوزه زمانی و فرکانسی وجود داشته باشد، مدل های مختلف کوره قوس روی شکل موج ولتاژ و درصد اجزا هارمونیک شبکه توزیع موثر است(collantes et al,1997).

یک کوره قوسی می تواند یک بار نامتعادل غیرخطی و بارمتغیر نسبت به زمان باشد که می تواند مشکلاتی را در کیفیت شبکه برق فراهم کند. یک بارکوره قوسی می تواند منجر به نامتعادلی هارمونیک ها و هامونیک های داخلی و نوسانات خفیف ولتاژ گردد. خاصیت دینامیکی(جنبشی)کوره قوسی نیز در منحنی مشخصه ناموزون شکل زیر نشان داده شده است.
شکل ۳-۱: مدل (۱) منحنی مشخصه V-I
داشتن یک مدل سه فاز دقیق کوره قوس برای مطالعه هارمونیکی وجبران سازی فلیکر (نوسانات) ضروری بنظر می رسد. چون فرایند ذوب یک فرایند تصادفی و متغیر است، داشتن یک مدل دقیق برای کوره قوسی پیچیده ومشکل است(hoshmand et al.,2008).
عواملی که روی عملکرد کوره تاثیر دارند عبارتند از:
موادی که ذوب می شوند و موادی که عمل خلوص سازی انجام می دهند^[۱]
موقیت الکترودها
نحوه کنترل بازوی الکترودها
ولتاژ سیستم تغذیه و امپدانس ها می باشند.
بنابراین توضیح کوره بستگی به موارد زیر دارد:
ولتاژ قوس
جریان قوس
طول قوس(توسط موقعیت الکترودها تعیین می شود)
در حال حاضر روش های متعددی برای مدل سازی کوره قوسی سه فاز وجود دارد، بطور کلی این روش ها به دو ودسته حوزه زمان و حوزه فرکانس تقسیم بندی می شوند جزییات این مدل کوره های قوس بصورت زیرتعریف می گردند:
۱)روش منحنی مشخصه V – I(تینگ و همکاران، ۱۹۹۷)
۲)روش مدار غیرخطی حوزه زمان(مونتاناری و همکاران، ۱۹۹۴)
۳)روش منبع ولتاژ هارمونیکی(آچا و کلودیو، ۲۰۰۴)
۴)روش حل معادله دیفرانسیل غیرخطی هارمونیکی (تانگ و همکاران ۱۹۹۷)
۵)روش فرایند تصادفی(بلزیک و پاپیک، ۲۰۰۳)
منحنی مشخصه V-I که درمرجع(کوسکو و تامپسون، ۲۰۰۷) آمده ساده و مستقیم است که می تواند در شرایط کار خاص جوابگو باشد و ساده سازی منحنی مشخصه V-I عامل اصلی در دقت آن می باشد. (مرجع۸-۷)روش منبع ولتاژهارمونیکی که درمرجع (مونتاناری و همکاران ۱۹۹۴) به آن اشاره شده است بر اساس مطالعه یک نوع مشخص از شکل موج ولتاژ قوس طراحی شده است. مشکل موجود در این شکل موج ولتاژ سیستم کوره قوسی است که نمی تواند حداکثر توان را منتقل سازد. یک روش تعریف شده درمرجع (سامت و همکاران، ۲۰۰۸) به خوبی می تواند مدل سازی کوره قوس را نشان دهد. اما این روش بر اساس یک فرمول تجربی قرارگرفته است. روش حل معادله غیرخطی هارمونیکی بستگی به شرایط کار و موقعیت و شرایط جغرافیایی سیستم دارد. روش فرایند تصادفی می تواند منعکس کننده عملکرد سیستم کوره قوسی باشد، اما در این روش برای بررسی های نوسانات ولتاژ اهمیت زیادی دارد(Varadan et al.,1996).
درنتیجه مقایسه تفاوت مدل های کوره قوسی شش مدل درحوزه زمان وفرکانس بیان می گردد.
۳-۲-۱ مدل های کوره قوس
۳-۲-۱-۱ روش مطالعه و بررسی حوزه زمان
در مرجع روش حوزه زمان یکی از دو روشی است که براساس مطالعه سیستم کوره قوس استوار است برای مطالعات هارمونیک، (FFT^[2]شکل موج واقعی اعمال شده است که به اجزاء هارمونیک در روش حوزه فرکانس خواهیم رسید) می توان بصورت روش منحنی مشخصه V-I و روش مدار معادل دسته بندی نمود:
الف : روش مشخصه V-I (VIC ) :
روش VIC از تحلیل های عددی برای حل معادله دیفرانسیلی توصیف کننده کوره استفاده می کند.
از آنجا که VICهای متفاوت شکل موج های متفاوتی برای ولتاژ کوره می دهند در این بحثVIC های
متفاوتی را برای بدست آوردن مدل های متفاوت بررسی می کنیم.
مدل(۱)
شکل زیر نشان دهنده یک منحنی مشخصه واقعی V - Iبصورت خط چین درمرجع(تینگ و همکاران،۱۹۹۷) می باشد. فرض براین است که ولتاژشروع جرقه(Vig)وولتاژتحریک (Vex) توسط طول قوس درخلال عملکرد کوره قوسی تعیین می گردد.R1 وR2 را شیب های خطوط OAو ABدر نظر می گیرند.
شکل ۳-۲ : مدل (۱) منحنی مشخصه V-I
در یک سیکل کاری منحنی مشخصه V-I بشرح زیر تعریف می شود:
(۳-۲-۱)
که در آن : i1 جریان روشن کننده قوس وi2: جریان خاموش کننده قوس می باشند و به صورت زیر تعریف می شوند:
(۳-۲-۲)
مدل (۲)
نوع دیگر ساده شده از منحنی مشخصه VIC (ازگان و ابور، ۲۰۰۲) درشکل ۳-۲ نشان داده شده است :
شکل ۳-۲ : مدل (۲) منحنی مشخصهV-I
ازآنجاکه پلاریته ولتاژقوس خیلی سریع تغییر می کند، در این مدل از زمان صعود ولتاژ صرف نظر شده است. که در نتیجه تغییر ناگهانی ولتاژ قوس، در زمان صفر شدن جریان اتفاق می افتد. بنابراین نیم سیکل مثبت منحنی VICبصورت زیر بیان می شود:
(۳-۲-۳)
که در این رابطه sign تابع علامت است.
vو i ولتاژ و جریان کوره می باشند Cو D اعداد ثابت وVat ولتاژی است که به طول قوس بستگی دارد و رابطه آن با طول قوس به صورت زیر است:

 

(۳-۲-۴)	Vat = A + B.L

مهمترین ویژگی کیفیت پیوند آن با مشتری است . کیفیت همان چیزی است که مشتری می گوید یعنی باید درست همان چیزی که او می خواهد به او داده شود . بنابراین رضایت مشتری بستگی به کیفیت کالا و خدمات ما دارد.

رضایت مشتری = کیفیت خروجی ( محصول یا سرویس ) + کیفیت ورودی ( فرایند)

 

1. 1. کیفیت باید هم مشتری درونی و هم مشتری بیرونی را راضی کند :

 

ما دو نوع مشتری داریم : درونی و بیرونی. مشتریان بیرونی کسانی در خارج شرکت هستند که کالا یا خدمات را از ما دریافت می کنند و مشتریان درونی کسانی از همکاران ما هستند که فرایند بعدی کار ما را انجام میدهند.

 

1. 1. کیفیت باید در فرایند کار نیز همانند محصول و خدمات تواماً اعمال شود.

 

کیفیت در فرایند به مواردی اطلاق میشود که ما در انجام کار خود مراعات می کنیم تا نیاز مشتریان تامین گردد. کیفیت کالا و خدمات ما بستگی به آن دارد که آیا مشخصات کالاها یا خدمات ما مطابق با خواسته های مشتری هست یا خیر ؟ معمولاً مشتری محصولی را ترجیح می دهد که بطور مناسب کار کرده و با خواسته های او مطابقت داشته باشد. دیگر خصوصیات کیفیت یک محصول عبارتند از : بی نقص بودن ، قابل اطمینان بودن ، قیمت منطقی و معقول داشتن ، با دوام بودن ، خوش جلوه بودن.
کیفیت خدمات به این معنی است که خدماتی که به مشتری می دهیم باید او را راضی کند ، اطلاعات صحیح و دقیق به او بدهد ، خدمات مطابق برنامه او بوده و اطمینان بخش باشد ، همواره توجه خاص به وی داده شود .
کیفیت فرایند ، کیفیت محصول و کیفیت خدمات هرسه ارتباط کاملاً نزدیکی به یکدیگر دارند و هرکدام از دیگری تاثیر می پذیرد . بنابراین کافی نیست که تنها در یکی از موارد فوق درجه یک باشید . اگر بهترین تلویزیون دنیا را تولید می کنیم ما باید مطمئن باشیم که فرایند ساخت و فرایند خدمات ما درجه یک باشد.

 

1. 1. کیفیت یعنی انجام کار درست و صحیح :

 

در دفعه اول و برای همیشه برای تامین احتیاجات مشتریان درونی خود و همچنین مشتریان بیرونی ما نیاز به داشتن استاندارد صددرصد درست داریم . وقتی ما درباره دستیابی به هدف
صددرصد درست صحبت می کنیم ، منظورمان فکر کردن در مورد پروژه های بزرگ نیست . مهم این است که ما در کارهای کوچکی که انجام می دهیم هدف صددرصد درست بودن را رعایت کنیم. هرکاری که انجام می دهیم می تواند صددرصد درست باشد هم بار اول و هم در دفعات بعدی.

 

1. 1. کیفیت یک طریقه زندگی است .

 

کیفیت چیزی نیست که ما فقط در طول یک مسابقه ، به آن بپردازیم . کیفیت باید جزیی از فرهنگ کاری یک شرکت باشد. هریک از افراد یک شرکت باید نسبت به آن مسئول باشند و هر روز روی آن کار کنند.(سیدجوادین،۱۲۳:۱۳۸۳-۱۲۱)
۲-۲)مفهوم خدمات^[۸] :
- خدمات شامل آن دسته از فعالیتهای اقتصادی است که در زمان و مکان معین برای مشتریان تولید ارزش می کند و در نتیجه تغییری مثبت و مطلوب را به گیرنده ی خدمات انتقال می دهد.(لاولاک،۵:۱۹۹۱)
- بنابراین خدمت می تواند یک ایده ، یک چیز مهیج،نوعی اطلاعات ، نوعی تغییر در ظاهریا سلامتی مشتری، ایجاد یک حالت روانی خوشایند، انجام کار .کلمه خدمت وسعت و تنوع معانی وسیعی دارد و این ویژگی به ابهام زیادی در مفهوم آن در متون مدیریتی منتهی شده است.(جان ،۹۷۳:۱۹۹۹-۹۵۸)
- گرونروس^[۹] (۲۰۰۱) خدمت را چنین تعریف می کند: “یک خدمت ، فعالیت یا مجموعه ای از فعالیتهای کم و بیش ناملموس است که معمولاً و ملزوماً در تعاملات بین مشتری و کارکنان خدمات و یا
منافع فیزیکی یا کالاها و یا سیستم های عرضه کننده خدمات صورت میگیرند.بلکه به عنوان راه حل هایی برای مشکلات مشتری ارائه می شوند. (گرونروس،۳۰۵:۲۰۰۱)
- خدمات در مفهوم اقتصادی به فعالیتی گفته می شود که انجام آن مبنی بر وجود یک تقاضا است و برای آن در بازار مربوط قیمتی وجود دارد.خدمت یعنی کالایی اقتصادی و غیرفیزیکی که شخص، بنگاه یا صفت برای استفاده دیگران تولید کرده است و هر بنگاهی که محصول آن کالای غیرمرئی و غیرملموس باشدبه عنوان بنگاه خدماتی شناخته می شود. (علی اکبر،۱۴۶:۱۳۸۱)
- خدمات شامل فعالیتهای نامحسوس ولمس نشدنی هستند و موجب منفعت و یا ارضاء خاطر می گردند اما مالکیت چیزی را نیز به دنبال ندارد.(رنجبریان،۱۳۱:۱۳۸۱)
- در مهندسی خدمت، خدمت به عنوان فعالیتی تعریف شده است که بین ارائه دهنده و دریافت کننده روی می دهد و حالت دریافت کننده را تغییر می دهد.(کیمیتاو شیمورا،۶۵۶:۲۰۰۹)
۱-۲-۲)طبقه بندی خدمات :
خدمات را می توان به روش های مختلفی تقسیم بندی کرد :منشاء خدمت : خدمت را میتوان براساس منشاء ایجاد آن تقسیم کرد . آیا منشاء ایجاد خدمت , انسان است یا ماشین ، خدمت ماشینی بسته به اینکه خودکار باشند یا نیازمند مشتری، افراد ماهر یا نیمه ماهر , متفاوتند. خدمات انسانی نیز از نظر اینکه توسط افراد ماهر ، نیمه ماهر یا حرفه ای یا انجام شوند باهم فرق دارند .

 

1. 1. حضوری یا غیر حضوری: بعضی ازخدمات اما نه تمام آنها ،مستلزم حضور مشتری است مانند خدمات دندانپزشکی , اما تعمیر اتومبیل به حضور مشتری نیاز ندارد.

 

خدمات عرضه شده توسط پست نیز با توجه به نوع خدمات در بعضی مواقع نیازمند حضورمشتری است مانند ترخیص کالاها وبسته هایی که دارای حقوق گمرکی می باشند ودر بعضی مواقع نیاز به حضور مشتری نیست.

 

1. 1. براساس نیاز یا خواست مشتری: خدمات از نظر اینکه برطرف کننده نیاز مشخص یا نیاز غیر مشخصی باشند نیاز با همدیگر فرق میکنند . باید توجه داشت که نیازها همیشه واضح وآشکار نیستند بلکه مشتریان دارای نیازهای پنهان نیز هستند که شناخت آنها بسیار اهمیت دارد. ما باشناخت نیازهای آشکار و پنهان مشتری قادر خواهیم بود برنامه راهبردی خود را با دقت تنظیم کنیم تا انتظار مشتری تامین شود ونهایتا بتوانیم مشتریان خودر را با ارائه خدمات مناسبت به مبلغان همیشگی خود تبدیل کنیم .

 

1. 1. هدف ارائه کننده خدمت: اهداف ارائه کننده خدمات می توانند انتفاعی یا غیر انتفاعی باشند ونیز مالکیت آن می تواند خصوصی یا عمومی باشد .(عالمی،۷۸:۱۳۸۱)

 

۲-۲-۲)ویژگی های خدمات :
خدمات اعم از عمومی یا خصوصی وانتفاعی وغیر انتفاعی چهار ویژگی مهم دارند.این چهار ویژگی عبارتند از : غیر قابل لمس بودن ،تفکیک ناپذیری ،تغییر پذیری و غیر قابل انباشت بودن .
الف )غیر قابل لمس بودن
خدمات اصولاً غیر قابل لمس اند. یعنی نمی توان قبل از خرید آنهارادید ، لمس کرد ، شنید یا بوکرد.به سخن دیگر ، خدمات از لحاظ لمس ناپذیری با محصولات فرق دارند ، زیرا خدمات شامل اشیایی نیستند که به اندازه، وزن وفضا تعریف شوند ، بلکه در برگیرنده تجربه ها ، اعمال با فرایند ها هستند. ازهمین روست که خدمات برای کاهش میزان مخاطره به دنبال شواهدی خواهند بودکه دال برکیفیت خدمات
باشند. باید توجه داشت که قضاوت و نتیجه گیری های خریداران در خصوص کیفیت یک خدمت ، ناشی از مشاهدات ایشان درباره مکان ، اشخاص ، تجهیزات ، ابزارهای ارتباطی و قیمت است . خدمات عمل نیستند ، نتیجه کارند .
ب) تفکیک ناپذیری
کالاهای محسوس ولمس شدنی پس از تولید انبار می شوند ، سپس فروخته می شوند وممکن است مدتی طول بکشد تا به مصرف می رسد . بنابراین خدمت ، صرف نظر از اینکه ارائه کننده آن اشخاص یا ماشینی باشد از ارائه کننده خود جداشدنی نیست . در اینجا چون مشتری نیز معمولا در طول تولید خدمت حضور دارد ، نوعی ارتباط متقابل میان خدمت دهنده و مشتری به وجود می آید ونتیجه خدمت دهنده ومشتری هر دو برنتیجه خدمت تاثیر می گذارند . برای نمونه زمانی که مشتری به باجه پستی جهت ارسال امانت یا مرسوله و دریافت پستی مراجعه میکند ، نحوه برخورد ، طرز رفتار ، وضعیت ظاهری ، سرعت و دقت متصدی باجه جزلاینفک خدمت است که وی به مشتری ارائه می دهد .
ج) تغییر پذیری
کیفیت خدمات بسیار متغیر است .بدین معنی که کیفیت یک خدمت بستگی به شخص ارائه کننده و زمان ومکان نحوه ارائه خدمت دارد .حتی فرد ممکن است در دوفاصله زمان متفاوت خدمت خود را متفاوت ارائه نماید. برای نمونه در یک باجه پستی می توان با دو متصدی باجه روبرو شد که یکی خوش برخورد و کارآمد و دیگری عبوس وکند کار است.
د)غیر قابل انباشت بودن
ویژگی دیگر خدمات ، تولید ، توزیع ومصرف هم زمان آن ها است . یعنی خدمات معمولا دریک چرخه یگانه تولید ومصرف می شوند و بالعکس محصولات ,که می توان آنها را دریک زمان تولید و نگهداری کرد و آنگاه به مکان و محلی دیگر انتقال داده ومجدداً برای فروش از آن مکان بیرون کشیده و سر انجام برای مصرف به خانه برد . اما خدمات را نمی توان بایگانی و ذخیره کرد و یا مانند کالاهای فروخته نشده برای استفاده در فرصت های دیگر آنها را انبار کرد .برای نمونه مشتریان پست ,خدمات متصدی باجه ونامه رسان را به چشم می بینند و در همان لحظه از چگونگی خدمات عرضه شده مطلع می شوند . یعنی اگرمتصدی باجه ونامه رسان رفتار بدی داشته باشند ، دیگر نمی توانند همزمان آن را جبران کنند. (انصاری،۱۵۶:۱۳۸۳)
۳-۲)مفهوم کیفیت ارائه خدمات:
- میزان اختلاف موجود میان انتظارات مشتری و درک او از عملکرد واقعی خدمات را کیفیت ارائه خدمات می گویند.(سید جوادین و کیمیاسی، ۱۳۸۴)

تدوین استراتژی در همه سطوح: استراتژی ها دارای سطوح گوناگونی هستند. وسعت عملکردی استراتژی ها لازم می سازد که در سطوح مختلف استراتژی تدوین گردد. از استراتژی های سطح عالی، کسب و کار و عملیاتی در سازمان گرفته تا استراتژی های سطح منطقه ای، ملی و جهانی در شهرها.
سازماندهی و طراحی ساختار مناسب: طراحی ساختار مناسب جهت اجرای استراتژی ها و سازماندهی نیروی انسانی
بسیج امکانات و تخصیص منابع و بودجه: تامین مالی اجرای طرح های استراتژیک، همچنین بسیج منابع و امکانات از جمله موارد مهمی است که موفقیت و شکست یک طرح در گرو آن است.
پیاده سازی استراتژی: اجرای استراتژی مهمترین بخش آن است چرا که حتی بهترین استراتژی در صورت بد اجرا شدن اثرات سوء بسیاری خواهد داشت.
ارزیابی و کنترل استراتژی: ارزیابی و کنترل استراتژی با بازگرداندن بازخور موجب می گردد اصلاحات مورد نیاز فرایند انجام شده و بهبود مستمر فرایند برنامه ریزی حاصل گردد.
فصل سوم روش شناسی پژوهش
۳-۱ روش شناسی تحقیق
در این فصل روش انجام پژوهش پیش رو، علت انتخاب آن، منابع داده و نحوه گردآوری داده ها، و روش تجزیه و تحلیل داده ها به طور مختصر بیان شده است.
۳-۲ مقدمه
علم از آن نقطه و زمان آغاز شد که بشر به فکر حل مسائل مختلف زندگی افتاد. به عبارت دیگر، تاریخ تولد علم مصادف با تاریخ تولد بشر است. انسان از زمان تولد نسبت به محیط زندگی خویش کنجکاو بوده و تلاش کرده است که پدیده های پیچیده و بغرنج زندگی خود را حل کند. اما انسان برای جستجو و برای پیدا کردن حقیقت پدیدارهای جهان، پیش از خود شناخت به روش شناخت محتاج است. نقاط عطف تحول علمی در اثر تحول در روش­شناسی به وجود آمده است و بدون تحول روش­شناسی، شناخت متحول نخواهد شد.

روش­شناسی، کاربرد مجموعه­ها یا ترکیبی از روش­ها برای نیل به اهداف بالاتر و پیچیده­تر می­باشد (میرزایی اهرنجانی, ۱۳۸۶). روش یک یا چند عمل معین نیست، بلکه فرآیندی از فعالیت­های منظم و متوالی برای رسیدن به هدفی از پیش تعیین شده است.
روش­شناسی در درون معنای نظریه نهفته است و از الزامات یک نظریه مفید و خوب محسوب می­گردد. روش­شناسی­ها باید دو ویژگی اساسی داشته باشند؛ اول اینکه قابلیت پیش ­بینی پدیدارهای بدیع را داشته باشند و دوم این که پدیدارهای واقعی کنونی را بتوانند تبیین کرده و توضیح دهند. در واقع روش­شناسی مناسب از هر دو ویژگی اظهار شده برخوردار است. مفهوم متدولوژی به معنای شناخت شیوه ­ها و یافتن راه اصلی هر کاری است. روش­شناسی برای شناخت کارهای درست ملاک­هایی در اختیار قرار می­دهد. از نظر تحلیل پارادایمی، روش­شناسی­های تحقیقاتی متناظر با هستی­شناسی­ها و شناخت­شناسی­های خاص خود می­باشند.
۳-۳ روش تحقیق
به طور کلی روش‌های تحقیق در علوم رفتاری را می‌توان با توجه به دو ملاک تقسیم کرد.
الف) هدف تحقیق
ب) نحوه گردآوری داده‌ها
بر این اساس، پژوهش پیش رو از حیث هدف کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع مطالعه موردی اکتشافی می باشد.
برای انجام مطالعه موردی از روش کیفی استفاده شده است که برای انجام بخش اسنادی آن از تحلیل محتوا –تحلیل تم و برای جمع آوری اطلاعات از ابزار مصاحبه نیمه ساخت یافته و برای تجزیه و تحلیل آن نیز از روش تحلیل محتوا استفاده شده است.
در ذیل به توضیح این روش های پژوهش می پردازیم:
۳-۳-۱ تحقیق کاربردی
هدف تحقیقات کارُبردی توسعه دانش کاربُردی در یک زمینه خاص است. به عبارت دیگر تحقیقات کارُبردی به سمت کارُبرد علمی دانش هدایت می‌شود.
ویژگیهای تحقیقات کاربردی به شرح زیر است:
آزمودن کارایی نظریه های علمی در یک حوزه خاص
تعیین روابط تجربی در یک محدوده خاص
افزودن به دانش کاربردی در یک زمینه خاص
پیشبرد تحقیق و روش شناسی در یک زمینه خاص
ارائه مجموعه دانش کاربردی تایید شده در یک زمینه خاص (بازرگان & سرمد, ۱۳۸۰)
پژوهش پیش رو کاربردی است زیرا پژوهشگر اولا در پی شناخت فرایند تهیه طرح راهبردی ساختاری شهر تهران است؛ ثانیا بدنبال بررسی تطبیقی بین متدولوژی استفاده شده در این طرح با متدولوژی های شناخته شده در محافل آکادمیک بوده و ثالثا بدنبال ارزیابی نهایی از فرایند تهیه طرح راهبردی ساختاری شهر تهران با هدف ارائه نقاط قوت و ضعف فرایند از منظر کارشناسان و خبرگان است تا بتوان برای رفع- تخفیف و یا تشدید آن ها برنامه ریزی کرد.
۳-۳-۲ تحقیق توصیفی
در واقع “پژوهش توصیفی آنچه را که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط و روابط موجود، عقاید متداول ، فرایندهای جاری، آثار مشهود یا روندهای در حال گسترش توجه دارد. تمرکز اصلی در درجه اول به زمان حال است هرچند غالبا رویدادهای گذشته که آثار آن به شرایط حال مربوط می شود مورد بررسی قرار می دهد.” (خاکی, ۱۳۹۰) پژوهشگر نیز در این پژوهش در پی توصیف و استخراج فرایند تهیه طرح راهبردی ساختاری شهر تهران و نقاط قوت و ضعف موجود در این فرایند می باشد.
۳-۳-۳ مطالعه موردی اکتشافی
مطالعه موردی اکتشافی، مورد محور است و از نظریه برای درک یک مورد استفاده می کند. نحوه­ عمل روان شناسان با مراجعان مصداقی از این نوع مطالعه موردی است. یک دانش آموز به خاطر ضعیف بودن در مدرسه و اخلال­گر شدن به روان شناسی مراجعه می کند. وظیفه­ی روان شناس این است که ببینند چه اتفاقی برای او افتاده است و علت آن چیست. در این مثال هدف شناخت مورد و حل مشکل این مورد است. هدف نظریه آزمایی یا نظریه سازی نیست، بلکه استفاده از نظریه های موجود است. روان شناس فرضیه های معقول رقیب را امتحان می کند و رفته رفته اطلاعاتی را گردآوری می کند تا به انتخاب بهترین نظریه یا فرضیه برسد. (Dawes, 2000)
با توجه به توضیحات فوق، علت انتخاب این روش برای پژوهش پیش رو مشخص می گردد چرا که پژوهشگر در این پژوهش به دنبال شناخت فرایند روش شناختی طی شده در طول روند تهیه طرح جامع راهبردی ساختاری شهر تهران بوده و بدنبال این است تا نقاط قوت و ضعف این فرایند بر وی آشکار گردد.
۳-۴ روش­های جمع‌ آوری اطلاعات
مهمترین روش­های گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است:
۱) مطالعات کتابخانه‌ای
در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری (بررسی برنامه ریزی راهبردی، مفاهیم؛ اصول، مدلها و…) و ادبیات تحقیق موضوع، از منابع کتابخانه‌ای، مقالات، کتاب­های موردنیاز و نیز از اینترنت استفاده شده است.
۲) تحقیقات میدانی
در این قسمت به منظور جمع‌ آوری داده‌ها و اطلاعات برای تجزیه و تحلیل از مصاحبه نیمه ساخت یافته و مراجعه به اسناد مکتوب استفاده گردیده است.
۳-۵ روایی پژوهش
یکی از عمده­ترین ابهامات و چالش­ها که پژوهشگران با آن روبرو می باشند مفاهیم کیفیت در تحقیقات کیفی است که از جمله مهمترین آنها مفاهیم روایی و پایایی است. (واله، ۱۹۸۹؛ میلر^[۴۰]، ۱۹۸۶)
بر خلاف تحقیقات کمی، در میان تحقیقات کیفی هیچ آزمون استانداردی برای روایی وجود ندارد و غالباً ماهیت تحقیق توسط خود پژوهشگر تعیین و جرح و تعدیل می شود و حتی ممکن است هیچ فرضیه اولیه ای وجود نداشته باشد. بنابراین ماهیت مفهوم روایی در تحقیقات کیفی به بازنمایی مشارکت کنندگان، اهداف تحقیق و مناسب بودن فرآیندها ارتباط دارد (زارع, ۱۳۸۹)
یکی از پژوهشگران^[۴۱] در تلاش برای پاسخ به چگونگی بررسی روایی در تحقیقات کیفی، میان روایی داده و تعمیم پذیری نتایج تمایز قائل شده است. روایی داده به هدف مطالعه بستگی دارد، این بخش از بحث روایی برای تحقیق کیفی قابل بررسی و استفاده است، بگونه ای که در تحقیق کیفی تعامل میان پژوهشگر و پاسخگو منجر به شرایطی می شود که امکان جمع آوری داده های خوب را فرآهم می سازد و هدف تحقیق را تامین می نامید. در تحقیق کیفی مفهوم یک گزاره توسط پژوهشگر و پاسخگو از زوایای مختلفی کنترل و بحث می شود، در حالی که در تحقیق کمی کیفیت اطلاعات قربانی استاندارد سازی می گردد. در این راستا استن باکا معتقد است که در تحقیق کیفی پاسخ به پرسش چگونگی کسب روایی مناسب بسیار آسان است، به عبارتی در تحقیق کیفی زمانی درک پدیده دارای روایی است که پاسخگو بخشی از بستر مساله بوده و به وی فرصتی برای صحبت آزاد مطابق ساختار فکری اش داده شود (زارع, ۱۳۸۹).
در ادامه به تعدادی از استراتژی هایی که باعث ارتقاء روایی در تحقیق کیفی می شود اشاره می کنیم. جدول زیر تعدادی از این استراتژی ها را نشان می­دهد:
جدول ۵استراتژی های ارتقاء روایی در تحقیق کیفی،منبع (Johnson , 1997)

 

استراتژی	توصیف
۱- مطالعه میدانی گسترده	جمع آوری اطلاعات از زمینه توسط پژوهشگران تا حد امکان در یک دوره زمانی گسترده
۲- حداقل مداخله در توصیف	بهره گیری از عبارات توصیفی مانند: نقل قول( گزارش پدیده طبق روایت اطلاع رسان)

پیوستگی
یکپارچگی سیستم
جاذبه
کاربری زمین
مبدا – مقصد
تولید سفر
الگوی سفر
حجم ترافیک
روند گذشته – آینده
قوانین و مقررات
هزینه
منافع
بودجه
تطابق با اهداف و مقاصد
ارزیابی
اجرا
برنامه زمانبندی
بودجه‌بندی
تجدید نظر و اصلاح
تجدید نظر و اصلاح
تعریف اهداف، مقاصد استانداردها
طرح مطالعه
جمع‌ آوری آمار و اطلاعات
تحلیل و پیش‌بینی
ارائه گزینه‌ها
انتخاب بهترین گزینه
شکل شماره ۴-۱- فرایند برنامه‌ریزی تسهیلات پیاده‌روی با پیروی از روش برنامه‌ریزی سیستماتیک
مهمترین اهداف هر برنامه توسعه یا ساماندهی سیستم پیاده عبارت است از تأمین امکانات جابجایی پیاده برای کلیه افراد جامعه همراه با ایمنی، امنیت، دسترسی، پیوستگی و راحتی با توجه به نیازهای جاری و آتی و جلب افراد به استفاده هرچه بیشتر از این امکانات. برای حصول این اهداف می‌توان مقاصد زیر را در نظر گرفت:

- بهبود وضعیت فیزیکی معابر پیاده
- ایمن‌سازی معابر
- مناسب‌سازی معابر پیاده برای افراد معلول و کم‌توان
- بهبود وضع کیفی معابر پیاده
- وضع قوانین و مقررات مناسب پیاده‌روی و آموزش همگانی
۴-۲-۱ معرفی شبکه دسترسی پیاده برتر
- در کلیه معابر باید حتی‌الامکان تسهیلات پیاده‌روی در خارج از سطح سواره‌رو به نحو مقتضی تأمین گردد. آزادراهها علی‌الاصول نیازی به احداث پیاده‌رو نداشته و شانه راه می‌تواند به عنوان پیاده‌رو اضطراری مورداستفاده قرار گیرد. در بزرگراههای شهری متناسب با درجه کنترل دسترسی‌ها و وضعیت ایستگاهای حمل و نقل عمومی (اتوبوس)، معبر پیاده (و دوچرخه) پیش‌بینی می‌شود. در دو طرف کلیه راه های شریانی و جمع و پخش کننده و حداقل در یکطرف خیابانهای محلی باید پیاده‌رو در نظر گرفته شود. در معابر دسترسی کم‌اهمیت وسایل نقلیه موتوری و عابرین پیاده می‌توانند از سطح مشترکی استفاده کنند که در این صورت باید سرعت حرکت وسایل نقلیه به طرق مختلف پایین نگه داشته شود (حداکثر ۱۵ کیلومتر در ساعت).
۴-۲-۲ برنامه‌ریزی شبکه دسترسی برای افراد معلول و کم‌توان
برنامه‌ریزی شبکه دسترسی افراد معلول و کم‌توان هم در چارچوب برنامه‌ریزی جامع حمل و نقل شهری امکان‌پذیر است و هم به صورت مستقل در ترازهای مختلف منطقه‌ای، ناحیه‌ای و محلی. در شکل ۸ یک چارچوب پیشنهادی برای برنامه‌ریزی تسهیلات پیاده‌روی افراد معلول و کم‌توان در سطح یک منطقه (منطقه فرضی در تهران) ارائه شده است.
برنامه‌ریزی شبکه دسترسی
۱- بررسی مسائل و تعیین اهداف و مقاصد
۲- تعیین سیاست‌ها، ضوابط و معیارها
۳- تعیین روش برنامه‌ریزی
۴- جمع‌ آوری آمار و اطلاعات
۵- تجزیه و تحلیل ناحیه دسترسی
برنامه‌ریزی توسعه
۱- ارائه گزینه‌ها
۲- ارزیابی و انتخاب گزینه
طراحی و اجرا

تقدیر وتشکر :
بدین وسیله پژوهشگر از تک تک کسانی‌که دست یاریگرشان آب حیات و چشمه‌های زمزم شوق و ایمان و سرچشمه‌ی بقای فرهنگ یک جامعه، بلکه رمز حیات نسل‌هاست، سپاسگزار است.
در اینجا بر خود واجب می‌دانم که از راهنمایی‌های ارزنده استادان بزرگوار م جناب آقای رضا آقاجان نشتایی که زحمت راهنمایی اینجانب را تقبل نموده و در انجام این تحقیق ، پژوهشگر را در حد اعلای علمی از دانش گرانقدر خویش سیراب و برخوردار نمودند و جناب آقای دکتر شب گو منصف که تقبل زحمت مشاوره پژوهش را پذیرفتند و در هرچه بهتر شدن تحقیق محقق را یاری نمودند ، همچنین از استاد گرانقدرم جناب آقای دکتر ابراهیم چیرانی که تقبل داوری پژوهش را قبول نمودند تشکر و قدردانی می نمایم.
همچنین نیز از تمامی‌عزیزان دیگری که در مراحل مختلف نگارش این پژوهش، پژوهشگر را یاری فرمودند و همچنین مسئولین محترم دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت صمیمانه تشکر و قدردانی نمایم.
در خاتمه از دوستان گرانقدر و عزیزم در سازمان صنعت، معدن و تجارت که در گردآوری اطلاعات کمک شایانی به محقق نمودند
و کلیه عزیزانی که به هر نحو پژوهشگر را در انجام این پژوهش یاری نمودند ، به خاطر همکاری‌ها و محبت‌های بی ‌شائبه‌ی ایشان
تشکر و تقدیر به عمل میآورم.
تقدیم به :
امام زمان(عج)
او که هر جمعه به انتظارش ،اشک در دیدگان پاکان حلقه میزند.
پدر فداکارم
که کان کوشش و ادب است و آموخت به من تا چگونه انسان باشم و حرمت پیران چگونه نگه دارم.
مادر مهربانم
او که سرچشمه بیپایان محبت است و چگونه مهرورزی را به من آموخت .
برادر عزیزم
که دست یاری ایشان همواره پشتیبان محکمی برایم بوده است.

فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱.مقدمه ۲
۱-۲.بیان مسئله ۳
۱-۳.ضرورت و اهمیت تحقیق ۵
۱-۴.اهداف تحقیق ۷
۱-۴-۱.هدف کلی پژوهش ۷
۱-۴-۲.اهداف جزئی پژوهش ۷
۱-۵.فرضیه های تحقیق ۷
۱-۵-۱.فرضیه های اصلی تحقیق ۷
۱-۵-۲.فرضیه های فرعی تحقیق ۷
۱-۶چارچوب نظری تحقیق ۷
۱-۷.مدل عملیاتی تحقیق ۱۲
۱-۸.متغیرهای تحقیق ۱۲
۱-۹.تعریف مفهومی و عملیاتی واژگان ۱۲
۱-۹-۱.تعریف مفهومی واژگان ۱۲
۱-۹-۲.تعریف عملیاتی واژگان ۱۵
۱-۱۰.خلاصه فصل ۱۵
فصل دوم: ادبیات تحقیق
۲-۱.مقدمه ۱۷
۲-۲. ادبیات تحقیق ۱۸
۲-۲-۱.توفیق در تجارت ۱۸
۲-۲-۲.انواع هوش چندگانه کدامند؟ ۱۹
۲-۲-۲-۱.هوش دیداری-فضایی ۱۹
۲-۲-۲-۲.هوش کلامی-زبانی ۱۹
۲-۲-۲-۳.هوش منطقی- ریاضی ۱۹
۲-۲-۲-۴.هوش بدنی- جنبشی ۲۰
۲-۲-۲-۵.هوش موسیقی- ریتمیک ۲۰
۲-۲-۲-۶.هوش درون فردی ۲۰
۲-۲-۲-۷.هوش برون فردی (فرا فردی) ۲۱
فهرست مطالب
عنوان صفحه
۲-۲-۳.هوش هیجانی ۲۳
۲-۲-۳-۱.تعریف هوش هیجانی ۲۴
۲-۲-۳-۲.تعریف هوش هیجانی در تجارت ۲۵
۲-۲-۳-۳.ابعاد پنج گانه مدل هوش هیجانی گلمن ۲۷

خاکستری متوسط

۱۵۰

۱۸

۱۲

۲

۸/۶۸

۸۶

 

خاکستری متوسط

۱۰۰

۱۸

۱۲

۲

۸/۶۸

۸۶

 

نسبتا سیاه

۱۰۰

۱۸-۱۲

۱۲

۵/۲

۱۰۴

۱۳۰

 

نسبتا سیاه

۱۰۰

۱۸-۱۲

۱۲

۳

۱۰۴

۱۳۰

 

 

همان­طور که ملاحظه می­گردد، وقتی ولتاژ انباشت اعمال شده بصورت نامتقارن باشد، نتیجه­ بهتری از آزمایشات بدست می ­آید. شکل این موج سینوسی نامتقارن در شکل (۶-۱۵) آمده است. این عدم تقارن سبب می­گردد تا در یک نیم­دوره یون­های فلزی غوطه­ور در محلول بیشتر انباشت شده و در نیم­دوره­ دیگر که ارتفاع موج کوتاه­تر است، اتم­های نشسته کمتر کنده شده و به محلول باز گردند. برعکس گروه ­های OH^- کمتر نشسته و بیشتر بلند شوند. البته این به شرطیست که مدار درست بسته شده باشد تا مثبت و منفی مدار جابجا نشود. در کل از آن­جا که به نمونه­ کاملاً سیاه نرسیدیم، از این روش و با شرایط انتخابی ما، تمامی حفره­ها پر نمی­گردند.
مورد دیگری که در انباشت روی بدست آمد این بود که نوع آند مورد استفاده در محلول انباشت مهم می­باشد. بعضی از آزمایشات ذکر شده در جدول (۶-۳)، با الکترود گرافیت باعث دیده شدن رنگی تیره­تر در نمونه، نسبت به الکترود پلاتین شدند. همچنین گرافیت ما بعد از چندین آزمایش
بازده اولیه­ خود را نداشت و آن­را سمباده کشیده و بعد از چندین آزمایش دیگر آن­را عوض نمودیم.

شکل (۶-۱۵) سمت راست نمودار ولتاژ و جریان پالسی انباشت zn با پالس­های نامتقارن پیوسته (v18-12) که موج آبی رنگ بار و شیب آن نماینده میزان نشست می­باشد. شکل سمت چپ همان موج­ها بصورت بزرگ شده.
در شکل (۶-۱۶) تصویر میکروسکوپی SEM حاصل از نمونه ­ای با Zn انباشتی درون حفره­هایش در شرایط آندایزی ۱۳۰ به V104 و نازک­سازی تا v12 و شرایط انباشتی v12-8 و Hz100 آمده است. قسمتی از نانوسیم­ها که از قالب بیرون زده است بصورت توده­ای بر رویهم ریخته شده ­اند.
شکل (۶-۱۶) تصویر میکروسی SEM نانوسیم­های Zn بیرون زده از قالب آلومینای آندیک متخلخل. سمت چپ نانوسیم­ها بصورت توده­ای رویهم افتاده­اند، و سمت راست تصویر بزرگ شده از یک قسمت تحتانی توده که بصورت تک نانوسیم قابل تشخیص می­باشد.
۶-۲-۲-۲-۳- الکتروانباشت نانوسیم­های نقره
نقره از مواد خوش­نشین بوده و انباشت آن نیازی به تکرار با شرایط مختلف نداشت. نمونه­ انتخابی جهت انباشت نقره، یک نمونه­ v104-130 بود، که ارتفاع حاصل از آندایز نرم در آن به حدود µm2 می­رسید. نازک­سازی نیز تا v12 انجام گرفت. الکترولیت انتخابی برای این­کار طبق تجربه gr5/4 H₃BO₃ و gr5/2 AgNO₃ در ml100 محلول بوده و دستگاه قابل برنامه­ ریزی را بر ولتاژ v18 و پالس­های Hz200 تنظیم کردیم. سرعت انباشت بسیار بالا بوده و نمودار جریان متوسط بعد از حدود ۴ ثانیه بالا رفت که به معنای شروع به لبریز کردن است. در شکل (۶-۱۷) نمودار جریان متوسط این انباشت را مشاهده می­کنید.

شکل (۶-۱۷) نمودار جریان متوسط الکتروانباشت تناوبی در انباشت نقره درون قالب آلومینای آندیک متخلخل. همانطور که مشاهده می­گردد نمودار خیلی سریع بالا رفته و در نتیجه قالب پر شده و از درون حفره­ها لبریز گشته است.
آزمایش را به مدت حدود چند ۱۰۰ ثانیه ادامه می­دهیم تا از کامل پر شدن سطح مطمئن باشیم.
تصاویر SEM حاصل از این نمونه در شکل (۶-۱۸) آمده­اند. شکل (۶-۱۸الف) تصویر نانوسیم­های آزاد شده از حفره­های قالب است که بسبب شرایط آماده ­سازی نمونه که در ادامه گفته خواهد شد، از حفره بیرون ریخته شده ­اند. همچنین بخشی از تکه­های بزرگتر نقره که بصورت کپه­ای بر سطح قالب تشکیل یافته­ بودند، بصورت نانوصفحه نمایان می­باشند. نظم زیبای حفره­ها نیز در شکل قابل توجه می­باشد.

۶-۶-۳ ویژگی­های فردی
به این متغیر در قالب سئوالات زمینه­ای پرسشنامه(جنسیت، سن، وضعیت­تأهل، وضعیت اشتغال، شغل دقیق افراد در صورتِ شاغل بودن، قومیت، شیوه تصرف واحد مسکونی) پرداخته می­ شود.
شغل دقیق افراد در صورتِ شاغل بودن از آن­ها در پرسشنامه به صورت سئوال باز پرسیده شده و سپس در قالب مشاغل(فرهنگی، فنی، اداری، نظامی، کشاورزی و باغداری، بازاری و مغازه­داری، کارگری، خدماتی، مشاغل رده بالا) طبقه ­بندی شده است(امینی،۱۱۸:۱۳۸۵).
۷-۳ پایایی^[۷۹] و اعتبار^[۸۰]
پایایی و اعتبار از بحث­های عمده در تحقیقات علوم­ انسانی است و این امر از آنجا ناشی می­ شود که اکثر پدیده ­های انسانی را نمی­ توان به صورت مستقیم مورد مطالعه قرار داد، بلکه باید آنها را به طور غیرمستقیم و از طریق معرف­ها و شاخص­ های آنها سنجید.
“اگر شخص اعتبار داده ­های خود را نداند، نمی­تواند نسبت به آنچه که بدست آورده است و نتیجه ­گیری­هایش زیاد مطمئن باشد"(ساروخانی،۱۴۶:۱۳۷۷).
۱-۷-۳ پایایی
“منظور از پایایی این است که ببینیم آیا ابزار سنجش دارای ویژگی تکرارپذیری هست؟ یعنی در صورت تکرار عملیات تحقیق، آیا می­توان به نتایجی مشابه رسید؟ به بیان دیگر اگر خصیصه مورد نظر را با همان روش و تحت شرایط مشابه بیش از یکبار اندازه ­گیری کنیم، تا چه حد نتایج مشابه خواهند بود"(ساروخانی،۱۴۶:۱۳۷۷).
“همچنین این واژه بیانگر جنبه صوری دقت است و مراد از آن طرح این سئوال است که آیا در ثبت و ضبط اندازه­ های آنچه که باید اندازه ­گیری شود، دقت لازم به کار رفته است یا نه” (اتسلندر،۱۳۷۱: ۴۰). “منظور از اعتماد علمی حصول نتایج مشابه در تکرار اعمال قبلی است” (ساروخانی،۱۴۶:۱۳۷۷).
برای سنجش پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده کردیم. نتایج بدست آمده همبستگی داشته و پایایی ابزار سنجش مورد تایید قرار گرفت(نتیجه هر گویه به صورت جداگانه به منظور جلوگیری از تکرار، در جداول پیشین ذکر گردید).

جدول ۵- ۳ میزان آلفای محاسبه شده برای هر متغیر تحقیق (که در قالب طیف لیکرت بررسی شده است)

 

متغیرهای تحقیق(که به صورت طیف لیکرت بررسی شده ­اند)	میزان آلفا برای هر متغیر
حس­تعلق­مکانی	۸۵۳/۰
سرمایه­اجتماعی	۸۵۶/۰
ویژگی­های فضایی و کالبدی	۸۸۸/۰

۲-۷-۳ اعتبار
“بررسی اعتبار یک تحقیق به این سؤال بازمی­گردد که آیا همان چیزی را اندازه ­گیری می­کنیم که قصد اندا­زه­گیری آن را داشته­ایم یا خیر؟ اعتبار یک تحقیق زمانی کامل است که بین مفهومی که قرار است اندازه ­گیری شود و معرف­های آن تطابق و تناظر کامل وجود داشته باشد. بدیهی است که هر چه مفهوم مورد نظر انتزاعی­تر باشد، برقراری تطابق و تناظر بین آن و معرف­هایش مشکل­تر خواهد بود و بحث اعتبار جدی­تر می­ شود"(ساروخانی،۱۴۷:۱۳۷۷). در تحقیق حاضر از اعتبار صوری^[۸۱]، به منظور بررسی اعتبار ابزار اندازه ­گیری تحقیق(پرسشنامه و سئوالات راهنمای بحث گروهی متمرکز) از طریق مراجعه به متخصصان(اساتید و تعدادی از کارشناسان علوم­­اجتماعی) بهره گرفته شده است.
فصل ۴
یافته­های تحقیق
۱-۴ مقدمه
در این فصل، ابتدا مختصری به نمونه­های مورد مطالعه(شهرجدیدپرند به عنوان اسکان رسمی) و (نسیم­شهر به عنوان اسکان غیررسمی) اشاره می­ شود و سپس به تجزیه و تحلیل داده ­های حاصل از روش پیمایش و بحث گروهی متمرکز پرداخته می­ شود.
این فصل از ۲ بخش تشکیل شده است. در بخش اول، به تجزیه و تحلیل داده ­های گردآوری شده از طریق پرسشنامه پرداخته می­ شود که از ۳ قسمت عمده تشکیل شده است. در قسمت اول تحلیل توصیفی از داده ­ها ارائه می­ شود. در قسمت دوم فرضیه ­های تحقیق به آزمون گذاشته می­شوند (داده ­های گردآوری­ شده پس از کدگذاری به کامپیوتر وارد و برای تحلیل استنباطی و آزمون فرضیه ­ها نیز از نرم­افزار SPSS نسخه ۲۲ استفاده شده است. در هر کدام از فرضیه ­ها به تناسب سطوح متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون مرتبط با آن استفاده گردیده است). در قسمت سوم به مقایسه آمار و آزمون­های بین شهرجدیدپرند(اسکان رسمی) و نسیم­شهر(اسکان غیررسمی) پرداخته می­ شود.
در بخش دوم، نتایج کیفی حاصل از بحث گروهی متمرکز(FGD) از طریق استخراج مضامین مرتبط با هر فرضیه و در جهت پاسخ به سئوالات مطرح شده در راهنمای بحث، به منظور درک و تبیین بیش­تر نتایج - به عنوان روش تکمیلی پس از انجام پیمایش- مطرح می­شوند.
۲-۴ شرح نمونه­های موردِ مطالعه
شهر­جدید­پرند- اسکان رسمی- در فاصله حدود ۳۵ کیلومتری جنوب غربی استان تهران قرار گرفته است. این شهر در جنوبی­ترین حد حریم جنوب تهران استقرار یافته است. شهر­جدید­پرند از شمال به ارتفاعات تخت­رستم، از جنوب به مسیل رودشور، از سمت شرق به اراضی فرودگاه بین ­المللی امام­خمینی، و از سمت غرب و شمال غرب نیز به اراضی باز و بایری که بخش عمده آن تحت تملک شهر­جدید­پرند می­باشد، محدود می­گردد که قابلیت توسعه ­های آتی در افق­های دورتر را فراهم می ­آورد. این شهر از شمال شرقی نیز با محدودیت اراضی رباط کریم و پرندک مواجه است، لذا در عمل مهم­ترین جهت توسعه آن در راستای شمال غربی و در فراسوی مرز شهرستان شهریار می­باشد(طرح بازنگری توسعه و عمران شهرجدیدپرند، مصوب۱۳۸۴). شهر­جدید­پرند در ۵ فاز مسکونی و ۲ فاز صنعتی به منظور اسکان بخشی از جمعیت سرریز شده حوزه جنوب غرب تهران با مساحت تقریبی ۱۷۰۰۰ هکتار به وجود آمده است.
جمعیت شهر­جدید­پرند بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ برابر ۲۸۷۳۳ نفر (۸۱۰۷ خانوار) است. اما با توجه به واگذاری­های گسترده مسکن از سال ۱۳۹۰ در شهرجدیدپرند، جمعیت وضع موجود پرند بر اساس داده ­های دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات سال ۱۳۹۳ برابر ۹۲۱۵۳ نفر می­باشد(که حجم نمونه تحقیق بر اساس جمعیت سال ۱۳۹۳ در شهرجدیدپرند محاسبه شده است).
جدول زیر تحولات جمعیت در شهرجدیدپرند را بین سالهای ۱۳۹۳- ۱۳۸۵(مقاطع سرشماری­های عمومی و داده ­های دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات) نشان می­دهد.
جدول ۱- ۴ تحولات جمعیت در شهر جدید پرند(۱۳۹۳- ۱۳۸۵)

 

شهر جدید پرند

جمعیت بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن(۹۰- ۸۵)

جمعیت بر اساس داده ­های دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات

۳۹۴۷/۰

 

 

 

 

 

t

 

درجه آزادی

 

سطح معناداری

 

تفاوت میانگین

 

فاصله اطمینان ۹۵%

 

 

 

۹۱/۱

 

۱۴

 

۰۷۶/۰

 

۷۵۶/۰

 

حد بالا    حد پایین

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۶۹/۳           ۳/۲

 

 

 

۴-۳-۳-آزمون سوال سوم پژوهش
سوال سوم پژوهش عبارت است از:
۳-ازنظر مدیران سازمان،تاچه میزان مدل سازی فرایندها متناسب با اهداف سازمان قابل فهم و بدون ابهام بوده و برای تحقق مقررات و خط مشی های مقرر کمک می کند؟

فرض H₀ : ازنظر مدیران ، مدل سازی فرایندها متناسب بااهداف سازمان قابل فهم و بدون ابهام نبوده و برای تحقق مقررات و خط مشی های مقررکمک نمی کند
فرض H₁ : ازنظر مدیران ، مدل سازی فرایندها متناسب بااهداف سازمان قابل فهم و بدون ابهام بوده و برای تحقق مقررات و خط مشی های مقرر کمک می کند

از ۲۵ سوال پرسش نامه ۶ پرسش آن مربوط به سوال سوم پژوهش است آزمون t تک نمونه ای براساس نظر۱۵ خبره نشان می دهد که میانگین پاسخها ۷۳۴/۳ است. مقدار آماره t محاسبه شده۹۰۱/۱بیشتر از t  جدول، t(α=۵%)=۱٫۷۶۱ است. به عبارت دیگر سطح معنی داری ۰۷۸/۰=Sig  بیشتر از ۵ درصد است ، از این رو با اطمینان حداقل ۹۵ درصد می‌توان گفت ازنظر مدیران سازمان، مدل سازی فرایندها متناسب با اهداف سازمان قابل فهم و بدون ابهام بوده و برای تحقق مقررات و خط مشی های مقرر کمک می کند. جدول ۳ آماره‌های این آزمون را نشان می‌دهد.
جدول ۳ آماره‌های آزمون t تک نمونه‌ای فرضیه سوم

 

 

تعداد

 

میانگین

 

انحراف استاندارد

 

خطای انحراف معیار

 

 

 

 

 

۱۵

نسبت x² به df که برابر با ۰۲/۳ است. بنابراین مدل از برازش خوبی برخوردار است.

ریشه میانگین مجذور خطای تقریبی ^[۱۰۳] (RMSEA). که برابر با ۰۷۵/ ۰ است . بنابراین مدل از برازش لازم برخوردار است.
شاخص ^[۱۰۴]GFI که برابر با ۸۴/۰ است . پس مدل برازش لازم را ندارد.
شاخص^[۱۰۵] AGFI که برابر با ۷۸/۰ است. پس مدل برازش لازم را ندارد.
شاخص^[۱۰۶] NFI که برابر با ۹۰/۰ است. بنابراین مدل از برازش خوبی برخوردار است.
شاخص^[۱۰۷] NNFI که برابر با ۹۱/۰ است. بنابراین مدل از برازش لازم برخوردار است.
شاخص^[۱۰۸] CFI که برابر با ۹۳/۰ است. بنابراین مدل از برازش لازم برخوردار است.
شاخص^[۱۰۹] IFI که برابر با ۸۷/۰ است. پس مدل برازش لازم را ندارد.
شاخص^[۱۱۰] RFI که برابر با ۹۳/۰ است. بنابراین مدل از برازش لازم برخوردار است.
نتیجه
از ۹ شاخص ذکر شده برای آزمون خوبی برازش، ۳ شاخص نامناسب بود و ۶ شاخص تناسب را تأیید کرد. بنابراین مدل از لحاظ شاخص‌های برازش، مناسب می‌باشد.
شکل۱۶-۴ و ۱۷-۴، نتایج آزمون معادلات ساختاری مدل عوامل موثر بر ترجیحات مشتریان در انتخاب باشگاه ورزشی را پس از انجام اصلاحات صورت گرفته در مدل نشان می دهد.
شکل ۱۶-۴). خروجی نرم افزار لیزرل در حالت معنی داری: آزمون رابطه علی بین سئوالات و عامل ها
شکل ۱۷-۴): خروجی نرم افزار لیزرل در حالت استاندارد: آزمون رابطه علی بین سئوالات و عامل ها
وضعیت سوالات و عامل های عوامل موثر بر تصمیمات مشتریان
الف- وضعیت عامل ها.
فرضیه۴ : عوامل ۴ گانه آمیخته بازاریابی ومفهوم تصمیم گیری مشتریان از وضعیت قابل قبولی برخوردار است.
جدول ۲۲-۴، وضعیت عامل ها

 

ردیف	عامل	میانگین و انحراف استاندارد مشاهده شده	آماره t	درجه آزادی	سطح معناداری
۱	مولفه ۱ (ترویج )	۰۲/۱±۵۴/۳	۴۷/۸	۲۴۹	۰۱/۰
۲	مولفه ۲ (قیمت)	۹۶/۰±۵۳/۳	۷۱/۸	۲۴۹	۰۱/۰