یک الگوی سیکلی داشته باشد.

به صورت نمایی کاهش یابد

ARIMA(p,q)

 

 

جدول ۴-۵- چگونگی تشخیص فرایند ARIMA
با بهره گرفتن از نرم افزار Eviews مقادیر خود همبستگی و خود همبستگی جزیی برای تفاضل مرتبه اول شاخص پنجاه شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران تا ۳۰ وقفه مورد محاسبه قرار گرفته است که نمودار مربوط به آنها به ترتیب در قالب شکل های۴-۱ و۴-۲ نشان داده شده است.

نمودار ۴-۱- نمودار خود همبستگی تفاضل مرتبه اول شاخص پنجاه شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران
براساس نمودار ۴-۱ ملاحظه می گردد که نمودار خود همبستگی تفاضل مرتبه اول شاخص پنجاه شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران با یک الگوی سیکلی و نوسانی کاهش می یاید. همچنین نمودار منعکس شده برای خود همبستگی جزیی در نمودار ۴-۲ نیز مبین روند کاهشی- سیکلی برای مقادیر خود همبستگی جزیی همراه با افزایش تعداد وقفه ها می باشد.

نمودار ۴-۲- نمودار خود همبستگی تفاضل مرتبه اول شاخص پنجاه شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران
لذا استنباط می شود که تفاضل مرتبه اول شاخص بورس اوراق بهادار تهران منطبق با حالت سوم منعکس شده در جدول۴-۵ می باشد که این امر یک الگوی ARIMA(p,q) را برای شاخص مربوط نتیجه می دهد. حال روشن شد که از میان حالات مختلف متصور که عبارتند از AR (p) ، MA(q)، ARIMA(p,q)، مدل ARIMA(p,q) الگوی عمومی مناسبی است باید در گام بعد سعی کنیم تا مقادیر مربوط به )pمرتبه فرایند خود رگرسیو)، q (مرتبه فرایند میانگین متحرک) وd ( مرتبه جمعی بودن متغیر) را مشخص نماییم.
از تحلیل های مربوط به مانایی و نامانایی متغیر که با بهره گرفتن از آزمون های ریشه واحد و نمودارهای همبستگی صورت گرفت، روشن شد که شاخص پنجاه شرکت برتر بورس اوراق بهادار تهران در سطح مانا نیست ولی تفاضل مرتبه اول آن یک متغیر مانا محسوب می شود. لذا مرتبه جمعی بودن یا همان d برابر با یک (d=1) می باشد.
برای به دست آوردن pوq باید مقادیر خود همبستگی و خود همبستگی جزیی و همچنین نمودارهای مربوط را مد نظر قرار داد. بدین منظور این مقادیر و نمودارهای مربوط تا وقفه ۲۵ مورد محاسبه قرار گرفته و در جدول ۴-۶ منعکس شده است.

 

Autocorrelation

Partial Correlation

 

AC

PAC

 

|*** |

|*** |

۱

۰.۳۹۶

۰.۳۹۶

 

|** |

|* |

۲

۰.۲۹۷

۰.۱۶۶

 

|* |

*| |

۳

۰.۰۹۶

-۰.۰۸۲

 

|* |

|* |

۴

۰.۱۴۸

۰.۱۱۰